Όταν ραγίζουν οι καρδιές στα γήπεδα

Η εικόνα του Κρίστιαν Έρικσεν να καταρρέει στον αγώνα της Δανίας με τη Φινλανδία στην Κοπεγχάγη για το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου συγκλόνισε την ανθρωπότητα. Ο 29χρονος Δανός στο 42΄ της αναμέτρησης σωριάστηκε στον αγωνιστικό χώρο προδομένος απ’ την καρδιά του. Τα λεπτά που πέρασαν μέχρι ο χαφ της Ίντερ να ανακτήσει τις αισθήσεις του φάνηκαν σαν αιώνας, με τον χρόνο να παγώνει και τον κόσμο να βρίσκεται σε σοκ.

Εκείνη τη στιγμή, το ποδόσφαιρο μπήκε στην άκρη. Και οι ήρωες της καθημερινότητας ανέλαβαν δράση για να σώσουν τη ζωή του ποδοσφαιριστή: ο Βρετανός διαιτητής διέκοψε αμέσως το ματς, το ιατρικό τιμ της Δανίας άρχισε να τρέχει από την άλλη άκρη του γηπέδου και ο αρχηγός της Δανίας, Σιμόν Κιάερ, έφτασε από τους πρώτους στο πλευρό του συμπαίκτη του.

Ήταν αυτός που δεν επέτρεψε να γυρίσει η γλώσσα του Έρικσεν, κρατώντας ανοιχτή την αναπνευστική του οδό, τον γύρισε σε θέση ανάτασης, ενώ έκανε τις πρώτες μαλάξεις μέχρι να έρθουν οι γιατροί και να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.

Και οι γιατροί έκαναν τα αδύνατα δυνατά: πρώτα με μαλάξεις και ύστερα χρησιμοποιώντας απινιδωτή έσωσαν τον Έρικσεν, ο οποίος κέρδισε το πιο σημαντικό ματς της ζωής του…

Δεν έχει αποσαφηνιστεί αν ο Δανός ξαναπαίξει ποδόσφαιρο, αν και όλα συνομολογούν στο να μην πάρει τέτοιο ρίσκο. Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία για τον επαγγελματία ποδοσφαιριστή είναι ότι κέρδισε τη μεγάλη μάχη και θα μπορεί ν’ απολαμβάνει την οικογένειά του και τις χαρές της ζωής.

Η κατάρρευση του Κρίστιαν Έρικσεν ξύπνησε τις πλέον δυσάρεστες μνήμες στους φίλους του ποδοσφαίρου. Γιατί μπορεί ο Κρίστιαν να φάνηκε τυχερός, αλλά στο παρελθόν δεν είναι λίγοι οι παίκτες που άφησαν την τελευταία τους πνοή στο χορτάρι…

Τα τελευταία χρόνια, με την εξέλιξη και την ιατρική συμβολή, τέτοια περιστατικά συνήθως προλαμβάνονται, όμως και πάλι την τελευταία 20ετία έχουν σημειωθεί θάνατοι παικτών που έχουν καταρρεύσει μέσα στο γήπεδο, με τα αίτια να είναι συνήθως καρδιολογικά. Και αυτές οι περιπτώσεις, δυστυχώς, δεν ήταν λίγες.

Οι παθήσεις της καρδιάς αποτελούν αιτίες θανάτου για άτομα νεαρής ηλικίας. Παθήσεις σοβαρές και πολλές φορές χρόνιες, οι οποίες περνούν απαρατήρητες από τα ιατρικά τεστ στα οποία υποβάλλονται οι ποδοσφαιριστές κάθε συλλόγου.

Ο Αντόνιο Πουέρτα, ο Μίκλος Φεχέρ, ο Μαρκ Βιβιάν Φοέ είναι από τις πιο γνωστές περιπτώσεις, ωστόσο ο «μαύρος» κατάλογος είναι μακρύς, περιλαμβάνει εκατοντάδες ποδοσφαιριστές και δεν περιορίζεται σε πρωτοκλασάτα ονόματα.

