Δεν πληρώνουν, δεν πληρώνουν (Για τον Αττίλα…)

Τι κι αν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) αποφάσισε ότι η Τουρκία πρέπει να καταβάλει αποζημίωση 90 εκατ. ευρώ στην Κύπρο για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων Κυπρίων κατά την εισβολή στο νησί; Με το γνωστό… μπέικο ύφος, οι γείτονες έκαναν σαφές ότι δεν πρόκειται να υπακούσουν στη δικαστική απόφαση.

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, δήλωσε ότι η χώρα του δεν έχει κανένα σχέδιο να καταβάλει την αποζημίωση-μαμούθ των 90 εκατ. ευρώ που επιδίκασε το ΕΔΑΔ. Το επιχείρημα που επικαλέστηκε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας ήταν ότι η Τουρκία, δεν θεωρεί ότι έχει υποχρέωση να καταβάλει οποιαδήποτε αποζημίωση σε μια χώρα, την οποία τυπικά δεν αναγνωρίζει.

Ειδικότερα, στην επίσημη ανακοίνωσή του το τουρκικό ΥΠ.ΕΞ. χαρακτηρίζει την ποινή και την εν γένει απόφαση του ΕΔΑΔ «άδικες», λέγοντας ότι δεν συνάδουν με τις πραγματικότητες της Κύπρου. «Βρίθουν λαθών και ασυνεπειών και στερούνται νομικής βάσης», λέει η σχετική ανακοίνωση και καταλήγει: «Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει η δυνατότητα εφαρμογής τους όσο το πολιτικό πρόβλημα στην Κύπρο παραμένει άλυτο».

Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας, ωστόσο, ανεβάζει τους τόνους σε επίπεδο απαξίωσης, κάνοντας λόγο για δικαστικό σφάλμα και υποστηρίζει πως το γεγονός ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά προσέφυγε το 2010, ενόσω βρίσκονταν σε εξέλιξη εντατικές διαπραγματεύσεις ώστε να υπάρξει συμφωνία, δεν αποτελεί ένδειξη εμπιστοσύνης απέναντι στη διαδικασία.

Υπενθυμίζεται ότι, την περασμένη Δευτέρα (12/5), το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάνθηκε ότι η Τουρκία θα πρέπει να καταβάλει η Τουρκία στην Κύπρο το ποσό-μαμούθ των 90 εκατ. ευρώ εν είδει αποζημίωσης για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συντελέσθηκαν στο νησί κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Από αυτά τα χρήματα τα €30.000.000 αφορούν την ηθική βλάβη που υπέστησαν οι συγγενείς των αγνοουμένων της κυπριακής τραγωδίας και τα υπόλοιπα €60.000.000, την ηθική βλάβη που υπέστησαν οι εγκλωβισμένοι Ελληνοκύπριοι της Καρπασίας.

Σύμφωνα με την απόφαση, η Τουρκία υποχρεούται να καταβάλει την αποζημίωση μέσα σε ένα τρίμηνο, ενώ η κυπριακή κυβέρνηση έχει την υποχρέωση μέσα σε 18 μήνες από την παραλαβή των χρημάτων να διανείμει τα ποσά στους ενδιαφερόμενους, δηλαδή στους συγγενείς των αγνοουμένων και στους εγκλωβισμένους.

Η απόφαση είναι τελεσίδικη και δεν επιδέχεται έφεσης και, σε περίπτωση που οι γειτονική χώρα δεν ανταποκριθεί, η ποινή επιβαρύνεται με τόκο ίσο με το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ συν 300 μονάδες βάσης.

Όπως επεσήμαναν με κοινή δήλωσή τους οι 9 δικαστές του ΕΔΑΔ, η απόφαση της Δευτέρας σηματοδοτεί μια νέα εποχή αναφορικά με την επιβολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το Δικαστήριο και ένα σημαντικό βήμα υπέρ του σεβασμού του νόμου στην Ευρώπη. Άλλοι δύο δικαστές υποστηρίζουν ότι με την απόφασή του το ΕΔΑΔ έστειλε το μήνυμα στα μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης ότι ο πόλεμος και οι συνέπειές του δεν θα είναι ανεκτές και θα συνεπάγονται τιμωρία!

Η απόφαση αυτή έρχεται σε συνέχεια της καταδίκης των Τούρκων από το ΕΔΑΔ, στην υπόθεση Κύπρος εναντίον Τουρκίας, η οποία είχε εκδικαστεί πριν από 13 χρόνια, τον Μάιο του 2001.

Τότε, η Ολομέλεια του Δικαστηρίου είχε διαπιστώσει πολλαπλές και συνεχιζόμενες παραβιάσεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και καταδίκασε τους γείτονες για την εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή του μαρτυρικού νησιού. Τι συνέβη; Το Δικαστήριο είχε επιφυλαχθεί να ανακοινώσει την ποινή που θα επέβαλλε σε μεταγενέστερο χρόνο.

Σε κάθε περίπτωση, η τωρινή απόφαση του ΕΔΑΔ είναι η πιο βαριά που έχει εκδοθεί εναντίον της Τουρκίας μέχρι σήμερα, αλλά επί του πρακτέου το τι θα γίνει στην πράξη παραμένει άγνωστο καθώς οι Τούρκοι στυλώνουν τα πόδια. Το ίδιο άγνωστο παραμένει το πώς οι γείτονες μπορούν να υιοθετούν τέτοιες συμπεριφορές την ώρα που βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για την ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας… παρεμπιπτόντως η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κράτος-μέλος. Ίσως οι Βρυξέλλες έχουν την απάντηση…

Σκηνικό έντασης στήνει η Άγκυρα στο Αιγαίο

Κανέναν και τίποτα δεν δείχνει να λογαριάζει η τουρκική κυβέρνηση, η οποία συνεχίζει την… αιώνια τακτική των προκλήσεων στο Αιγαίο, την ώρα που ο Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν μοιάζει να κλυδωνίζεται στο εσωτερικό της χώρας.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα των εφημερίδων «Milliyet» και «Yeni Şafak», η Τουρκία ετοιμάζεται να στήσει εξέδρα εξόρυξης υδρογονανθράκων στην Αττάλεια απέναντι από το Καστελόριζο. Σε μια αμφισβητούμενη περιοχή μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας της ελληνικής και της τουρκικής ΑΟΖ εντός του έτους θα λειτουργεί η μόνιμη πλατφόρμα άντλησης πετρελαίου. Μάλιστα, οι εφημερίδες αναφέρουν πως η Άγκυρα σύναψε συμφωνίες με την αμερικανική εταιρεία Shell, ενώ το τουρκικό υπουργείο Ενέργειας εξέδωσε και σχετική ανακοίνωση για την εγκατάσταση της πλατφόρμας αυτής στην περιοχή.

Την ίδια ώρα το γνωστό τουρκικό ερευνητικό πλοίο, Barbaros Hayrettin Paşa, συνεχίζει τις έρευνές του για την ανεύρεση ενεργειακών κοιτασμάτων σε αμφισβητούμενες περιοχές στην ευρύτερη ανατολική Μεσόγειο. Η νέα αυτή τουρκική πρόκληση στην περιοχή έχει μεγάλη σημασία, καθώς γίνεται ενώ συνεχίζονται οι συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού. Είναι χαρακτηριστικό ότι προ ημερών ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Ι. Κασουλίδης, είχε τετ-α-τετ με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζον Κέρι στην Ουάσιγκτον, με τη συζήτηση των δύο ανδρών να εστιάζεται στις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό.

K.Π.