Τετελεσμένα με το τρικ των αποζημιώσεων στην Αμμόχωστο

Όσο πλησιάζει η 20ή Ιουλίου, η ημέρα που ο Ερντογάν θα επισκεφθεί τα κατεχόμενα της Κύπρου, τόσο κι εντείνεται η αγωνία σε Αθήνα και Λευκωσία για τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Μάλιστα η 20ή Ιουλίου είναι ημέρα μνήμης, καθώς την ημερομηνία εκείνη ξεκίνησε η τούρκικη εισβολή στη Μεγαλόνησο το 1974, πέντε ημέρες μετά το πραξικόπημα του Νίκου Σαμψών στην Κύπρο.

 Του Χρήστου Μιχαήλ

Η ανησυχία σε Ελλάδα και Κύπρο έγκειται στο ότι η Άγκυρα επιθυμεί να επιβάλει νέα τετελεσμένα από τη στιγμή που έχει απορριφθεί η πρότασή της για διχοτόμηση του νησιού και την ύπαρξη δύο κρατών. Τουναντίον, τόσο ο ΟΗΕ, όσο και όλες οι μεγάλες δυνάμεις ζητούν λύση με την ύπαρξη δικοινοτικής και διζωνικής συνομοσπονδίας. Τα τετελεσμένα που επιχειρεί να επιβάλει η Άγκυρα είναι να αποδεχθούν τις αξιώσεις της για «κυριαρχική ισότητα και ίσο διεθνές καθεστώς». Επί της ουσίας, την ύπαρξη δύο διαφορετικών κρατών.

Η επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στα κατεχόμενα επαναβεβαίωσε το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται η τουρκική πλευρά, ενώ η παρουσία του θεωρήθηκε και προπομπός τής καθόδου στο νησί του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 20 Ιουλίου. Μια επίσκεψη που η Άγκυρα επιχειρεί να τη συνδέσει με εξελίξεις, ανακοινώσεις και με τη διαμόρφωση νέων δεδομένων.

Το τρικ με την Αμμόχωστο

Σε ό,τι αφορά το θέμα της Αμμοχώστου, είναι προφανές πως η τουρκική πλευρά έχει περάσει στη δεύτερη φάση της υλοποίησης του σχεδιασμού για το άνοιγμα της περίκλειστης περιοχής. Προετοιμάζοντας «χώρους κοινής χρήσης», όπως παραλίες, δρόμους κ.λπ., στην ατζέντα βρίσκεται ο αποχαρακτηρισμός του καθεστώτος της περίκλειστης περιοχής, που σήμερα είναι στρατιωτικός. Για να περάσει η διοίκηση στο ψευδοκράτος, όπως επιδιώκεται, θα πρέπει να ληφθεί απόφαση από την κατοχική λεγόμενη κυβέρνηση. Η επόμενη κίνηση είναι να καλέσει τους Ελληνοκύπριους ιδιοκτήτες να προσφύγουν στην επιτροπή αποζημιώσεων. Όσοι προσφύγουν το πιθανότερο είναι να λάβουν χρήματα από το ψευδοκράτος, δηλαδή από την Άγκυρα, αλλά με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει η Τουρκία να πουλήσει στον ΟΗΕ και σε όλα τα διεθνή φόρουμ ότι οι απλοί πολίτες αποδέχθηκαν τη δική της λύση για δύο κράτη.

Παράλληλα, στο θέμα των υδρογονανθράκων η τουρκική πλευρά στοχεύει στη συνδιαχείριση, καταμερισμό εσόδων και μεταφορά του με αγωγούς μέσω Τουρκίας. Την ίδια ώρα, η τουρκική πλευρά έχει διαμηνύσει πως δεν θα δεχθεί επανέναρξη του ενεργειακού προγράμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και απειλεί με δικές της γεωτρήσεις.

Η Λευκωσία το τελευταίο διάστημα έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου ώστε να ενημερωθούν οι πάντες για τις επιδιώξεις της Τουρκίας. Μάλιστα, οι περισσότερες ενέργειες εκ μέρους του Νίκου Αναστασιάδη γίνονται παρασκηνιακά, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Αναμφίβολα η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι εξαιρετικά δύσκολη, ειδικά εάν υπάρξουν Ελληνοκύπριοι που καταθέσουν ένσταση στην επιτροπή του ψευδοκράτους ζητώντας αποζημιώσεις για τις περιουσίες τους στην Αμμόχωστο.

