Ψεκάστε (συμφωνίες), σκουπίστε (τα Βαλκάνια), τελειώσατε (την Ελλάδα;)

Μπορεί εν μέσω εθνικών εξάρσεων, πετροπόλεμου και μολότοφ να φαίνεται να τελειώνει το «Μακεδονικό» για την Ελλάδα, ωστόσο λίγοι είναι αυτοί που κατανοούν τις πραγματικές διεθνείς διαστάσεις του θέματος και τις συγκυρίες που επέβαλαν τον τερματισμό του Βαλκανικού «μπελά». Και αυτές δεν είναι τίποτα άλλο από μια ακόμα παρτίδα Αμερικής και Ρωσίας στη βαλκανική σκακιέρα, καθώς ο αμερικανο-νατοϊκός σχεδιασμός για τη γειτονιά μας φαίνεται ότι επέβαλε την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας της πΓΔΜ, προκειμένου να ενταχθεί ως 30ό μέλος στο ΝΑΤΟ και στη συνέχεια το Κόσσοβο.

Αν γυρίσει κανείς πίσω στον χρόνο θα διαπιστώσει ότι η προηγούμενη κυβέρνηση των Σκοπίων του Νίκολα Γκρουέφσκι, είχε φτάσει σε προχωρημένες συζητήσεις με τη Ρωσία για ενεργειακή και στρατιωτική συνεργασία. Ήταν τόσο προχωρημένο το εν λόγω διπλωματικό αλισβερίσι, που απλώς… σκούπιζε το ήδη στρωμένο χαλί στο «ξανθό γένος» για εγκατάσταση στην καρδιά των Βαλκανίων, καθώς η κυβέρνηση Γκρουέφσκι είχε αποδεχθεί ακόμα και ρωσική στρατιωτική βάση μεταξύ Τετόβου και Σκοπίων.

Μπροστά σε αυτή την προοπτική το red alert σήμανε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και οι ΗΠΑ αξιοποίησαν την ισχυρή αλβανική μειονότητα της FYROM και στήριξαν σθεναρά την κυβέρνηση συνεργασίας Ζάεφ με αλβανικά πολιτικά κόμματα, σχετιζόμενα στενά με τον Αλβανό πρωθυπουργό Έντι Ράμα. Για την ιστορία να πούμε ότι ο Ράμα αποτελεί τον πλέον φιλοαμερικανό αλλά ταυτόχρονα και φιλότουρκο πολιτικό ηγέτη της Βαλκανικής, που συχνά-πυκνά επιδεικνύει επεκτατικές προκλητικές τάσεις τύπου «Μεγάλης Αλβανίας».

 

Η mega βάση στο Κόσσοβο

Ένα βήμα πιο δίπλα, στην περιοχή του Urosevac του Κοσσόβου, βρίσκεται ίσως η μεγαλύτερη στρατιωτική βάση του κόσμου, η αμερικανική βάση CAMP BONDSTEEL, με στρατιωτικό και πολιτικό δυναμικό περίπου 20.000 ατόμων, αεροδρόμιο, επιθετικά ελικόπτερα, άρματα μάχης, εγκαταστάσεις εκτοξεύσεως πυραύλων, ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης, αντιαεροπορικά συστήματα, ακόμα και αποθήκες πυρηνικών.

Προφανώς, λοιπόν, δίπλα σε αυτήν τη βάση δεν θα μπορούσαν να επιτρέψουν ρωσική παρουσία, ειδικά με την ομόδοξη Σερβία στη στρατηγική εικόνα.

Μπορεί ο Ζάεφ να κύρωσε τη Συμφωνία των Πρεσπών στη δική του Βουλή με τη στήριξη 8 πρώην βουλευτών του VMRO και του αλβανόφωνου κόμματος BESA, αλλά αυτή η πολιτική συγκατοίκηση αναδεικνύει άλλον έναν κίνδυνο για τις ΗΠΑ: τους ακροδεξιούς εθνικιστές του VMRO, φανατικά φιλορώσους, αντιαμερικανούς και ανθέλληνες.

Σε ενδεχόμενη επικράτησή τους στις επόμενες εκλογές θα αναδυθεί από την καρδιά του ΝΑΤΟ μια εθνικιστική κυβέρνηση με δικαίωμα βέτο που θα προωθεί ρωσικά συμφέροντα, σενάριο που ήδη απασχολεί την αστερόεσσα, ειδικά έπειτα από τις τελευταίες εξελίξεις στις Ρωσο-σερβικές σχέσεις.

 

Ο σερβικός παράγοντας

Ως τελευταίο ανάχωμα στους ΝΑΤΟϊκούς σχεδιασμούς θεωρείται από τη Μόσχα η Σερβία, την οποία επισκέφθηκε λίγες ημέρες πριν ο Βλαντιμίρ Πούτιν, στέλνοντας ένα μήνυμα ρωσικής παρουσίας στα Βαλκάνια. Με ανοιχτά τα ζητήματα του Βελιγραδίου με το Κόσσοβο και τη Βοσνία, ο φιλορώσος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς και η δεξιά κυβέρνηση του SNS δεν έχουν ακόμα αποκρυσταλλώσει την ευρω-ατλανική προοπτική τους, ωστόσο η κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών θα απομονώσει τη Σερβία, που στο εξής θα συνορεύει με επτά χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ και θα κληθεί να αποφασίσει σύντομα.

