Στον αέρα 1.500.000 ελεύθεροι επαγγελματίες

Μια διάταξη-βόμβα συμπεριλαμβάνεται στο νέο Προεδρικό Διάταγμα για τις χρήσεις γης (ΦΕΚ τεύχος Α΄, Αριθμός Φύλλου 114 της 29 Ιουνίου 2018) που αναμένεται να τινάξει στον αέρα την επαγγελματική στέγη των ελεύθερων επαγγελματιών σε όλη τη χώρα, καθώς πλέον προβλέπεται ότι σε περιοχές με χρήσεις γης όπου δεν επιτρέπονται τα γραφεία, ως γραφείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί μία κατοικία, μόνο όταν αυτή είναι η κύρια κατοικία του επαγγελματία!

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Σύμφωνα με το Π.Δ. που ίσχυε μέχρι σήμερα, «στις ειδικές κατηγορίες χρήσεων κατατάσσονται, σύμφωνα με την ειδική χωρική τους λειτουργία, οι ακόλουθες δραστηριότητες, λειτουργίες, εγκαταστάσεις και υποδομές (….). Κατ’ εξαίρεση, χώροι της κατοικίας επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για άσκηση επαγγέλματος συμβατού προς την κύρια χρήση του κτιρίου, όπως ιατρού (που δεν διαθέτει νοσηλευτική κλίνη ή μονάδα εφαρμογής ισοτόπων ή ακτινολογικό εργαστήριο ή εγκαταστάσεις φυσικοθεραπείας), δικηγόρου, μηχανικού, λογιστή, οικονομολόγου, συγγραφέα, αναλυτή – προγραμματιστή Η/Υ, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού και δημοσιογράφου».

Όμως η επίμαχη διάταξη που προστέθηκε αιφνιδιαστικά προβλέπει το εξής: «Η εξαίρεση αυτή ισχύει εφόσον η άσκηση επαγγέλματος είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του κτιρίου, δεν απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας, και βρίσκεται εντός της μόνιμης κατοικίας αυτού που ασκεί το ελεύθερο επάγγελμα»! Όπερ μεθερμηνευόμενον; Στον προθάλαμο της… έξωσης –ή στην παράνομη λειτουργία γραφείου– οδηγούνται περίπου 1,5 εκατομμύριο ελεύθεροι επαγγελματίες, οι οποίοι σε περιοχές αμιγούς κατοικίας μίσθωναν νομίμως μέχρι σήμερα επαγγελματική στέγη ή διατηρούσαν το επαγγελματικό τους γραφείο σε ιδιόκτητο ακίνητο, το οποίο όμως δεν είναι εντός της μόνιμης κατοικίας τους.

Αχρείαστος περιορισμός…

Με ανακοίνωσή της η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων επισημαίνει ότι το νέο Προεδρικό Διάταγμα «χωρίς κανένα σοβαρό λόγο εισάγει έναν ακόμη αχρείαστο περιορισμό στη χρήση και διάθεση των περιουσιακών στοιχείων των πολιτών, που θίγει τεράστιο αριθμό ιδιοκτητών και, κυρίως, ελευθέρων επαγγελματιών: Σε περιοχές με χρήσεις γης όπου δεν επιτρέπονται τα γραφεία, εκτός από εκείνες που ίσχυαν στο παρελθόν (η άσκηση επαγγέλματος να είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του κτιρίου και να μην απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας), ισχύει και μια επιπλέον προϋπόθεση: το γραφείο να βρίσκεται εντός της μόνιμης κατοικίας αυτού που ασκεί το ελεύθερο επάγγελμα. Μόνο τότε η κατοικία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως γραφείο!».

Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, υπάρχουν δύο κατηγορίες περιοχών κατοικίας, οι «Γενικής Κατοικίας» και οι «Αμιγούς Κατοικίας». Και στις δύο περιπτώσεις για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια κατοικία ως γραφείο θα πρέπει η άσκηση επαγγέλματος να είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του συγκεκριμένου κτιρίου και να μην απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας.

Στο άρθρο 2 (σελίδα 8759) του ΦΕΚ του νέου Π.Δ., όπου αναλύεται τι επιτρέπεται σε περιοχές όπου η χρήση γης είναι η «Αμιγής Κατοικία», δεν προβλέπεται η χρήση γραφείων. Αντίθετα, στο άρθρο 3 (σελίδα 8759) του ΦΕΚ, όπου αναλύεται τι επιτρέπεται σε περιοχές όπου η χρήση γης είναι η «Γενική κατοικία», στον αριθμό 11 προβλέπεται η χρήση γραφείων. Συνεπώς, στις περιοχές «Γενικής κατοικίας» (εκεί δηλαδή που επιτρέπονται τα γραφεία), αν η άσκηση επαγγέλματος είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του κτιρίου και δεν απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας, τότε μπορεί μια κατοικία να μισθωθεί και να χρησιμοποιηθεί ως γραφείο.

Πλέον, στις περιοχές «Αμιγούς κατοικίας» (εκεί δηλαδή που δεν επιτρέπονται τα γραφεία), αν η άσκηση επαγγέλματος είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του κτιρίου, δεν απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας και βρίσκεται εντός της μόνιμης κατοικίας αυτού που ασκεί το ελεύθερο επάγγελμα, τότε μόνο μπορεί ο χώρος να λειτουργήσει ως γραφείο.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η επίμαχη διάταξη δεν υπήρχε στο σχέδιο του ΠΔ επί σχεδόν ενάμιση χρόνο, που διήρκησε η δημόσια διαβούλευση και προετοιμασία του στις επιτροπές ειδικών του υπουργείου, αλλά μπήκε εμβόλιμα την τελευταία στιγμή, πριν το ΠΔ υπογραφεί, με τις «κατηγορίες» να πέφτουν στη Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος. Ωστόσο, η ρύθμιση αναμένεται να φέρει αντιμέτωπη την κυβέρνηση και τον αρμόδιο υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργο Σταθάκη, με περισσότερους από 1.500.000 επιστήμονες ελευθέρους επαγγελματίες όλων των βασικών κλάδων και ειδικοτήτων και ταυτοχρόνως με ισάριθμους ιδιοκτήτες ακινήτων σε περιοχές κατοικίας, που μισθώνουν τις ιδιοκτησίες τους σε αυτούς, καθώς ευνοούνται εγχώρια και ξένα επενδυτικά σχήματα, που έχουν αρχίσει επέλαση στις αγορές κτιριακών συγκροτημάτων γραφείων, ενώ φόβοι εκφράζονται ακόμα και για ερήμωση των κεντρικών αστικών περιοχών της Αθήνας και των άλλων μεγάλων πόλεων, που συντηρούνται κυρίως από τις μισθώσεις επαγγελματικών γραφείων.