Ραντεβού τον Σεπτέμβρη

«Κάθε επιτυχία απλά εξασφαλίζει ένα εισιτήριο για ένα πιο δύσκολο πρόβλημα», είπε κάποτε ο Χένρι Κίσιντζερ, και η μεγάλη εκλογική επιτυχία της Νέας Δημοκρατίας είναι απολύτως βέβαιο ότι τη φέρνει αντιμέτωπη με πολλαπλά δύσκολα προβλήματα που κληρονόμησε από τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.

Επιμέλεια: Νίκος Τσαγκατάκης, Δημήτρης Τζιβελέκης

Το μεγαλύτερο από αυτά τα προβλήματα μάλλον το έχουν οι νέοι ένοικοι της οδού Νίκης στο Σύνταγμα, όπου εδρεύει το στρατηγείο του υπουργείου Οικονομικών, και παραδόξως δεν σχετίζεται με τη στερεοτυπική δικαιολογία περί «καμένης γης». Αντιθέτως, στις πλάτες του νέου «τσάρου» της ελληνικής οικονομίας, Χρήστου Σταϊκούρα, και των συνεργατών του πέφτει το βάρος της επίλυσης του σταυρόλεξου να επιτευχθούν ισχυροί ρυθμοί ανάπτυξης, δίχως να μπει ψαλίδι στις υφιστάμενες κοινωνικές παροχές και δίχως να πάθουν ισχυρό… εγκεφαλικό οι Βρυξέλες.

Μάλιστα, από την Εσπερία η απότομη προσγείωση ήρθε από την επαύριο κιόλας των εκλογών της 7ης Ιουλίου, όταν στο Εurogroup της περασμένης Δευτέρας (8/7) ακούστηκαν τα πρώτα «γαλλικά». Με ένα στόμα, μια φωνή, ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο, ο Ευρωπαίος επίτροπος, Πιέρ Μοσκοβισί, και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ, ξεκαθάρισαν ότι οι συμφωνημένοι στόχοι για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 3,5% έως το 2022 αποτελούν βασική και απαράβατη προϋπόθεση, αφού πάνω σε αυτήν την παραδοχή έχει βασιστεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Το ίδιο διεμήνυσε μερικά εικοσιτετράωρα αργότερα και η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, που συμφωνώντας –όπως είπε– με τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης ήταν κάθετη ότι «το ελληνικό πρόγραμμα δεν χρειάζεται αλλαγές». Το μόνο που μπορεί να θεωρηθεί παραχώρηση των Βρυξελών στη νέα κυβέρνηση της Αθήνας είναι το παράθυρο που… μισάνοιξε ο Κλάους Ρέγκλινγκ να μην εναντιωθούν οι εταίροι στη διατήρηση του ήδη ψηφισμένου μέτρου της μείωσης του αφορολόγητου από το 2020.

Στο Ελσίνκι το «πρώτο αίμα»

Με αυτό το σκηνικό να έχει προδιαγραφεί, η κυβέρνηση Μητσοτάκη και οι αρμόδιοι περί των δημοσιονομικών υπουργοί του εναποθέτουν τις (όποιες) ελπίδες τους στη φθινοπωρινή συνεδρίαση του Eurogroup, που θα λάβει χώρα τον Σεπτέμβριο στο Ελσίνκι. Εκεί η Ελλάδα θα έχει την τιμητική της, αφού θα έχει ολοκληρωθεί η 3η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας της ελληνικής οικονομίας και βάσει των συμπερασμάτων που αυτή θα συμπεριλαμβάνει οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα κληθούν να αποφασίσουν τι μέλλει γενέσθαι με τα αιτήματα της Αθήνας.

Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι περίοδος χάριτος, ανοχής ή μέλιτος δεν υφίσταται ούτε κατά διάνοια για τον νέο ΥΠ.ΟΙΚ. και τους τρεις υφυπουργούς του, τον Θεόδωρο Σκυλακάκη (αρμόδιο για τη δημοσιονομική πολιτική), τον Απόστολο Βεσυρόπουλο (αρμόδιο για τη φορολογική πολιτική και τη δημόσια περιουσία) και τον Γεώργιο Ζαββό (αρμόδιο για το χρηματοπιστωτικό σύστημα). Αντιθέτως, υπάρχει ένα ασφυκτικό deal line 50-60 ημερών, όπου η κυβέρνηση πρέπει να προλάβει να κλείσει εκκρεμότητες και να κάνει πράξη μέρος του προεκλογικού οικονομικού προγράμματός της. Έτσι το μπλε κλασέρ που πήρε στα χέρια του ο Χρ. Σταϊκούρας με το πέρας του Υπουργικού Συμβουλίου της περασμένης Τετάρτης περιείχε στοχοθεσία και προτεραιότητες οι οποίες κατά βάση συντείνουν:

-Στη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου σε συμφωνία με τους δανειστές, ώστε να προχωρήσουν οι φορολογικές ελαφρύνσεις στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις για τις οποίες έχει δεσμευθεί η κυβέρνηση.

-Στην πλήρη εξάλειψη του σεναρίου για νέα δημοσιονομικά μέτρα τη διετία 2019-2020 μετά την απειλή απόκλισης από τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ φέτος και τον επόμενο χρόνο.

-Στην ταχύτερη υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που θεωρούνται κομβικές για τους δανειστές, όπως είναι η επικαιροποίηση των αντικειμενικών αξιών στα ακίνητα προκειμένου να ευθυγραμμιστούν με τις εμπορικές αξίες, η μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ελληνικού δημοσίου, οι ιδιωτικοποιήσεις κ.ά.

Σε ό,τι αφορά το φορολογικό, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου το σχετικό νομοσχέδιο θα κατατεθεί στις αρχές Αυγούστου. Σε αυτό θα περιλαμβάνονται αλλαγές στη ρύθμιση των 120 δόσεων που θα έχουν άμεση εφαρμογή και θα προβλέπουν αφενός χαμηλότερο επιτόκιο για τους οφειλέτες, αφετέρου την ένταξη των επιχειρήσεων στη νέα ρύθμιση με ευνοϊκότερους από τους σημερινούς όρους. Το υπόλοιπο νομοσχέδιο θα αφορά την τόνωση της μεσαίας τάξης, μέσω φορολογικών ελαφρύνσεων και τη μείωση των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις. Στόχος του πρωθυπουργού είναι το φορολογικό νομοσχέδιο να έχει ψηφιστεί μέχρι τις 10 Αυγούστου και οι ρυθμίσεις θα ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου του 2020.

Αν συμβούν τα παραπάνω μικρά θαύματα και με το σκληρό ΔΝΤ να λείπει πλέον από την εξίσωση, προφανώς το φθινοπωρινό ταξίδι του Χρ. Σταϊκούρα στην πρωτεύουσα της Φινλανδίας θα είναι λιγότερο… αγχωτικό και δεν αποκλείεται η επαναδιαπραγμάτευση των στόχων για τα ελληνικά πλεονάσματα να μην είναι «mission impossible» όσο φαντάζει σήμερα.

Ηλεκτρονικό βαθμολόγιο και «κόκκινο σημαιάκι»

Αντίστοιχο βραχνά να πιαστούν οι στόχοι έχουν και οι υπόλοιποι συνάδελφοι του Χρ. Σταϊκούρα στη Νέα Δημοκρατία, καθώς στο τετράπτυχο στοχοθεσία – αυστηρό χρονοδιάγραμμα – στενή παρακολούθηση κυβερνητικού έργου – αξιολόγηση έχει δομηθεί το κυβερνητικό «δόγμα Μητσοτάκη». Ως γνωστόν, κάθε υπουργός «προικοδοτήθηκε» µε έναν φάκελο που περιλαμβάνει συγκεκριμένες κατευθύνσεις αλλά και τα επόμενα νομοθετικά βήματα µε ορίζοντα εξαμήνου. Επιπλέον προβλέπεται η κατάρτιση ετήσιου σχεδίου κυβερνητικής πολιτικής από κάθε υπουργείο, ενώ σχεδιάζονται Υπουργικά Συμβούλια προγραμματικού χαρακτήρα και αντίστοιχα αξιολόγησης του κυβερνητικού έργου στο τέλος κάθε εξαμήνου. Διπλό ζητούμενο για τον πρωθυπουργό είναι η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα.

