ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ: Συμφώνησαν μόνο ότι πρέπει να βιαστούν

Μετά την αποτυχημένη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. του Μαρτίου, όπου υπήρξε πλήρης διαφωνία μεταξύ Βορρά και Νότου για την έκδοση κορωνομολόγων, οι γνωρίζοντες την κουλτούρα της Ε.Ε. και τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, απέφυγαν τους σκληρούς χαρακτηρισμούς για την Άνγκελα Μέρκελ. Βέβαια, κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι ετοιμάζεται να πνίξει την Ευρώπη. Ή ότι ενδιαφέρεται να επιβάλει τη γερμανική μπότα σε όλη την Ευρώπη.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Οι περισσότερο λαϊκιστές ανέπτυξαν και θεωρίες για την έλευση του τρίτου Ράιχ και διάφορα άλλα τσιτάτα.

Οι πραγματικοί γνώστες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επεσήμαναν από τότε ότι τελικά θα βρεθεί η χρυσή τομή και τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία. Μάλιστα, κάποιοι από τους αναλυτές έκαναν λόγο ακόμη και τότε που διακόπηκε κακήν-κακώς η Σύνοδος Κορυφής, ότι τελικά η λύση θα είναι «ένα κορωνομόλογο που δεν θα το λέμε κορωνομόλογο». Και όντως προς εκεί βαδίζουμε, παρά τις διαφωνίες αρκετών κρατών. Στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης αντέδρασαν, όπως αναμενόταν, η Ολλανδία, η Δανία, η Σουηδία και η Αυστρία, ενώ η Γερμανία στήριξε το σχέδιο που παρουσίασε στους Ευρωπαίους ηγέτες η Κομισιόν. Ένα σχέδιο, που προβλέπει χρηματοδότηση ύψους 1,5 τρισεκατομμυρίου ευρώ.

Φυσικά, ακόμη δεν υπήρξε συμφωνία, καθώς υπάρχουν κάποια πράγματα που θα ξεκαθαριστούν το επόμενο διάστημα. Όπως, για παράδειγμα, το πόσο γρήγορα θα παρθούν αποφάσεις και το πόσο γρήγορα θα υπάρξει η χρηματοδότηση των κρατών που επλήγησαν από την πανδημία. Εξάλλου, είναι γνωστό τοις πάσι ότι η Ε.Ε. δεν φημίζεται για την ταχύτητά της στη λήψη κρίσιμων αποφάσεων. Όμως, και μόνο το γεγονός ότι η επόμενη Σύνοδος Κορυφής προγραμματίστηκε σε 15 ημέρες (6 Μαΐου) δείχνει ότι οι Ευρωπαίοι κατάλαβαν την κρισιμότητα της κατάστασης. Γι’ αυτό και είπαν όλοι «ναι», όπως το πακέτο των 540 δισεκατομμυρίων ευρώ, στο οποίο είχαν συμφωνήσει στο Eurogroup να ενεργοποιηθεί από την 1η Ιουνίου.

Τετραγωνίζουν τον κύκλο

Σε 15 ημέρες, λοιπόν, η Κομισιόν καλείται να καταστρώσει ένα πλάνο, στο οποίο θα έχει τετραγωνίσει τον κύκλο. Ο Βορράς θέλει Ταμείο Ανάκαμψης με άμεση σύνδεση με τον κοινοτικό προϋπολογισμό έως το 2027, ενώ ο Νότος ζητά τα χρήματα να δοθούν ως επιχορήγηση και όχι με τη μορφή δανείου. Όλοι, πάντως, συμφώνησαν ότι το μεγαλύτερο μέρος του ποσού που θα διαχειριστεί η Κομισιόν θα προέρχεται από τις αγορές. Δηλαδή, ομόλογα, τα οποία όμως δεν θα τα λέμε ομόλογα. Και η ΕΚΤ θα βάλει πλάτη.

Μάλιστα, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι μόνο ένα εργαλείο μπορεί να βοηθήσει. «Ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. που θα συνδεθεί με το Ταμείο Ανάκαμψης. Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός 2021-27 πρέπει να ενισχυθεί και να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα», σημείωσε. «Η Κομισιόν θα μπορέσει να αντλήσει κεφάλαια και αυτά να μοιραστούν στις χώρες. Οι επενδύσεις θα πρέπει να είναι εμπροσθοβαρείς και να βρεθεί η σωστή ισορροπία μεταξύ επιχορηγήσεων και δανείων», συμπλήρωσε. Η επικεφαλής της Κομισιόν παραδέχτηκε ότι υπάρχουν διαφορές σε ό,τι αφορά τις εκτιμήσεις για το ποια πρέπει να είναι η ισορροπία μεταξύ δανείων και επιχορηγήσεων. Όλα θα πρέπει να συζητηθούν και να συμφωνηθούν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τόσο ο Εμανουέλ Μακρόν, όσο και ο Τζουζέπε Κόντε, στις δηλώσεις τους μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης, τόνισαν πως έγιναν σημαντικά βήματα προόδου. Ακόμη και ο διαφωνών πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, έγραψε στο Twitter ότι οι ηγέτες της Ε.Ε. συμφώνησαν να εργαστούν πάνω σε ένα ταμείο ανάκαμψης.

