Το Μακεδονικό σύμβολο και η παραχάραξη της Ιστορίας

Ο Μακεδονικός αγώνας επανήλθε στη μνήμη μας μετά την εκδήλωση για την ανακαίνιση της οικίας του ήρωα Μακεδονομάχου Παύλου Μελά.

Ο Παύλος Μελάς αποτελεί ένα σύμβολο του αγώνα των Μακεδόνων, εδώ και 130 χρόνια περίπου. Τα γεγονότα των δύο τελευταίων ετών, οι εναγκαλισμοί του Τσίπρα με τον Ζάεφ, η παραχώρηση της γλώσσας και της εθνικότητας στους Σκοπιανούς δεν έχουν τη δυναμική να παραχαράξουν την Ιστορία.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε εκστομίσει, αναφερόμενος στις απαιτήσεις των Σκοπίων, να εμπεριέχεται η λέξη «Μακεδονία» στην ονομασία του κρατιδίου τους, την ιστορική φράση: «Το όνομά μας είναι η ψυχή μας».

Την ίδια χρονική περίοδο ο Αντώνης Σαμαράς, Νο 2 στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, απεμπόλησε τότε την πολιτική του καριέρα, για να μην ασπασθεί όλα αυτά που επιθυμούσαν οι δήθεν «προστάτες» των εξωτερικών συνασπισμών, που για δικούς τους λόγους –όπως και σήμερα– αναζητούσαν «κερκόπορτες» τις οποίες βρήκαν 27 χρόνια μετά, από την «πρώτη φορά Αριστερά».

Και βέβαια, ο Αντώνης Σαμαράς δεν ήταν δυνατόν να μείνει «αμέτοχος». Ως υπουργός Πολιτισμού το 2009, και ως πρωθυπουργός το 2012, έθεσε επί τάπητος το θέμα της ανακαίνισης, με καίριες αποφάσεις του σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε το έργο της ανακαίνισης της οικίας του Παύλου Μελά, που πλέον θα αποτελεί ένα μνημείο που θα θυμίζει τους αγώνες των Μακεδόνων και βεβαίως αποτελεί ένα ανάχωμα για τους σύγχρονους «Εφιάλτες» που μετά από εκατό και πλέον χρόνια θέλουν να παραχαράξουν την Ιστορία.

Ο Αντώνης Σαμαράς, πέραν της ιστορικής του ευθύνης για την προσπάθεια αυτή, είχε και συγγενικούς δεσμούς με την οικογένεια του Παύλου Μελά, αφού μία κόρη της γιαγιάς του Πηνελόπης Δέλτα, η Αλεξάνδρα, είχε παντρευτεί τον γιο της αδελφής του Παύλου Μελά, της περίφημης «μάνας του στρατιώτη».

Για το μεγάλο θέμα της παραχάραξης της Ιστορίας έχει γίνει από μέρους μας πολλές ανορθογραφίες, ή μάλλον επί το ορθότερον γκάφες.

Μία από αυτές η «ιστορική» γκάφα του Νίκου Δένδια, περί «ιστορικής» συμφωνίας Τσίπρα-Ζάεφ, που είχε ως αποτέλεσμα να ξεσηκωθεί ακόμη και ο έτερος «Καππαδόκης», η Βουλγαρία, που με τη σειρά της διεκδικεί τη μακεδονική γλώσσα, τονίζοντας ότι θα απειλήσει με veto την ένταξη των Σκοπίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το πιθανότερο είναι ότι με την τοποθέτησή τους αυτή οι γείτονές μας ήθελαν να μας υπενθυμίσουν ότι έπραξαν αυτό που έπρεπε να πράξουμε πρώτοι εμείς. Λέτε στην πρόσφατη συνάντησή του ο Νίκος Δένδιας με την ομόλογό του Εκατερίνα Ζαχάριεβα, να προσπαθήσει να την πείσει να αλλάξει γνώμη, με το «επιχείρημα» της Ντόρας Μπακογιάννη ότι η Συμφωνία των Πρεσπών εξασφαλίζει «σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή».

Πιθανόν αν πιστέψουμε ότι μας απειλούν οι Σκοπιανοί, οι Αλβανοί, οι Βούλγαροι, και οι Σέρβοι. Ειδικά οι Σέρβοι, που το 1947, επί εποχής Τίτο και «σιδηρού παραπετάσματος», είχαν εδαφικές βλέψεις με πρωτοπαλίκαρο τον Άρη Βελουχιώτη…

Με το μυαλό που κουβαλάνε κάποιοι πολιτικοί της εποχής μας, όλα είναι πιθανά…

 Το 2009 το υπουργείο Πολιτισμού, επί υπουργίας Αντώνη Σαμαρά, χαρακτήρισε το οίκημα του Παύλου Μελά στην Κηφισιά «Διατηρητέο Νεότερο Μνημείο» και αποφασίσθηκε η άμεση εκτέλεση εργασιών στερέωσης, προκειμένου να αποτραπεί η κατάρρευσή του, με την αμέριστη φροντίδα του υπουργού Αλκιβιάδη Στεφανή

Το χρονικό της ανακαίνισης

«Αν προχωρήσω, ακολουθήστε με… Αν υποχωρήσω, σκοτώστε με… Αν σκοτωθώ, εκδικηθείτε με…». Με αυτήν τη φράση έκλεινε την «Επιστολή του προς τον νεαρό Εύελπι» ο ανθυπολοχαγός Πυροβολικού Παύλος Μελάς, ή Μίκης Ζέζας όπως ήταν το επιχειρησιακό όνομά του κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, όπου άφησε την τελευταία του πνοή στις 13 Οκτωβρίου του 1904.

