ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ: Ο λευκός καπνός οδηγεί σε… αντάρα

Η κυβέρνηση πανηγυρίζει για τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής για την Τουρκία και τη Λευκορωσία, η αντιπολίτευση κάνει λόγο για αποτυχία της Ελλάδας και λογικά ο κόσμος να έχει μπερδευτεί σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των εθνικών μας θεμάτων και δει των ελληνοτουρκικών.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Το τελικό κείμενο της Συνόδου ικανοποίησε Ελλάδα και Κύπρο, καθώς ήταν σαφώς καλύτερο από το πρώτο που είχε ετοιμάσει η Επιτροπή (με εντολή της Μέρκελ) και παρουσιαζόταν η Τουρκία ως εν δυνάμει εταίρος. Πάλι καλά που η Γερμανίδα καγκελάριος δεν ανέφερε ότι για την κρίση ευθύνεται η Ελλάδα που δεν επέτρεψε στο Oruc Reis να αλωνίζει ελεύθερα και ευθυνόμαστε που δεν προστρέξαμε να βοηθήσουμε το ερευνητικό πλοίο σε ότι είχε ανάγκη.

Η αλήθεια είναι ότι υποτιθέμενος λευκός καπνός που βγήκε στη Σύνοδο Κορυφής περισσότερο θυμίζει συννεφιά πριν από την καταιγίδα. Και εάν δεν υπήρχε ο Εμανουέλ Μακρόν, τότε και το τελικό κείμενο δεν θα είχε καμία σχέση με αυτό που τελικά δόθηκε στη δημοσιότητα. Κι αυτό διότι η Μέρκελ δεν ήθελε πουθενά να αναφερθεί η λέξη κυρώσεις. Τελικά στο 3ο κείμενο, που ήταν και το τελικό, ναι μεν δεν υπάρχει η λέξη κυρώσεις, όμως αναφέρονται ξεκάθαρα τα άρθρα των συνθηκών της Ε.Ε., τα οποία θα ενεργοποιηθούν σε περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει το ίδιο βιολί.

Η αλήθεια είναι ότι η Αθήνα και η Λευκωσία ανέμεναν ότι στο κείμενο θα αναφέρονταν σαφέστατα οι κυρώσεις εάν κι εφόσον η Τουρκία απέφευγε μέσω διαφόρων τσαλιμιών τον διάλογο και συνέχιζε τις ίδιες προκλητικές ενέργειες. Για το Γιαβούζ και το Μπαρμπαρός, που συνεχίζουν να τρυπούν στα οικόπεδα που έχει «οριοθετήσει» η Κύπρος δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη κύρωση. Τον Δεκέμβριο και θα δούμε…

Υπό αυτή την έννοια, και τα πανηγύρια του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι υπερβολικά, όπως υπερβολική είναι και η κριτική που του ασκούν ο Αλέξης Τσίπρας και η Φώφη Γεννηματά. «Για ακόμα μια φορά ο κ. Μητσοτάκης φεύγει από ένα Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με άδεια χέρια. Όχι μόνο πέρασε κάτω από τον πήχη, αλλά δεν τον έφτασε καν. Το ερώτημα είναι γιατί τελικά πέταξε λευκή πετσέτα;» διερωτάται ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ενώ η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ τόνισε: «Δυστυχώς, η Ελλάδα βγήκε χαμένη από τη Σύνοδο Κορυφής, όλα τα υπόλοιπα είναι ωραιοποιήσεις. Δεν καταλαβαίνω πως ο κ. Μητσοτάκης δηλώνει ικανοποιημένος».

Ερωτήματα για τον διάλογο

Από τη Σύνοδο Κορυφής αναμφίβολα κερδισμένος βγήκε ο Ερντογάν. Στη μεγάλη εικόνα τουλάχιστον. Διότι απέφυγε τη λέξη κυρώσεις, οι οποίες θα ήταν οικονομικές, με συνέπεια να αφεθεί στις αδηφάγες ορέξεις των αγορών. Τώρα είναι μεν διασωληνωμένη η τουρκική οικονομία, αλλά έχει απόθεμα σε φιάλες οξυγόνου για να αντέξει για κάποιο διάστημα ακόμη. Εάν στο κείμενο υπήρχε η λέξη κυρώσεις και εάν μάλιστα αναφέρονταν με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, τότε σήμερα ο Ερντογάν θα δεχόταν τα ντιρέκτ και τα κροσέ από τις αγορές, ενώ οι «γύπες» και τα «κοράκια» θα είχαν στήσει ενέδρα.

