Τραμπ ζητά αποβολή της Ισπανίας από το ΝΑΤΟ λόγω χαμηλών δαπανών

Ο Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε ευθέως την αποβολή της Ισπανίας από το ΝΑΤΟ, επικρίνοντας τη Μαδρίτη ως «ουραγό» της Συμμαχίας κατά τη συνάντησή του στον Λευκό Οίκο με τον πρόεδρο της Φινλανδίας, Αλεξάντερ Στουμπ. «Είχαμε έναν ουραγό, την Ισπανία. Πρέπει να τους καλέσετε και να δείτε γιατί είναι ουραγοί», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος, προσθέτοντας ότι «Τα πάνε καλά, χάρη σε όσα έχουμε κάνει. Δεν έχουν καμία δικαιολογία. Αλλά εντάξει, ίσως θα έπρεπε να τους πετάξετε έξω από το ΝΑΤΟ, ειλικρινά». Η ρητορική αυτή εντάσσεται στην προσπάθεια να μετατραπεί σε μοχλός πίεσης προς τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Ο πυρήνας της διαμάχης είναι η πρόταση Τραμπ για νέο στόχο 5% του ΑΕΠ στις αμυντικές δαπάνες — πολύ πέρα από το σημερινό 2%. Στο σχεδιασμό προβλέπεται 3,5% για άμεσες στρατιωτικές δαπάνες και 1,5% για επενδύσεις σε ασφάλεια και τεχνολογία. Κατά τη σύνοδο κορυφής του Ιουνίου όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ δέχθηκαν την πρόταση, εκτός από την Ισπανία, η οποία αρνήθηκε να δεσμευθεί. Ο Τραμπ επαίνεσε τη Φινλανδία: «Ήσασταν εξαιρετικοί σε αυτό. Η Ισπανία δεν ήταν. Ήταν η μόνη που δεν το έκανε, οπότε μάλλον πρέπει να αρχίσετε να τους μιλάτε εσείς». «Ζήτησα να πληρώνουν 5% και όχι 2%. Οι περισσότεροι πίστευαν πως αυτό δεν θα συνέβαινε ποτέ — κι όμως, συνέβη σχεδόν ομόφωνα», πρόσθεσε, ενώ διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι η απειλή αποβολής λειτουργεί κυρίως ως πολιτικό μέσο πίεσης παρά ως ρεαλιστική πρόθεση.

Τα στοιχεία του ΝΑΤΟ τοποθετούν την Ισπανία στα χαμηλότερα επίπεδα: το 2023 οι αμυντικές της δαπάνες ήταν κάτω από 1,2% του ΑΕΠ, ενώ ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δηλώνει ότι δεν είναι απαραίτητο να υπερβεί το 2,1% για να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις του. Αντίθετα, η Ελλάδα διατηρεί σταθερά δαπάνες πάνω από το 2% — μέσος όρος 2014–2023 περίπου 2,74%, με κορύφωση 3,87% το 2022 — και, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, δαπανά κατά μέσο όρο 2–3 φορές περισσότερο σε σχέση με την Ισπανία (Ισπανία 2014–2023 ≈0,97%, 2024: 1,43%, 2025 εκτίμηση 2,00%). Η αντιπαράθεση δείχνει ότι το πεδίο δεν είναι μόνο τεχνικό· είναι και πολιτικό, με την Ουάσινγκτον να επιχειρεί να αναπροσαρμόσει το ευρωπαϊκό βάρος άμυνας υπό δικούς της όρους.