Όταν σημάνει η ώρα…

Ήταν 29 Σεπτεμβρίου του 1938 όταν συγκλήθηκε στο Μόναχο η ομώνυμη Διεθνής Συνδιάσκεψη. Στο τραπέζι των συνομιλιών κάθισαν ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Άρθουρ Νέβιλ Τσάμπερλεν, ο ομόλογός του της Γαλλίας Εντουάρ Νταλαντιέ, έχοντας απέναντί τους τους δικτάτορες αρχηγούς της ναζιστικής Γερμανίας και της φασιστικής Ιταλίας, Αδόλφο Χίτλερ και Μπενίτιο Μουσολίνι.

Στους τέσσερις άνδρες και στην κουστωδία των διπλωματών που τους συνόδευαν πήρε ένα 24ωρο για να συμφωνήσουν και να βάλουν τις υπογραφές τους σε ένα χαρτί που συνομολογούσε την προσάρτηση στο Γ΄ Ράιχ μίας περιοχής της Τσεχοσλοβακίας, της Σουδητίας, στην οποία κατοικούσαν 3.000.000 Σουδήτες Γερμανοί, με το Λονδίνο και το Παρίσι να εγγυώνται τα καινούργια σύνορα. Στόχος; Η αποτροπή του πολέμου μεταξύ Γερμανίας και Τσεχοσλοβακίας.

Το Σύμφωνο του Μονάχου δεν πέτυχε τον σκοπό του. Αντίθετα έμεινε στην ιστορία ως παράδειγμα πλήρους αναποτελεσματικότητας της «πολιτικής του κατευνασμού», αφού η ανέντιμη όπως αποδείχτηκε ειρήνη κράτησε μόλις 6 μήνες. Στις 15 Μαρτίου 1939 ο Χίτλερ εισέβαλε και κατέλαβε… αβάδιστα την Τσεχοσλοβακία δίχως φυσικά οι εγγυήτριες Βρετανία και Γαλλία να βγάλουν «κιχ».

Φωτογραφία από το παρελθόν

Δεν απέχουν πολύ οι ανακατατάξεις που ζει στις μέρες μας η βορειοανατολική Ευρώπη από αυτές που έζησε η Γηραιά Ήπειρος λίγο πριν και αρκετά μετά από τον δεύτερο Μεγάλο Πόλεμο. Εν έτει 2022 και σαν κιτρινισμένη φωτογραφία από το παρελθόν, η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία με το πρόσχημα της προστασίας του ρωσόφωνου πληθυσμού της χώρας. Η προσωποποίηση του κατευνασμού Φινλανδία (εξ ου ο όρος «φινλανδοποίηση») εγκαταλείπει το δόγμα της ουδετερότητας και ζητά την εγγύηση ασφάλειας του ΝΑΤΟ. Το δε το χαϊδεμένο παιδί του παγκόσμιου γεωπολιτικού συστήματος, η Τουρκία, ακολουθεί και αυτή τις πρακτικές της δεκαετίας του ’30 που την έβγαλαν… ασπροπρόσωπη: επιτήδεια ουδετερότητα, ισορροπία σε δύο βάρκες και επεκτατικός νέο-οθωμανισμός με «όπλα» το μπούλινγκ κατά των γειτόνων και τον εκβιασμό κατά των (δήθεν) φίλων-συμμάχων.

Το «έτσι θέλω» της Άγκυρας

Το τελευταίο αποδεικνύεται από τα 10 «απαιτώ» που δημοσιοποίησε η Άγκυρα προκειμένου να άρει το αρχικό βέτο της στην είσοδο της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Η Τουρκία –η χώρα πoυ σύμφωνα με ομολογίες των ίδιων των πρωταγωνιστών είχε σχέσεις στοργής με τους τρομοκράτες τζιχαντιστές του ISIS– χαρακτηρίζει «φωλιά τρομοκρατών» τη Σουηδία και επικαλούμενη την υποτιθέμενη στήριξή της (σ.σ. και της Φινλανδίας) προς το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK) ζητάει:

1] Να πάρουν θέση Στοκχόλμη και Ελσίνκι σχετικά με το PKK.