Οι θάνατοι στα γήπεδα εν ώρα αγώνα ή προπόνησης κατά κύριο λόγο οφείλονται σε καρδιακή προσβολή. Σε κάποιες περιπτώσεις σχετίζονται σε σύγκρουση με αντίπαλο, σε πτώση κεραυνού, ενώ παλαιότερα υπήρξαν θάνατοι που οφείλονταν σε τέτανο.

 

Θρήνος και στα ελληνικά γήπεδα

Θλιβερά περιστατικά που έχουν σοκάρει συνέβησαν και στα ελληνικά γήπεδα. Τόσο στο μακρινό, όσο και στο πρόσφατο παρελθόν. Η πιο γνωστή ιστορία είναι αυτή του Λύσανδρου Δικαιόπουλου. Την Πρωτομαγιά του 1938, ο 22χρονος παίκτης του Παναθηναϊκού συγκρούστηκε στον αέρα με τον Τζανετή της ΑΕΚ, στο φιλικό των δυο ομάδων στη Λεωφόρο. Ο Τζανετής έπεσε με το μέτωπο, αλλά πρόλαβε να προστατευτεί με τα χέρια του και σηκώθηκε σχεδόν αμέσως λίγο ζαλισμένος και με μικρομώλωπες. Όμως, ο Δικαιόπουλος έπεσε άτσαλα και χτύπησε στο έδαφος με το πίσω μέρος του κεφαλιού του μένοντας ακίνητος. Ο αγώνας διακόπηκε προσωρινά.

Ο ιατρός και παλιός αθλητής Μ. Μαρσέλλος που παρακολουθούσε τον αγώνα έσπευσε επί τόπου και διέγνωσε τη σοβαρότητα του χτυπήματος. Ο παίκτης μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού σε κατάσταση αφασίας, συνοδευόμενος από τη μητέρα του που είχε έρθει να τον καμαρώσει αγωνιζόμενο. Στον Ερυθρό οι γιατροί διαπίστωσαν πως το τραύμα ήταν θανάσιμο, αφού είχε υποστεί κάταγμα στη βάση του κρανίου και διάσειση. Του έγινε παρακέντηση για την αφαίρεση του εσωτερικού αιματώματος, αλλά ο αθλητής δεν ανέκτησε ποτέ τις αισθήσεις του. Επέζησε σχεδόν δύο 24ωρα χάρη στη γερή του κράση και έσβησε στις 10:30΄ π.μ. της 3ης Μαΐου 1938 στα χέρια της μητέρας του και των συμπαικτών του Τάσου Κρητικού και Κώστα Ζώγα, που τον είχαν επισκεφτεί.

 

Μουκαντί Τσιμάνγκα

Εξίσου μακάβρια είναι η ιστορία του Μουκαντί Τσιμάνγκα. Ο Τσιμάνγκα ήρθε στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 1989 για λογαριασμό του Εθνικού Πειραιά, με τον οποίο έλαβε μέρος στην Α΄ Εθνική της περιόδου 1989-90. Παρά τον υποβιβασμό, συνέχισε στη Β΄ Εθνική με την ομάδα του Πειραιά μέχρι και το καλοκαίρι του 1991, ενώ στη συνέχεια είχε ένα πολύ σύντομο πέρασμα από την Κύπρο, για να επιστρέψει στην Καλαμάτα.

Με την ομάδα της Καλαμάτας κατέκτησε την άνοδο από τη Γ΄ στη Β΄ Εθνική τη σεζόν 1992-93 και το καλοκαίρι του 1993 μεταγράφηκε στον Ατρόμητο Αθηνών, με τη φανέλα του οποίου σημείωσε συνολικά 36 συμμετοχές και 1 γκολ. Η πορεία του τερματίσθηκε στις 30-4-1995 κατά τη διάρκεια της αναμέτρησης Πανελευσινιακός-Ατρόμητος στο γήπεδο Ελευσίνας για το πρωτάθλημα της Γ΄ Εθνικής, καθώς σε διεκδίκηση της μπάλας με τον παίκτη του Πανελευσινιακού, Στέλιο Βογιατζή, ο τελευταίος, απολύτως άθελά του, χτύπησε με τον αγκώνα τον Τσιμάνγκα στην καρωτίδα, με αποτέλεσμα να του προκαλέσει το θάνατο από ανακοπή. Ο Τσιμάγκα ήταν παντρεμένος και είχε τρία παιδιά.

