Σε… καραντίνα τα ενεργειακά σχέδια 3 κολοσσών για την Ελλάδα

Τα απανωτά χτυπήματα στις παγκόσμιες οικονομίες λόγω κορωνοϊού δεν θα μπορούσαν να αφήσουν αλώβητο και τον τομέα της ενέργειας, καθώς ο συνδυασμός της πανδημίας με τη διολίσθηση των διεθνών τιμών πετρελαίου κάτω από τα 20 δολάρια το βαρέλι προκαλεί άμεση ανάσχεση στον ενεργειακό σχεδιασμό των τριών παγκόσμιων ομίλων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, της Exxon Mobil, της Total και της Repsol.

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Ως παράγοντας ανωτέρας βίας, η υγειονομική παγκόσμια κρίση δίνει τη δυνατότητα στους επενδυτές να επαναδιαπραγματευτούν με την κυβέρνηση κάποιους όρους των συμβάσεων παραχώρησης ως προς τον χρόνο εκτέλεσης ενδιάμεσων ενεργειών και να παγώσουν τα χρονοδιαγράμματα μέχρι να ληφθούν περαιτέρω αποφάσεις. Ήδη η Εταιρεία Διαχείρισης Υδρογονανθράκων καταγράφει τις καθυστερήσεις που αναπόφευκτα θα επιφέρουν παρατάσεις, ωστόσο με εξαίρεση τα Ιωάννινα που έχουν ολοκληρωθεί οι γεωφυσικές έρευνες όλες οι άλλες παραχωρήσεις βρίσκονται σε αρχικό στάδιο.

Η πρώτη εταιρεία που ανέστειλε μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021 τις δραστηριότητές της στην κυπριακή ΑΟΖ είναι η Εxxon Mobil (που έχει ήδη μειώσει τις διεθνείς επενδύσεις της κατά 30% ως μέτρο ανάσχεσης λόγω της κατρακύλας της τιμής του πετρελαίου) και αυτός ο προγραμματισμός θα επιφέρει ισόχρονες καθυστερήσεις στην ανατολική Μεσόγειο, στην Κύπρο, το Ισραήλ και την Ελλάδας, ενώ ακολούθησε και η κοινοπραξία Ιταλών και Γάλλων, ENI και TOTAL.

H ΕXXON MOBIL ΑΝΕΣΤΕΙΛΕ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 2021 ΤΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΑΟΖ, ΕΝΩ ΔΙΕΘΝΩΣ ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΜΕΙΩΣΕΙ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑ 30%

Η γαλλική TOTAL λίγο πριν την κρίση συμφώνησε με την Energean να μεταβιβάσει το μερίδιό της στο οικόπεδο 2 στο Ιόνιο Πέλαγος που συνορεύει με το αντίστοιχο μπλοκ της Edison που βρίσκεται στην Ιταλία, στο οποίο η Energean έχει συμμετοχή 60% ως operator μέσω της εξαγοράς της Edison. Η επέκταση της Energean που κατέχει ήδη και τις συμμετοχές της ιταλικής εταιρείας κατά 50% στην παραχώρηση του Πατραϊκού Κόλπου και κατά 25% στο «οικόπεδο 2» δυτικά της Κέρκυρας στο Ιόνιο Πέλαγος δεν κινδυνεύει, παρότι η νέα συμφωνία με την TOTAL δεν έχει ακόμα εγκριθεί από την αρμόδια κρατική Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) και τα συναρμόδια υπουργεία.

Στα υπόλοιπα ενεργειακά θαλάσσια οικόπεδα της Energean, η γεώτρηση στο Κατάκολο δεν έχει ακόμα προχωρήσει, ενώ στον Πατραϊκό πήρε παράταση για το 2021, στα τέσσερα χερσαία οικόπεδα των Ιωαννίνων που συμπράττει με την Repsol-Energean έχουν ολοκληρωθεί οι γεωφυσικές έρευνες, ωστόσο κάτω από τις τόσο ιδιαίτερες σημερινές συνθήκες τίθεται εν αμφιβόλω το επόμενο βήμα των εταιρειών. Βάση χρονοδιαγράμματος οι υπόλοιπες επενδύσεις της κοινοπραξίας Repsol-Energean στην Αιτωλοακαρνανία, στην περιοχή της Άρτας – Πρέβεζας καθώς και στη Βορειοδυτική Πελοπόννησο που συνεπιχειρεί με τα ΕΛΠΕ, οι σεισμικές έρευνες δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει.

H κατάρρευση του Πρίνου

Το μεγάλο θύμα της υγειονομικής – ενεργειακής κρίσης αναμένεται να είναι ο Πρίνος, ο οποίος καταγράφει σταθερά ζημιογόνο λειτουργία και τις τελευταίες εβδομάδες ενισχύονται οι φήμες κρατικοποίησης του. Με ασύμφορο λειτουργικό κόστος και μεγάλες δυσκολίες στην αποπληρωμή των επενδυτικών δανείων η κατάσταση διαφαίνεται κρίσιμη και η αναδρομολόγηση των δανείων αποτελεί μονόδρομο σωτηρίας.

Με αδιάλειπτη εξορυκτική παρουσία στην Ελλάδα ως μοναδικός «πετρελαιοπαραγωγός» τα κοιτάσματα του Πρίνου τροφοδοτούν την χώρα τα τελευταία 39 χρόνια, αλλά σήμερα αναγκάζεται να πωλεί ακόμα και κάτω του 50% του κόστους παραγωγής και οι σκέψεις για προσωρινή αναστολή της παραγωγής πυκνώνουν.

Έχοντας αλλάξει επενδυτικά «χέρια» αρκετές φορές με βαριές χρηματοοικονομικές αναταράξεις, η παραγωγή φαίνεται να φθίνει, από τα συνολικά 4.000 βαρέλια ημερησίως το 2018 στα 3.300 το 2019 και με τις προβλέψεις για το 2020 ακόμα χαμηλότερες.

Οι αιτίες της κατάρρευσης εντοπίζονται τόσο στην συζήτηση περί κλιματικής αλλαγής που τα τελευταία δύο χρόνια έχουν απαξιώσει το πετρέλαιο που οι τράπεζες πολύ απρόθυμα πλέον χρηματοδοτούν, όσο και στην γήρανση του κοιτάσματος, που απαιτεί διαρκώς νέες επενδύσεις εξόρυξης.

Ήδη η Energean αναγκάσθηκε να αποσύρει το 2019 το γεωτρύπανο Energean Force και να απολύσει 50 εργαζομένους, καθώς το έτος έκλεισε με λειτουργικές ζημιές άνω των 70 εκατ. δολαρίων για την εταιρεία, η οποία ανέστειλε για φέτος ύψους 80 εκατ. δολαρίων επενδύσεις στον κόλπο της Καβάλας και προσανατολίζεται σε μειώσεις μισθών των 270 εργαζομένων της.