Τι λέει το Μαξίμου

«Έγινε άλλο ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά έχουμε δρόμο ακόμη για να διανύσουμε». Με αυτήν τη φράση αποτιμούν από το Μαξίμου τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής. Κι όπως επισημαίνεται, «η κυβέρνηση κρατά στάση αναμονής ενόψει και του νέου ραντεβού των αρχηγών κρατών και των πρωθυπουργών».

Από την πλευρά του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε την ανάγκη να συμφωνηθούν νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και να υπάρξουν κοινές παρεμβάσεις από όλες τις χώρες της Ευρώπης, που θα διασφαλίζουν τη συνοχή και την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές συνέπειες της κρίσης. «Η Ευρώπη δεν πρέπει να κάνει, για άλλη μια φορά, πολύ λίγα, πολύ αργά (too little, too late)», σημείωσε ο πρωθυπουργός, υπογραμμίζοντας τον κίνδυνο που ελλοχεύει από την παρατεταμένη ασυμφωνία εντός των κόλπων της Ε.Ε.

Τασσόμενος στο πλευρό των άλλων χωρών του Νότου, υπέρ της άμεσης σύστασης του Ταμείου Ανάκαμψης που προτάθηκε παράλληλα με τη λειτουργία του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, ο κ. Μητσοτάκης ζήτησε την εμπροσθοβαρή λειτουργία αυτού, με έμφαση πρωτίστως σε επιχορηγήσεις προς τα κράτη-μέλη παρά σε δάνεια. «Δεν πρέπει να επιτρέψουμε περαιτέρω αύξηση του λόγου χρέους προς Α.Ε.Π.», τόνισε προς τους υπόλοιπους Ευρωπαίους ηγέτες, υπογραμμίζοντας την ανάγκη  να μην επιβαρυνθεί περαιτέρω το δημόσιο χρέος κάθε χώρας.

ΒΟΡΡΑΣ ΚΑΙ ΝΟΤΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΕΚΑΝΑΝ ΕΝΑ ΑΚΟΜΗ ΒΗΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΣΥΓΚΛΙΣΗ ΓΙΑ ΝΕΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

Η προεργασία της Μέρκελ και η Λαγκάρντ

Πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, η Άνγκελα Μέρκελ έκανε ομιλία στη γερμανική Βουλή, όπου τόνισε πως η Γερμανία πρέπει να συμβάλει με περισσότερα κονδύλια τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και να προσφέρει πραγματική βοήθεια στις πληττόμενες χώρες του Νότου. Κι όπως αποκάλυψε ο γερμανικός Τύπος την Παρασκευή, η Γερμανίδα καγκελάριος με πολύωρες τηλεφωνικές επικοινωνίες προς τον Κόντε και τον Σάντσεζ επεσήμανε την ανάγκη να μην επιμείνουν στο κορωνομόλογο.

Πάντως, κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης, η Κριστίν Λαγκάρντ είπε προς τους Ευρωπαίους ηγέτες ότι «έχετε κάνει πολύ λίγα, πολύ αργά», προειδοποιώντας τους ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης μπορεί να συρρικνωθεί έως και κατά 15% φέτος, λόγω της ύφεσης που προκαλούν τα lockdown για τον κορωνοϊό.

Η Γαλλίδα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είπε στους 27 ηγέτες ότι χρειάζεται να δομηθεί γρήγορα ένα ισχυρό και ευέλικτο ταμείο ανάκαμψης, που θα διασφαλίσει ότι όλες οι χώρες θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις δημοσιονομικές προκλήσεις της ανάκαμψης. Η Κριστίν Λαγκάρντ ανέφερε ότι απαιτείται ταχεία δημοσιονομική αντίδραση, δηλαδή αύξηση των κρατικών δαπανών για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Πάντως, η κα Λαγκάρντ πρόσθεσε ότι η ΕΚΤ θα εξετάσει μέτρα υποστήριξης των επιχειρήσεων στην Ευρωζώνη κατά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της την ερχόμενη Πέμπτη.