Ούτε κρύο, ούτε ζέστη η επαναπροσέγγιση Αθήνας και Μόσχας

Τελικά, τι κέρδισε η Ελλάδα από την επίσκεψη του Σεργκέι Λαβρόφ στην Αθήνα;  Όχι πάντως αυτά που πίστευαν οι λάτρεις του ξανθού γένους. Ο Λαβρόφ απέδειξε ότι η Ρωσία ενδιαφέρεται πρωτίστως για τα δικά της συμφέροντα. Προσφέρθηκε να μεσολαβήσει, ώστε να ηρεμήσει την Τουρκία, δίχως όμως να την καταδικάσει, όπως θα ήθελε η Ελλάδα.

 Του Μιχάλη Κωτσάκου

Ναι μεν ο Λαβρόφ σε όλες του τις δηλώσεις υποστήριξε ότι είναι δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα μέχρι τα 12 μίλια, όπως αναφέρει το Διεθνές Δίκαιο, αλλά την ίδια ώρα απέφυγε να καταδικάσει τον Ερντογάν που χαρακτήρισε τον Μακρόν ως εγκεφαλικά άρρωστο. Μάλιστα, η δήλωσή του να καταδικάσει και την ισλαμική τρομοκρατία και την ισλαμοφοβία και τη χριστιανοφοβία και τον αντισημιτισμό, ήταν μία λεκτική ακροβασία.

Η Ρωσία ενδιαφέρεται να κατοχυρώσει πρωτίστως τα συμφέροντά της. Κάτι που νιώσαμε κι εμείς στο πετσί μας. Τη μία όταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν αρνήθηκε βοήθεια στον Γιώργο Παπανδρέου επισημαίνοντάς του ότι «στο ΔΝΤ θα ψηφίσουμε να σας δώσει βοήθεια το ταμείο». Την επομένη όταν έτρεξε ο ΣΥΡΙΖΑ για δανεικά και παρά τους τεμενάδες του Λαφαζάνη δεν ίδρωσε το αυτί του.

Τώρα ο Πούτιν και η Ρωσία ακολουθούν τη ρότα που είχαν χαράξει επί αιώνες οι τσάροι, οι οποίοι πάντα είχαν καλές σχέσεις με την Τουρκία και απλά είχαν κι έναν καλό λόγο για τους ομόθρησκους χριστιανούς ορθόδοξους Έλληνες. Πλέον είναι φανερό ότι η Ρωσία χρησιμοποιεί τον μεγαλοϊδεατισμό του Ερντογάν για να προκαλέσει ρήγματα στη ΝΑΤΟϊκή Συμμαχία. Σε όλα τα μέτωπα που εμπλέκονται, Ρωσία και Τουρκία είναι σε διαφορετικό στρατόπεδο. Και παντού ο Πούτιν παραχωρεί λίγο χώρο στον Ερντογάν, προκειμένου να εξασφαλίσει τους παράδες του πουλώντας όπλα.

Στη Συρία ο Πούτιν είναι με τον Άσαντ, ο Ερντογάν με τους αντάρτες. Ο Τούρκος έκανε σώου και τώρα αναγκάζεται να αφήσει και το Ιντλίμπ. Στη Λιβύη ο Ερντογάν είναι με τον Σάρατζ και ο Πούτιν με τον Χαφτάρ. Και τώρα οι Ρώσοι πρωτοστατούν στην ειρήνευση στη Λιβύη, κάτι που σημαίνει ότι η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει θα παγώσει το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Στο Ναγκόρνο Καραμπάχ ο Ερντογάν βοηθάει το Αζερμπαϊτζάν, αλλά στο τέλος όπως επισημαίνουν διπλωματικοί κύκλοι οι Ρώσοι θα επιτύχουν κατάπαυση του πυρός με τον θύλακα να παραμένει υπό την κατοχή των Αρμενίων. Επί της ουσίας ο Πούτιν αβαντάρει εκ τους ασφαλούς την Τουρκία, γνωρίζοντας πως ο μεγαλοϊδεατισμός του Ερντογάν είναι απόλυτα ελεγχόμενος. Στη σχέση των δύο ισχύει το «ο πελάτης (Ερντογάν) έχει δίκιο». Αρκεί να μην ενοχλεί τον σύγχρονο τσάρο.

Αναβάθμιση…

Υπ’ αυτή την έννοια, ουδείς στην ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να περιμένει ότι η επίσκεψη του Σεργκέι Λαβρόφ στην Αθήνα θα αποτελούσε κάποιου είδους ράπισμα στην Τουρκία ή ότι ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας θα καταδίκαζε τις τουρκικές προκλήσεις στην Αμμόχωστο, ή τις σεισμικές έρευνες του Oruc Reis σε περιοχές ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ή την αξίωση της Άγκυρας να μοιράσει το Αιγαίο στη μέση, κατ’ αρχάς για θέματα έρευνας και διάσωσης.
Και μόνο η παρουσία του Σεργκέι Λαβρόφ στην Ελλάδα –σε αυτή τη συγκυρία– αξιολογείται θετικά. Όχι μόνο επειδή αποκαλύπτει την προσπάθεια να επουλωθούν οι πληγές του παρελθόντος στις σχέσεις της Αθήνας με τη Μόσχα. Όπως ήταν η απέλαση των Ρώσων διπλωματών από τον Νίκο Κοτζιά το 2018. Οι Ρώσοι ήταν αντίθετοι στη μετονομασία των Σκοπίων σε Βόρεια Μακεδονία, ενώ έγιναν… Τούρκοι και με τη μετατροπή της Ουκρανικής Εκκλησίας σε αυτοκέφαλη.