Σε δύσκολη θέση

Η Λευκωσία πλέον βρίσκεται ενώπιον εκβιαστικών διλημμάτων και θα πρέπει να απεγκλωβισθεί. Και τα διλήμματα είναι συγκεκριμένα. Είτε θα αποδεχθεί τη λύση δύο κρατών, της συνομοσπονδίας εν πολλοίς, είτε η Άγκυρα θα προχωρήσει σε νέα τετελεσμένα. Είτε θα αποδεχθεί η ελληνοκυπριακή πλευρά συνομιλίες υπό εκβιασμό με ό,τι αυτό σημαίνει, είτε θα υλοποιηθούν οι τουρκικοί σχεδιασμοί. Η συνεχής διολίσθηση του Κυπριακού προς τις τουρκικές επιδιώξεις δεν θα σταματήσει εάν γίνουν αποδεκτές οι τουρκικές επιδιώξεις, ούτε εάν αρχίσουν υπό εκβιασμό και κάτω από πιεστικά διλήμματα συνομιλίες.

Η κάθοδος στα κατεχόμενα του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις 20 Ιουλίου, ανήμερα της επετείου της τουρκικής εισβολής, δεν θα έχει μόνο συμβολικό χαρακτήρα. Δεν θα κάνει μόνο μια οθωμανικού χαρακτήρα απόβαση, αλλά θα προβεί και σε ανακοινώσεις. Το έχει εξαγγείλει άλλωστε, σημειώνοντας πως θα έχουν οι ανακοινώσεις του διεθνές ενδιαφέρον. Μέχρι στιγμής, δεν έχει γίνει γνωστό πώς θα κινηθεί. Εκείνο που θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο είναι πως θα πιει τσάι στον κήπο της κατεχόμενης Αμμοχώστου, θα προσευχηθεί σε υπό κατασκευή τέμενος, που βρίσκεται στην περίκλειστη περιοχή (Bilal Aga, κοντά στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου). Επίσης,  θεωρείται σίγουρο ότι θα τελέσει πολλά εγκαίνια σε εγκαταστάσεις, σε μια προσπάθεια να υπενθυμίσει τη στήριξη της Τουρκίας προς το κατοχικό καθεστώς και να αναδείξει πως υπάρχει ανάπτυξη. Και σε αυτό το θέμα, των εγκαινίων, δεν υπάρχει σαφής εικόνα καθώς ακόμη αναζητούνται έργα στα οποία θα κόψει την κορδέλα.

Ποντάρουμε στους Αμερικάνους

Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά στην Κύπρο, στη Λιβύη οι Τούρκοι έχουν ξεκινήσει μία προσπάθεια να σαμποτάρουν τη διαδικασία εκλογών τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Στόχος τους είναι να παραμείνει η προσωρινή κυβέρνηση υπό τον Άμπντελ Χαμίντ Μοχάμεντ Ντμπεϊμπά, που έχει καταγραφεί ως φιλότουρκος και φιλικά προσκείμενος στους Αδελφούς Μουσουλμάνους της Αιγύπτου. Ήδη ο Ερντογάν υπό το βάρος των αμερικανικών πιέσεων προσπαθεί να μην εκνευρίσει κι άλλο τις ΗΠΑ, αλλά κάνει ό,τι μπορεί να ακυρώσει τις εκλογές.

Και αυτό διότι στη σύσκεψη για την αντιμετώπιση του Συριακού προβλήματος που διοργάνωσαν οι Αμερικανοί στη Ρώμη προσκλήθηκε και η Ελλάδα και όλες οι χώρες της ευρύτερης γειτονιάς. Κάτι που δεν έκαναν οι Γερμανοί με τη διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη. Αυτό το μήνυμα της Ουάσιγκτον ότι υπολογίζει την Ελλάδα για τις ευρύτερες εξελίξεις έχει εκνευρίσει την Τουρκία. Αλλά και η Μέρκελ δεν νιώθει πολύ άνετα βλέποντας ότι η αμερικανική στάση διαφοροποιείται σημαντικά σε σχέση με τη δική της.

Την ίδια ώρα η Μόσχα ξεκίνησε νότια της Κρήτης μεγάλες ναυτικές ασκήσεις, με πραγματικά πυρά, εκεί που υποτίθεται ότι οριοθετείται το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Όμως οι Ρώσοι δεν ζήτησαν την άδεια από την Τουρκία, αλλά από την Αθήνα. Ήταν ένα σαφέστατο μήνυμα της Μόσχας στον Ερντογάν για τα drones που πούλησε στους Ουκρανούς.

Το καλοκαίρι μπορεί να είναι ήσυχο στο Αιγαίο λόγω του μορατόριουμ που συμφώνησαν Μητσοτάκης-Ερντογάν στη συνάντησή τους στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής στο ΝΑΤΟ, όμως κάθε άλλο παρά επιτρέπει εφησυχασμό. Κι αυτό διότι τα μέτωπα είναι όλα ανοιχτά.