Προϋπόθεση για βιώσιμη ανάπτυξη η ενεργειακή στρατηγική

Η ενεργειακή ασφάλεια και επάρκεια σε προσιτές τιμές και με χαμηλότερο αποτύπωμα άνθρακα παραμένει το βασικό ζητούμενο στην ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κι αυτό το ζητούμενο πρέπει να εμπεδωθεί και να υλοποιηθεί από όλα τα κράτη-μέλη, παρόλο που σε κάθε ένα από αυτά επικρατούν διαφορετικές συνθήκες σε ό,τι αφορά την οικονομία ή το παραγωγικό μοντέλο.

Αναφέρω μερικά δεδομένα που περιγράφουν την κατάσταση που διαμορφώνεται στον ενεργειακό κλάδο:

>>Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης συνιστά βασική παράμετρο, ισοδύναμη με τις ΑΠΕ, για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, την ενίσχυση της ενεργειακής αποδοτικότητας και ασφάλειας, καθώς και τον περιορισμό των εκπομπών CO2.

>>Στα επόμενα χρόνια, έως το 2040, η σημαντικότερη πρόκληση εντοπίζεται στην υλοποίηση πολιτικών που θα φέρουν μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ στη θέρμανση και τις μεταφορές.

>>H υιοθέτηση ισχυρότερων πολιτικών, στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού, προδικάζει ότι, το 2030, το 57% της ηλεκτροπαραγωγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα προέρχεται από τις ΑΠΕ.

>>Σε αντίθεση με την προηγούμενη 25ετία (1990-2015), στο τρέχον αντίστοιχο διάστημα (2015-2040) τα καύσιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα και κυρίως οι ΑΠΕ θα καλύπτουν σχεδόν το μισό της αυξημένης ζήτησης, αντικαθιστώντας έτσι σταδιακά το πετρέλαιο και τον άνθρακα.

>>Η ζήτηση πετρελαίου στην τρέχουσα 25ετία έως το 2040 εμφανίζεται μειούμενη στην ηλεκτροπαραγωγή, τα κτίρια και τα επιβατικά αυτοκίνητα, ενώ, αντίθετα, βαίνει αυξανόμενη στη ναυτιλία, τις αεροπορικές μεταφορές, την πετροχημική βιομηχανία και τις εμπορευματικές μεταφορές.

>>Το LNG κερδίζει εντυπωσιακά έδαφος τα τελευταία χρόνια. Από το μερίδιο 26% που είχε το 2000 έναντι του φυσικού αερίου μέσω αγωγών, το 2014 ανήλθε στο 42%, με την πρόβλεψη για το 2040 να φθάσει στο 53%. Μπορεί να θεωρηθεί πως πρόκειται για μια δεύτερη επανάσταση του φυσικού αερίου, που αναμένεται να επηρεάσει τις τιμές και τα συμβόλαια προμήθειας.

>>Η ανάγκη διεθνούς συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας είναι επιβεβλημένη, ώστε η Συμφωνία του Παρισιού να μετουσιωθεί σε συγκεκριμένες πολιτικές παγκοσμίως.

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα που το ζητούμενο σήμερα είναι η βιώσιμη ανάπτυξη και η δημιουργία αξιοπρεπώς αμειβόμενων θέσεων εργασίας;

Προϋπόθεση για βιώσιμη ανάπτυξη είναι η δημιουργία μιας υγιούς, ανοιχτής ενεργειακής αγοράς, που είναι με τη σειρά της προϋπόθεση για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων στον χώρο της ενέργειας, που είναι αναγκαίες για τη διασφάλιση επάρκειας εφοδιασμού σε ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας με περιβαλλοντική συνείδηση.

Φιλόδοξος στόχος η μετατροπή της Ελλάδας σε ενεργειακό HUB στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και της ΝΑ Ευρώπης

Η μεγάλη ελληνική παθογένεια

Φιλοδοξούμε ως χώρα να έχουμε κομβικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και της ΝΑ Ευρώπης, να μετατραπούμε σε ενεργειακό hub ιδιαίτερα για τα ζητήματα φυσικού αερίου, να αποτελέσουμε κοιτίδα τεχνογνωσίας και να αποκτήσουμε πρωτοπορία στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Και η αλήθεια είναι πως έχουμε τα φυσικά χαρακτηριστικά –κλίμα και γεωγραφική θέση– για να τα πετύχουμε. Παράλληλα, έχουμε και το ανθρώπινο δυναμικό, ανθρώπους υψηλής επιστημονικής κατάρτισης και εξειδίκευσης, με επαγγελματική εμπειρία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Και όμως, η Ελλάδα έχει μείνει πίσω. Γιατί; Γιατί πολύ απλά, ενώ έχουμε τα εφόδια, την πρώτη ύλη, δεν την οργανώνουμε και δεν την αξιοποιούμε. Εδώ ακριβώς εντοπίζεται η μεγάλη μας παθογένεια. Η μεγάλη μας παθογένεια είναι η έλλειψη συνέχειας του κράτους. Κάθε φορά που αλλάζει μια κυβέρνηση ή ακόμη και ο αρμόδιος υπουργός, έχουμε αλλαγή στρατηγικής και πολλές φορές άστοχες πολιτικές παρεμβάσεις. Αυτές οι παρεμβάσεις έχουν φέρει τον ενεργειακό τομέα σε οριακό σημείο τα τελευταία 4 χρόνια. Ματαιώθηκαν ιδιωτικοποιήσεις και επενδύσεις έτοιμες που θα ανέπτυσσαν τα ενεργειακά μας δίκτυα, θα έδιναν ρευστότητα και θα μετασχημάτιζαν τις κρατικές ενεργειακές εταιρείες ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής ενεργειακής ένωσης αλλά και στις ανάγκες της ελληνικής αγοράς.

Ως το 2040, η σημαντικότερη πρόκληση εντοπίζεται στην υλοποίηση πολιτικών που θα φέρουν μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ στη θέρμανση και τις μεταφορές

Το παράδειγμα της ΔΕΗ

Θα αναφέρω ένα μόνο παράδειγμα, αυτό της ΔΕΗ, που δείχνει πώς οι ιδεολογικές εμμονές, οι καθυστερήσεις και οι κακές αποφάσεις μπορούν να διαλύσουν τάχιστα μια κραταιά δημόσια εταιρεία.

Η ΔΕΗ, που το 2014 είχε κέρδη προ φόρων 135 εκατομμύρια ευρώ, ανακοίνωσε επίσημα πριν από λίγες ημέρες ότι το πρώτο 9μηνο του 2018 είχε ζημιές 1 εκατομμύριο ευρώ την ημέρα!

Και αντί η κυβέρνηση, ο αρμόδιος Υπουργός και η διορισμένη από αυτούς διοίκηση της ΔΕΗ να κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου και να παρουσιάσουν ένα άμεσο σχέδιο διάσωσης της ΔΕΗ, κρύβουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί, αφήνοντας ένα τεράστιο πρόβλημα στην επόμενη κυβέρνηση.

Η ενέργεια είναι καταλύτης για την επανεκκίνηση της εθνικής οικονομίας και την ανάπτυξη της χώρας. Μπορούμε να το πετύχουμε, με σχέδιο και οργάνωση και μια ισχυρή ΔΕΗ. Με τη ΔΕΗ δεν μπορεί να παίζει κανείς, και όποιος συμμετείχε στην οργανωτική και οικονομική απαξίωσή της θα πρέπει να λογοδοτήσει.