 

Θεόδωρος Ιωάννου

O ποδοσφαιριστής του Εθνικού Θεόδωρος Ιωάννου έχασε τη ζωή του σε ηλικία 20 χρονών στις 5 Οκτωβρίου 1959. Αιτία ήταν η σφοδρή σύγκρουση με τον ποδοσφαιριστή του Παναθηναϊκού Μιχάλη Βουτσαρά στο φιλικό ματς των ομάδων Παναθηναϊκού-Εθνικού στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, που έγινε την Κυριακή 4 Οκτωβρίου 1959, μια εβδομάδα πριν αρχίσει και επίσημα η Α΄ Εθνική κατηγορία.

Στο γήπεδο δεν υπήρχε ούτε γιατρός, αλλά ούτε και ασθενοφόρο, ενώ για να βγει ο ποδοσφαιριστής εκτός γηπέδου ο Λινοξυλάκης πήρε μια διαφημιστική ταμπέλα για να γίνει η μεταφορά του. Στο Ιπποκράτειο νοσοκομείο διαπιστώθηκε βαρύτατης μορφής εγκεφαλική διάσειση, κάταγμα βάσεως του κρανίου και κάταγμα κάτω γνάθου και θλάσεις στον θώρακα. Ο ιατροδικαστής είπε πως με ένα σφουγγάρι και πάγο και με απόλυτη ακινησία θα μπορούσε να σωθεί ο Ιωάννου.

Ο Ιωάννου είχε πρόβλημα στην καρδιά. Η μια του αορτή ήταν στενή. Το μοιραίο ήταν απλά θέμα χρόνου. Όχι μόνο δεν έπρεπε να παίζει ποδόσφαιρο, αλλά να μην ασχολείται καν με τον αθλητισμό!

 

Χιλμπέρτο Φούνες

Μέσα στο γήπεδο, «έσβησε» στις 11 Ιανουαρίου 1992 και ο Χουάν Χιλμπέρτο Φούνες, που είχε αγωνιστεί στον Ολυμπιακό. Σε ηλικία 29 ετών είχε διαγνωστεί με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια. Αυτό απέτρεψε τη μεταγραφή του σε γαλλικές ομάδες που ήθελαν να τον εντάξουν στο δυναμικό τους. Γύρισε στην Αργεντινή, όπου κι εκεί τα μεγάλα κλαμπ δεν του έδωσαν συμβόλαιο. Υπέγραψε στη Βελέζ Σάρσφιλντ και σε ένα ματς με τη Ρίβερ Πλέιτ χτύπησε το κακό. Η καρδιά του «Βούβαλου» δεν άντεξε και προστέθηκε στη μακάβρια λίστα, που απαριθμεί –δυστυχώς– εκατοντάδες ποδοσφαιριστές που πέθαναν μέσα στο γήπεδο σε επαγγελματικούς αλλά κυρίως σε ερασιτεχνικούς αγώνες, λόγω έλλειψης επαρκούς ιατρικού προσωπικού κι εξοπλισμού.

 

Κρίστοφερ Μαμπουλού

Θλίψη στη Γαλλία για τον 30χρονο Κρίστοφερ Μαμπουλού, που «έφυγε» προδομένος από την καρδιά του ενώ έπαιζε ποδόσφαιρο.

Ο παλιός παίκτης τού ΠΑΣ Γιάννινα άφησε την τελευταία του πνοή παίζοντας ποδόσφαιρο με τους φίλους του σε συνοικία στο Παρίσι, όπου είχε γεννηθεί και μεγαλώσει.

Ο Κονγκολέζος εξτρέμ είχε βρεθεί τη σεζόν 2016-17 στην Ελλάδα, αφήνοντας εξαιρετικές εντυπώσεις με τη φανέλα τού ΠΑΣ, έχοντας σκοράρει 3 φορές σε 22 παιχνίδια στη Super League.

