Ψήνεται συμφωνία με τον Αλίγιεφ

Εξαιρετικής σημασίας είναι η σημερινή στάση του Αντώνη Σαμαρά στο Μπακού. Ο πρωθυπουργός επιστρέφοντας από την Κίνα στην Αθήνα θα πραγματοποιήσει στάση ολίγων ωρών στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, όπου θα συναντηθεί με τον ισχυρό άνδρα της χώρας Ιλχάμ Αλίγιεφ, με σχεδόν αποκλειστικό θέμα τη συνεργασία των δύο χωρών στα ενεργειακά.

Το έδαφος θεωρείται κατάλληλο, καθώς έχει η προηγηθεί η επίσκεψη του Δημήτρη Αβραμόπουλου (μαζί με τον υφυπουργό Δημήτρη Κούρκουλα) κι έχουν λειανθεί οι όποιες διαφορές υπήρχαν μεταξύ των δύο χωρών. Να σημειωθεί, ότι η ελληνική κυβέρνηση και η διπλωματία έχουν θέσει ως προτεραιότητα την προώθηση του συγκεκριμένου έργου του μοναδικού με μεγάλη γεωπολιτική σημασία που περιλαμβάνει την Ελλάδα στον σχεδιασμό του.

Ωστόσο, η κατασκευή θα εξαρτηθεί από τους παραγωγούς του αερίου, δηλαδή την κοινοπραξία εκμετάλλευσης του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ στην Κασπία, στην οποίο σημαίνοντα ρόλο για τα θέματα μεταφοράς αερίου διαδραματίζει η κρατική εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν Socar. Σημαντική παράμετρος στο όλο θέμα είναι και η ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ, καθώς στον σχετικό διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ συμμετέχει και η Socar. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, η κατάθεση δεσμευτικής προσφοράς εκ μέρους της Socar θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, και μάλιστα με τίμημα πάνω από την αξία της εταιρείας. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι τα πλεονεκτήματα του ΤΑΡ, έναντι του ανταγωνιστικού του αγωγού Nabucco West (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Αυστρία), λόγω του χαμηλότερου κόστους και της διέλευσης από λιγότερες χώρες, θα επιτρέψουν την επιλογή του από την κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ ως του αγωγού που θα λειτουργήσει πρώτος για τη μεταφορά αζέρικου αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές.

Συμμετοχή
Πιθανότατη θεωρείται ελληνική συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του αγωγού ΤΑΡ, έστω και με πολύ μικρό, συμβολικό ποσοστό. Αυτό αποκάλυψε σε ημερίδα με θέμα τις γεωπολιτικές παραμέτρους του αγωγού, στην οποία παρουσιάστηκαν τα συμπεράσματα σχετικής μελέτης του ΙΟΒΕ και του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, ο πρώην υφυπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης, απευθύνοντας χαιρετισμό εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ.
Την προοπτική αυτή επιβεβαίωσαν πηγές του ΤΑΡ, επισημαίνοντας ότι είναι θέμα το οποίο συζητά απευθείας η ελληνική κυβέρνηση με την εταιρεία του αγωγού, στην οποία ως γνωστόν συμμετέχουν η Statoil (Νορβηγία), η Axpo (Ελβετία) και η E.ON (Γερμανία). Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, η συμμετοχή του Δημοσίου θα έχει ως πρότυπο τη συμμετοχή στην εταιρεία του πετρελαιαγωγού Burgas -Αλεξανδρούπολης και μπορεί να κυμαίνεται στο 1%. Ωστόσο, μέσω του ποσοστού αυτού η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί τη λειτουργία του έργου, το οποίο έχει έντονη γεωπολιτική δυναμική.

Σε ό,τι αφορά τις εκκρεμότητες που υπάρχουν στην Ελλάδα σχετικά με τον αγωγό, ο Γ.Γ. Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του ΥΠΕΞ Παναγιώτης Μίχαλος επισήμανε ότι σχετίζονται με την υπογραφή της Συμφωνίας Φιλοξενούσας Χώρας (Host Government Agreement). Σύμφωνα δε με όσα είπε, η επεξεργασία των όρων της βρίσκεται στο τελικό στάδιο, χωρίς να αποκλείεται η υπογραφή της μέχρι το τέλος του μήνα.

Με βάση τη μελέτη του ΙΟΒΕ, για τον αγωγό ΤΑΡ, θα δημιουργηθεί προστιθέμενη αξία 340 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο ετησίως για τουλάχιστον 54 έτη. Το ποσό αυτό ισχύει σε περίπτωση όπου η προμήθεια των σωλήνων του αγωγού γίνει από εγχώριους παραγωγούς. Σε περίπτωση εισαγόμενων σωλήνων, η προστιθέμενη αξία υπολογίζεται σε 310 εκατ. ετησίως. Σε ό,τι αφορά την απασχόληση, εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν περίπου 4.800 θέσεις εργασίας κατά μέσο όρο, ενώ στην περίοδο κατασκευής του αγωγού, η απασχόληση υπολογίζεται σε 8-10.000 ανάλογα με την προέλευση των σωλήνων.

Κι ο ΣΥΡΙΖΑ
Μία θεαματική στροφή στο θέμα του αγωγού ΤΑΡ έκανε και ο ΣΥΡΙΖΑ, εκφράζοντας δημοσίως και με κατηγορηματικό τρόπο τη συμφωνία του με την κατασκευή του έργου.

Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος τον προηγούμενο Φεβρουάριο απέφευγε να πάρει θέση για το έργο και πάντως εξέφραζε τις έντονες επιφυλάξεις του, διατυπώθηκε σε ημερίδα του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, που πραγματοποιήθηκε στο ΕΒΕΑ. Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Ευγενία Ουζουνίδου- Αθανασιάδου, για πρώτη φορά επισήμως χαρακτήρισε τον αγωγό (για τον οποίο υπάρχει έμμεσο αμερικανικό ενδιαφέρον) ζήτημα εθνικής και στρατηγικής σημασίας.

Όπως είπε, ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί την ολοκλήρωση του έργου και αποδίδει μεγάλη σημασία στο να καταστεί η χώρα επί της ουσίας ενεργειακός κόμβος, με οφέλη για τους πολίτες της, ενώ σημείωσε ότι έχει ιδιαίτερη σημασία η εξασφάλιση φυσικού αερίου για την Ελλάδα, μέσω του αγωγού. Επανέλαβε πάντως την κριτική κατά της κυβέρνησης, λέγοντας ότι δεν υπάρχει εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός, παρά μόνο η κατά περιόδους ισορροπία μεταξύ των διεθνών ενεργειακών συμφερόντων.