Προς το παρόν, λόγω Μέρκελ, η Τουρκία γλίτωσε τα χειρότερα για αρκετό διάστημα. Διότι ακόμη την παίρνει να κάνει μαγκιές. Μέχρι τον Δεκέμβριο που θα ξανασυζητηθεί το θέμα της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., ο Ερντογάν προλαβαίνει να κάνει τα μύρια όσα. Διότι τότε θα πρέπει το όργανο της Συνόδου να ενεργοποιήσει τα άρθρα που αναφέρονται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες. Και μέχρι να συμφωνήσει αυτό το τεράστιο γραφειοκρατικό τέρας, μπορεί να συμβεί το οτιδήποτε.

Μέχρι τότε οι δύο πλευρές (Ελλάδα και Τουρκία) οφείλουν να ξεκινήσουν τις διερευνητικές επαφές και να συμφωνήσουν σε ένα πλαίσιο διαλόγου. Ένας διάλογος που θα γίνεται σε πολλά επίπεδα πριν φτάσουμε σε διαπραγματεύσεις σε υψηλό επίπεδο, πρώτα μεταξύ υπουργών Εξωτερικών και εν συνεχεία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ήδη τεχνικά κλιμάκια είναι σε επαφή στο ΝΑΤΟ, ενώ οι σύμβουλοι των δύο ηγετών είναι επίσης σε επαφή για τον καθορισμό ενός πλαισίου.

Από την πλευρά τους οι Τούρκοι έχουν απλώσει τον τραχανά, ζητώντας τον ουρανό με τα άστρα. Δηλαδή, αποστρατικοποίηση των νησιών, θέμα Θράκης, γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο (για την κυριαρχία μικρών νησιών και νησίδων). Εμείς αντίθετα συζητάμε μόνο για ένα θέμα, για το οποίο είμαστε διατεθειμένοι να φτάσουμε μέχρι και τη Χάγη. Και αυτό είναι η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών και η υφαλοκρηπίδα.

Στόχος της Άγκυρας με το να βάζει όλα τα θέματα στο τραπέζι είναι να υποδείξει στη διεθνή κοινότητα ότι για την αποτυχία του διαλόγου ευθύνεται μόνο η Ελλάδα και να παρουσιαστεί η Τουρκία ως εκφραστής της νομιμότητας.

 

Η αναφορά

Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, η Ελλάδα έλαβε τα μέτρα της και γι’ αυτό το ενδεχόμενο. Όπως τόνισε ο κ. Μητσοτάκης (και δεν θέλουμε να τον αμφισβητήσουμε) οι διερευνητικές επαφές με την Τουρκία, που μπορεί να οδηγήσουν σε διάλογο, θα γίνουν μόνο για ένα αντικείμενο, την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. Αυτό αποτυπώνεται στο κείμενο της Ε.Ε. στην παράγραφο 16, πως «οι διερευνητικές επαφές αφορούν ένα ζήτημα, την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».

Οπότε, ο τραχανάς που άπλωσαν οι Τούρκοι για να ξεκινήσουν διάλογο δεν μπορεί να γίνει δεκτός, καθώς η Ε.Ε. καθόρισε το πλαίσιο. Και γι’ αυτό από τις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργός ανέφερε για μία ακόμη φορά την προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης: «Η Ελλάδα είναι διατεθειμένη, εφόσον δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε συμφωνία, να παραπέμψει το θέμα στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης και να δεχθεί την ετυμηγορία του. Αυτές οι συζητήσεις κάποια στιγμή να μην είναι διακοσμητικές αλλά να καταλήξουν σε απτό αποτέλεσμα».

Φυσικά, είναι άγνωστο το πότε θα ξεκινήσουν οι διερευνητικές επαφές, αλλά και το πώς θα συμπεριφερθούν οι γείτονές μας εάν τα θέματα που θέλουν να βάλουν στο τραπέζι δεν γίνουν δεκτά.