Παγωμένο τρίγωνο…
Ουκ ολίγες φορές έχει γραφτεί ότι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει μπει στη μαύρη λίστα του Μαξίμου. Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών έχουν πάψει να είναι αυτό που λέμε «βασικοί συνεργάτες» εδώ και πολλούς μήνες.
Του Μιχάλη Κωτσάκου
Η επιδείνωση των σχέσεών τους δεν είναι αποτέλεσμα του ότι ο Ευκλ. Τσακαλώτος ηγείται της κίνησης των «53» εντός του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά το γεγονός ότι ο ΥΠ.ΟΙΚ. έχει διαφωνήσει πολλάκις με την τακτική του Μαξίμου στην περιβόητη σκληρή διαπραγμάτευση.
Βέβαια τόσο ο κ. Τσακαλώτος, όσο και ο κ. Χουλιαράκης μπορεί να αποτέλεσαν την βασική ελληνική διαπραγματευτική ομάδα, όμως οι διαφορές τους είναι μεγάλες. Απλά ως καλοί στρατιώτες έκαναν πολλές φορές πίσω, προκειμένου ο Αλέξης Τσίπρας να κάνει τα διάφορα επικοινωνιακά παιχνίδια, τα οποία στην πράξη ήταν αναποτελεσματικά.
Η αρχή έγινε τον Δεκέμβριο, όταν ο Ευκλ. Τσακαλώτος πάλευε να κλείσει την αξιολόγηση και ο πρωθυπουργός μονομερώς προχώρησε στην ανακοίνωση της καταβολής του επιδόματος στους συνταξιούχους, που επί της ουσίας έβαλε ταφόπλακα και στις τελευταίες προσπάθειες του υπουργού Οικονομικών για κλείσιμο της αξιολόγησης πριν από τα Χριστούγεννα με την διεξαγωγή έκτακτου Eurogroup.
Τον «κάρφωσε»
Από τότε το κλίμα μεταξύ των δύο πλευρών θυμίζει Σιβηρία. Ειδικά όταν ο κ. Τσακαλώτος στις 17 Φεβρουαρίου αποφάσισε να σηκώσει το γάντι και να δώσει την δική του απάντηση, διαψεύδοντας ανοικτά τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, ότι δεν θα έρθουν νέα μέτρα. Εμφανιζόμενος στο κεντρικό δελτίο του ΑΝΤ1 είπε: «Τι θέλατε να πει; Να πει ότι είμαστε έτοιμοι να πάρουμε μέτρα ενός δισεκατομμυρίου ευρώ και μετά αυτοί (δανειστές) να το πάνε στα δύο; Τι θέλατε να πει; Ο πρωθυπουργός πρέπει να κρατήσει μια γραμμή όσο σκληρή γίνεται για να κάνεις όσο μικρότερη υποχώρηση».
Επί της ουσίας ο κ. Τσακαλώτος προεξόφλησε εμμέσως πλην σαφώς, ότι στη συμφωνία που διαπραγματεύεται η κυβέρνηση θα έρθουν νέα μέτρα, όπως και έγινε. Απλά στο κάδρο έβαλε τεχνηέντως και τον πρωθυπουργό. Στις 18 Φεβρουαρίου ο Ευκλ. Τσακαλώτος παραδεχόταν για πρώτη φορά στη Βουλή τη διατήρηση υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% και άρα την λήψη μέτρων διαρκούς λιτότητας, την στιγμή που λίγες εβδομάδες πριν ο πρωθυπουργός τόνιζε ότι «είναι απολύτως αδύνατον να διατηρηθούν πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 3,5% μετά το 2018 αν δεν θέλουμε να πνίξουμε την ελληνική οικονομία και αν δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε συνθήκες διαρκούς και μακροχρόνιας στασιμότητας».
Όμως το γαϊτανάκι είχε και συνέχεια: Στις 7 Μαρτίου την ώρα που ο πρωθυπουργός κατά την εισήγησή του στο υπουργικό συμβούλιο ανέφερε ότι η Ελλάδα έχει γυρίσει σελίδα, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «έπειτα από επτά χρόνια καταστροφικής ύφεσης η χώρα έχει επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης», η ΕΛ.ΣΤΑΤ. ανακοίνωνε την παραμονή της οικονομίας σε ύφεση στο 4ο τρίμηνο του 2016. Την επομένη ημέρα το Μαξίμου άδειασε με κάθε μεγαλοπρέπεια τον «τσάρο» της οικονομίας. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος με εντολή του πρωθυπουργού εμφανίστηκε στο κεντρικό δελτίο του ΣΚΑΪ και για το συγκεκριμένο ζήτημα ήταν κατηγορηματικός: «Να ρωτήσετε τον υπουργό, εγώ δεν το γνωρίζω αυτό».
