Σκληρό πόκερ για το κορωνο-ομόλογο

Η Άγκελα Μέρκελ, οι Χριστιανοδημοκράτες, οι Χριστιανοκοινωνιστές και οι Σοσιαλδημοκράτες σύμμαχοί της στην κυβέρνηση εξακολουθούν να αρνούνται πεισματικά την έκδοση κορωνομολόγου. Κάτι που ξεκαθάρισε και ο σοσιαλδημοκράτης υπουργός Οικονομικών, ο Όλαφ Σολτς, ο οποίος και αυτός επέμεινε στα νυν χρηματοδοτικά εργαλεία.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Ο τρίτος εταίρος στη γερμανική κυβέρνηση, ο χριστιανοκοινωνιστής πρωθυπουργός της Βαυαρίας Μάρκους Ζέντερ απέρριψε το ευρωομόλογο, κάνοντας λόγο ότι αρκούν ο ESM και η Τράπεζα Επενδύσεων.

Έτσι, λοιπόν, ελλοχεύει ο κίνδυνος στο Eurogroup της ερχόμενης εβδομάδας να υπάρξει νέο αδιέξοδο. Από τη μία οι Γερμανοί και οι ακόλουθοί τους, και από την άλλη οι «9» που φαίνεται ότι έχουν διπλή ηγεσία. Ο Μακρόν για τις διπλωματικές διαβουλεύσεις και οι Κόντε και Σάντσεθ για τους καβγάδες και τα βέτο.

Όμως οι «9» φαίνεται ότι ημέρα με την ημέρα αποκτούν υποστηρικτές ακόμη και από εκεί που δεν το περίμεναν. Όπως για παράδειγμα από τους Πράσινους της Γερμανίας. Ο πρόεδρος του κόμματος, Ρόμπερτ Χάμπεκ, έλαβε ξεκάθαρη θέση υπέρ του κορωνομολόγου. Αλλά και στο Συμβούλιο των Εμπειρογνωμόνων της Γερμανίας, των λεγόμενων «πέντε σοφών» υπάρχει διχογνωμία. Οι «5 σοφοί» απλά κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ύφεση στη Γερμανία θα φθάσει στο 5,4% και εάν στις ασθενέστερες οικονομίες η ύφεση είναι ακόμη μεγαλύτερη, τότε ο 2021 θα μοιάζει εφιαλτικό και για τη Γερμανία.

Στους συμμάχους τους οι «9» μπορούν να υπολογίζουν και την πλειοψηφία του γερμανικού Τύπου. «Συντηρητικοί και σοσιαλδημοκράτες στη Γερμανία μιλούν για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, αρνούνται ωστόσο την ίδια στιγμή να εξετάσουν τα υπέρ και τα κατά ενός ευρωομολόγου. Θα βοηθούσε, ναι ή όχι; Η άρνηση αυτή είναι ντροπιαστική για τη Γερμανία», σχολιάζει η κεντρώα «Süddeutsche Zeitung» με τίτλο «Ντροπιαστικό βέτο». Ο γερμανικός Τύπος αναφέρει δύο επιχειρήματα υπέρ του ευρωομολόγου: Πρώτον, αποτρέπει τον κίνδυνο μια χώρα της ευρωζώνης να συνθλιβεί από τα χρέη. Δεύτερον, θα είναι ένα ομόλογο ορισμένης χρονικής διάρκειας και συγκεκριμένου όγκου.

 Τα… αγόρια της Λαγκάρντ

Στο ερχόμενο eurogroup αναμένεται να παρουσιαστούν δύο προτάσεις. Η μία από την ομάδα του αντιπροέδρου της Κομισιόν, του Βάλντις Ντομπρόφσκις, όπου θα προταθεί η χρηματοδότηση από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης δίχως μνημόνιο. Όμως όλοι αναμένουν τη συμβιβαστική πρόταση της Κριστίν Λαγκάρντ.

Η επικεφαλής της ΕΚΤ, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, θα προτείνει την έκδοση ευρωομολόγου άπαξ. Κάτι που όπως τονίζουν από τη Φρανκφούρτη (έδρα τη ΕΚΤ) θα αναγκάσει τη Μέρκελ να το ξανασκεφτεί, καθώς με αυτό που θα προτείνει η Γαλλίδα τραπεζίτης προσφέρει σημαντική χρηματοδότηση στα κράτη που έχουν πληγεί από τον κορωνοϊό, ενώ θα ικανοποιεί και τη γερμανική νομενκλατούρα που φοβάται όπως ο διάολος το λιβάνι την αμοιβαιοποίηση του χρέους.

