Ψέματα και συνέπειες

Δευτέρα 29 Ιουνίου 2015. Μία ημερομηνία ορόσημο για την ελληνική οικονομία. Για πρώτη φορά από τη μεταπολίτευση οι τράπεζες κλείνουν και επιβάλλονται περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων, τα περίφημα Capital Controls. Ξημερώματα Σαββάτου 27 Ιουνίου σε μία πολύωρη σύσκεψη στου Μαξίμου ερρίφθη ο κύβος για δημοψήφισμα. Και την Κυριακή 28 Ιουνίου με τηλεοπτικό διάγγελμα ο Αλέξης Τσίπρας κοινοποιούσε επισήμως ότι οι τράπεζες θα κλείσουν.

Της Ευαγγελίας Τζαβάρα

Λίγες ημέρες νωρίτερα υπήρξε συνάντηση μεταξύ του πρωθυπουργού και του Σταύρου Θεοδωράκη, όπου ο επικεφαλής του Ποταμιού τον κάλεσε να φέρει μία συμφωνία, διότι ελλοχεύει να κλείσουν οι τράπεζες. Η απάντηση του κ. Τσίπρα χιουμοριστική: «Και τι έγινε αν κλείσουν οι τράπεζες;». Η ανακοίνωση για τη διενέργεια δημοψηφίσματος οδήγησε από τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου 27 Ιουνίου 2015 τους πολίτες σε τεράστιες ουρές μπροστά από τα ΑΤΜ. Ουρές στις οποίες δημιουργήθηκαν εντάσεις, καθώς τα μηχανήματα το ένα μετά το άλλο άδειαζαν εν ριπή οφθαλμού.

Τα καθησυχαστικά μηνύματα των υπουργών και των κυβερνητικών στελεχών ουδόλως έπεισαν τον κόσμο. Όπως και οι πρώτες καταγγελτικές δηλώσεις ότι «τις τράπεζες τις έκλεισε παρανόμως ο Ντράγκι». Κάτι που αποδείχθηκε ένα τεράστιο μύθευμα, καθώς ο εκ των πρωταγωνιστών της φαρσοκωμωδίας του δημοψηφίσματος Γιάνης Βαρουφάκης παραδέχθηκε οκτώ μήνες αργότερα ότι η απόφαση για τα Capital Controls ήταν ελληνική για να μην καταρρεύσει η χώρα. Λίγο μετά την προειδοποίηση εκ μέρους του επικεφαλής του Ποταμιού για κλείσιμο των τραπεζών, ο τότε κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, με εντολή του Μαξίμου διαβεβαίωνε τους πολίτες μιλώντας στο Mega: «Δεν υπάρχει περίπτωση για capital controls».

Την επομένη της επιβολής των capital controls ο υπουργός Επικρατείας, Νίκος Παππάς, μιλώντας στην τηλεόραση του Mega δήλωνε ότι «η κατάσταση θα έχει εξομαλυνθεί έως την Τρίτη και οι τράπεζες θα ανοίξουν». Φυσικά οι τράπεζες δεν άνοιξαν την Τρίτη, αλλά 21 ημέρες αργότερα και οι πολίτες μπορούσαν να εκταμιεύσουν 60 ευρώ ημερησίως, ενώ πολλά ΑΤΜ έδιναν 50 ευρώ, καθώς δεν υπήρχαν διαθέσιμα. Στις 14 Ιουλίου του 2015, ο υπουργός Οικονομίας, Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας στο πρακτορείο Bloomberg εξέφρασε την «πολιτική» άποψη ότι η άρση των capital controls «μπορούσε να συμβεί πιθανόν σε δύο μήνες».

