Τάκης Θεοδωρικάκος: Ο άνθρωπος των επικίνδυνων αποστολών

Στον άνθρωπο που συχνά-πυκνά καλεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν απαιτείται να βγουν τα πολιτικά κάστανα από τη φωτιά έχει αναγορευτεί την τελευταία δεκαετία για τον πρωθυπουργό και το κυβερνών κόμμα ο Τάκης Θεοδωρικάκος.

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Τελευταίο, χρονικά, «mission impossible» για τον νυν υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων είναι η αποσυμπίεση των πληθωριστικών πιέσεων, που μπορεί να μην έχουν εξανεμιστεί πλήρως τουλάχιστον όμως έχει τιθασευτεί ο ανεξέλεγκτος καλπασμός τους, ενώ σε κάποιες κατηγορίες προϊόντων ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή έχει «βάλει» μπροστά και το αρνητικό πρόσημο. Της αναφοράς το αληθές επιβεβαιώνουν τα επίσημα στοιχεία που ανακοίνωσε προ ημερών η ελληνική Στατιστική Υπηρεσία για τον μήνα Δεκέμβριο και τα οποία κατέδειξαν ότι στην κατηγορία «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» ο ετήσιος πληθωρισμός έπεσε στο -0,3% συγκριτικά με τον Δεκέμβριο του 2023, ενώ στην κατηγορία «Διατροφή» υπήρξε αντίστοιχη υποχώρηση στο -0,5%, ενώ σημαντικά πτωτικά κινήθηκαν τον τελευταίο μήνα του περασμένου χρόνου και η προϊοντική κατηγορία «Είδη καθαρισμού και συντήρησης» που σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ «έγραψε» μειώσεις της τάξης του -7,9%.

Τι σημαίνουν επί του πρακτέου αυτές τιμαριθμικές διακυμάνσεις; Ότι σε μία σειρά βασικών προϊόντων που βάζουν στα σπίτια τους οι Έλληνες καταναλωτές είτε για τη διατροφή τους είτε για την υγιεινή και της συντήρηση των κατοικιών τους δεν αποκλιμακώθηκε απλώς ο ρυθμός αύξησης των τιμών στους εν λόγω κωδικούς όπως ήταν το σύνηθες αλλά υπήρξαν και πραγματικές μειώσεις τιμών.

Δεν έτυχε, πέτυχε!

Με συμπληρωμένους μόλις επτά μήνες θητείας στο υπουργικό «αρχηγείο» του ΥΠΑΝΕ στην Καραγιώργη Σερβίας και με την ακρίβεια να είναι εδώ και παρά πολλούς μήνες το υπ’ αριθμόν 1 κοινωνικό πρόβλημα –δημιουργώντας και σημαντική πολιτική φθορά στον κυβερνητικό οργανισμό, οι παραπάνω αριθμοί λένε ότι ο Τάκης Θεοδωρικάκος πέτυχε αυτό πουν φάνταζε ακατόρθωτο. Έτυχε ή πέτυχε που λέει και το παλιό διαφημιστικό σλόγκαν; Αυτοί που παρακολουθούν συστηματικά το ρεπορτάζ του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και μιλούν με παράγοντες της αγοράς απαντούν χωρίς ενδοιασμούς το δεύτερο παραπέμποντας στην στρατηγική προσέγγιση του πολυσύνθετου προβλήματος που λέγεται ακρίβεια.

Από τις 14 του περασμένου Ιουνίου που ο 61χρονος Πειραιώτης υπουργός παρέλαβε την υπουργική σκυτάλη από τα χέρια του προκατόχου του Κώστα Σκρέκα, σήκωσε τα μανίκια και παράλληλα με τις δια ζώσης συναντήσεις του που προγραμματίστηκαν άμεσα με τους εκπροσώπους των εμπλεκόμενων παραγωγικών φορέων (ΓΣΕΒΕΕ, ΣΕΒ), βγήκε ο ίδιος στην αγορά για πιάσει τον παλμό του εμπορικού κόσμου και των καταναλωτών μιλώντας μαζί τους –που αλλού;– στο πεζοδρόμιο! Στόχος της συγκεκριμένης κίνησης ήταν να δημιουργηθεί ένα κοινό μέτωπο συνεργασίας Πολιτείας, καταναλωτών, επαγγελματιών, αλλά και ανεξάρτητων Αρχών (βλ. Επιτροπή Ανταγωνισμού, Συνήγορός του Καταναλωτή), που θα αντιμετώπιζε –όπως και έγινε– με αποτελεσματικό τρόπο τις επίμονες πληθωριστικές πιέσεις.