Όμως τα πιο σημαντικό όπλο της Λαγκάρντ, η οποία προσπαθεί να… ενδυθεί το κοστούμι του εμβληματικού Μάριο Ντράγκι, δεν είναι τόσο η πρότασή της, όσο το ότι οι περισσότεροι κεντρικοί τραπεζίτες των χωρών που αντιτίθενται στην έκδοση κορωνομολόγου είναι αντίθετοι με τις κυβερνήσεις τους. Πρώτος και καλύτερος ο Ολλανδός κεντρικός τραπεζίτης, ο Κλάας Νοτ, ο οποίος δεν δίστασε να ασκήσει δημόσια κριτική στον πρωθυπουργό Φρανκ Ρούτε. Ένα άλλο στοιχείο, στο οποίο ελπίζουν οι θιασώτες του ευρωομολόγου, είναι ότι οι εκτιμήσεις των κεντρικών τραπεζιτών για τις χώρες που βρίσκονται στο πλευρό της Γερμανίας, κάνουν λόγο για ύφεση, η οποία στην καλύτερη περίπτωση θα κινηθεί στο 3%-3,5%, η οποία με βάση τα προβλήματα σε Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία θα διογκωθεί.

 

Αισιόδοξος, αλλά και προβληματισμένος

Στην Αθήνα, τώρα, ο Γιάννης Στουρνάρας στις κατ’ ιδίαν συνομιλίες του με κυβερνητικά στελέχη παραμένει αισιόδοξος, ότι έστω και με καθυστέρηση θα υπάρξει συμβιβασμός στην Ευρώπη και θα δημιουργηθεί το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο. Όμως ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης δεν έκρυψε τον προβληματισμό του σε δηλώσεις του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg.

Ο κ. Στουρνάρας, που έχει την εμπειρία για το πώς συμπεριφέρονται τα κράτη-μέλη στις συνεδριάσεις των Eurogroup, ξεκαθάρισε πως η Ευρώπη αντιμετωπίζει το φάσμα μιας νέας κρίσης χρέους εάν οι κυβερνήσεις δεν ακολουθήσουν την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με συντονισμένα μέτρα δημοσιονομικής τόνωσης των οικονομιών για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Ο διοικητής της ΤτΕ τάχθηκε ξεκάθαρα υπέρ της έκδοσης κοινών ομολόγων.

Ο Γιάννης Στουρνάρας τάχθηκε κατά του να καταστεί ο ESM το βασικό όχημα για την παροχή βοήθειας στο πλαίσιο της κρίσης. «Ο ESM έχει έναν πολύ σοβαρό ρόλο να παίξει, ωστόσο οι πιστωτικές γραμμές που συνοδεύονται από όρους δεν είναι το κατάλληλο εργαλείο μέσα στη δίνη μιας πανδημίας και δεν μπορεί να γίνει χρήση τους σε αυτές τις συνθήκες. Η κοινή έκδοση χρέους αποτελεί κοινή δράση ενάντια σε έναν κοινό εχθρό», πρόσθεσε. Εκτίμησε ακόμη ότι τα επίπεδα δημοσίου χρέους στην Ευρωζώνη θα αυξηθούν κατά 10% έως 20% λόγω της κατακόρυφης αύξησης των δημοσιονομικών δαπανών.

«Ζητήματα βιωσιμότητας χρέους πιθανόν να επανέλθουν στην επιφάνεια όταν η πανδημία θα έχει τελειώσει, και κάτι τέτοιο θα αποτελέσει εμπόδιο στις προοπτικές ανάπτυξης», κατέληξε ο διοικητής της ΤτΕ. «Η ΕΚΤ έχει δείξει ευλυγισία και κοινό πνεύμα. Το ίδιο πρέπει να κάνουν και οι υπόλοιποι ευρωπαϊκοί θεσμοί».

 Το ελληνικό σχέδιο

Σε ό,τι αφορά την ελληνική οικονομία, στο Μαξίμου ελπίζουν ότι τα μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού θα αποδώσουν και από τα μέσα Μαΐου θα μπορούν σταδιακά να αίρονται. Όλοι θεωρούν ως δεδομένο ότι η ελληνική οικονομία θα βρεθεί αντιμέτωπη με την έλλειψη ρευστότητας, καθώς τα έσοδα –όπως είναι λογικό– έχουν καταρρεύσει και οι δαπάνες έχουν αυξηθεί κατακόρυφα και θα αυξηθούν και άλλο. Πάνω σε αυτό το αισιόδοξο σενάριο γίνονται τα βασικά σχέδια γα την επόμενη ημέρα, αν και υπάρχουν εναλλακτικά για συνέχιση των μέτρων κατά της πανδημίας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εκτιμά πως η ελληνική οικονομία θα αντέξει τους κλυδωνισμούς. Και φυσικά ο Έλληνας πρωθυπουργός αποκλείει την όποια χορήγηση βοήθειας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, έστω και με ένα light Μνημόνιο. Κι όπως μεταφέρουν από το Μαξίμου, «οι χώρες που διεκδικούν το κορωνομόλογο είναι αποφασισμένες να συγκρουστούν πραγματικά με το Βερολίνο». Και φυσικά επιμένουν ότι το μαξιλάρι των 31 δισεκατομμυρίων ευρώ θα είναι το τελευταίο όπλο που θα χρησιμοποιήσει τα οικονομικό επιτελείο.