 

Μιχαήλ Μιχαήλ

Ο 32χρονος Μιχαήλ Μιχαήλ του Ονήσιλου, κατά τη διάρκεια αγώνα της δεύτερης κατηγορίας του πρωταθλήματος της Κύπρου, υπέστη καρδιακή προσβολή μετά το σφύριγμα του διαιτητή και σωριάστηκε στο έδαφος μπροστά στα μάτια των έκθαμβων γονιών του. Ασθενοφόρο δεν υπήρχε στο γήπεδο και η μοιραία καθυστέρηση του στοίχισε τη ζωή, αφού μόλις διακομίστηκε στο νοσοκομείο, διαπιστώθηκε ο θάνατός του.

 

Αντόνιο Πουέρτα

Στις 25 Αυγούστου 2007 η Σεβίλλη αντιμετώπιζε τη Χετάφε στο «Ραμόν Σάντσεθ Πιθχουάν» για την 1η αγωνιστική τής La liga, και στο 35΄ το σκορ ήταν 1-0. Ήταν λίγες ημέρες πριν από τον αγώνα της Σεβίλλης με την ΑΕΚ για τα προκριματικά του Champions League. Ο 22χρονος Ισπανός αμυντικός Αντόνιο Πουέρτα, αφού ακολουθεί την άκαρπη προσπάθεια ενός συμπαίκτη του, αφήνει την μπάλα να βγει άουτ πίσω από την εστία της ομάδας του. Γονατίζει για λίγο στο γρασίδι και μετά σωριάζεται στο έδαφος, όλοι τρέχουν να βοηθήσουν πανικόβλητοι, καθώς ο νεαρός είναι αναίσθητος.

Μετά από προσπάθειες των γιατρών σηκώνεται και φεύγει καταχειροκροτούμενος από το γήπεδο, αλλά μόλις εισέρχεται στη φυσούνα καταρρέει ξανά, αυτήν τη φορά οριστικά. Διακομίζεται εσπευσμένα με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο «Virgen del Rocío», καθώς έχει υποστεί καρδιακή προσβολή, και ακολουθεί τρεις ημέρες αργότερα το μοιραίο.

 

Μίκλος Φέχερ

Ο συμπαίκτης του Τάκη Φύσσα στην Μπενφίκα, ο 24χρονος Ούγγρος επιθετικός Μίκλος Φέχερ, υπέστη καρδιακή προσβολή στις 25 Ιανουαρίου 2004 κατά τη διάρκεια αγώνα με αντίπαλο την Γκιμαράες και έπεσε στον γεμάτο νερό από τη βροχή αγωνιστικό χώρο.

Ο Φέχερ είχε περάσει σαν αλλαγή για τους «αετούς της Λισαβόνας» στο 59΄ της αναμέτρησης. Στις καθυστερήσεις, συνέβη το μοιραίο.

Μετά από ένα σουτ που επεχείρησε, η μπάλα έφτασε στον Αγκουιάρ που σκόραρε για την Μπενφίκα. Ο Φέχερ και οι συμπαίκτες του πανηγυρίζουν έξαλλα. Δευτερόλεπτα αργότερα, παρεμπόδισε αντίπαλο να εκτελέσει πλάγιο για να κερδίσει χρόνο, πήρε κίτρινη κάρτα και χαμογέλασε προς τον διαιτητή. Αμέσως μετά, σκύβει. Γονατίζει. Πέφτει αναίσθητος στο χορτάρι. Η καρδιοαναπνευστική ανάνηψη που του παρέσχεσε ο γιατρός του αγώνα είχε προσωρινά αποτέλεσμα, ωστόσο το βράδυ της ίδιας νύχτας ξεψύχησε. Οι γιατροί γνωστοποίησαν ότι είχε πρόβλημα δυσπλασίας στην καρδιά.