Στο παραπάνω πλαίσιο καταρτίζεται και όχημα-κλειδί, που δεν είναι άλλο από το σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθησης των ανά υπουργείο κυβερνητικών δράσεων «Μαζί», που εισβάλλει στη ζωή υπουργών και υφυπουργών. Σύμφωνα µε την περιγραφή του νέου υπουργού Επικρατείας, Γιώργου Γεραπετρίτη, ο οποίος μαζί µε τον υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ, Άκη Σκέρτσο, αναμένεται να εποπτεύουν την ομαλή λειτουργία του νέου συστήματος, τοποθετούνται δύο εκπρόσωποι του Μεγάρου Μαξίμου σε κάθε υπουργείο (σ.σ. «σύνδεσμοι θα αποκαλούνται) που επιφορτίζονται µε τις αρμοδιότητες της ενσωμάτωσης στην πλατφόρμα των προκαθορισμένων δράσεων υπουργών, υφυπουργών και γενικών γραμματέων, αλλά και της επίβλεψης για τυχόν υστερήσεις.

Ο πρωθυπουργός θα μπορεί ανά πάσα ώρα και στιγμή να συνδέεται µε το εν λόγω σύστημα και να επιθεωρεί την πρόοδο του κυβερνητικού έργου, ενώ η διαβαθμισμένη πρόσβαση των υπουργών θα περιορίζεται αποκλειστικά και µόνο στον τομέα ευθύνης τους. Μέσω του συστήματος, που μεταξύ άλλων συμβάλλει και στην εμπέδωση της διαφάνειας του κυβερνητικού έργου, προβλέπονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα εκθέσεις προόδου, αλλά και επικαιροποίηση των ήδη δρομολογουμένων. Τα προβλήματα των µελών του νέου κυβερνητικού σχήματος θα ξεκινούν εφόσον βλέπουν «κόκκινο σημαιάκι» στη δράση που έχουν αναλάβει, ένδειξη ότι αυτή είναι εκπρόθεσμη!

Τέλος Ιουλίου το πρώτο πολυνομοσχέδιο

Ακόμη κι εντός Ιουλίου θα καταθέσει η νέα κυβέρνηση τα πρώτα νομοσχέδια, όπως είχε δεσμευθεί ο Κυρ. Μητσοτάκης. Με βάση το χρονοδιάγραμμα που υπάρχει η Βουλή θα κάνει έναρξη των εργασιών της στις 20 Ιουλίου, όπου θα ορκιστούν οι βουλευτές και θα εκλεγεί ο νέος πρόεδρος Κώστας Τασούλας, που είναι η πρόταση της πλειοψηφίας. Εν συνεχεία θα ακολουθήσουν οι προγραμματικές δηλώσεις και η ψήφος εμπιστοσύνης. Έτσι το πρώτο νομοσχέδιο υπολογίζεται ότι θα κατατεθεί τις τελευταίες ημέρες του Ιουλίου. Σύμφωνα με το Μαξίμου, το πρώτο νομοσχέδιο που θα κατατεθεί αμέσως μετά την ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, θα είναι το νομοσχέδιο για τη λειτουργία της κυβέρνησης, που θα περιλαμβάνει και την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου. Η ρύθμιση, που θεωρείται από τον Κυρ. Μητσοτάκη εμβληματική, θα είναι η αφορμή και για την πρώτη κόντρα με τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή, που επιμένει στη διατήρησή του. Στο ίδιο νομοσχέδιο θα περιλαμβάνονται αλλαγές και διορθώσεις στον Ποινικό Κώδικα, που επίσης θα προκαλέσουν πολεμική από τα ΣΥΡΙΖΑϊκά έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Το νομοσχέδιο θα λύνει, τέλος, και το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με την εφαρμογή της απλής αναλογικής στους δήμους, που δεν επιτρέπει στους δημάρχους τη δυνατότητα να διοικούν τους δήμους τους. Και αυτή η ρύθμιση θα συναντήσει την αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ με ενδιαφέρον αναμένεται η στάση που θα κρατήσει το Κίνημα Αλλαγής.

