Σεισμικό θρίλερ στη Ζάκυνθο

Η Ζάκυνθος τραντάχτηκε τα ξημερώματα της Παρασκευής από τον ισχυρότατο σεισμό των 6,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που ευτυχώς είχε μόνο σοβαρές υλικές ζημιές.  To χτύπημα του Εγκέλαδου ταρακούνησε τη μισή Ελλάδα νώ “ξεσηκώθηκαν” ακόμη και μέχρι την Ιταλία.

Οι σεισμολόγοι επισημαίνουν ότι τα 6,4 Ρίχτερ ήταν ο κύριος σεισμός αλλά αναμένεται ισχυρός σεισμός που δεν αποκλείεται να ξεπεράσει και τα 5,5 Ρίχτερ.  Μέχρι  το πρωί της Παρασκυεής στις 8:00, έχουν καταγραφεί πάνω από 35 μετασεισμοί, από τους οποίους 10 έχουν μέγεθος μεγαλύτερο του 4.0 και 1 με μέγεθος 5.1.

Ο σεισμός έγινε αισθητός στη νότια Ιταλία, τη Μάλτα και την Αλβανία. Από την ώρα που σημειώθηκε η κύρια σεισμική δόνηση, έχουν γίνει αισθητοί δεκάδες μετασεισμοί, με το μεγαλύτερο να είναι 5,1 βαθμών.

Μέχρι στιγμής και από την καταγραφή των Αστυνομικών Διευθύνσεων, η μεγαλύτερη ζημιά έχει καταγραφεί στην προβλήτα του λιμανιού της Ζακύνθου όπου έχει προκληθεί ρωγμή, χωρίς όμως να επηρεάζει την εκτέλεση των δρομολογίων των πλοίων για Κυλλήνη.

Μικροζημιές καταγράφηκαν σε υαλοπίνακες σε βιτρίνες καταστημάτων και από πτώση σοβάδων σε κτίρια, ενώ στην περιοχή

Κρυονέρι ένας μεγάλος βράχος κατέπεσε από κατολίσθηση που προκλήθηκε και έκλεισε τον δρόμο. Σύντομα όμως τα συνεργεία του Δήμου μπόρεσαν να τον απομακρύνουν και να αποκαταστήσουν την κυκλοφορία.

Στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Στροφάδων επλήγη το ιστορικό Καστρομοναστήρι, όπου κατέρρευσε τμήμα του πύργου. Τα προβλήματα που προκλήθηκαν με την ηλεκτροδότηση επίσης πλέον έχουν αποκατασταθεί.

Lamps swaying in Patras, Greece under the effects of the magnitude 6.6-6.8 earthquake tonight (22:54 UTC, Oct 25). Report: Theodoris Livanos pic.twitter.com/0flpgwJEW5

— severe-weather.EU (@severeweatherEU) October 25, 2018

 

Κλιμάκιο της Πολιτική Προστασίας στη Ζάκυνθο

Άμεση ήταν η ενεργοποίηση των δυνάμεων της Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση των άμεσων συνεπειών του σεισμού, ενώ οι Ειδικές Μονάδες Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ) του Πυροσβεστικού Σώματος βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα, όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση.

Στην περιοχή μετέβη κλιμάκιο αποτελούμενο από τον γενικό γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Γιάννη Ταφύλλη, την ειδική γραμματέα Επικοινωνιακής Διαχείρισης Κρίσεων, του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης Φωτεινή Παντιώρα, τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ Ευθύμη Λέκκα, καθώς και στελέχη της Διεύθυνσης Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.

Με την ίδια αποστολή, στη Ζάκυνθο μετέβη κλιμάκιο μηχανικών της Διεύθυνσης Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών, του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (ΔΑΕΦΚ), για τη διενέργεια ελέγχων στατικότητας στα κτίρια και την καταγραφή των ζημιών από τη σεισμική δόνηση.

Tι λένε οι σεισμολόγοι

Καθησυχαστικός εμφανίστηκε μιλώντας στον «Θέμα 104,6» ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), Ευθύμιος Λέκκας για τον σεισμό των 6,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στη Ζάκυνθο.

«Είχαμε ένα με ένα μεγάλο γεγονός, από τα μεγαλύτερα που είχαμε στον Ελλαδικό χώρο τα τελευταία χρόνια. Έγινε αισθητός όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρα τα Βαλκάνια», ανέφερε.

Ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας σημείωσε ότι «οι επιπτώσεις είναι πάρα πολύ μικρές, γιατί έχουμε να κάνουμε με έναν οικιστικό ιστό θωρακισμένο».

«Αν υπάρξει μετασεισμός θα είναι ο μεγαλύτερος 5,6. Τον θέλουμε αυτόν το σεισμό καθώς έτσι θα κλείσει η σεισμική διέγερση», ανέφερε ο Ευθύμιος Λέκκας.