2] Να απαγορεύσουν στα κοινοβούλιά τους εκδηλώσεις που συνδέονται με οργανώσεις που η Τουρκία χαρακτηρίζει τρομοκρατικές όπως θεωρεί η Άγκυρα το PKK.

3] Να σταματήσουν την παροχή βοήθειας στις «Δυνάμεις Λαϊκής Αυτοάμυνας» στη Συρία, οι οποίες –σύμφωνα πάντα με την Άγκυρα– συνδέονται με το PKK.

4] Να επιταχύνουν την έκδοση στην Τουρκία ανθρώπων που συνδέονται «με την τρομοκρατία».

5] Να διακόψουν κάθε επαφή με κουρδικές ομάδες σε Ιράκ και Συρία.

6] Να διακόψουν επαφές με καταζητούμενα ή φυγόδικα μέλη της οργάνωσης του Φετουλάχ Γκιουλέν «FETO», τα οποία σύμφωνα με την Άγκυρα εμπλέκονται στην απόπειρα πραξικοπήματος το 2016.

7] Να μην προχωρούν σε κινήσεις «κατά της εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας».

8] Να ξεκινήσουν συνεργασία με την Τουρκία για την καταπολέμηση της «τρομοκρατίας».

9] Να δεσμεύσουν τραπεζικούς λογαριασμούς οργανώσεων και πολιτών που συνδέονται σύμφωνα με την Άγκυρα με τρομοκρατικές οργανώσεις.

10] Να μην επιτρέψουν στις χώρες τους τη διεξαγωγή δραστηριοτήτων από μη κυβερνητικές οργανώσεις με αντιτουρκικό προσανατολισμό, κάτι που θα μπορούσε να αφορά ακόμη και κυπριακές ΜΚΟ.

Για όσους έχουν απορίες σχετικά με το ποια ήταν η αντίδραση των συμμάχων στα παραπάνω, η απάντηση είναι ότι αφενός το ΝΑΤΟ αρνήθηκε να σχολιάσει το τουρκικό παζάρι, αφετέρου ότι ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, σχολίασε ότι «τα συμφέροντα ασφαλείας όλων των συμμάχων πρέπει να ληφθούν υπόψη (…)».

Ο ορισμός της διαστρέβλωσης

Σαν να μην έφταναν τα παραπάνω, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών έδωσε άλλη διάσταση στον όρο «διαστρέβλωση της ιστορικής αλήθειας», ανακοινώνοντας την Πέμπτη ότι είναι «αβάσιμοι» οι ισχυρισμοί για «γενοκτονία τω Ποντίων», ότι οι Έλληνες και όχι οι Τούρκοι είναι αυτοί που διέπραξαν «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας και στην απελευθέρωση της Τριπολιτσάς και εν πολλοίς ότι οι κατηγορίες εναντίον της Άγκυρας αποτελούν ένα ψευδές αφήγημα «αντιτουρκικών λόμπι» που «προσπαθούν να παραπλανήσουν τις νεότερες γενεές αναφορικά με τα ιστορικά γεγονότα.».

Η διαιώνιση του ελληνικού λάθους

Αντί να αξιολογεί η Ελλάδα την εκλεκτική προς την Τουρκία συμπεριφορά των συμμάχων της, κι αν όχι να παραδειγματίζεται τουλάχιστον να αναπροσαρμόζει αναλόγως τις διπλωματικές τακτικές της, η ελληνική διπλωματία εμμένει στη διαιώνιση της λανθασμένης επιλογής του κατευνασμού.

