Ρεζά Γκαλεμί: «Χαμένες ταυτότητες» (εκδόσεις Τόπος)

«Είναι μια χώρα που ελάχιστοι άνθρωποι στη Δύση γνώριζαν την ύπαρξη και την ιστορία της μέχρι την 11η Σεπτεμβρίου 2001. Τα γεγονότα εκείνης της μέρας άλλαξαν τον κόσμο και έστρεψαν το βλέμμα όλης της ανθρωπότητας σε αυτό τον ξεχασμένο τόπο», γράφει ο Ρεζά Γκολαμί στο βιβλίο του «Χαμένες ταυτότητες», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Τόπος.

Γεννημένος το 1988 στην πόλη Καμπούλ του Αφγανιστάν ο Ρεζά Γκολαμί (Reza Gkolami) αναγκάστηκε λόγω του εμφύλιου πολέμου και του απάνθρωπου καθεστώτος των Ταλιμπάν να εγκαταλείψει την οικογένειά του και να μεταναστεύσει σε ηλικία δέκα ετών στο Πακιστάν. Εκεί έζησε τρία χρόνια, δουλεύοντας ως ράφτης και πηγαίνοντας παράλληλα σχολείο. Επέστρεψε για λίγο στην πατρίδα του και στη συνέχεια κατέφυγε στο Ιράν, όπου έζησε για μικρό διάστημα υπό τον φόβο της απέλασης.

Έπειτα πέρασε στην Τουρκία και το 2006 ήρθε στην Ελλάδα, σε ηλικία δεκαεπτά ετών. Ύστερα από απορριπτικές αποφάσεις από την επιτροπή ασύλου και προσωπικό αγώνα, κατάφερε να λάβει πολιτικό άσυλο το 2011 και την ελληνική υπηκοότητα το 2016. Ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή του στην Ελλάδα και σήμερα είναι φοιτητής στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Από το 2010 ως το 2015 εργάστηκε ως μεταφραστής και διερμηνέας.

Το 2012 εκλέχτηκε πρόεδρος της αφγανικής κοινότητας και έκτοτε δεν έχει σταματήσει να αγωνίζεται για την ένταξη των Αφγανών προσφύγων στην ελληνική κοινωνία και να ασχολείται ενεργά με θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ήδη είχε τη φριχτή εμπειρία της ζωής υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν, οι οποίοι μέσα σε μια μέρα γύρισαν τη χώρα αιώνες πίσω.

Ο συγγραφέας αφηγείται την προσωπική του ιστορία από τα παιδικά του χρόνια σε μια χώρα που σπαρασσόταν από τους εμφυλίους και τη μετανάστευσή του στο Πακιστάν και στο Ιράν, μέχρι τη μεγάλη του προσπάθεια να σταθεί στην Ελλάδα και να φτιάξει τη ζωή του από την αρχή. Πράγματι, το 2014 κατάφερε να φτιάξει τη δική του μικρή επιχείρηση, νοικιάζοντας ένα μαγαζί στα Εξάρχεια και διαμορφώνοντάς το σε μία γευστική «όαση». Όποιος βρεθεί στη «Folia», θα δοκιμάσει τι τρώνε οι άνθρωποι στο Αφγανιστάν.

«Ο πρόσφυγας κλείνει τη βαλίτσα του ξεκινά. Δεν αμφισβητεί, δεν αμφιβάλλει, οφείλει να ξεκινά. Δεν το κάνει από καθήκον, αλλά από ανάγκη. Η συνεχής μετακίνηση είναι σαν να προσπαθεί κάποιος να κολυμπήσει στη θάλασσα χωρίς να βραχεί.

»Κάθε πρόσφυγας δημιουργεί με τη σειρά του το οικοδόμημα της δικής του ζωής. Εμείς οι πρόσφυγες έχουμε δείξει ότι μπορούμε να χτίσουμε τα πάντα, ξεκινώντας από το μηδέν… και ανεβαίνουμε. Είναι κι αυτό μια τέχνη!

»Το βάθος της ταλαιπωρίας που βίωσα δεν υπάρχει λέξη για να του δώσει μορφή. Για να γίνει κανείς φάλαινα πρέπει να πιει θαλασσινό νερό, να γευτεί τη γλυκόπικρη γεύση που αφήνει κάθε ιστορία. Συνήθως στη ζωή έχουμε επιλογές, αλλά υπάρχουν στιγμές που δεν μπορείς να επιλέξεις τον τρόπο με τον οποίο θέλεις να ζήσεις. Κάπως έτσι ξεκίνησε και η δική μου ζωή, δίχως επιλογή, δίχως όνειρα».

Έτσι ξεκινάει τη γραφή του ο Ρεζά Γκολαμί, στο βιβλίο του «Χαμένες ταυτότητες»,  με έναν τρόπο που μας προϊδεάζει για το τι θα ακολουθήσει στις επόμενες σελίδες. Ένα βιβλίο με μεγάλο ενδιαφέρον για το τι έζησαν οι Αφγανοί επί Ταλιμπάν στη χώρα τους και για το τι πρόκειται να ζήσουν με την κυριαρχία τους ως κυβέρνηση πλέον σε μια χώρα που σπαράσσεται εδώ και δεκαετίες από τα δεινά ενός πολέμου που δεν τους αξίζει και μιας τυραννίας που τους κατασπαράσσει…