Όπως είπε «φαίνεται να έχουμε μια μεγάλη μετασεισμική δραστηριότητα που απομακρύνει το ενδεχόμενο να έχουμε έναν μεγαλύτερο σεισμό».

Από τον σεισμό, σύμφωνα με τον Ευθύμιο Λέκκα, «υπήρξε ένα τσουνάμι των 15-20 πόντων σε Κατάκολο, Κυπαρισία και ακτές της Ιταλίας».

Την εκτίμηση ότι κατά πάσα πιθανότατα ο σεισμός στη Ζάκυνθο ήταν ο κύριος, έκανε ο καθηγητής σεισμολογίας Άκης Τσελέντης. Όπως είπε στον ΘΕΜΑ 104,6, «πρέπει να γίνει σεισμός κοντά στα 5,8 – 5,9 Ρίχτερ. Ο σεισμός καλό θα ήταν να γίνει τις επόμενες μέρες, ιδανικά μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί και να εκδηλωθεί μέσα στον επόμενο μήνα».

Ο Άκης Τσελέντης, θέλησε να τονίσει και να συμβουλεύσει τους πολίτες για το πώς είναι φρόνιμο να ενεργήσουν από τούδε και στο εξής. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, οι πολίτες πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στα αντικείμενα που τοποθετούν στο εσωτερικό του σπιτιού, έτσι ώστε να αποφευχθούν τραυματισμοί, εφόσον μέχρι στιγμής τα σπίτια έχουν περάσει το «τεστ».

Ανοιχτό το ενδεχόμενο ενεργοποίησης γειτονικών ρηγμάτων, εξ αιτίας του ισχυρού σεισμού στη Ζάκυνθο, άφησε ο καθηγητής Γεωφυσικής του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος.

Ο κ. Παπαζάχος, μιλώντας στο Ράδιο Γάμμα, τόνισε χαρακτηριστικά ότι αν ένα κοντινό ρήγμα επρόκειτο να δώσεις σεισμό σε λίγους μήνες, αυτό είναι πολύ πιθανό να ενεργοποιηθεί νωρίτερα και να δώσει κάποιο μεγάλη δόνηση.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Γεωφυσικής, το τελικό μέγεθος της δόνησης ήταν 6,8 Ρίχτερ, παρά τις πρώτες καταγραφές για 6,4 Ρίχτερ.

Για τον επόμενο μήνα, όπως είπε ο κ. Παπαζάχος αναμένεται να σημειωθεί ένας μεγάλος μετασεισμός της τάξεως των 6,2-6,3 Ρίχτερ. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει όλοι να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, ειδικά για κτίρια τα οποία έχουν παρουσιάσει ζημιές και ρωγμές από τον κύριο σεισμό των 6,8 Ρίχτερ, στη Ζάκυνθο αλλά και ευρύτερη περιοχή.

Δυο μετασεισμοί 5,1 και 5,2 Ρίχτερ, αλλά και άλλοι 10 πάνω από 4 Ρίχτερ έχουν ακολουθήσει τον σεισμό 6,4 Ρίχτερ που σημειώθηκε στη 1:54 τα ξημερώματα με επίκεντρο τον θαλάσσιο χώρο 44 χλμ Ν-ΝΔ της Ζακύνθου, όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Γεράσιμος Χουλιάρας.

Ο κ. Χουλιάρας σημείωσε ότι πρόκειται για τον κύριο σεισμό, ενώ δεν απέκλεισε έναν νέο μετασεισμό 5-5,5 Ρίχτερ τις επόμενες ώρες. Κάτι που συνήθως γίνεται όπως είπε στους σεισμούς του Ιονίου.

Περιοχή υψηλής σεισμικότητας χαρακτήρισε ο καθηγητής Σεισμολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Μανώλης Σκορδίλης, την Ζάκυνθο, αλλά και γενικότερα τα Επτάνησα, μετά τη νέα σεισμική δόμηση που σημειώθηκε τα ξημερώματα, μεγέθους 6,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, στη θαλάσσια περιοχή ανοικτά της Ζακύνθου.

Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Σκορδίλης, συνεχίζεται η σεισμική ακολουθία με ισχυρότερο μετασεισμό στις 2:09, μεγέθους 5,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.

«Το 1997, περίπου 20 χιλιόμετρα πιο βορειοδυτικά από το σημερινό επίκεντρο, είχαμε σεισμό μεγέθους 6,6 ενώ την ίδια χρονιά σημειώθηκε ακόμη ένας σεισμός μεγέθους 6 βαθμών στα νησιά Στροφάδες» υπενθύμισε ο κ. Σκορδίλης.

Οι τρεις λόγοι που δεν καταστράφηκε το νησί

Οι επιστήμονες που παρακολουθούν το σεισμό και κατέγραψαν από την πρώτη στιγμή τα όσα έγιναν, με το πρώτο φως της ημέρας διαπίστωσαν ότι πράγματι η δραστηριότητα στην περιοχή είχε ελάχιστες συνέπειες. Κατολισθήσεις, κατάρρευση παλαιών κτιρίων, κυρίως σε χωριά χωρίς κατοίκους, ζημιές στο λιμάνι.

