Πόρισμα κόλαφος για τη δράση της τρόικας

Κόλαφος αποτελεί για την τρόικα ΕΕ – ΕΚΤ – ΔΝΤ το πόρισμα που συνέταξε ειδική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία διερεύνησε τα πεπραγμένα στα κράτη μέλη της ευρωζώνης που εντάχθηκαν στο Μνημόνιο, δηλαδή την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Κύπρο και την Ιρλανδία.

Μάλιστα, το αίτημα για χαλάρωση της λιτότητας είναι πλέον επιτακτικό από ποτέ. Σύμφωνα με το προσχέδιο του πορίσματος που υπογράφουν ο Γερμανός Χριστιανοδημοκράτης Οτμαρ Κάρας και ο Γάλλος Σοσιαλδημοκράτης Λιέμ Οάνγκ Νγκοκ, το Ευρωκοινοβούλιο ζητά από την Τρόικα «να λάβει υπόψη της την συζήτηση για τους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές και να εξετάσει μια αναθεώρηση του Μνημονίου στη βάση των νεότερων εμπειρικών αποτελεσμάτων».

Αποκωδικοποιώντας τη φράση αυτή, δεν μπορεί κανείς παρά να συμπεράνει πως πρόκειται για μια έμμεση αλλά σαφή σύσταση για αναθεώρηση των δημοσιονομικών στόχων και λιγότερη λιτότητα, αφού οι συντάκτες του πορίσματος διαπίστωσαν ότι κατά τον προσδιορισμό των δημοσιονομικών στόχων υποεκτιμήθηκε η ύφεση που θα προκαλούσαν τα μέτρα.

Μάλιστα, παρά τις ήπιες κατά τα ευρωπαϊκά ειωθότα εκφράσεις και την προσπάθεια των συντακτών να ισορροπήσουν μεταξύ των υπερασπιστών και των αμφισβητιών της δημοσιονομικής ορθοδοξίας, είναι σαφές από το πόρισμα ότι το συνολικό έργο της τρόικας δεν κρίνεται επιτυχημένο. Αντίθετα, διαπιστώνονται προβλήματα στη διαμόρφωση της πολιτικής, αστοχίες στην εφαρμογή τους και αποκλίνουσες στρατηγικές και προτεραιότητες μεταξύ του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Για την τελευταία ειδικά διαπιστώνει ότι «μπερδεύτηκε» αφού από τη μια έπρεπε να λειτουργεί ως μέλος της Τρόικα κι από την άλλη ως τοποτηρητής των Ευρωπαϊκών Συνθηκών. Εξάλλου διαπιστώνουν ότι εκ του αποτελέσματος τα Μνημόνια οδήγησαν σε μεγάλη ύφεση, έκρηξη της ανεργίας, και τελικά σε αύξηση του χρέους των κρατών μελών που τα εφάρμοσαν.

Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, στα συμπεράσματα του καταλήγει στα εξής:
1. “Αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η μείωση των διαρθρωτικών ελλειμμάτων σε όλες τις χώρες του προγράμματος από την έναρξη των αντίστοιχων προγραμμάτων παροχής βοήθειας δεν έχει ακόμη οδηγήσει σε μείωση των ποσοστών του δημοσίου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ. Υπογραμμίζει ότι ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ, αντίθετα, έχει αυξηθεί πολύ σε όλες χώρες σε πρόγραμμα”, αναφέρεται.
2. “Εκφράζει τη λύπη του, για τις ενίοτε υπερβολικά αισιόδοξες υποθέσεις της τρόικα, ιδίως όσον αφορά την ανάπτυξη, αλλά και για την ανεπαρκή αντίληψη της πολιτικής αντίστασης για αλλαγές σε ορισμένα κράτη μέλη. Εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αυτό επηρέασε την ανάλυση της Τρόικας για την αλληλεπίδραση μεταξύ των δημοσιονομικών μέτρων και της ανάπτυξης. Επισημαίνει ότι, ως αποτέλεσμα, δεν θα μπορούσαν να εκπληρωθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι”
3. Επισημαίνει ότι από το 2008 και μετά οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνθηκαν

Ειδικά για την Ελλάδα επισημαίνει:
1. Μετά από πέντε αναθεωρήσεις του Μνημονίου και εξαιτίας των ανεπαρκών αποτελεσμάτων χρειάστηκε και δεύτερο πρόγραμμα
2. Εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη προόδου παρά τον άνευ προηγουμένου όγκο μεταρρυθμίσεων που τέθηκαν σε εφαρμογή
3. Αν και ο στόχος των προγραμμάτων ήταν να αποτραπεί η χρεοκοπία, αυτό δεν επιτεύχθηκε στην περίπτωση της χώρας μας. Επίσης, η οικονομική βοήθεια δεν εξασφάλισε ότι μακροπρόθεσμα δεν θα υπάρξει έξοδος κάποιας χώρας από το ευρώ.
4. Στην Ελλάδα η κατάσταση ήταν εξ αρχής δυσχερής λόγω των μεγάλων ελλειμμάτων, των κακών στατιστικών στοιχείων, ενώ αφήνει και αιχμές για την έλλειψη πολιτικής βούλησης.

Μεταξύ άλλων προτείνει:
1. Η τρόικα να διαμορφώνει πολιτικές με βάση τα τελευταία εμπειρικά δεδομένα για τους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές, δηλαδή την επίπτωση των δημοσιονομικών μέτρων στην ύφεση. Επί της ουσίας ζητά την χαλάρωση της λιτότητας
2. Τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, στα πρότυπα του ΔΝΤ, ώστε να αποχωρήσει το τελευταίο από την Ευρωζώνη
3. Την επαναξιολόγηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στο Eurogroup σε ότι αφορά στα Μνημόνια, ώστε να υπάρχει «δημοκρατική λογοδοσία» σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο
4. Την συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στην διαμόρφωση των προγραμμάτων
5. Την ενημέρωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από τους εκπροσώπους της Κομισιόν στην τρόικα.