Τα παραδείγματα ουκ ολίγα. Από το μπες-βγες των τουρκικών ερευνητικών σκαφών στην ελληνική υφαλοκρηπίδα και τις συνεχείς παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου, μέχρι την υβριδική επίθεση στον Έβρο τον Φεβρουάριο του 2020, το άνοιγμα των Βαρωσίων στην Κύπρο και τη μετατροπή σε τζαμί της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, η Αθήνα μοιάζει να αντιμετωπίζει φοβικά τον ταραξία γείτονα με τις πειρατικές διαθέσεις και συμπεριφορές.

Το μόνο που κάνει είναι να υπογραμμίζει ότι δεν θα ανεχτεί άλλες προκλήσεις –που όμως συνεχώς ανέχεται– και να καλεί τον φίλιο ξένο παράγοντα να «μαλώσει» τον νταή του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου.

Ακόμη και στην κατά γενική ομολογία επιτυχημένη επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ, ο Έλληνα πρωθυπουργός διάλεξε να μην κατονομάσει ευθέως αλλά να «φωτογραφίσει» την Τουρκία για τις προκλητικές ενέργειες της. Είπε δε με εμφατικό τρόπο ότι «θα πρέπει να σταματήσουν άμεσα οι υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά» καθώς η Ελλάδα δεν θα δεχτεί «καμία συμπεριφορά που παραβιάζει την εθνική μας κυριαρχία.». Ως γνωστόν, υπερπτήσεις κάνουν μόνο οι Τούρκοι…

Προφανώς ουδείς ζητά από τον πρωθυπουργό της χώρας να υποβαθμίσει τον λόγο του στο επίπεδο των τουρκικών ταμπλόιντ που αποκάλεσαν «κλακαδόρους του Μητσοτάκη» τους Αμερικανούς βουλευτές και γερουσιαστές που τον χειροκρότησαν.

Αλλά είναι εκ των ων ουκ άνευ ανάγκη να δείξει και η Ελλάδα ότι εννοεί αυτά που λέει, αλλιώς πυροβολεί τα πόδα της αξιοπιστίας της. Για παράδειγμα, η υπερπτήση στα 19.000 πόδια ενός μη επανδρωμένου τουρκικού UAV το πρωί της Πέμπτης πάνω από τη νήσο Κανδελιούσσα (δίπλα στη Νίσυρο) δεν παραβίασε την εθνική κυριαρχία της Ελλάδας;

Αν ναι, τι κάναμε γι’ αυτό; Εκτός πια αν τα Δωδεκάνησα είναι κι αυτά πολύ μακριά από την Ελλάδα όπως το Καστελόριζο που θα έλεγε και ο κύριος Ροζάκης. Ή εκτός, πάλι, αν η «υπενθύμιση» ότι η Ελλάδα θα προστατεύσει την εθνική κυριαρχία της σταματά στην… υπενθύμιση, κατ΄ αναλογία της ατυχούς τοποθέτησης του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι «η απειλή των κυρώσεων σε βάρος της Άγκυρας είναι το πιο ισχυρό εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας», συμπληρώνοντας ότι «οι κυρώσεις δεν είναι αυτοσκοπός».

Δυστυχώς στην εξωτερική πολιτική χρειάζονται πολλά περισσότερα από το να αποκτήσεις ισχυρά στηρίγματα μέσα στο αμερικανικό Κογκρέσο. Κι αυτό διότι ο γερουσιαστής από τη Γιούτα, το Κολοράντο ή τη Νεβάδα δεν καταλαβαίνει τι σημαίνει υπερπτήση, δεν ξέρει καν που «πέφτει» το Αιγαίο.

