Ορόσημο ανεξαρτησίας για το Αζερμπαϊτζάν ο “Μαύρος Ιανουάριος” του 1990

Συμπληρώθηκαν 30 χρόνια από τη βίαιη καταστολή του άμαχου πληθυσμού του Μπακού

Η 20η Ιανουαρίου του 1990 αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο στην πορεία προς την ανεξαρτησία του Αζερμπαϊτζάν. Επισήμως χαρακτηρισμένη ως Εθνική Ημέρα Πένθους, οι Αζέροι την αισθάνονται επίσης ως ημέρα εθνικής υπερηφάνειας για τη χώρα του νοτίου Καυκάσου, αποτελώντας το σύμβολο της αναπόφευκτης θέλησης και της ελευθερίας του λαού του Αζερμπαϊτζάν.

Οι ρίζες της τραγωδίας του Ιανουαρίου χρονολογούνται από το 1988, με τις προσπάθειες των Αρμενίων να προσαρτήσουν την περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ του Αζερμπαϊτζάν στην Αρμενία και να απομακρύνουν τους Αζέρους από τα ιστορικά τους εδάφη.

Λόγω της επιδείνωσης της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ ένα εθνικό κίνημα σηκώθηκε στο Αζερμπαϊτζάν και η κατάσταση στη χώρα έγινε τεταμένη. Ο λαός του Αζερμπαϊτζάν εξοργίστηκε από τις εδαφικές αξιώσεις και τις επιθετικές πράξεις της Αρμενίας, υποστηριζόμενες από τους τότε Σοβιετικούς αξιωματούχους. Από το 1988 το εθνικό κίνημα για την ελευθερία αυξήθηκε. Αυτή ήταν μια διαμαρτυρία ενάντια στην πολιτική της ΕΣΣΔ και ως εκ τούτου υπέρ της ανεξαρτησίας του Αζερμπαϊτζάν. Χιλιάδες άνθρωποι διαμαρτύρονταν για την πολιτική της ΕΣΣΔ στην κεντρική πλατεία και στους δρόμους του Μπακού.


Η βίαιη καταστολή του άμαχου πληθυσμού του Μπακού στις 20 Ιανουαρίου 1990 διαπράχθηκε με την εντολή της σοβιετικής κυβέρνησης εκείνης της περιόδου, προκειμένου να εμποδίσει το αναπτυσσόμενο απελευθερωτικό κίνημα στο Αζερμπαϊτζάν. 131 άνθρωποι σκοτώθηκαν, 744 άνθρωποι τραυματίστηκαν σοβαρά, 4 αγνοούνταν και 400 συνελήφθησαν.

Ο λαός του Αζερμπαϊτζάν αποκαλεί αυτήν την τραγωδία “Μαύρο Ιανουάριο”. Σοβιετικοί αξιωματούχοι δήλωσαν δημοσίως ότι σκοπός της παρέμβασης των σοβιετικών στρατευμάτων ήταν να εμποδίσει την απομάκρυνση της σοβιετικής κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν από το εθνικό κίνημα. Η τιμωρία που επιβλήθηκε στο Μπακού από σοβιετικούς στρατιώτες ενδέχεται να προορίζεται ως προειδοποίηση προς απελευθερωτικά κινήματα όχι μόνο στο Αζερμπαϊτζάν αλλά και στις άλλες δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης.

Η αιματηρή σφαγή που έγινε στο Μπακού τον Ιανουάριο του 1990 έδειξε την αντιανθρωπιστική αιματηρή ουσία του σοβιετικού καθεστώτος, όταν οι ένοπλες δυνάμεις της ΕΣΣΔ χρησιμοποιήθηκαν και πάλι ενάντια στην απελευθέρωση και την ανεξαρτησία. Αυτή ήταν η αξιόπιστη μέθοδος της Σοβιετικής Ένωσης για την καταστολή των απελευθερωτικών κινημάτων, η οποία εφαρμόστηκε κατά της Ουγγρικής εξέγερσης το 1956 και της Άνοιξης της Πράγας το 1968. Η κατασταλτική δράση των σοβιετικών ενόπλων δυνάμεων που πραγματοποιήθηκε στο Μπακού τον Ιανουάριο του 1990, η κλίμακα, η σκληρότητα, ο αριθμός των ανθρώπινων θυμάτων ξεπέρασε τα γεγονότα στην Τιφλίδα, στο Βίλνιους, στη Ρίγα και ούτω καθεξής. Αυτοί ήταν οι τελευταίοι σπασμοί της παρωχημένης Σοβιετικής αυτοκρατορίας.

