Όμηροι μιας «αυτιστικής» πολιτείας

Όσοι έχουν παρακολουθήσει την ταινία «Ο Άνθρωπος της Βροχής» και ειδικώς όσοι θυμούνται τα ουρλιαχτά τού Ντάστιν Χόφμαν όταν ο «αδελφός» του Τομ Κρουζ τού ζητά να ταξιδέψουν με αεροπλάνο, μπορούν να το επιβεβαιώσουν: οι αυτιστικοί απεχθάνονται τις αλλαγές και λατρεύουν τη ρουτίνα. Γι’ αυτό και το σχέδιο νόμου για την Ειδική Αγωγή που έχει υποβάλει προς ψήφιση από τη Βουλή το υπουργείο Παιδείας και το οποίο αλλάζει τη ζωή των αυτιστικών παιδιών έχει προκαλέσει πολλά αρνητικά σχόλια. Σε βαθμό, μάλιστα, που κάποιοι κάνουν λόγο ακόμα και για υποβολή, στην ουσία, σε… βασανιστήρια των μαθητών που αντιμετωπίζουν το συγκεκριμένο πρόβλημα υγείας.

 

Του Γιάννη Συμεωνίδη

 

Το σημερινό νομοσχέδιο είναι έτοιμο από πέρυσι, αλλά η ψήφισή του πηγαίνει από αναβολή σε αναβολή εξαιτίας των αντιδράσεων που έχει δημιουργήσει. Οι πιο πρόσφατες, μάλιστα, τροποποιήσεις θεωρούνται ασήμαντες από όσους αντιτίθενται στις προτάσεις τού υπουργείου.

Εδώ και περίπου 30 χρόνια που ανακαλύφθηκε ο αυτισμός έχει διαπιστωθεί ότι ο παράγοντας ο οποίος καταστρέφει τα παιδιά είναι οι αλλαγές. Το πρώτιστο, δηλαδή, που χρειάζονται είναι ένα σταθερό και οικείο περιβάλλον. Ωστόσο, πρώτη η τότε υπουργός Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου θεσμοθέτησε το 2010 τη μερική παράλληλη στήριξη, η οποία ουσιαστικώς σημαίνει μισή εκπαίδευση αφού ο εκπαιδευτής τού αυτιστικού παιδιού ασχολείται μόνο τις μισές ημέρες τής εβδομάδας με αυτό. Είναι σαν να στέλνουν οι γονείς ένα παιδί με τεχνητό χέρι στο σχολείο τις δύο ή τρεις ημέρες τής εβδομάδας ή ένας κωφός να μην μπορεί να κάνει πάντοτε χρήση τής νοηματικής γλώσσας. Είναι προφανές ότι η εκπαίδευση που θα λάμβαναν αυτές οι κατηγορίες μαθητών θα ήταν αποσπασματική. Ο αριθμός, άλλωστε, των ειδικευμένων εκπαιδευτικών σε όλη τη χώρα δεν ξεπερνά τους 50.

Δεν έχει στελεχωθεί καν η παράλληλη στήριξη, η οποία σύμφωνα με τη θεωρία απαιτεί έναν εκπαιδευτικό για κάθε μαθητή, ο οποίος έχει πάρει έγκριση από τις αρμόδιες Αρχές πως χρήζει βοήθειας. Οι αναπληρωτές καθηγητές οι οποίοι πληρώνονται από πρόγραμμα ΕΣΠΑ τοποθετούνται σε ειδικά σχολεία και σε τμήματα ένταξης, όπου εκεί υπάρχουν και οι μεγάλες ελλείψεις. Θα έπρεπε να βρίσκονταν στη θέση τους από την 1η Σεπτεμβρίου για να ξεκινήσει η γνωριμία με τα παιδιά και τις οικογένειές τους πριν αρχίσει η σχολική χρονιά. Είναι οι τελευταίοι, ωστόσο, καθηγητές που τοποθετούνται, ενδεχομένως κάποια στιγμή μέχρι τα Χριστούγεννα ή κι αργότερα. Φυσικά δεν έχει γίνει εκπαίδευσή τους, πόσω μάλλον εξειδίκευσή τους, η οποία είναι απαραίτητη αφού δεν είναι δυνατό όλοι να τα κάνουν όλα…

 