Γνωρίζοντας, βεβαίως, ο Τ. Θεοδωρικάκος ότι η παραπάνω «συμπόρευση» δεν αρκεί από μόνη της και πως ούτε η ακρίβεια αντιμετωπίζεται με «έναν νόμο και ένα άρθρο», ούτε η αγορά «ρυθμίζεται με κουμπιά» –όπως χαρακτηριστικά είχε πει σε μία από τις πρώτες του συνεντεύξεις ως ΥΠΑΝΕ–, το επόμενο βήμα ήταν η αποστολή του αυστηρού «μηνύματος» ότι η Πολιτεία δεν πρόκειται να κάνει εκπτώσεις σε όσους αποπειραθούν να κερδοσκοπήσουν σε βάρος των καταναλωτών επιστρατεύοντας αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Η σχετική εξαγγελία δεν έμεινε στα λόγια αλλά συνοδεύτηκε από:

>> Την καλύτερη ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού μέσω της αναβάθμισης της λειτουργίας της πλατφόρμας e-katanalotis, όπου οι πολίτες μπορούν να δουν και να συγκρίνουν τις τιμές σε περισσότερα από 3.000 προϊόντα σε όλα τα σούπερ μάρκετ.

>> Το «στοπ» στη δυνατότητα των σούπερ μάρκετ να πωλούν με κέρδος μεγαλύτερο από εκείνο που είχαν την 31η Δεκεμβρίου του 2021 και την απαγόρευση προσφορών σε προϊόντα που έχουν ανατιμηθεί.

>> Τον περιορισμό των εμπορικών πρακτικών εκπτώσεων, πιστώσεων και λοιπών παροχών μεταξύ προμηθευτών και λιανεμπορικών αλυσίδων, προκειμένου να περάσουν οι εκπτώσεις απευθείας στο ράφι υπέρ των καταναλωτών.

 >> Την εντατικοποίηση των ελέγχων στην αγορά, με προσθήκη νέων στελεχών στη Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) και συνολικότερα με lifting του ελεγκτικού μηχανισμού, τόσο σε κεντρικό επίπεδο όσο και στις περιφέρειες.

>> Τον τριπλασιασμό των ανώτατων προστίμων για παραβάσεις των μέτρων ελέγχου των τιμών από τα 2 στα 6 εκατομμύρια ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στη διάρκεια της περασμένης χρονιάς τα στελέχη των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Ανάπτυξης διενέργησαν εκατοντάδες ελέγχους για την αντιμετώπιση φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας σε ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις, με επιβολή υψηλών προστίμων, που έχουν οδηγήσει σε ουσιαστική συμμόρφωση της αγοράς και σε συγκράτηση των ανατιμήσεων που οφείλονται στην παγκόσμια πληθωριστική κρίση.

«Απασφάλισε» (και) με τις ασφαλιστικές

Πολύ ψηλά στην εγχωρία επικαιρότητα βρέθηκε, εξάλλου, τις προηγούμενες ημέρες το ζήτημα των υπερβολικών αυξήσεων που επιβάλουν οι ασφαλιστικές εταιρείες στα «ισόβια» συμβόλαια Υγείας. Με περισσότερους από 1.000.000 να είναι κάτοχοι ιδιωτικών ασφαλιστηρίων προγραμμάτων υγείας και τις ασφαλιστικές εταιρείες να «δείχνουν» ως αιτία του κακού όχι τους εαυτούς τους αλλά τις αυξημένες τιμολογήσεις των ιδιωτικών νοσοκομείων, το ζήτημα έμοιαζε με γόρδιο δεσμό που καλείτο να κόψει το υπουργείο Ανάπτυξης.

Αυτό που έκανε σε πρώτο χρόνο ο Τ. Θεοδωρικάκος ήταν να συνομιλήσει με τους εκπροσώπους των ασφαλιστικών ομίλων, με τις καταναλωτικές οργανώσεις, αλλά και με την Τράπεζα της Ελλάδας που έχει τη θεσμική ευθύνη της εποπτείας του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης.

Από τις εταιρείες ζητήθηκε, συγκεκριμένα, να μην εφαρμόσουν φέτος τον δείκτη του ΙΟΒΕ βάσει του οποίου αναπροσαρμόζονταν μέχρι σήμερα τα ασφάλιστρα και να εξορθολογίσουν εμφατικά τις ανατιμήσεις. Η συναίνεση φάνηκε στη πράξη καθώς πριν από οποιαδήποτε νομοθετική παρέμβαση οι ασφαλιστικοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας ανταποκρίθηκαν και «κούρεψαν» οικειοθελώς σχεδόν κατά 50% τις προαναγγελθείσες αυξήσεις τους ρίχνοντάς τις σε μονοψήφια ποσοστά της τάξης περίπου του 7%.