 

Δεν θα είναι περίπατος στη λιακάδα…

Κόντρα σε όσους πιστεύουν ότι η Νέα Δημοκρατία θα έχει μια ανέφελη κυβερνητική τετραετία επειδή έχει κατακτήσει μια ευρεία πλειοψηφία 158 βουλευτών, δεν έχει στον ορίζοντά της άλλες εκλογικές αναμετρήσεις και έχει βάψει μπλε την Ελλάδα σε επίπεδο δήμων, κοινοτήτων, περιφερειών και τώρα Βουλής, η αιρετική άποψη που λέει ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης θα ιδρώσει για να εφαρμόσει το πρόγραμμά της κόντρα σε μια αντιπολίτευση που έχει πλάκα τα… γαλόνια στην επικοινωνιακή υπεροχή ξεκίνησε να επιβεβαιώνεται πριν καν συμπληρωθεί μια εβδομάδα ζωής της «γαλάζιας» διακυβέρνησης.

Οι πρώτες κριτικές πυροδοτήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ, με αφορμή το μέγεθος του κυβερνητικού σχήματος που αριθμοί 51 μέλη. Συνεχίστηκαν με τις ενστάσεις ότι στο ιδιαίτερο γραφείο του νέου πρωθυπουργού τοποθετήθηκε ως άνθρωπος-κλειδί ο ανιψιός του Κυριάκου Μητσοτάκη. Γιγαντώθηκε η πολεμική (σ.σ. και με το υποκριτικό εν πολλοίς πρωτοσέλιδο της «Αυγής» περί Βόρειας Κορέας) με την απόφαση Μητσοτάκη να μεταφερθούν απευθείας στην αρμοδιότητά του η ΕΥΠ, και η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης, που έχει την ευθύνη της ΕΡΤ, του Αθηναϊκού και Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, και το Εθνικό Τυπογραφείο.

Ώσπου ήρθε το φονικό μπουρίνι της Χαλκιδικής με τους 7 νεκρούς, που πέρα από τις γενικολογίες ότι οι τραγωδίες δεν προσφέρονται για μικροπολιτική, έδωσε την ευκαιρία στον ΣΥΡΙΖΑ να σχολιάσει σκωπτικά ότι «η Χαλκιδική, ως γνωστόν, δεν βρίσκεται στην Αττική, οπότε, ευτυχώς, αυτήν τη φορά δεν θα ρίξουν στον περιφερειάρχη το ανάθεμα των ευθυνών για τις χαμένες ζωές».

Τι κι αν η μόλις τριών ημερών κυβέρνηση όταν έγινε το περιστατικό επέδειξε καλά αντανακλαστικά ως προς την αντιμετώπιση των συνεπειών της αιφνίδιας θεομηνίας; Η ταχύτατη κινητοποίηση των υπουργών που βρέθηκαν αξημέρωτα στους τόπους που επλήγησαν, η άμεση λήψη αποφάσεων για έκτακτη επιχορήγηση €500.000 από το αποθεματικό του προϋπολογισμού προκειμένου οι πληγέντες δήμοι Νέας Προποντίδας, Κασσάνδρας και Σιθωνίας Χαλκιδικής να καλύψουν τα έξοδα αποκατάστασης των δημοτικών υποδομών, ξεχάστηκαν ήδη αφού τα φωνασκούντα αντιπολιτευτικά επιχειρήματα απαντήθηκαν με μισόλογα και γαλατική ευγένεια.

Όσο λοιπόν κι αν ξαφνιάζει –θετικά έως ένα βαθμό– η νέα κυβέρνηση με την τεχνοκρατική μεθοδικότητα εφαρμογής του προγραμματικού πλάνου της, όταν θα έρθουν τα πραγματικά δύσκολα, όπως είναι για παράδειγμα το προαναγγελθέν ξήλωμα του άβατου των Εξαρχείων ή η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, τότε θα χρειαστεί κάτι περισσότερο από καλές προθέσεις και ευγένειες ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να αντιμετωπίσει το πυρ ομαδόν της μείζονος και της ελάσσονος  αντιπολίτευσης.