Όλα στο “σφυρί”: Ξεπουλάνε μνημεία και μουσεία για τα δάνεια
Όλα στο “σφυρί” τα βγάζει η κυβέρνηση αφού το υπουργείο Πολιτισμού υποθηκεύει αρχαία μνημεία, μουσεία και ιστορικά κτίρια για τα δάνεια (ήταν ένα από τα 88 προαπαιτούμενα της 4ης αξιολόγησης) προκαλώντας την έντονη αντίδραση του Συλλόγου των Ελλήνων Αρχαιολόγων που μιλά για λεηλασία αρχαιοτήτων.
Συγκεκριμένα στο 75ο προαπαιτούμενο αναφέρει την υποχρέωση μεταφοράς επιπλέον ακινήτων στην ΕΤΑΔ για την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης και του προγράμματος.
Ο λόγος είναι η συμπερίληψη σε αυτά μνημείων και αρχαιολογικών χώρων, συγκεκριμένα των μνημείων που υπάγονται στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων.
Ειδικότερα, εκχωρήθηκαν στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε., η οποία ανήκει στο Υπερταμείο 10.119 ακίνητα του Ελληνικού Δημοσίου, συνολικού εμβαδού γης 511.357.451 τ.μ. και δομημένης επιφάνειας 22.601 τ.μ.
Η εκχώρηση – επιδρομή στην δημόσια περιουσία του τόπου αποτελεί υλοποίηση του προαπαιτούμενου της δανειακής σύμβασης που ψηφίστηκε τον Ιούνιου από τη Βουλή σύμφωνα με το οποίο το Υπερταμείο «δεσμεύεται στον ESM ότι κάθε φορά που το δικαιούχο κράτος-μέλος δεν καταβάλλει ποσό οφειλόμενο βάσει ή με βάση τη Σύμβαση, η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας μετά από αίτημα θα φέρει την ευθύνη καταβολής αυτού του ποσού σαν να ήταν ο κύριος οφειλέτης, εφόσον τα συνολικά καταβλητέα ποσά δεν υπερβαίνουν συνολικά τα 25 δισ. ευρώ».
Δηλαδή, η δημόσιος και λαϊκός πλούτος είναι το ενέχυρο για τους δανειστές τα επόμενα 99 χρόνια. Στην λίστα τα ακίνητα αναφέρονται όχι ονομαστικά (ΦΕΚ Β 2317/19.6.2018), αλλά με αριθμούς κτηματολογίου με αποτέλεσμα να είναι περίπου αδύνατον να γνωρίζουν οι αρμόδιοι φορείς (Δήμοι, Περιφέρειες κ.ά) ποια συγκεκριμένα ακίνητα «χαρίστηκαν» ως ενέχυρο για την αποπληρωμή των δανείων.
Η ανακοίνωση του Συλλόγου των Ελλήνων Αρχαιολόγων
«Την άμεση εξαίρεση μεταβίβασης της κυριότητας και διαχείρισης των μνημείων των Χανίων και άλλων περιοχών της χώρας που περιλαμβάνονται στον μακρύ κατάλογο των 10.119 ακινήτων προς μεταβίβαση στην ΕΤΑΔ ΑΕ (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου ΑΕ)» ζητά ο Σύλλογος Ελλήνων αρχαιολόγων.
Ο Σύλλογος των Ελλήνων Αρχαιολόγων ζητά από την Κυβέρνηση «την ενημέρωση των αρμόδιων υπηρεσιακών μονάδων και των κατά τόπους Περιφερειακών Υπηρεσιών σχετικά με τα ακίνητα που έχουν συμπεριληφθεί στον κατάλογο της ΕΤΑΔ ΑΕ».
«Αποτελούν de facto ακίνητη περιουσία του Δημοσίου, εκτός κάθε συναλλαγής»
Σε σχετική ανακοίνωση αναφέρει ότι «ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων τονίζει για μία ακόμη φορά ότι τα μνημεία προστατεύονται από το Σύνταγμα και αποτελούν de facto ακίνητη περιουσία του Δημοσίου, εκτός κάθε συναλλαγής» καταγγέλλοντας «την επιχειρούμενη εκχώρηση της διαχείρισης όλων των μνημείων, αρχαίων και νεώτερων, τα οποία περιλαμβάνονται στην υπ’ αριθμ. ΥΠΟΙΚ 0004586 ΕΞ 2018 “Μεταβίβαση, κατ’ άρθρα 196 παρ. 6 και 209 του Ν. 4389/2016, ακινήτων στην Ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. (ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.)”, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 86/18.06.2018 Απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής (ΦΕΚ 2320/ 19-6-2018/ Τεύχος Β’)».
Όπως σημειώνει ο ΣΕΑ, «το πρωτοφανές αυτό γεγονός έγινε γνωστό με αφορμή τη δημοσιοποίηση καταλόγου των μνημείων που υπάγονται στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων.
Διαπιστώθηκε ότι σ’ αυτόν περιλαμβάνονται
μεγάλα τμήματα της ανατολικής τάφρου των Ενετικών οχυρώσεων,
η τάφρος του Βυζαντινού τείχους,
η νότια τάφρος των Ενετικών οχυρώσεων,
ακίνητα στα οποία έχουν έλθει στο φως σημαντικά μινωικά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα,
συγκροτήματα ενετικών νεωρίων,
ο προμαχώνας Μοnigo,
o Ενετικός προμαχώνας Lando,
το φρούριο Φιρκά και
το τούρκικο χαμάμ (ακίνητα απαλλοτριωμένα για αρχαιολογικούς σκοπούς από το ΥΠΠΟΑ ή και ακίνητα στα οποία έχουν επίσης πραγματοποιηθεί εργασίες ανάδειξης και αποκατάστασης).
Περιλαμβάνονται ακόμη και τα Αρχαιολογικά Μουσεία (!),
τόσο το στεγαζόμενο στον ναό του Αγίου Φραγκίσκου
αλλά και το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο και άλλα όπως
το Εθνικό Μουσείο Ελευθέριος Βενιζέλος
ή το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης».
Η απάντηση του Υπουργείου Πολιτισμού
Με αφορμή δημοσιεύματα που αναφέρονται στο θέμα της δήθεν παραχώρησης μνημείων και ακινήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού προς την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου το ΥΠΠΟΑ διευκρινίζει ότι η σχετική Υπουργική Απόφαση του Υπουργού Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ 0004586 ΕΞ 2018-ΦΕΚ Β΄2320/2018) και η παρ. 4 του άρθρου 196 του ν.4389/2016 διασφαλίζουν ότι τα ακίνητα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος δεν παραχωρούνται στην ΕΤΑΔ Α.Ε.
Επιπλέον, διευκρινίζεται ότι για τα ακίνητα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος δεν τυγχάνει εφαρμογής η παράγραφος 5 του άρθρου 196 του ν.4389/2016 σχετικά με τη διατήρηση του καθεστώτος διαχείρισης από την ΕΤΑΔ, γιατί αυτή αφορά αποκλειστικά σε ακίνητα τα οποία ήδη διαχειριζόταν η ΕΤΑΔ πριν από την ψήφιση του συγκεκριμένου νόμου.
Τα μνημεία, τα μουσεία, οι αρχαιολογικοί χώροι, οι ιστορικοί τόποι, η πολιτιστική κληρονομιά εν γένει δεν παραχωρούνται και δεν υπάγονται σε καθεστώς συναλλαγής. Στο πλαίσιο αυτό, η διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί αποκλειστική και αδιαπραγμάτευτη αρμοδιότητα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.