Μέχρι σήμερα, σε όλους τους νεοσύλλεκτους ευέλπιδες παραδίδεται η «Επιστολή» αυτή του Παύλου Μελά με την προτροπή να την αποστηθίσουν!

Χρειάστηκε να περάσουν 116 ολόκληρα χρόνια από εκείνη την τραγική ημέρα, για να ανακαινιστεί η οικία του ήρωα μακεδονομάχου στην οδό Τατοΐου 50, στην Κηφισιά.

Πρόκειται για ένα κτίριο 100 μ. με αυλή και με αγροτική αρχιτεκτονική –τα σχέδια του οποίου είχε κάνει ο ίδιος ο Παύλος Μελάς, όπου έζησε με την οικογένειά του –με τη σύζυγό του Ναταλία, αδελφή του επίσης μεγάλου Έλληνα Ίωνα Δραγούμη, και τα δυο παιδιά τους Μιχάλη (Μίκης) και Ζωή (Ζέζα) ευτυχισμένος– από το 1895 μέχρι που έφυγε για τον πόλεμο εννέα χρόνια μετά, και δεν ξαναγύρισε ποτέ πια.

Ωστόσο, το μικρό εκείνο κτίριο που φιλοξένησε μεγάλες προσωπικότητες στις δόξες του κατά τον 19ο αιώνα, ως παραθεριστική κατοικία, παρέμεινε ετοιμόρροπο και εγκαταλείφθηκε τη δεκαετία του 1980.

Το 2009 το υπουργείο Πολιτισμού, επί υπουργίας Αντώνη Σαμαρά, χαρακτήρισε το οίκημα του Παύλου Μελά στην Κηφισιά «Διατηρητέο Νεότερο Μνημείο» και αποφασίσθηκε η άμεση εκτέλεση εργασιών στερέωσης, προκειμένου να αποτραπεί η κατάρρευσή του.

Το 2012 πάλι επί πρωθυπουργίας Σαμαρά, εγκρίθηκε από τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού, η πλήρης μελέτη αποκατάστασης της οικίας του Παύλου Μελά, προχωρώντας σε εργασίες στερέωσης και προστασίας, διασώζοντας έτσι από την κατάρρευση τον ξύλινο εξωτερικό διάκοσμο

Η κα Ιωαννίδη, τηρώντας την παράδοση της οικογένειας, διακατεχόμενη από αγάπη για την Πατρίδα και τις Ένοπλες Δυνάμεις, υπέγραψε τη δωρεά στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας τον Φεβρουάριο του 2020 δηλώνοντας: «Η Οικία είναι εθνικό μνημείο, και τα εθνικά μνημεία φυλάσσονται από τις Ένοπλες Δυνάμεις».

Για την ολοκλήρωση του έργου υπήρξε συνεργασία μεταξύ των Υπουργείων Εθνικής Άμυνας, Οικονομικών και Πολιτισμού & Αθλητισμού ώστε να τεθεί σε εφαρμογή η επικαιροποιημένη μελέτη αποκαταστάσεως από την ομάδα της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας Δράμας «Κύκλωψ», που κάλυψε με χορηγία της το κόστος των εργασιών αποκαταστάσεως του μνημείου.

Οι πρώτες ενέργειες για την αποκατάσταση της οικίας, σύμφωνα με τα αρχικά σχέδια, έγιναν τον Αύγουστο του 2019, ολοκληρώθηκαν οι σχετικές διαδικασίες και από τον Φεβρουάριο άρχισαν οι εργασίες αποκαταστάσεως της επαύλεως.

Σεμνή τελετή, σπουδαίες παρουσίες…

Την τελετή αποκατάστασης της οικίας του Παύλου Μελά τίμησαν με την παρουσία τους η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας, ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, υπουργοί, βουλευτές και εκπρόσωποι της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων. Σήμερα, η οικία του ήρωα ανθυπολοχαγού Παύλου Μελά είναι και πάλι όπως τη φαντάστηκε και την πρωτοσχεδίασε εκείνος.