Όμως, τα κτίρια στάθηκαν όρθια και δεν υπήρξαν τραυματισμοί ή κάτι χειρότερο. Μην ξεχνάμε ότι το 1953 Ζάκυνθος, Κεφαλονιά και Ιθάκη, χτυπήθηκαν από τον Εγκέλαδο ο οποίος ουσιαστικά διέλυσε ολόκληρες περιοχές και προκάλεσε πάνω από 450 νεκρούς.

Οι λόγοι που καταγράφονται σχετικά με το πώς άντεξε το νησί επί της ουσίας συγκεντρώνονται σε ένα βασικό συμπέρασμα: Στο παράδειγμα του 1953.

Από εκείνον τον σεισμό και μετά όλα τα κτίρια που κτίζονταν στην ευρύτερη περιοχή του Ιονίου ήταν με βάση αυστηρούς αντισεισμικούς κανονισμούς. Αλλωστε, εξαιτίας εκείνου του καταστροφικού σεισμού η Ελλάδα απέκτησε αντισεισμικό κανονισμό. O πρώτος Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός στην Ελλάδα συντάχθηκε και άρχισε να ισχύει το 1959. Το 1984 συμπληρώθηκε με πρόσθετα άρθρα, η αποκλειστική εφαρμογή των οποίων άρχισε το 1985.

Οι λόγοι της αντοχής, λοιπόν, είναι οι εξής:

Εφαρμόζεται απαρέγκλιτα ο αντισεισμικός κανονισμός για κάθε δημόσιο και ιδιωτικό κτίριο που κτίζεται στην περιοχή. Τα κτίρια είναι θωρακισμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν να αντέξουν σεισμούς τέτοιου μεγέθους, αφού βεβαίως υπάρχουν κι άλλες προϋποθέσεις (εστιακό βάθος, χρονική διάρκεια κ.λπ.).

Μην ξεχνάμε ότι τις καταστροφές που προκάλεσε ο πρόσφατος σεισμός στην Κεφαλονιά. Σε κάθε περίπτωση τα κτίρια γίνονται με τρόπο ώστε να μπορούν να αποφευχθούν τα χειρότερα. Οπλισμένο σκυρόδεμα, κατάλληλα υλικά, ισχυρά θεμέλια κ.λπ. Ειδικά στη Λευκάδα, αλλά και στα άλλα νησιά, η κατασκευή και αρχιτεκτονική των κτισμάτων είναι μοναδική και η παγκόσμια πρωτοτυπία έχει αντιγραφεί από πολλούς.

Συγκεκριμένα το δομικό τους μοντέλο συνίσταται σε ένα έξυπνο σύστημα μεικτής δόμησης με πέτρες στο ισόγειο και ξύλο στους ορόφους, ενώ στο εσωτερικό των τοίχων του ισογείου υπάρχει δευτερεύων βοηθητικός φέρων οργανισμός από αραιά ξύλινα υποστυλώματα, τα οποία υποβαστάζουν τους ορόφους.

Αυτό έχει ένα ασύγκριτο πλεονέκτημα: ακόμη και αν τμήματα της λιθοδομής στο ισόγειο καταρρεύσουν, το επάνω τμήμα συνεχίζει να στηρίζεται μέχρι να αποκατασταθούν οι βλάβες.

Ο αντισεισμικός τρόπος κατασκευής που υιοθετήθηκε κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας μέσα από την εμπειρία των παραδοσιακών μαστόρων δοκιμάστηκε στην πράξη το 1825 με τον ισχυρό σεισμό των 6,7 Ρίχτερ που έπληξε τη Λευκάδα και στη συνέχεια κωδικοποιήθηκε σε οικοδομική νομοθεσία.

Η δεύτερη αιτία που άντεξε η Ζάκυνθος ήταν ότι το συγκεκριμένο ρήγμα δεν «κοιτάζει» προς τον ελληνικό χώρο, αλλά προς τον ιταλικό.

Η ενέργεια εκτονώθηκε προς την Αδριατική κι όχι προς το Ιόνιο και τη δυτική Ελλάδα. Γι’ αυτό και ο σεισμός έγινε περισσότερο αισθητός στην Ιταλία παρά στην Ελλάδα.

Το εστιακό βάθος του σεισμού επίσης βοήθησε στο να μην υπάρξουν μεγάλες καταστροφές. Εντοπίστηκε 34 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του νησιού και σε βάθος 10 χιλιομέτρων, ακριβώς στα όρια του ελληνικού τόξου.

Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, ένας τέτοιος σεισμός, σε οποιοδήποτε άλλος μέρος της χώρας μπορεί να είχε καταστροφικά αποτελέσματα και νεκρούς.