ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Το back up plan της Ελλάδας για να μην ξεμείνει από φυσικό αέριο

Δεν χρειαζόταν να είναι κάποιος μάγος για να προβλέψει ότι το πρωί της περασμένης Τρίτης οι χρηματαγορές και γενικός ο κόσμος της παγκόσμιας οικονομίας θα εμφάνιζαν πανδημικό ρίγος, απότοκο το πολεμικού διαγγέλματος του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν που είχε προηγηθεί το βράδυ της 21ης Φεβρουαρίου.

Η αναγνώριση εκ μέρους της Μόσχας των ουκρανικών επαρχιών του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ ως ανεξάρτητων κρατικών οντοτήτων προκάλεσε τη σχεδόν ανακλαστική σε τέτοιες περιπτώσεις άνοδο των καυσίμων, με χαρακτηριστικότερη το σκαρφάλωμα της τιμής του πετρελαίου μπρεντ στα 99,2 δολάρια/βαρέλι, που είναι υψηλό επταετίας. Αντίστοιχο νέο άλμα στο +6,8% μέσα σε ένα 24ωρο έκανε και η τιμή του φυσικού αερίου, φτάνοντας την Τρίτη στα 77,5 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Διαβεβαιώσεις, αλλά…

Με τη ρωσική πλευρά να διαβεβαιώνει –διά της υπογραφής Πούτιν σε επιστολή του προς τη διάσκεψη για την ενέργεια– ότι θα συνεχίσει αδιάλειπτα την τροφοδότηση των παγκόσμιων αγορών με φυσικό αέριο, αλλά με τους αναλυτές να επιμένουν ότι οι τιμές δεν αποκλείεται να τρυπήσουν το ταβάνι των 100 δολαρίων/βαρέλι αν η διεθνής κοινότητα επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα, ο φόβος για ένα ενεργειακό τσουνάμι που θα παρασύρει στη δίνη του κυβερνήσεις και καταναλωτές είναι πέρα για πέρα υπαρκτός.

Αυτήν, άλλωστε, τη μετα-πολεμική εξέλιξη ενός πολέμου που ακόμη δεν ξέσπασε εξετάζει καιρό τώρα η ελληνική κυβέρνηση, επικαιροποιώντας τα πρωτόκολλα «άμυνάς» της σε διαδοχικές συσκέψεις, όπως ήταν αυτή του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) που πραγματοποιήθηκε το πρωί της Τρίτης, υπό την προεδρία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

Εκεί, το βασικό σενάριο που αναπτύχτηκε, το καλό σενάριο, ότι δηλαδή η Ελλάδα δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα με την προμήθεια του φυσικού αερίου από τη Ρωσία μέσω Τουρκίας, επομένως δεν διακυβεύεται –για την ώρα τουλάχιστον– η ενεργειακή ασφάλειά της.

Λίγες οι επιλογές

Το θέμα βεβαίως είναι ποια όπλα έχει στη φαρέτρα της η Ελλάδα για να αντεπεξέλθει επιτυχώς από το κακό σενάριο που θέλει τη χώρα μας να αντιμετωπίζει έλλειμμα στην ενεργειακή τροφοδοσία της ακόμη και σε ποσοστό της τάξης του 20% των συνολικών εθνικών αναγκών, αν ο Βλαντιμίρ Πούτιν γυρίσει τη… βάνα στο «off».

Σε αυτή την απευκταία περίπτωση θα ενεργοποιηθεί το ελληνικό back up που συνίσταται:

 

α) Στο «φόρτωμα» των εγκαταστάσεων υγροποιημένου αερίου (LNG) της Ρεβυθούσας με έξτρα ποσότητες LNG. Σημειώνεται ότι με ήδη παραδομένο στη Ρεβυθούσα ένα φορτίο από τη Μytilineos και προγραμματισμένα αλλά δύο από τη ΔΕΗ και την Elpedison, η Ελλάδα θα αποθεματοποιήσει περί τα 200.000 κ.μ. καυσίμου (~1.300.000 MWh) εξασφαλίζοντας ενεργειακή επάρκεια για όλη την επικράτεια διάρκειας 10 ημερών.

 

β) Στην προμήθεια έξτρα ποσοτήτων (σ.σ. αμφίβολο όμως πόσων) αζέρικου αερίου από το κοίτασμα Shah Deniz στο Αζερμπαϊτζάν το οποίο εισέρχεται στην Ελλάδα μέσω του αγωγού TAP.

 

γ) Στη χρησιμοποίηση πετρελαίου αντί φυσικού αερίου ως καυσίμου για τη λειτουργία εργοστασίων παραγωγής ρεύματος, όπως είναι αυτά της ΔΕΗ σε Λαύριο και Κομοτηνή, της Elpedison στη Θεσσαλονίκη και τη Θίσβη και της ΗΡΩΝ.

 

δ) Στη μερική ηλεκτροπαραγωγή μέσω ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, υπό την προϋπόθεση πάντα ότι αυτό είναι μετεωρολογικά εφικτό.

 

Ο παράγοντας Βουλγαρία

Άγνωστοι «Χ» σε αυτή την ομολογουμένως δύσκολη εξίσωση είναι κατ’ αρχάς ο καιρός, που αναλόγως των… διαθέσεών του δεν αποκλείεται να μεγεθύνει αντί να ελαττώσει τις ανάγκες, π.χ. για θέρμανση, εφόσον οι θερμοκρασίες κατρακυλήσουν σε χαμηλά για την εποχή επίπεδα.

Δεύτερο, κυνικό μεν πραγματικό δε, ερωτηματικό είναι το μέγεθος των ποσοτήτων φυσικού αερίου στο οποίο θα μεταφραστεί η ενεργειακή αλληλεγγύη της Ελλάδας προς τη γειτονική Βουλγαρία (σ.σ. προβλέπεται από σχετική συμφωνία), δεδομένου ότι στη συγκεκριμένη δύσκολη συγκυρία η Βουλγαρία εισάγει το 100% των αναγκών της σε αέριο από τη Ρωσία.

Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι μετά το ΚΥΣΕΑ της Τρίτης ο Έλληνας πρωθυπουργός υποδέχτηκε στο Μέγαρο Μαξίμου αντιπροσωπεία υπουργών από τη Βουλγαρία, επικεφαλής των οποίων ήταν ο αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομικών της χώρας, Ασέν Βασίλεφ.

Όπως ήταν φυσικό, η ατζέντα της συνάντησης είχε πρώτο-πρώτο το θέμα του φυσικού αερίου υπό το πρίσμα της ρωσο-ουκρανικής ανάφλεξης, καθώς και την επίσπευση της ενεργειακής συνεργασίας των δύο χώρων που μεταξύ άλλων αφορά:

 

1. i) Την όσο το δυνατόν ταχύτερη ολοκλήρωση του αγωγού διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), ο οποίος θα βοηθήσει του γείτονες να διαφοροποιήσουν τις πηγές από όπου προμηθεύονται το πολύτιμο καύσιμο,

 

1. ii) Τη συνδρομή της Βουλγαρίας στην Ελλάδα αναφορικά με την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, θέμα στο οποίο οι γείτονες θα εγγυηθούν πως δεν θα υπάρξουν διακοπές παροχής.