 

Μαρκ Βιβιάν Φοέ

Ο 28χρονος Καμερουνέζος Μαρκ Βιβιάν Φοέ στις 26 Ιουνίου 2003 έπεσε στο έδαφος του «Ζερλάν» στο 75ο λεπτό του αγώνα του Καμερούν με την Κολομβία, για τα ημιτελικά του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών. Παρά την άμεση ιατρική επέμβαση, περίπου μία ώρα μετά διαπιστώθηκε ο θάνατός του. Η αυτοψία έδειξε ότι ο πρώην παίκτης της Μάντσεστερ Σίτι, της Λιόν, της Γουέστ Χαμ και της Λανς έπασχε από υπερτροφική δεξιά κοιλία που τον οδήγησε σε ανακοπή.

 

Νταβίντε Αστόρι

Στις 4 Μαρτίου 2018 πέθανε από καρδιακό επεισόδιο στον ύπνο του, ενώ βρισκόταν στο ξενοδοχείο με την ομάδα του, ο αρχηγός της Φιορεντία Νταβίντε Αστόρι. H Κάλιαρι και η Φιορεντίνα απέσυραν τη φανέλα με το νούμερο 13 προς τιμήν του, ενώ  δικαστήριο επέβαλε ποινή φυλάκισης ενός έτους στον γιατρό Τζόρτζιο Γκαλάντι.

Ο Γκαλάντι, πρώην αθλητικός σύμβουλος της Φιορεντίνα και πρώην διευθυντής του ιατρικού αθλητικού κέντρου στο νοσοκομείο «Careggi» της Φλωρεντίας, ήταν ο τελευταίος γιατρός που είχε υπογράψει πιστοποιητικό δίνοντας άδεια στον Αστόρι να αγωνίζεται σε επαγγελματικό επίπεδο, στις 10 Ιουλίου 2017.

 

Ρενάτο Κούρι

Ο Ιταλός Ρενάτο Κούρι κατέρρευσε το 1977 κατά τη διάρκεια του αγώνα της Περούτζια με τη Γιουβέντους, και λίγο αργότερα χάνει τη μάχη για τη ζωή του. Όπως γίνεται γνωστό, έπασχε από κληρονομική καρδιακή ανεπάρκεια. Η Περούτζια μετονόμασε το στάδιό της σε «Ρενάτο Κούρι» στη μνήμη του.

Το μακρινό 1931 ο 23χρονος τερματοφύλακας της Σέλτικ και της Εθνικής Σκωτίας, Τζον Τόμπσον, έπεσε στα πόδια του επιθετικού της Ρέιντζερς, Σαμ Ίνγκλις, για να πιάσει την μπάλα σε ντέρμπι πρωταθλήματος και υπέστη κάταγμα στο κρανίο. Έμεινε αναίσθητος στον αγωνιστικό χώρο και πέθανε λίγες μέρες μετά χωρίς να συνέλθει καθόλου.

Στις 8 Αυγούστου 2009, ο 26χρονος αρχηγός της Εσπανιόλ Ντάνιελ Χαρκέ άφησε την τελευταία του πνοή λόγω καρδιακού επεισοδίου σε προπόνηση της ομάδας του.

Στις 14 Απριλίου 2012, ο 26χρονος Πιερμάριο Μοροζίνι πέθανε μετά από ανακοπή καρδιάς στον αγώνα της Λιβόρνο με την Πεσκάρα.

Ο 30χρονος Βραζιλιάνος Σερζίνιο κατέρρευσε κατά τη διάρκεια του αγώνα της Σάο Καετάνο με τη Σάο Πάουλο στη Βραζιλία το 2004. Η αυτοψία έδειξε ότι η καρδιά του ζύγιζε 600 γραμμάρια, το διπλάσιο από μία φυσιολογική καρδιά. Ο πρόεδρος της Σάο Καετάνο και ο γιατρός τιμωρήθηκαν από τις αθλητικές αρχές της χώρας.

Ο 20χρονος αδερφός του Γάλλου διεθνή Εμανουέλ Πετί, Ολιβιέρ, έχασε τη ζωή του κατά τη διάρκεια αγώνα για την ερασιτεχνική Αρκς από ανεύρυσμα το 1987.