Τα θετικά σχόλια
Στο Μαξίμου, μπορεί να μην το λένε ευθέως, αλλά τεχνηέντως διαρρέουν πως ο Τσακαλώτος δεν είναι άμοιρος ευθυνών για τις ουκ ολίγες επιθέσεις που έχει δεχθεί το τελευταίο διάστημα ο πρωθυπουργός από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ενώ φυσικά δεν βλέπουν με καθόλου καλό μάτι τις θετικές κρίσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών για τη διαπραγματευτική ικανότητα του Ευκλ. Τσακαλώτου. Ειδικά μετά την ολοκλήρωση της συμφωνίας της 15ης Ιουνίου, αλλά και στην πρόσφατη συνέντευξη του κ. Σόιμπλε στα «Νέα».
Όμως το κτύπημα ήταν διπλό. Διότι όλο το προηγούμενο διάστημα της διαπραγμάτευσης ο κ. Τσακαλώτος απέφευγε τις μεγάλες κουβέντες για το χρέος, σε αντίθεση με την επικοινωνιακή καταιγίδα που είχε στήσει το Μαξίμου. Όμως το άδειασμα από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Χουλιαράκη, στο συνέδριο του Economist (ότι ποτέ δεν περιμέναμε τίποτα για το χρέος, καθώς ήταν ξεκαθαρισμένο ότι αυτό θα συζητηθεί μετά το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018) δημιουργούν νέα δεδομένα.
Βέβαια ο ίδιος ο Αλ. Τσίπρας φρόντισε από το ίδιο συνέδριο να στήσει νέο αφήγημα τονίζοντας πως η Ελλάδα θα βγει στις αγορές μόνη της χωρίς την πιστοληπτική γραμμή στήριξης. Οπότε τώρα αναμένουμε το νέο χτύπημα από το δίδυμο του υπουργείου Οικονομικών, καθώς το κλίμα και ο σχεδιασμός είναι σε διαφορετική κατεύθυνση. Και βέβαια τα όσα είπε στο συνέδριο του Economist ο Γ. Χουλιαράκης διέψευσε τα περί κακών σχέσεων μεταξύ του αναπληρωτή και του προϊστάμενου του, Ευκλ. Τσακαλώτου.
Όπως, λοιπόν, γίνεται αντιληπτό πλέον το μόνο που μένει είναι το πότε θα γίνει το οριστικό ξεκαθάρισμα. «Προφανώς τον Σεπτέμβριο, πριν ξεκινήσει η 3η αξιολόγηση», λένε άνθρωποι που γνωρίζουν τα του Μαξίμου. Ο πρωθυπουργός καίγεται για έξοδο στις αγορές και πιέζει παντοιοτρόπως το δίδυμο. Όμως από την άλλη το οικονομικό επιτελείο είναι επιφυλακτικό.
Οι λίστες
Δεν είναι λίγοι, πάντως αυτοί που υποστηρίζουν πως ακόμη και η δημοσιοποίηση μέσω της Βουλής των αρνητικών στοιχείων για την χαμηλή εισπραξιμότητα από τις λίστες Λαγκάρντ, Μόργιανς, αλλά και το λαθρεμπόριο καυσίμων και τσιγάρων ήταν ένας είδος πίεσης προς Τσακαλώτο και Χουλαριάκη.
Αυτό που θα κρίνει εν πολλοίς το μέλλον των δύο βασικών διαπραγματευτών στην κυβέρνηση είναι οι δύο δημοσκοπήσεις που έχει παραγγείλει το πρωθυπουργικό γραφείο ζητώντας από τους πολίτες αφενός μεν να αξιολογήσουν το έργο των υπουργών, αφετέρου δε να εξετάσει την δημοφιλία τους.
Εάν οι κ.κ. Τσακαλώτος και Χουλιαράκης βαθμολογηθούν κάτω από τη βάση, τότε όλα είναι πιθανά. Όπως από το να φύγουν από το υπουργείο Οικονομικών, μέχρι και να τεθούν σε αυστηρή επιτροπεία από τον αντιπρόεδρο Γιάννη Δραγασάκη. Κάτι που ίσως του αναγκάσει και για οικιοθελή έξοδο από το κυβερνητικό σχήμα.