Στη συνέχεια το υπουργείο Ανάπτυξης προχώρησε και στη νομοθέτηση ενός νέου δείκτη αναπροσαρμογής για τα ισόβια ασφαλιστήρια συμβόλαια υγείας, ο οποίος θα καθορίζεται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2026. Αυτός ο δείκτης θα λαμβάνει υπόψη τόσο τα οικονομικά όσο και τα κοινωνικά δεδομένα, με στόχο τη διαφάνεια στην τιμολόγηση των ασφαλιστικών υπηρεσιών και την προστασία των καταναλωτών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι παράλληλα με τα παραπάνω η Επιτροπή Ανταγωνισμού επιταχύνει την έρευνά της στον κλάδο της υγείας, προκειμένου να εξετάσει εάν υπάρχουν παραβιάσεις των κανόνων ανταγωνισμού και φαινόμενα καρτελοποίησης στη συγκεκριμένη αγορά.

Νομοθετική παρέμβαση ζωής και για τους δικυκλιστές

Την πρωτοβουλία του υπουργού Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, για απαγόρευση πώλησης καυσίμου κίνησης σε όσους δικυκλιστές καταναλωτές προσέρχονται στα πρατήρια δίχως να φορούν προστατευτικό κράνος είναι έτοιμο να υλοποιήσει το υπουργείο Ανάπτυξης.

Η σχετική τροπολογία έχε συνταχθεί από το ΥΠΑΝΕ και είναι προγραμματισμένο να κατατεθεί στη Βουλή μόλις το υπουργείο Μεταφορών καταθέσει το νομοσχέδιο για τον νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.

Μιλώντας στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, ο κ. Θεοδωρικάκος, τόνισε ότι «επιτελείται πολύ σημαντικό κοινωνικό έργο σε αυτή την επιτροπή. Θέλω μάλιστα να ευχαριστήσω για την σκέψη και την πρωτοβουλία τον Υπουργό Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη. Γιατί δεν υπάρχει τίποτα σπουδαιότερο από την ανθρώπινη ζωή και την υγεία, από το να προστατεύουμε τους νέους ανθρώπους. Γιατί οι περισσότεροι που οδηγούν, είναι κυρίως νέα παιδιά που βρίσκονται σε ηλικία που αισθάνονται άτρωτοι. Πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να σώσουμε τις ανθρώπινες ζωές, γι’ αυτό και ανταποκριθήκαμε αμέσως».

Ο υπουργός Ανάπτυξης σημείωσε επίσης πως «αυτή η πρωτοβουλία αξίζει να αγκαλιαστεί από όλους. Είναι μια καλή ευκαιρία για μια πανεθνική καμπάνια, να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον των πάντων, να συνδράμουν όλοι, για την αυτονόητη συνήθεια ότι φοράμε κράνος όταν είμαστε πάνω στο μηχανάκι. Ώστε να μην ξαναχάσουμε ούτε έναν συνάνθρωπό μας και πρέπει να συνδράμουμε όλοι».

Τέλος, υποστήριξε ότι είναι μια πρωτοβουλία που είχε τη θετική ανταπόκριση από τους πρατηριούχους και «είναι μια πράξη που συνδυάζει μια κοινωνικά χρήσιμη ανθρώπινη ιδέα και παράλληλα δίνουμε και τη νομική κάλυψη στους πρατηριούχους για να μπορούν να την εφαρμόσουν».

Το σχέδιο τριών πυλώνων για το νέο παραγωγικό μοντέλο της χώρας

Δεν είναι λίγες οι φορές που ο Τάκης Θεοδωρικάκος υπογραμμίζει εμφατικά στις συνεντεύξεις του ότι δεν είναι «υπουργός Ακρίβειας» αλλά υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κι ως εκ τούτου κύριο μέλημά του είναι να καταστεί η Ελλάδας ένας ελκυστικός προορισμός επενδύσεων που με τη σειρά τους θα δημιουργήσουν νέες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας προκειμένου και οι πολίτες να αυξήσουν τα εισοδήματά τους.

Για να γίνει αυτό κατορθωτό η ηγεσία και οι εμπειρογνώμονες του ΥΠΑΝΕ εκπόνησαν ένα σχέδιο τριών πυλώνων πάνω στους οποίους θα «στηθεί» ένα καινούργιο παραγωγικό μοντέλο με αιχμή του δόρατος την ελληνική βιομηχανία. Το σχέδιο αυτό δημοσιοποιήθηκε το τελευταίο δεκαήμερο του περασμένου Οκτώβρη και σε αδρές γραμμές προβλέπει τα εξής:

1] Περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος μέσω παρεμβάσεων για τη μείωση της γραφειοκρατίας (σ.σ. στόχος ι η μείωση εντός της διετίας κατά τουλάχιστον 25% του διοικητικού γραφειοκρατικού βάρους για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις με την κατάργηση 15 χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών), καθώς και τη βελτίωση των υποδομών που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας παρέμβασης είναι η ολοκλήρωση του οδικού άξονα Ε65 και η αναβάθμιση των σιδηροδρομικών συνδέσεων στη Βόρειο Ελλάδα.

