Ορατός ο κίνδυνος περαιτέρω μείωσης των συντάξεων

Σαφή προειδοποίηση για μια νέα μείωση συντάξεων προκύπτει από την ανάγνωση της τριμηνιαίας έκθεσης, που δημοσιοποίησε σήμερα η επιστημονική επιτροπή της Βουλής, η οποία είναι αρμόδια για την πορεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού.

Αυτό μπορεί να οφείλεται στην ύπαρξη στοιχείων όπως: ύφεση, ανεργία, ανασφάλιστη εργασία και συσσώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία.

Το γραφείο προϋπολογισμού της Βουλής για το πρώτο 3μηνο του 2013 αφενός επισημαίνει πως «δεν υπάρχουν (οικονομικά και κοινωνικά) περιθώρια για περαιτέρω μέτρα λιτότητας» τονίζοντας ότι το βάρος πρέπει να πέσει στην «μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την αναμόρφωση της Δημόσιας Διοίκησης».

Από την άλλη πλευρά ωστόσο συμπεραίνει πως «η ύφεση και η ανεργία, σε συνδυασμό με την επέκταση της ανασφάλιστης εργασίας και την αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κ.α., αυξάνουν τα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε νέες περικοπές συντάξεων και έτσι ανατροφοδότηση της ύφεσης».

Τα μέλη της επιτροπής εφιστούν ακόμη την προσοχή ως προς την πορεία των φορολογικών εσόδων αναφέροντας ότι: «μεγάλη υστέρηση σημειώθηκε στα καθαρά έσοδα και ιδιαίτερα στα έσοδα από έμμεσους φόρους, όπως στον ΦΠΑ, στον ΕΦΚ καπνού και πετρελαιοειδών.

Πηγές αβεβαιότητας ωστόσο, δημιουργούν οι χαμηλότερες έναντι του στόχου επιστροφές φόρων, καθώς και τα μεγαλύτερα -έναντι των στόχων-έσοδα του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων που όμως δεν συμβαδίζουν με τις αντίστοιχες δαπάνες».

Σε άλλο σημείο της έκθεσης παραθέτουν από ποιούς παράγοντες έχουν δεχθεί αρνητική επίδραση τα έσοδα του πρώτου τριμήνου, και τα οποία είναι τα εξής:

– η σημαντική μείωση των εισοδημάτων των μισθωτών και συνταξιούχων, οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα φοροδιαφυγής

– η διόγκωση της φοροδιαφυγής των μη μισθωτών, ως αποτέλεσμα της αύξησης των φορολογικών συντελεστών, σε συνδυασμό με την αναποτελεσματική λειτουργία του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.

Σε άλλο σημείο τονίζεται ότι η ύφεση και η ανεργία, σε συνδυασμό με την επέκταση της ανασφάλιστης εργασίας και την αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κ.α., αυξάνουν τα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε νέες περικοπές συντάξεων και έτσι ανατροφοδότηση της ύφεσης.

Η κατάσταση του ασφαλιστικού συστήματος είναι όντως ασταθής και οι τάσεις μπορούν να αναστραφούν μόνον αν αποδώσουν γρήγορα άλλα μέτρα και πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην επανεκκίνηση της οικονομίας (ΕΣΠΑ, μεγάλα έργα κλπ)».

 

Αξίζει ακόμη να αναφερθεί ότι στην εν λόγω έκθεση δίνεται έμφαση στο ότι η «εσωτερική υποτίμηση» που επιχειρήθηκε με μειώσεις μισθών, καταργήσεις συλλογικών συμβάσεων κ.α. δεν επέφερε αντίστοιχες μειώσεις τιμών στα προϊόντα ούτε και αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, ενώ προστίθεται πως «η έμφαση που δόθηκε στη μείωση του κόστους εργασίας και στις θεσμικές μεταβλητές ήταν υπερβολική και, πιθανόν, αντιπαραγωγική.

Ουσιαστικά, υπερτονίσθηκε ένας παράγοντας, δεν ελήφθησαν υπόψη η ύφεση (πράγμα που εξηγεί γιατί βραχυχρόνια δεν μειώθηκε η ανεργία ενώ οι μισθοί υποχωρούσαν), ούτε η ανατροφοδότηση της ύφεσης από τη μείωση των μισθών, ούτε ο θετικός ρόλος πολλών θεσμών εργασίας σε ένα κόσμο ατελειών (που χαρακτηρίζεται π.χ. από ολιγοπωλιακές ή/και μονοπωλιακές καταστάσεις».

Η επιστημονική ομάδα της Βουλής αναγνωρίζει ότι το πρώτο τρίμηνο 2013 άρχισε με καλύτερους όρους από ότι το αντίστοιχο τρίμηνο 2012. «Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις-αναφέρει η έκθεση- αν όλα εξελιχθούν ομαλά (πολιτική σταθερότητα, εφαρμογή μεταρρυθμίσεων κλπ) η ελληνική οικονομία θα πετύχει θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης το 2014, πιθανόν μάλιστα, όπως ευελπιστεί η κυβέρνηση, ήδη στα τέλη του 2013. Επομένως, μπορεί να υποστηριχθεί ότι η προσπάθεια αποφέρει καρπούς – με υψηλό κόστος βεβαίως».

Η έκθεση καθιστά σαφές ότι «δεν υπάρχουν (οικονομικά και κοινωνικά) περιθώρια για περαιτέρω μέτρα λιτότητας» και επισημαίνουν ότι πρέπει να πέσει το βάρος στην «μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την αναμόρφωση της Δημόσιας Διοίκησης».

Σε όλα τα παραπάνω, αξίζει να σημειωθεί, ότι ότι η προηγούμενη συντονίστρια του αρμόδιου γραφείου της Βουλής κυρία Στέλλα Μπαλφούσια, είχε υποχρεωθεί σε παραίτηση όταν στην έκθεσή της για την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2011 υπογράμμιζε τον κίνδυνο εκτροχιασμού του δημόσιου χρέους, γεγονός που διόλου δεν άρεσε στην τότε ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.

ΣΩ. ΛΕ.