Τα πράσινα της κακοτυχίας και των Ιρλανδών

Mάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Λίβερπουλ, Άρσεναλ, τρεις ομάδες θρύλοι στο αγγλικό ποδόσφαιρο. Τι κοινό έχουν; Το κόκκινο χρώμα στις φανέλες τους. Η Εθνική Αγγλίας αγωνιζόμενη στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 1966 φορώντας κόκκινα νίκησε 4-2 τη Γερμανία και στέφθηκε πρωταθλήτρια κόσμου.

Πίσω από το κόκκινο, το… μπλε. Η Τσέλσι, η Έβερτον, η Μάντσεστερ Σίτι χαρακτηριστικά παραδείγματα. Η Premier League φιλοξενεί ομάδες με ασπρόμαυρα, με κιτρινόμαυρα, με μπορντό, με λευκά, αλλά όχι με πράσινα! Μεταξύ των περίπου 5.300 συλλόγων της χώρας, λιγότερες από 60 –στη συντριπτική πλειονότητα χαμηλών ερασιτεχνικών κατηγοριών– έχουν επιλέξει το χρώμα της φύσης και της οικολογίας.

Το πράσινο χρώμα ντύνει πολλούς ευρωπαϊκούς συλλόγους εδώ και αρκετές δεκαετίες. Βασικό ή δεύτερο χρώμα, το πράσινο είναι κομμάτι της ιστορίας ομάδων όπως η Βέρντερ Βρέμης, η Σεντ Ετιέν, η Βόλφσμπουργκ, η Σασουόλο, η Ναντ, ο Παναθηναϊκός, η Γκλάντμπαχ, η Μπέτις, η Σέλτικ, η Σπόρτινγκ Λισαβόνας και τόσες άλλες.

Γιατί οι Άγλλοι αποφεύγουν το… χρώμα της ελπίδας; Όλα έχουν την εξήγησή τους. Το πράσινο σε πολλές χώρες, όπως και στην αγγλική παράδοση, θεωρείται ένα χρώμα που αντιπροσωπεύει την ατυχία. Στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν και ιδρύθηκαν οι περισσότεροι αγγλικοί σύλλογοι ποδοσφαίρου, οι δεισιδαιμονίες και νοοτροπίες τέτοιας φύσεως ήταν κομμάτι της κουλτούρας και της παράδοσης των Άγγλων.

Το πράσινο για τον αγγλικό λαό ήταν το χρώμα της ατυχίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Πίτερμπρο το 1937. Τότε, οι φίλαθλοι της ομάδας είχαν διαμαρτυρηθεί έντονα, καθώς οι πράσινες φανέλες που φορούσε ο σύλλογος από το 1934 θεωρούσαν ότι έφερνε κακοτυχία στους αγώνες τους. Ως αποτέλεσμα, η διοίκηση της Πίτερμπρο άλλαξε το πράσινο και από τότε βασικά χρώματα της ομάδας είναι το μπλε και το λευκό.

 

Για όλα φταίνε οι Ιρλανδοί

Κύρια ιστορική εξήγηση για την απουσία του πράσινου χρώματος είναι η Ιρλανδία. Η διαμάχη μεταξύ των Άγγλων και των Ιρλανδών, απόγονων των Κελτών, ξεκινά το 1167 όταν ο βασιλιάς της Αγγλίας, Ερρίκος Β΄, πραγματοποιούσε την πρώτη απόβαση στο «σμαραγδένιο νησί». Οι δύο χώρες από τότε μπήκαν σε μία δίνη συνεχών επιθέσεων, κυρίως απ’ την πλευρά των Βρετανών οι οποίοι προσπαθούσαν και κατάφερναν να ελέγξουν την οικονομία του τόπου. Αρκετά χρόνια αργότερα και μετά από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες επανάστασης από τους Ιρλανδούς, η διαμάχη πήρε και θρησκευτικό χαρακτήρα. Το 1534, ο Ερρίκος Η΄ διαχώρισε τη θέση του απ’ τον Πάπα και ίδρυσε την Αγγλικανική Εκκλησία των Προτεσταντών. Έτσι, οι εκχριστιανισμένοι από το 400 μ.Χ. Ιρλανδοί είχαν έναν καλό λόγο να μεταβληθούν, από αντίδραση, σε φανατικούς καθολικούς. Από τότε, η ιρλανδική εξέγερση ντύθηκε και με θρησκευτικό μανδύα: Καθολικοί εναντίον Προτεσταντών. Μια διαίρεση που ακόμα και σήμερα ταλανίζει το Ηνωμένο Βασίλειο.

Τι σχέση έχουν όλα αυτά με το πράσινο χρώμα; Στις αρχές του 17ου αιώνα το πράσινο ταυτίστηκε με τον ιρλανδικό εθνικισμό. Η πράσινη σημαία με την παραδοσιακή γαελική άρπα έγινε το σύμβολο των αντιφρονούντων που οργάνωσαν την επανάσταση του 1798, ζητώντας την ανεξαρτησία της χώρας. Το πράσινο μάλιστα αργότερα ενσωματώθηκε στην επίσημη σημαία του κράτους, όταν το 1922 απέκτησε την ανεξαρτησία του και έχει καθιερωθεί μέχρι και σήμερα ως εθνικό χρώμα.