Αντιθέτως ξέρουν κατά που… πέφτει το συμφέρον της αστερόεσσας. Όσο λοιπόν και να ξενίζει και εξοργίζει όχι μόνο τους Έλληνες ο καιροσκοπισμός της Τουρκίας που εν μέσω πολεμικής αναταραχής, ενεργειακής κρίσης, απειλών για επισιτιστική κρίση και φτωχοποίηση των Ευρωπαίων πολιτών γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων της τους εταίρους της στο ΝΑΤΟ με το βέτο κατά της Φινλανδίας και Σουηδίας, ο Λευκός Οίκος έχει το μυαλό του μόνο στο πώς θα περάσει χαλινάρι στις ορμές και στις  ορέξεις της νεο-τσαρικής Ρωσίας.

Αν, τώρα,  για τη επίτευξη του σκοπού χρειαστούν οι υπηρεσίες της νεο-οθωμανικής Τουρκίας δεν θα χολοσκάσει κι όλας επειδή η αναθεωρητική Άγκυρα καταπατά κάθε έννοια διεθνούς δικαίου. Άλλωστε ο αναθεωρητισμός του Πούτιν στην Ουκρανία έστρωσε το χαλί στην Ουάσινγκτον να κάνει χρυσές μπίζνες με την Ευρώπη πουλώντας το αμερικανικό LNG.

Εκεί ακριβώς είναι το κλειδί. Ό,τι δηλαδή η Αθήνα δηλώνει άνευ όρων και ορίων πακτωμένη στον συμμαχικό της ρόλο. Θυμίζεται ότι οι Αμερικανοί γερουσιαστές άκουσαν πριν από χρόνια έναν Έλληνα πρωθυπουργό να ευχαριστεί τη χώρα τους για την παρέμβασή της στα Ίμια.

Παρέμβαση που ως γνωστόν είχε απαιτήσει την απόσυρση των πολεμικών πλοίων, των πεζοναυτών και των σημαιών όχι μόνο του επιτιθέμενου αλλά και του αμυνόμενου!!! Συναινέσαμε λέγοντας ότι «τις σημαίες τις πήρε ο αέρας» κι αυτή μας την αντίδραση την είχε ανέκαθεν δεδομένη η Ουάσιγκτον όπως και οι υπόλοιποι σύμμαχοί μας. Επομένως, ας καταλάβουμε ότι όποτε αυτό εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους ο δεδομένος θα μετατρέπεται σε Ιφιγένεια προκειμένου να εξευμενίζεται ο χρήσιμος, ακόμη κι αν ο τελευταίος  είναι ωμός εκβιαστής.

Με τέτοιες κατευναστικές πολιτικές επιλογές ακόμη και η αναγκαία αναβάθμιση του αξιόμαχου των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων με Rafal, φρεγάτες (ίσως και F-35 σε μέλλοντα χρόνο) υποβαθμίζεται. Διότι ποιος ο λόγος να ξοδευτούν δισεκατομμύρια ευρώ, όταν είμαστε βέβαιοι ότι οι φίλοι και σύμμαχοι με τους οποίους έχουμε υπογράψει συμφωνίες αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής θα στοιχήσουν την κρίσιμη ώρα τα όπλα τους δίπλα στα δικά μας; Συμπερασματικά προκύπτει ότι δεν είμαστε και τόσο σίγουροι.

Ειδάλλως θα είχαμε απαιτήσει από τους συμμάχους να ενεργοποιούνται υπέρ των ελληνικών συμφερόντων οι «αστακοειδείς» βάσεις στη Σούδα, το ΝΑΤΟϊκό στρατηγείο στη Λάρισα ή το νέο αμερικανικό «πολυεργαλείο» της Αλεξανδρούπολης, όταν οι Τούρκοι στοχοποιούν τις ελληνικές θαλάσσιες ζώνες κι ακόμη χειρότερα ελληνικά νησιά.

Μπορεί οι σύμμαχοί μας να βλέπουν μελλοντικά τον κίνδυνο στη ρωσική «αρκούδα», όμως με τον τουρκικό λαό να πεινάει και τον «Σουλτάνο» να το παίζει δίπορτο απρόκλητα μετά το βέτο για την ένταξη της Φινλανδία και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ο κίνδυνος για τη χώρα μας έχει ονοματεπώνυμο και λέγεται Τουρκία.

