Συν… Λαφαζάνη και κάλπη κίνει

Μεταξύ σοβαρού και αστείου στα δημοσιογραφικά γραφεία κυκλοφορεί ο εξής γρίφος: Βάλτε σε χρονική σειρά τις λέξεις «συμφωνία», «ψήφιση μέτρων», «συνέδριο ΣΥΡΙΖΑ», «διάσπαση», «πρόωρες εκλογές». Μήπως είναι ήδη σωστή η παραπάνω σειρά ή στην πορεία των εξελίξεων μπορεί κάτι να απαλειφθεί από την εξίσωση;

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Ο δηλωμένα άθεος πρόεδρος της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας μάλλον θα πρέπει να κάνει διάφορα τάματα στη Μεγαλόχαρη. Και αυτό γιατί ελέω των διαπραγματεύσεων με τους Θεσμούς ο φετινός Δεκαπενταύγουστος είναι η ημερομηνία που θα κρίνει εν πολλοίς τις οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις, όχι μόνο σε βραχυπρόθεσμο αλλά και μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Επί των διαπραγματεύσεων λοιπόν οι πληροφορίες που προέρχονται από το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζουν πως οι συζητήσεις –σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων– με το κουαρτέτο των θεσμών θα συνεχιστούν μέχρι και σήμερα Σάββατο. Το ιδεατό για την κυβερνητική πλευρά είναι να έχουν δοθεί τα χέρια με τους δανειστές έως τις 11 Αυγούστου, ώστε μέχρι τις 18 του μηνός να έλθει προς ψήφιση στη Βουλή το νέο πρόγραμμα.

Κλείδωσε η ημερομηνία
Υπό αυτές τις συνθήκες και με δεδομένο ότι κατά τη διάρκεια όλων των προηγούμενων μηνών αρκετές πολιτικές βεβαιότητες γκρεμίστηκαν σαν χάρτινοι πύργοι, είναι απολύτως λογικό να περνάνε από το μυαλό του Αλ. Τσίπρα όλα τα πιθανά ενδεχόμενα. Το θέμα είναι ότι και στο καλό σενάριο να υπάρξει συμφωνία άμεσα αλλά και στο κακό σενάριο να μην ευοδωθεί ο στόχος υπάρχει ο κοινός παρονομαστής τού πότε (όχι το αν…) θα γίνουν πρόωρες εκλογές. Μάλιστα, όπως έγραψε πριν από μερικά εικοσιτετράωρα η ηλεκτρονική έκδοση της «Α», επικαλούμενη ασφαλείς πηγές της, ο κύβος ερρίφθη από τον πρωθυπουργό και η ημερομηνία που κλείδωσε για τη διενέργεια πρόωρων εκλογών είναι η 25η Οκτωβρίου!

Η αλήθεια είναι ότι η σκέψη στριφογύριζε εδώ και κάποιο διάστημα στο μυαλό του Αλ. Τσίπρα, ωστόσο οι τελευταίες –κυρίως εσωκομματικές– εξελίξεις ήταν οι σταγόνες που ξεχείλισαν το ποτήρι της πρωθυπουργικής ανοχής. Ειδικά τα καθημερινά τροχιοδεικτικά πυρά διά χειλέων Παναγιώτη Λαφαζάνη ότι ο ίδιος και οι συν αυτώ βουλευτές της Αριστερής Πλατφόρμας δεν πρόκειται να ψηφίσουν τη συμφωνία με τους δανειστές που θα φέρει η κυβέρνηση στη Βουλή (ακόμη και αν αυτή πάρει τον χαρακτήρα ψήφου εμπιστοσύνης), υποχρεώνουν τρόπον τινά των πρωθυπουργό να κάνει μία πολιτική κίνηση που, αν και δεν ήταν στις πρώτες πολιτικές επιλογές του, καθίσταται μονόδρομος.

Είναι προφανές ότι με 30-40 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να στηρίζουν διά του… σουρεαλισμού την κυβέρνηση, το κυβερνητικό σχήμα μοιάζει με αραμπά παρά με υπερταχεία που θα απαιτούσε η κρίσιμη δημοσιονομική συγκυρία.