Το μίσος ανάμεσα σε Άγγλους και Ιρλανδούς ήταν βαθύ, καθώς οι πρώτοι θεωρούσαν τους δεύτερους αποστάτες και ταραχοποιούς, και έτσι την περίοδο που ιδρύθηκαν οι περισσότεροι αγγλικοί σύλλογοι, κανείς δεν ήθελε η ομάδα του να θυμίζει κάτι από Ιρλανδία.

Κόντρα σε όλα υπάρχουν τέσσερις μικρομεσαίες ομάδες που προτίμησαν τα πράσινα. Πρόκειται για τις Νόριτς, Πλίμουθ, Γεόβιλ και Φόρεστ Γκριν.

Η Νόριτς είναι η ισχυρότερη αυτών, αν και δεν είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, καθώς το πράσινο είναι καθαρά συμπληρωματικό, αφού η επιλογή του βασικού κίτρινου έχει να κάνει με τα καναρίνια που έφεραν τον 16ο αιώνα στην πόλη Φλαμανδοί πρόσφυγες.

Μόνο η Πλίμουθ και η Γεόβιλ  μπορούν και καμαρώνουν για το πράσινο χρώμα που κοσμεί τις φανέλες τους. Η Γεόβιλ ωστόσο για πολλά χρόνια φορούσε εμφανίσεις σε κίτρινο και λευκό, ενώ και η Φόρεστ Γκριν είχε βασικά χρώματα το λευκό και το μαύρο, το οποίο έκανε πράσινο το 2012. Ως εκ τούτου μια… ζωή πράσινη –από το 1886 που ιδρύθηκε– ήταν μόνο η Πλίμουθ. Το Ντέβον, η περιφέρεια όπου βρίσκεται το Πλίμουθ  της Νοτιοδυτικής Αγγλίας, είναι μια περιοχή με εσωστρεφή και απομονωμένο χαρακτήρα, με παραδόσεις και κουλτούρα που ξεχωρίζουν αρκετά από τους υπόλοιπους Άγγλους. Το βαθύ πράσινο και το λευκό είναι τα χρώματα του Borough of Plymouth και του εμβλήματός του. Στα τέλη του 19ου αιώνα, η ομάδα ράγκμπι της περιοχής είχε ήδη υιοθετήσει αυτά τα χρώματα, και έτσι έκανε και η Πλίμουθ. Μέχρι και σήμερα, το «Green Army» είναι περήφανο για το πράσινο χρώμα και το επιλέγει πιστά σε κάθε εμφάνισή του. Για πάνω από 90 χρόνια, η Πλίμουθ επίσης ήταν η μοναδική ομάδα που δεν χρειαζόταν δεύτερη εμφάνιση (εκτός έδρας), καθώς τα χρώματά της δεν ήταν ίδια με καμιάς άλλης ομάδας!

 

Οι παλιοί και οι νέοι στον «πράσινο χώρο»

Υπήρξαν και ομάδες που φορούσαν πράσινα και τα παράτησαν. Εκτός από την Πίτερμπρο και η Μπέρνλι άφησε πίσω το πράσινο, καθώς άλλαξε τα χρώματά της το 1910 στα σημερινά χαρακτηριστικά της, για να παραπέμπει στην τότε μεγαλύτερη και πιο επιτυχημένη ομάδα του νησιού, την Άστον Βίλα.

Αλλά και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ  ξεκίνησε το 1878 φορώντας εμφανίσεις σε χρυσό και πράσινο έως και το 1902, τότε που ακόμα ονομαζόταν Νιούτον Χιθ. Ο σύλλογος ιδρύθηκε από εργάτες του σιδηρόδρομου που κόντρα στους ευγενείς προτίμησαν το κόκκινο.

Καθώς τα χρόνια περνούσαν και οι δεισιδαιμονίες έμεναν πίσω, πολλές ομάδες επέλεγαν το πράσινο χρώμα για να κοσμεί τις δεύτερες φανέλες τους. Η Άρσεναλ το επέλεξε το 1982… Η Λίβερπουλ αγάπησε το πράσινο… λίγο παραπάνω.

Ακόμα και ομάδες που δεν το συνήθιζαν επέλεξαν το πράσινο χρώμα, όπως η Νιούκαστλ  το 1993 ή και η Σαουθάμπτον το 2015.

Κακοτυχία λόγω… αρσενικού

Οι Άγγλοι θεωρούν κακότυχο το πράσινο. Το 1778 ο Σουηδός χημικός, Καρλ Σκιλ, χρησιμοποίησε σε πειράματά του για τη δημιουργία αποχρώσεων του πράσινου τη γνωστή, δηλητηριώδη ουσία, αρσενικό. Το προϊόν που παρήχθη, χρησιμοποιήθηκε ευρέως στη βιομηχανία ένδυσης, αλλά και ως χρώμα για τα σπίτια.

Η τοξικότητα του αρσενικού προκάλεσε αρκετούς θανάτους, γεγονός που συνέδεσε το πράσινο με την κακοτυχία.

Διαβάστε επίσης

Χρησιμοποιούμε cookies για λόγους στατιστικών & επισκεψιμότητας Συμφωνώ Περισσότερα