2] Ανάπτυξη των χρηματοδοτικών εργαλείων και κινήτρων για τις επενδύσεις με έμφαση στις μεγάλες επενδύσεις και τις περιφέρειες της χώρας που μειονεκτούν. Ειδικά σε ό,τι αφορά το τελευταίο, προωθείται ειδικό Καθεστώς Γενικής Επιχειρηματικότητας Παραμεθόριων περιοχών και Θεσσαλίας ύψους €150.000.000 για επενδύσεις που θα αναπτυχθούν στις παραμεθόριες περιοχές ύψους άνω του 1 εκατ. ευρώ. Επιπρόσθετα, όλες οι μεγάλες επενδύσεις άνω των €10.000.000 και οι επενδύσεις στις παραμεθόριες περιοχές, αξιολογούνται ως στρατηγικές επενδύσεις και για την ανάπτυξή τους θα παρέχονται επιπρόσθετα κίνητρα ταχείας αδειοδότησης και χωροθέτησης.

3] Επένδυση σε κίνητρα για περισσότερη καινοτομία και έρευνα. Ειδικότερα, η κυβέρνηση προγραμματίζει να επενδύσει περισσότερα από 300 εκατ. ευρώ σε κίνητρα για την έρευνα και την καινοτομία και ακόμη 350 εκατομμύρια για την αναβάθμιση των υποδομών των ερευνητικών και τεχνολογικών ινστιτούτων, από τα οποία τα €212.000.000 θα προέλθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης. Επιπρόσθετα, μέσω της Γ.Γ. Ιδιωτικών Επενδύσεων θα προτεραιοποιηθεί το καθεστώς των μεγάλων επενδύσεων που θα είναι καινοτόμες, θα χρησιμοποιούν σύγχρονη τεχνολογία και θα υλοποιούνται με χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα, παρέχοντας αθροιστικά στους επενδυτές φορολογικά κίνητρα (σ.σ. €150 εκατ. σε φοροαπαλλαγές για το καθεστώς των μεγάλων επενδύσεων άνω των 10 εκατομμυρίων). Αντίστοιχη στήριξη συνολικού ύψους €150 εκατ. ευρώ (75 εκατομμύρια ενίσχυση και 75 εκατομμύρια φορολογική απαλλαγή) θα τύχουν και οι επενδύσεις που αφορούν τον κλάδο της μεταποίησης.

Παραμέτρους των παραπάνω πυλώνων αποτελούν αναπτυξιακές δράσεις όπως:

>> Υλοποίηση προγράμματος προϋπολογισμού 90 εκατ. ευρώ που αφορά την αναβάθμιση υποδομών σε 20 βιομηχανικά πάρκα με,

>> Δημιουργία βιώσιμων εμπορευματικών κέντρων και ενίσχυση της εφοδιαστικής αλυσίδας, μέσω της Εθνικής Στρατηγικής Logistics, που μπαίνουν στις ράγες (σ.σ. σε εξέλιξη βρίσκονται οι σχετικές διαγωνιστικές διαδικασίες από το ΤΑΙΠΕΔ) με τη δημιουργία δύο νέων logistics centers, ένα στην Αθήνα στο Θριάσιο και ένα στη Θεσσαλονίκη στην περιοχή του πρώην στρατοπέδου Γκόνου. Σκοπός είναι να μετεγκατασταθεί σε αυτά τα κέντρα μεγάλος αριθμός εταιρειών μεταφοράς που θα έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την αποσυμφόρηση κεντρικών οδικών αρτηριών και τη βελτίωση της κίνησης στις δύο πόλεις.

>> Διευκόλυνση των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων να υλοποιήσουν τα επενδυτικά σχέδιά τους μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας Development Law Financial Instrument Guarantee Fund, ύψους 500 εκατ. ευρώ, που λειτουργεί από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και παρέχει εγγύηση για τη λήψη βραχυπρόθεσμου δανείου έναντι της επιχορήγησης. Σημειώνεται ότι το υπουργείο Ανάπτυξης σε συνεργασία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, βελτιώνει τους όρους του Ταμείου, ώστε να μπορούν να λάβει δάνειο το σύνολο των επιχειρήσεων που λαμβάνουν απόφαση υπαγωγής.

Σύμφωνα με πληροφορίες το κυβερνητικό σχέδιο του παραγωγικού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας εκτιμάται ότι θα κινητοποιήσει περίπου 8,5 δισ. ευρώ επενδυτικά κεφάλαια.