Τα υπέρ…
Σε κάθε περίπτωση, η προσφυγή εκ νέου (σ.σ. μόλις 10 μήνες θα μετράει τον Οκτώβρη η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ.) στη λαϊκή ετυμηγορία όπως πολλοί σύντροφοί του εισηγούνται στον Αλ. Τσίπρα δεν παύει να είναι ένα ρίσκο. Και προφανέστατα το ύψος αυτού του ρίσκου και κυρίως το αν άξιζε ο κόπος να παρθεί, μένει να αποδειχτεί στην πράξη. Στο Μαξίμου, ωστόσο, λέγεται ότι έχουν σταθμιστεί όλα τα δεδομένα και στον γρίφο που προαναφέραμε στον πρόλογο του ρεπορτάζ απαντούν ξεκάθαρα με τον εξής «οδικό χάρτη»: ΣΥΜΦΩΝΙΑ + ΨΗΦΙΣΗ ΜΕΤΡΩΝ, ΕΚΤΑΚΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ, ΚΑΛΠΕΣ! Το εν λόγω σχέδιο δράσης προκρίνεται για κυρίως τέσσερις λόγους:

α) Αφού θα έχει ψηφιστεί η συμφωνία, η όσο το δυνατόν γρηγορότερη προσφυγή στις κάλπες θα δώσει τη δυνατότητα στον Αλ. Τσίπρα και στον ΣΥΡΙΖΑ να εξαργυρώσουν το ρεύμα που για την ώρα τούς δίνουν τα γκάλοπ. Είναι χαρακτηριστικό ότι, παρά τις παλινωδίες της εξάμηνης διαπραγμάτευσης και τον σκληρό συμβιβασμό που έγινε στη Σύνοδο Κορυφής, τα δημοσκοπικά ποσοστά του κόμματος και του προέδρου κρατάνε ακόμη.

β) Οριακά μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου τα σκληρά δημοσιονομικά μέτρα που φέρνει η συμφωνία δεν θα έχουν προλάβει να πονέσουν την τσέπη των φορολογούμενων, επομένως αυτός ο πόνος δεν θα μεταφερθεί στην κάλπη.

γ) Δεδομένου ότι η συμφωνία απαιτεί πιστή εφαρμογή των μέτρων που συνοδεύουν τη νέα δανειακή σύμβαση, ο Αλ. Τσίπρας θα μπορέσει να πείσει τους Ευρωπαίους συνομιλητές του ότι το διά εκλογών ξεκαθάρισμα του πολιτικού τοπίου και η διεκδίκηση νωπής και κυρίως ισχυρής εντολής θα εξασφαλίσει την εκτέλεση του προγράμματος.

δ) Με ή χωρίς εκλογικό αιφνιδιασμό, η άμεση προσφυγή στις κάλπες ο ΣΥΡΙΖΑ ξεκινάει τη μάχη από ευνοϊκότερη θέση έναντι των αντιπάλων του. Αρκεί να σκεφτεί κάποιος ότι η Ν.Δ. έχει ημι-μόνιμο αρχηγό και ανοιχτή εσωκομματική αναδιοργάνωση, η δε Αριστερή Πλατφόρμα του Παναγιώτη Λαφαζάνη είναι αμφίβολο αν προλαβαίνει να οργανωθεί σε τέτοιο βαθμό που να καταστεί εκλογικός κίνδυνος.

…και τα κατά
Επειδή ουδείς μπορεί να υπογράψει συμβόλαιο με την εκλογική νίκη και επειδή είναι ηλίου φαεινότερο πως η συμφωνία ή όχι με τους δανειστές είναι το στοιχείο που θα καθορίσει τις όποιες εξελίξεις, στο Μαξίμου προσπαθούν να ανιχνεύσουν και το τοπίο μιας επόμενης κακής ημέρας.

Αυτή η ημέρα περιλαμβάνει όχι τριετή συμφωνία με του Θεσμούς, αλλά ένα νέο δάνειο-γέφυρα διάρκειας τριών μηνών «αμπαλαρισμένο» με τα σχετικά προαπαιτούμενα. Περιλαμβάνει επίσης σκληρές εσωκομματικές αντιπαραθέσεις που θα οδηγήσουν σε διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ, ίσως και πριν από τη διεξαγωγή του εκτάκτου συνεδρίου. Περιλαμβάνει, τέλος, μία εκλογική μάχη όπου το όποιο μικρό ή μεγάλο ποσοστό πάρει η Αριστερή Πλατφόρμα θα έχει ροκανίσει από το 36% που πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ στις 25 Ιανουαρίου. Κι επειδή ούτε το 36% έφερε την αυτοδυναμία, μένει να αποδειχτεί πώς θα διαμορφωθούν οι μετεκλογικές συνεργασίες που θα οδηγήσουν σε ακόμη μία συμμαχική (αλλά αγνώστων εταίρων) κυβέρνηση. Σε αυτό δε το δύσκολο παζλ στο Μαξίμου δεν φαίνεται να έχουν πολύ σαφή εναλλακτική.