 

Η 20η Ιανουαρίου ήταν η πρώτη και ηθική νίκη στο μονοπάτι που οδήγησε το έθνος στην ανεξαρτησία και την αποκατάσταση των εθνικών ιδεών. Ο λαός του Αζερμπαϊτζάν, που υποβλήθηκε σε κυρώσεις εκ μέρους των σοβιετικών στρατευμάτων, δεν έσπασε, δεν έχασε την αποφασιστικότητά του για ανεξαρτησία, αντίθετα, η δίκαιη φωνή του ακουγόταν ακόμη πιο έντονη.

Ο «Μαύρος Ιανουάριος» αποδείχθηκε ότι ήταν η αρχή του τέλους της σοβιετικής κυριαρχίας στο Αζερμπαϊτζάν και άνοιξε το δρόμο για την αποσύνθεση της Σοβιετικής Ένωσης. Παρά τα αιματηρά γεγονότα στο Μπακού, η 20η Ιανουαρίου 1990 είναι μια σελίδα ηρωισμού στην ιστορία του Αζερμπαϊτζάν και στον αγώνα για την ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Στις 20 Ιανουαρίου 1990, αν και ο λαός του Αζερμπαϊτζάν υπέστη στρατιωτική, ηθική και πολιτική επίθεση, επέδειξαν την ικανότητά τους να διατηρούν τις παραδόσεις του ηρωισμού και να αντιστέκονται στις πιο σκληρές επιθέσεις για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της πατρίδας.

Σε αυτή την πραγματικά κρίσιμη στιγμή για τη Δημοκρατία, θέτοντας τη ζωή του σε κίνδυνο, ο Εθνικός ηγέτης του Αζερμπαϊτζάν Heydar Aliyev έκανε μια ιστορική ομιλία στη Μόσχα, στην οποία ονόμασε την απόφαση της Ανώτατης Σοβιετικής ηγεσίας να στείλει στρατεύματα στο Μπακού ως «απάνθρωπη, αντιδημοκρατική και αντι-συνταγματική πράξη» και ζήτησε να τιμωρηθούν «όλοι όσοι εμπλέκονται στην τραγωδία». Αργότερα, με πρωτοβουλία του, η απόφαση για την πολιτικο-νομική εκτίμηση της τραγωδίας της 20ής Ιανουαρίου υιοθετήθηκε από το Κοινοβούλιο του Αζερμπαϊτζάν.

30 χρόνια έχουν περάσει από την τραγωδία της 20ης Ιανουαρίου. Το Αζερμπαϊτζάν τιμά τη μνήμη των θυμάτων των μαύρων γεγονότων του Ιανουαρίου κάθε χρόνο. Ο “Μαύρος Ιανουάριος” έχει γραφτεί για πάντα στην ιστορία της χώρας ως ημέρα ηρωικής μάχης για την ελευθερία του Αζερμπαϊτζάν. Η ημέρα που οδήγησε σε σοβαρές απώλειες και δολοφονίες αθώων ανθρώπων έδειξε την ετοιμότητα για αγώνα, την υπερηφάνεια των ανθρώπων που δεν μπόρεσαν να αντέξουν την πολιτική της ηγεσίας της ΕΣΣΔ και αύξησαν τη φωνή τους για να αποκτήσουν ελευθερία και ανεξαρτησία.

Αυτό το εποχιακό γεγονός ενίσχυσε την εθνική ταυτότητα του Αζερμπαϊτζάν και σηματοδότησε ένα σημείο καμπής στην αποκατάσταση της ανεξαρτησίας. Η τραγωδία του Ιανουαρίου κατέστησε ένα εθνικό απελευθερωτικό κίνημα σε μια πολιτική πραγματικότητα και έδωσε ισχυρή ώθηση στον αγώνα του λαού του Αζερμπαϊτζάν για την ανεξαρτησία.

Διαβάστε επίσης

Χρησιμοποιούμε cookies για λόγους στατιστικών & επισκεψιμότητας Συμφωνώ Περισσότερα