«Με συγκίνηση παρίσταμαι σήμερα στην τελετή για την αποκατάσταση της οικίας του ήρωα Μακεδονομάχου Παύλου Μελά, την οποία με τόση γενναιοδωρία και εθνικό αίσθημα δώρισε στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας η εγγονή του, κυρία Ναταλία Ιωαννίδη. Συγκίνηση διπλή, καθώς σήμερα είναι η επέτειος του θανάτου του, στις 13 Οκτωβρίου 1904, στα 34 μόλις χρόνια του», δήλωσε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

«Η αποκατάσταση λοιπόν της Οικίας του και η απόδοσή της στις νέες γενιές Ελλήνων, πέρα από τον πολύ ισχυρό συμβολισμό, αποτελεί και εφαλτήριο για μελλοντικές πολιτιστικές δραστηριότητες που θα τιμούν τον Μακεδονικό Αγώνα και την αφύπνιση του Έθνους, καθώς με τον Παύλο Μελά συνδέεται άρρηκτα η απελευθέρωση της Μακεδονίας και η συνεπακόλουθη επέκταση της Ελλάδας στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα», δήλωσε ανάμεσα στα άλλα ο υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος.

Στον σύντομο χαιρετισμό της, η εγγονή του Παύλου Μελά κα Ναταλία Ιωαννίδη αναφέρθηκε στην ιστορία της οικίας, την οποία χαρακτήρισε ως «κιβωτό της στεριάς, σοφά δομημένη», καθώς και στο χρονικό των προσπαθειών για την αποκατάστασή της. Τα κυριότερα σημεία της ομιλίας της έχουν ως εξής:

«Είναι φανερό σε όλους ότι δεν θα ήμασταν σήμερα εδώ εάν στην ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας δεν ήταν οι δύο Υπουργοί: ο κ. Νίκος Παναγιωτόπουλος και ο κ. Αλκιβιάδης Στεφανής.

»Ιδιαίτερα ο κ. Αλκιβιάδης Στεφανής αυτοδίκαια λογίζεται από εδώ και πέρα μέλος της οικογένειας Μελά, όχι εξ αίματος, αλλά εκ φρονήματος. Εξ’ υψηλού φρονήματος και εκ φλογερού φρονήματος. Το φλογερό φρόνημα του κ. Στεφανή ξεσήκωσε έναν χρόνο τώρα μια πανστρατιά, της οποίας κατάληξη είναι η αποψινή βραδιά.

»Το όραμα των δύο Υπουργών το  συμμερίστηκε και το προώθησε και η Υπουργός Πολιτισμού, η κ. Λίνα Μενδώνη, που με τα στελέχη του Υπουργείου της βοήθησε και έτσι οι εργασίες ολοκληρώθηκαν κατά τον αρτιότερο τρόπο και στο συντομότερο χρονικό διάστημα…

» Δεν θα ήμασταν εδώ αν το 2009 ο κ. Αντώνης Σαμαράς, ως Υπουργός Πολιτισμού, δεν είχε σημάνει –εκείνος  πρώτος– το εγερτήριο από την αδιαφορία και την απάθεια. Κρατώ πάντα στο αρχείο μου το δελτίο τύπου που είχε εκδώσει στις 30 Μαρτίου του 2009, με το οποίο ζητούσε να συνέλθει το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων για να χαρακτηρίσει “Μνημείο” την Οικία του Παύλου Μελά.

»Στο σημείο αυτό χρωστώ μια προσωπική αναφορά στη μνήμη του αγαπητού μου Νίκου Χαρκιολάκη, στελέχους τότε του Υπουργείου Πολιτισμού, στον οποίο ο κ. Υπουργός είχε αναθέσει να μελετήσει το θέμα και να το εισηγηθεί στο Συμβούλιο…

»Διότι δυστυχώς, το σπίτι αυτό για πολλά χρόνια και προπαντός τη δεκαετία 2009-2019, δεχόταν πάρα πολλές κακοποιήσεις και βανδαλισμούς. Το χειρότερο ήταν ότι είχε γίνει αντικείμενο καπηλείας εκ μέρους μιας ομάδας καιροσκόπων, οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν για πολλά χρόνια την αδυναμία του σπιτιού και τη δεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει, για να αποκτήσουν οι ίδιοι κύρος και προβολή.

»Αυτό ήταν η αιτία ώστε στο συμβόλαιο δωρεάς που υπογράψαμε με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, να ληφθεί μια πολύ σωστή απόφαση – νομίζω – να περιληφθεί ένας όρος, με τον οποίον αποκλείεται η όποια συνεργασία και συμμετοχή οποιουδήποτε σωματείου, οποιουδήποτε συλλόγου, οποιασδήποτε Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης και οποιουδήποτε οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης. Ήταν δυστυχώς ο μόνος τρόπος να σωθεί το σπίτι αυτό, το πολύπαθο, από τους σωτήρες του…»

Η κα Μίτση Πικραμένου, ιστορικός και συγγραφέας της βιογραφίας του Παύλου Μελά με τίτλο «Έμεινα εκεί εκτελών το προς την πατρίδα καθήκον!», δήλωσε στην «Α»:

«Χαίρομαι και είμαι συγκινημένη που σήμερα, με καθυστέρηση 116 ετών, τιμήθηκε στ’ αλήθεια η μνήμη του ήρωα, που έδωσε τη ζωή του για τον αγώνα της πατρίδας μας. Ήταν μόνο 34 χρόνων. Ας είναι αναπαυμένος ο ήρωας! Η Ελληνική Πολιτεία (διά μέσου του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης) και η οικογένειά του φρόντισαν να διασώσουν τη μνήμη του…»