«Όχι μόνο δεν μαθαίνουν, αλλά υποφέρουν»

«Ο μαθητής έχει χάσει το τρένο αν μάθει την αλφαβήτα, αλλά όχι και τις συλλαβές και μετά πάει να φτιάξει σύνθετες προτάσεις. Οι διαρκείς εναλλαγές στο εκπαιδευτικό του πλαίσιο, όπως τη μία ημέρα παράλληλη στήριξη και την άλλη όχι ή τη μία ημέρα στο τμήμα ένταξης την άλλη στο “κανονικό”, διαλύουν τα αυτιστικά παιδιά. Όχι μόνο δεν μαθαίνουν, αλλά υποφέρουν αφού η μάθησή τους διακόπτεται συνεχώς και πάλι ξανά από την αρχή. Φαντάζεστε ένα παιδί, εάν από τις 1.000 ώρες εκπαίδευσης που απολαμβάνουν όλα τα άλλα παιδιά τού επιτρεπόταν να παρακολουθήσει μόνο τις 40; Στο υπουργείο Παιδείας δεν μπορούν να συνεχίσουν να κάνουν πως αγνοούν αυτά τα προβλήματα. Στόχος τους είναι, ωστόσο, να διώξουν όλα αυτά τα παιδιά από τα σχολεία ώστε να μπορέσουν στη συνέχεια να απολύσουν τους καθηγητές που χρειάζονται σήμερα για την εκπαίδευσή τους».

Τα παραπάνω υποστηρίζει στην «Α» ο Γιάννης Σταυρόπουλος, πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας για τα Δικαιώματα Αυτιστικού Φάσματος (ΕΟΔΑΦ), ο οποίος χαρακτηρίζει αστεία την εκπαίδευση στην οποία έχουν υποβληθεί οι διδάσκοντες για το πώς να χειρίζονται την παράλληλη στήριξη και τα παιδιά με αυτισμό. Είναι χαρακτηριστικό πως πραγματοποιούνται μόλις στο μέσο τής χρονιάς. Ο κ. Σταυρόπουλος, μάλιστα, φτάνει στο σημείο να καταγγείλει πως 35.000.000 ευρώ από προγράμματα ΕΣΠΑ, τα οποία προορίζονταν για παιδιά με αυτισμό, κατέληξαν στην κάλυψη αναγκών προεκλογικών εκστρατειών και συναφών ρουσφετιών.

«Τα έχω πει και σε ομιλίες μου σε Επιτροπές της Βουλής χωρίς κάποιος να με αντικρούσει. Παραβιάζονται συγκεκριμένα άρθρα ευρωπαϊκών και διεθνών συνθηκών. Θα πρέπει να υπάρξει ειδική νομοθεσία για τους αυτιστικούς, όπως συμβαίνει σε όλες τις πολιτισμένες χώρες. Οι καθηγητές κάνουν ό,τι μπορούν, αλλά φταίει το κράτος που δεν θέλει να τους εκπαιδεύσει για να μην αναγκαστεί μετά να τους διορίσει», επισημαίνει αιχμηρά ο πρόεδρος της ΕΟΔΑΦ.

 

ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΑΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ (ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ)

«Πλήρης αδιαφορία…»

Η Μαρία Καραπαναγιώτου είναι παιδαγωγός, εξειδικευμένη εδώ και μια δεκαετία στον αυτισμό. Σε συνομιλία της με την «Α» τονίζει πως όλοι φέρουμε τα στοιχεία τού αυτιστικού φάσματος, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό ο καθένας μας. Η ίδια, εξάλλου, καυτηριάζει την έλλειψη πόρων και μέσων για την αντιμετώπιση της ασθένειας, εστιάζοντας στο έλλειμμα δημόσιας παιδείας.

«Κατά κάποιο τρόπο όλοι διάγουμε έναν αυτιστικό τρόπο ζωής. Τα σχετικά μεταπτυχιακά και οι εξειδικεύσεις από τα κρατικά πανεπιστήμια είναι άγνωστες έννοιες. Μόνο ιδιωτικοί φορείς ασχολούνται. Το υπουργείο Παιδείας δείχνει πλήρη αδιαφορία τόσο για τα αποκαλούμενα τυπικά παιδιά όσο και για εκείνα με ιδιαιτερότητες», υπογραμμίζει η κα Καραπαναγιώτου.