«Βουτιά» του κατά κεφαλήν ΑΕΠ στα χρόνια της κρίσης

Kαμπανάκι χτυπά το ΔΝΤ για την μακροχρόνια ανάπτυξη στην Ελλάδα στην  έκθεσή του για την Παγκόσμια Οικονομική Προοπτική (World Economic Outlook) ενώ τόνισε πως το το ΑΕΠ μειώθηκε 26%  στα χρόνια της κρίσης στη χώρα μας.

Πιο συγκεκριμένα, αναθεωρεί προς τα πάνω την εκτίμησή του για την ανάπτυξη της οικονομίας της Ελλάδας το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο προβλέπει πλέον ανάπτυξη 2,4% για το 2019.

Η πρόβλεψη αυτή είναι αναθεωρημένη επί τα βελτίω κατά +0,6%, καθώς τον Απρίλιο του 2018 το Ταμείο εκτιμούσε ότι η ανάπτυξη φέτος θα ανερχόταν στο 1,8%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η ελληνική οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί κατά 2% το τρέχον έτος και κατά 2,4% για το 2019. Σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, το Ταμείο εκτιμά ότι η άνοδος του ΑΕΠ θα κινηθεί στο 1,2% έναντι του 1,9% που είχε υπολογίσει στις εαρινές του προβλέψεις.

H νέα πρόβλεψη του Ταμείου είναι πιο κοντά σε εκείνη της ΕΕ καθώς η Κομισιόν εκτιμά πως η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 2,5% το 2019.

Κατακρημνίστηκε το ΑΕΠ τα χρόνια της κρίσης

Πάντως για το 2023 το ΔΝΤ εκτιμά πως το ελληνικό ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά μόλις 1,2% πρόβλεψη που δείχνει ότι το Ταμείο επιμένει στην θέση του πως η Ελλάδα θα μείνει μεσοπρόθεσμα εγκλωβισμένη σε χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

H Eλλάδα περιλαμβάνεται σε λίστα με 92 χώρες που δοκιμάστηκαν από βαθιά και απότομη ύφεση την περίοδο 1960-2017. Tα χρόνια της κρίσης το ΑΕΠ στην Ελλάδα κατακρημνίστηκε από τα 30.055 δολάρια στα 22.241 δολάρια , 26% χαμηλότερα από το υψηλότερο προ κρίσης επίπεδο, που είχε καταγραφεί το 2007 και έφθανε τα 30.055 δολάρια (26.165 ευρώ περίπου).

Οι αναλυτές του ΔΝΤ εξέτασαν συνολικά 133 κρίσεις σε 92 κράτη (σε πολλά από αυτά έχουν σημειωθεί περισσότερες από μία κρίσεις) τα τελευταία 57 χρόνια.

Πρόκειται για κρίσεις που είχαν ως αποτέλεσμα να χαθεί πάνω από 20% του κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Ξεχώρισαν την περίπτωση της χώρας μας, όπως φαίνεται από την ειδική αναφορά της έκθεσης: «Μια σειρά χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, έχουν υποστεί πολύ μεγάλες μειώσεις του κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης».

Η Ελλάδα είναι, άλλωστε, μαζί με την Κύπρο τα μοναδικά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που περιλαμβάνονται στη λίστα. Ωστόσο, η κυπριακή περίοδος κρίσης δεν αφορά τη μνημονιακή περιπέτεια, αλλά την περίοδο της τουρκικής εισβολής. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Μεγαλονήσου μειώθηκε κατά 33% το 1975, σε σύγκριση με την κορύφωσή του το 1973.

Το ΔΝΤ εκτιμά επίσης πως η Ελλάδα τελεί ακόμη σε κλοιό αποπληθωριστικών πιέσεων. Το ΔΝΤ εκτιμά πως ο πληθωρισμός από 1,1% το 2017, θα ανέλθει σε μόλις στο 0,7% εφέτος, ενώ για το 2019 το Ταμείο προβλέπει αύξηση του πληθωρισμού κατά 1,2% σε μέσα επίπεδα, οριακά υψηλότερα από ότι προέβλεπε τον Απρίλιο (1,1%). Για το 2023 το ΔΝΤ εκτιμά πως ο πληθωρισμός στην Ελλάδα θα είναι στο 1,8%, θα κινείται οριακά χαμηλότερα από τα μέσα επίπεδα της ευρωζώνης (2,2%).

Για το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας, το ΔΝΤ προβλέπει πως θα διαμορφωθεί στο 0,8% του ΑΕΠ το τρέχον έτος, ενώ για το 2019 διαβλέπει αύξηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, εκτιμώντας ότι θα κυμανθεί στο 0,4% του ΑΕΠ.

Το Ταμείο αναθεωρεί επί τα χείρω την πρόβλεψή του για την παγκόσμια ανάπτυξη, την οποία πλέον υποβιβάζει από το 3,9% στο 3,7% για την περίοδο 2018-2019.

Επιπλέον, η έκθεση του Ταμείου προβλέπει συνεχιζόμενη, σταδιακή μείωση της ανεργίας, Ειδικότερα, το ΔΝΤ υπολογίζει ότι το τρέχον έτος το ποσοστό της ανεργίας θα μειωθεί κατά 1,6% από το 2017 (21,5%) και θα κυμανθεί στο 19,9%, ενώ το 2019 εκτιμά ότι το ποσοστό θα μειωθεί περισσότερο στο 18,1%.

Δυο ενδιαφέροντα σημεία της έκθεσης, στα οποία γίνεται αναφορά και στην Ελλάδα, είναι οι ενότητες που εξετάζουν την πτώση του ΑΕΠ σε περιόδους οικονομικής κρίσης αλλά και οι δημογραφικές πιέσεις στην οικονομία από τις επιπτώσεις της υπογεννητικότητας.

Όπως σημειώνει η έκθεση, η πρόσφατη παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση προκάλεσε μεγάλες μειώσεις στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ορισμένων χώρων.

Η ανάκαμψη, ωστόσο, που ακολούθησε στάθηκε σε πολλές περιπτώσεις ανεπαρκής για την αποκατάσταση του συγκεκριμένου δείκτη. Επισημαίνεται χαρακτηριστικά ότι η μείωση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ των Ελλήνων τα χρόνια της κρίσης ανήλθε συνολικά στο 26%.

Για το θέμα της υπογεννητικότητας, οι συντάκτες της έκθεσης υπογραμμίζουν ότι σε κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υπέστησαν διπλή ύφεση, όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, ο δείκτης γεννητικότητας μειώθηκε από το 1,5% το 2008 στο 1,3% το 2016.

Ο συγκεκριμένος δείκτης θεωρείται σημαντικός επειδή το ΔΝΤ εκτιμά ότι τα συνεχιζόμενα χαμηλά ποσοστά γεννητικότητας θα επηρεάσουν μελλοντικά την εισροή εργατικού δυναμικού και έτσι να εξασθενήσουν την αναπτυξιακή πορεία μιας οικονομίας σε μακροπρόθεσμο επίπεδο.