Το casus belli των Ταλιμπάν προς την Ουάσινγκτον

Το ημερολόγιο σημάδευε τα τέλη Φεβρουαρίου του περασμένου χρόνου, όταν «έκλεινε» μία ομολογουμένως ιστορική συμφωνία που αφορούσε την ειρήνευση στο παντοιοτρόπως πολύπαθο Αφγανιστάν. Ήταν η ευτυχής κατάληξη των διαπραγματεύσεων που έκανε η Ουάσινγκτον με τους Ταλιμπάν, που μεταξύ άλλων προέβλεπαν την έναρξη συνομιλιών ανάμεσα στους αντάρτες και την αφγανική κυβέρνηση, καθώς και την πλήρη αποχώρηση των ξένων δυνάμεων από το Αφγανιστάν μέχρι τον Μάιο του 2021.

Το πρόβλημα είναι ότι ο Μάιος… κοντοζυγώνει, η αμερικανική πολεμική μηχανή διατηρεί ακόμη 2.500 στρατιώτες στην αφγανική επικράτεια (σ.σ. η πολυπληθέστερη ξένη στρατιωτική δύναμη στη χώρα) και οι Ταλιμπάν, βλέποντας ότι αυτό θα συνεχιστεί, προειδοποιούν ότι θα συνεχίσουν να είναι ετοιμοπόλεμοι αν στους επόμενους λίγους μήνες δεν τηρηθούν οι συμπεφωνημένοι όροι αποχώρησης.

Εδώ και περίπου δέκα ημέρες στην πρωτεύουσα του Ιράν, την Τεχεράνη, βρίσκεται αντιπροσωπεία του κινήματος των ισλαμιστών ανταρτών, με επικεφαλής διαπραγματευτή τον Άμπντουλ Γάνι Μπαραντάρ, διεξάγοντας συνομιλίες και με τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ, σχετικά με την ειρηνευτική διαδικασία στο Αφγανιστάν.

«Η παραμονή στρατευμάτων έπειτα από 14 μήνες, είτε πρόκειται για αμερικανικά (στρατεύματα) είτε για αυτά του NATO, θα σηματοδοτεί τη συνέχιση της κατοχής του Αφγανιστάν», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Σουχάιλ Σαχίν, μέλος της αντιπροσωπείας των Ταλιμπάν, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.

«Πολεμάμε την κατοχή εδώ και είκοσι χρόνια. Άρα», σε περίπτωση παραμονής των ξένων στρατευμάτων, «θα είμαστε αναγκασμένοι να συνεχίσουμε τον αγώνα μας, τον τζιχάντ μας», πρόσθεσε ο κ. Σαχίν.

Ο Αφγανός πρόεδρος Άσραφ Γάνι δήλωσε την Παρασκευή πως ελπίζει η κυβέρνηση του Δημοκρατικού προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, να ασκήσει πίεση στους Ταλιμπάν και να πάρει «τη σωστή απόφαση» για την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη χώρα της Ασίας.

Η νέα αμερικανική κυβέρνηση έχει ήδη κάνει σαφές πως σκοπεύει να επανεξετάσει τη συμφωνία που υπογράφτηκε τον Φεβρουάριο του 2020 και να διατηρήσει στο αφγανικό έδαφος μέσα και πόρους για τη συνέχιση της καταπολέμησης της τρομοκρατίας.

Η αφγανική κυβέρνηση επιρρίπτει στους Ταλιμπάν ακέραιη την ευθύνη για την απουσία απτής προόδου στις συνομιλίες των δύο πλευρών, που άρχισαν τον Σεπτέμβριο του 2020 στη Ντόχα (Κατάρ) και δεν έχουν φέρει μέχρι εδώ κανένα ουσιαστικό όφελος.

Η Καμπούλ προσπαθεί να εξασφαλίσει την κήρυξη μόνιμης κατάπαυσης του πυρός και τη διατήρηση του δικού της συστήματος διακυβέρνησης, που δημιουργήθηκε αφού οι Ταλιμπάν εκδιώχθηκαν από την εξουσία το 2001 με τη στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ και συμμάχων τους. Ως εδώ οι Ταλιμπάν αρνούνται να κάνουν οποιαδήποτε παραχώρηση, την ώρα που εδώ και μήνες στην πρωτεύουσα και σε πολλές επαρχίες καταγράφεται έξαρση της βίας. Στοχευμένες δολοφονίες δημοσιογράφων, πολιτικών και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διαπράττονται ολοένα συχνότερα στο Αφγανιστάν.

Όπως τονίζει έκθεση του γραφείου του ειδικού επιθεωρητή για την ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν (SIGAR, αναφέρεται στο αμερικανικό Κογκρέσο), η οποία δημοσιοποιήθηκε τη Δευτέρα, 810 άμαχοι σκοτώθηκαν και άλλοι 1.776 τραυματίστηκαν στο Αφγανιστάν το τελευταίο τρίμηνο του 2020. Ο αριθμός των επιθέσεων των Ταλιμπάν την περίοδο αυτή ήταν υψηλότερος από εκείνον που καταγραφόταν το αντίστοιχο διάστημα του 2019, ειδικά στην Καμπούλ.