Τον Σεπτέμβριο του 2015 ο Αλέξης Τσίπρας σε συνέντευξή του τόνισε ότι «χοντρικά πιστεύω πως στις αρχές του 2016 θα τελειώσουν τα capital controls». Ο ίδιος o πρωθυπουργός, τον περασμένο Δεκέμβριο, μιλώντας στους «Financial Times» είχε αναφέρει ότι «η χώρα θα άρει όλα τα εναπομείναντα capital controls έως τον Μάρτιο». Ο Μάρτιος πέρασε, ενώ τα capital controls παραμένουν. Και όπως τονίζουν ξένοι αναλυτές, «εάν αρθούν, τότε είναι σοβαρό ενδεχόμενο οι ελληνικές τράπεζες παρά τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση να καταρρεύσουν».  Στις 6 Οκτωβρίου του 2015 η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη σε συνέντευξη που παραχώρησε στον ΑΝΤ1 δήλωνε: «Τέλος στα capital controls από τις αρχές του 2016». Στο ίδιο κλίμα ήταν και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Χουλιαράκης, στις 21Οκτωβρίου 2015, όταν ανέφερε ότι «εκτιμούμε πως πριν από το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2016, θα έχει ολοκληρωθεί η άρση των περιορισμών στις τραπεζικές συναλλαγές». Από κοντά και η πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, Λούκα Κατσέλη, η οποία εκτιμούσε πως «πολύ σύντομα θα τελειώσουμε με τον περιορισμό στις τραπεζικές συναλλαγές».

Συμπληρώθηκε, λοιπόν, ένας χρόνος capital controls και στο τούνελ δεν φαίνεται φως. Αν μάλιστα σκεφθεί κάποιος ότι στην Κύπρο τα capital controls διήρκεσαν δύο χρόνια, τότε εύκολα εξάγεται το συμπέρασμα ότι έχουμε ψωμί ακόμη μέχρι να επανέλθει η κανονικότητα. Και βέβαια θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη ότι τραπεζικοί παράγοντες υποστηρίζουν πως τα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα επί της ουσίας δεν έχουν την δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν οτιδήποτε και απλά λειτουργούν ως μεσολαβητές στην κίνηση των χρημάτων των πολιτών προς το δημόσιο και τα ανάποδο.

Οι επιπτώσεις σε αριθμούς
Οι απώλειες στην ελληνική οικονομία αποτιμώνται σε χιλιάδες λουκέτα, πτώση της ανταγωνιστικότητας, μείωση των εξαγωγών, αλλά και φυγή καταθέσεων από το τραπεζικό σύστημα άνω των 121,5 δισ. ευρώ. Αυτές είναι μερικές από τις επιπτώσεις των capital controls:

-Σημειώθηκε πτώση εξαγωγών κατά 11,7%, ύφεση 1,3%, αποεπένδυση κατά 2,7%, πτώση της κατανάλωσης κατά 4,3% και μείωση του δείκτη οικονομικού κλίματος.

-Τα λουκέτα από την επιβολή των capital controls έως και σήμερα ανήλθαν σε 25.990.

-Κατεγράφη μείωση της ίδρυσης νέων επιχειρήσεων κατά περίπου 3.000, σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2015.

-Η Ελλάδα απώλεσε έξι θέσεις καθώς βρέθηκε στην 56η θέση στην ανταγωνιστικότητα μεταξύ 61 χωρών.

– Το πρωτοφανές κύμα εκροών που σημειώθηκε από τον Νοέμβριο του 2014 και τερμάτισαν τα capital controls τον Ιούνιο του 2015, έστειλε στο «στρώμα» καταθέσεις περίπου 45 δισ. ευρώ από τις τράπεζες.

-Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών συνολικά, υπολογίζεται ότι κόστισε στο Δημόσιο και στον Έλληνα φορολογούμενο περί τα 30 δισ. ευρώ, καθώς τόσα έχει βάλει το Δημόσιο στις τράπεζες, χρήματα τα οποία ουσιαστικά έχουν εξαϋλωθεί.

Διαβάστε επίσης

Χρησιμοποιούμε cookies για λόγους στατιστικών & επισκεψιμότητας Συμφωνώ Περισσότερα