Ο ρωσικός σχεδιασμός και η ευρωπαϊκή αντίδραση

Με σκοπό να θέσει αναχώματα στην αμερικανική επέκταση, η Μόσχα επεχείρησε να θέσει υπό την επιρροή της τα δυτικά Βαλκάνια, ωστόσο Ε.Ε. και ΗΠΑ αντέδρασαν δυναμικά. Ειδικά μετά την ουκρανική κρίση του 2014 που οδήγησε στην απόσχιση της Κριμαίας και την de facto προσάρτησή της στη Ρωσική Ομοσπονδία, εκτός από τις οικονομικές κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, παρεμποδίστηκαν από τις Βρυξέλλες τα σχέδια για την κατασκευή ενός «νότιου αγωγού μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω των Βαλκανίων», ενώ η Ουάσιγκτον επιτάχυνε την εισδοχή του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ.

Τα δυτικά Βαλκάνια αποτέλεσαν περιοχή μεγάλου ενδιαφέροντος για την Ε.Ε. κατά τα τελευταία χρόνια και ειδικά το 2015, όταν έγινε αντιληπτός από την Ευρώπη ο άτυπος «βαλκανικός διάδρομος», μέσω του οποίου μετακινήθηκαν 1,5 εκατομμύριο πρόσφυγες και μετανάστες προς την κεντρική Ευρώπη.

Μετά τις πρώτες έντονες αντιδράσεις με την κατασκευή φρακτών, το κλείσιμο συνόρων και τις εσωτερικές των κρατών αντι-μεταναστευτικές αναταραχές, έγινε πια ορατή η ανάγκη γενικότερου ανασχεδιασμού, καθώς η Ε.Ε. βίωσε τη μεγαλύτερη πολιτική και αξιακή κρίση από την ίδρυσή της. Η παράλληλη ενίσχυση της επιρροής του Ερντογάν πάνω στις μουσουλμανικές μειονότητες των δυτικών Βαλκανίων και η απομάκρυνσή του από τον αμερικανικό παράγοντα, σε συνδυασμό με τη γεωοικονομική διείσδυση της Κίνας στην ίδια περιοχή, μέσω του σύγχρονου «Δρόμου του Μεταξιού», ώθησαν την Ευρώπη και την Αμερική στην επιτάχυνση του σχεδίου της ευρω-ατλαντικής ενσωμάτωσης των Βαλκανίων, ώστε να κλείσει και η τελευταία «μαύρη τρύπα» της Ευρώπης.

 

Η βοσνιακή «βόμβα»

Αν η παρτίδα των Σκοπίων κερδήθηκε για τις ΗΠΑ μέσω της Συμφωνίας των Πρεσπών, το «παιγνίδι» των Βαλκανίων θα κριθεί στην ωρολογιακή βόμβα με το όνομα «Βοσνία». Πρόκειται για το κράτος που αποτελείται κατά 50% από Βόσνιους μουσουλμάνους, 30% από Σέρβους, και 15% από Κροάτες, για το «χέρι» της οποίας ερίζουν όχι μόνο το ΝΑΤΟ και η Ρωσία, αλλά και η Τουρκία.

Ο ακρωτηριασμός της Γιουγκοσλαβίας τη δεκαετία του 1990 άφησε όχι μόνο ανοιχτές πληγές, αλλά και πολλούς «μνηστήρες», καθώς τα φτωχά δυτικά Βαλκάνια μπορεί να μην έχουν προίκα, αλλά γεωπολιτικά θεωρούνται «μαγαζί γωνία», και αν δεν μπορούν δυστυχώς τα ίδια να αξιοποιήσουν τη δυναμική τους, σίγουρα μεγαλύτεροι «παίκτες» μπορούν.

Αυτήν ακριβώς την… πολυτέλεια των μεγάλων δυνάμεων να επιβάλουν τη βούλησή τους είναι που θα έπρεπε να είχαν κατά νου οι νυν κυβερνώντες, που έσπευσαν να κλείσουν άρον-άρον το ονοματολογικό των Σκοπίων, πιστεύοντας ότι η συγκυρία ευνόησε(;) την επίλυση της εθνικής εκκρεμότητας. Αλλά είτε δεν ξέρουν είτε αποσιωπούν ότι το Διεθνές Δίκαιο που «γεννάται» από συνθήκες όπως αυτή των Πρεσπών θα ξεχαστεί εν μία νυκτί αν και όποτε οι συσχετισμοί αλλάξουν. Και τότε, η Ελλάδα, στημένη σαν λεμονόκουπα, θα έχει μείνει με τη γραβάτα του Ζάεφ στο χέρι…