Εκ του αποτελέσματος, λοιπόν, απλώς αυταπατώνται όσοι νομίζουν ότι «θωπεύοντας τον τίγρη κατά την φορά του πέλους» –όπως χρόνια τώρα λέει ο καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας και Γεωπολιτικής Θεωρίας, Ιωάννης Μάζης– θα κατευνάσει την τουρκική πειρατική συμπεριφορά.

Ο τελευταίος που «απατήθηκε» ήταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης που επισκέφτηκε τον Ταγίπ Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη, αλλά πέρα από τη διπλωματία της γραβάτας, του τσαγιού και των ευφημισμών για αποκλιμάκωση της έντασης και καλή γειτονία, η Ελλάδα εισέπραξε νέες απειλές και μπαράζ παραβιάσεων του εναέριου χώρου της.

Το ενδεχόμενο να αλλάξει η επικρατούσα τάση της πολιτική του κατευνασμού στα ελληνοτουρκικά δεν είναι πολύ ορατό, όσο τουλάχιστον ρίχνονται στην πυρά ως «ακραίοι» όσοι εκφράζουν αντίθετη άποψη. Κλασικό παράδειγμα η περίπτωση του Αντώνη Σαμαρά που κάθε φορά που «τολμάει» να μιλήσει για  τα εθνικά θέματα βρίσκει απέναντί του πολιτικούς του γλυκού νερού και ακριβοπληρωμένα ΜΜΕ του κατευνασμού…

Το ίδιο έγινε στο 13^ο συνέδριο της Ν.Δ., το ίδιο επαναλήφθηκε και στο 14^ο «γαλάζιο» συνέδριο, όπου ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του κόμματος μίλησε ξεκάθαρα για το «Λόμπυ του Κατευνασμού» που «μας ζητάει, να υποχωρήσουμε πλήρως απέναντι στην Τουρκία, που είναι “ισχυρή”. Όπως μας ζητούσε προηγουμένως να υποχωρήσουμε και απέναντι στα Σκόπια, επειδή είναι “αδύναμα”.».

Για τους κατ΄ επάγγελμα διαστρεβλωτές θυμίζεται ότι ο Αντώνης Σαμαράς ουδέποτε διαφώνησε με τον διάλογο Ελλάδας–Τουρκίας. Διαφώνησε όπως υπογραμμίζει κι ο ίδιος με το να διεξάγονται επίσημες συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών «την ώρα που συνεχίζονταν και κλιμακώνονταν οι προκλήσεις και τα τετελεσμένα του Ερντογάν». Και δυστυχώς είχε δίκιο (και) ο Μεσσήνιος που χρόνια τώρα σημειώνει χτυπάει το καμπανάκι ότι ο κατευνασμός ούτε το «ημέρωμα του θηρίου έφερε, ούτε τα «ήρεμα καλοκαίρια», παρά μόνο την κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων, οι οποίες από τον αστερισμό  των «γκρίζων ζωνών» πέρασαν στην αποστρατικοποίηση της νησιωτικής Ελλάδας!!!

Σε κάθε περίπτωση, για όλα τα δεινά των ελληνοτουρκικών σχέσεων δεν φταίει μόνο το κακό το ριζικό μας που μας έδωσε ταραξίες γείτονες. Ισχύει μεν αλλά αν συνεχίσουμε να το χρησιμοποιούμε ως άλλοθι μίας μοιρολατρικής πολιτικής, δεν θα καταφέρουμε τίποτα περισσότερο από το να επιβεβαιώσουμε τον Σοπενάουερ που έλεγε ότι «εκείνο που οι άνθρωποι ονομάζουν μοίρα, στην ουσία είναι ένα σύνολο ανοησιών που έκαναν».