Εξάλλου, και ιστορικά να το δούμε, οι Ρώσοι –αντίθετα με τα όσα ισχυρίζονται οι Έλληνες λάτρεις του ξανθού γένους– ποτέ δεν μας θεώρησαν δικούς τους. Ακόμη και την εποχή της Τουρκοκρατίας η Μόσχα μάς θεωρούσε χρήσιμους, επειδή αποτελούσαμε ένα κακό σπυρί για την Πύλη. Αντιθέτως, εμείς συχνά-πυκνά προστρέξαμε στη βοήθειά τους για να φάμε κατάμουτρα την πόρτα τους. Από το 1974 που άφησαν ανενόχλητους τους Τούρκους να μπουν στην Κύπρο, μέχρι το 2015, όταν τους ζητούσε λεφτά ο Λαφαζάνης.

Η ιστορία

Η σχέση των Ελλήνων με τους Ρώσους ήταν ανέκαθεν ετεροβαρής. Για 400 χρόνια, οι πρόγονοί μας απέθεταν τις ελπίδες τους για απελευθέρωση στη μυθική Μόσχα με τις ορθόδοξες εκκλησιές. Δεν γνώριζαν οι δύστυχοι ότι οι παντοδύναμοι Ρώσοι αδιαφορούσαν για τους λίγους ομοδόξους τους στον Νότο των Βαλκανίων και ότι το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν να βρουν τρόπο να βγουν στη Μεσόγειο. Οι ανυπότακτοι Έλληνες ήταν πάντως ένα καλό ενεργούμενο της τσαρικής πολιτικής. Μια υποκινούμενη (με τσαρικούς απεσταλμένους γεμάτους χρυσόβουλα) εξέγερση στην Ελλάδα λειτουργούσε σαν πέτρα στο παπούτσι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κάθε φορά που οι στρατιές του ξανθού γένους προήλαυναν στα βόρεια σύνορά της. Στη συνέχεια, οι εξεγερμένοι εγκαταλείπονταν στο έλεος της τουρκικής μάχαιρας.

Μετά την εθνική μας απελευθέρωση και για τα επόμενα 100 χρόνια, οι Ρώσοι δεν βρέθηκαν δίπλα μας ούτε μια φορά. Ακόμη και όταν χρεοκοπήσαμε επί Χαρίλαου Τρικούπη, οι Ρώσοι πρώτοι ζητούσαν πίσω τα δανεικά που μας είχαν δώσει επί Όθωνα κι έκαναν πίσω μετά από πίεση των Αγγλογάλλων. Μια άγνωστη εξάλλου πτυχή της τσαρικής επεκτατικής πολιτικής στο Αιγαίο ήταν η διαρκής προσπάθεια, μετά την απελευθέρωση του Αγίου Όρους από τις ελληνικές δυνάμεις το 1912, να μετατρέψει το Περιβόλι της Παναγιάς σε ένα είδος αυτόνομου κρατιδίου τύπου Βατικανού υπό την υψηλή προστασία της μεγαλύτερης ορθόδοξης δύναμης στον κόσμο, δηλαδή της Ρωσίας. Ήταν ένας έμμεσος, αλλά σαφής τρόπος να δημιουργηθεί ρωσικό προτεκτοράτο που θα βρέχεται από το Αιγαίο. Το σχέδιο αποσοβήθηκε με την επανάσταση του 1917.

Η μοιραία για μας πολιτική πράξη των Ρώσων ήταν η έμπρακτη υποστήριξη των Μπολσεβίκων στον Κεμάλ Ατατούρκ. Δίχως αυτούς, η Μικρασιατική Καταστροφή δεν θα είχε επιτελεστεί. Για μια ακόμα φορά, το ξανθό γένος επέλεξε να είναι εναντίον μας. Το ίδιο απεχθής και ανιστόρητη ήταν και η σοβιετική πολιτική στο Μακεδονικό, κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Οδήγησε τους Έλληνες κομμουνιστές να στιγματιστούν ως εθνοπροδότες και δημιούργησε τις ιστορικές βάσεις για το μετέπειτα αγκάθι του Μακεδονικού, που σέρνεται έως τις μέρες μας κόντρα στα πάγια ελληνικά συμφέροντα. Κατά την ίδια λογική, το 1945 στη Γιάλτα, ο Στάλιν μάς έκανε πρώτα δώρο στους Δυτικούς και στη συνέχεια δεν απέτρεψε έναν εμφύλιο που ήξερε ότι θα χάσουν οι δικοί του.