ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ: Το πιο καυτό Σαββατοκύριακο του Μαξίμου

Τέσσερα 24ωρα συμπληρώνονται από την ημέρα που ξεκίνησε το νέο επεισόδιο στο διαχρονικό θρίλερ των ελληνοτουρκικών σχέσεων και από την εποχή των Ιμίων μοιάζει να είναι και το πλέον… φοβιστικό.

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Με τους ειδικούς να λένε ότι βρισκόμαστε ενόψει του πιο κρίσιμου Σαββατοκύριακου, το ζητούμενο για την Ελλάδα δεν είναι το ΑΝ αλλά το ΠΩΣ, δηλαδή με ποιο τρόπο και υπό ποιες προϋποθέσεις θα πέσουν οι τίτλοι τέλους στο καινούργιο τουρκικό νταηλίκι. Το ιστορικό της προαναγγελθείσας κρίσης ξεκίνησε το πρωί της περασμένης Δευτέρας, με την Άγκυρα να βγάζει στην ελληνική υφαλοκρηπίδα –σε απόσταση περίπου 90 ναυτικών μιλίων νότια του Καστελόριζου– το ερευνητικό σκάφος «Ορούτς Ρέις».

Για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για τις προθέσεις των γειτόνων, το τουρκικό σεισμογραφικό συνόδευαν δύο μικρότερα ερευνητικά πλοία, το Ataman και το Cengiz Han, αλλά και 5 τουρκικά πολεμικά πλοία που είχαν αναλάβει τον ρόλο της σωματοφυλακής.

Έκτοτε συνεχίζεται ο ίδιος πόλεμος νεύρων. Οι Τούρκοι έμειναν περίπου 60 ώρες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, βγήκαν από αυτήν το απόγευμα της Τετάρτης και το πρωί της Πέμπτης έστριψαν το τιμόνι ξαναβάζοντας πλώρη για ύδατα άνωθεν ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Διπλωματικό σπριντ και… εκπτώσεις 

Σε αυτό το πειρατικό ρεσάλτο, η Ελλάδα αντέταξε την πλήρη ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεών της που έχουν λοκάρει τις τουρκικές κινήσεις, αλλά κυρίως επιδόθηκε με ένα διπλωματικό σπριντ. Τα τηλέφωνα στο νεοκλασικό της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, όπου εδρεύει το υπουργείο Εξωτερικών, πήραν φωτιά, οι συναντήσεις διαδέχονταν η μία τη άλλη, ώσπου το Μαξίμου έδωσε εντολή στον Έλληνα ΥΠ.ΕΞ. να αιτηθεί η Αθήνα τη σύγκληση του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το τηλε-ραντεβού με τους εταίρους κλείστηκε άμεσα για το μεσημέρι της Παρασκευής (στις 15:00), την ίδια ημέρα που ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας Νίκος Δένδιας θα έχει ένα κρίσιμο τετ-α-τετ με τον ομόλογό του Αμερικανό ΥΠΕΞ, Μάικλ Πομπεό (σ.σ. οι πληροφορίες της τελευταίας στιγμής έλεγαν ότι η Αθήνα ευελπιστεί για παρέμβαση του ίδιου του Ντόναλντ Τραμπ στον Ταγίπ Ερντογάν) στη Βιέννη.

Αυτές οι γραμμές γράφτηκαν με χρονική απόσταση περίπου 24 ωρών από την κομβική τηλεδιάσκεψη της 14ης Αυγούστου, επομένως δεν υπάρχει καν υποψία για το αποτέλεσμά της. Έστω κι έτσι όμως, δεν είναι δύσκολο να οριοθετηθεί το τι περιμένει η χώρα μας από αυτήν τη συνάντηση. Για παράδειγμα, με το καλημέρα οι Βρυξέλες έκαναν την πρώτη μεγάλη έκπτωση: στην ατζέντα της κρίσιμης τηλεδιάσκεψης για τα ελληνοτουρκικά αποφάσισαν να στριμώξουν άλλα δύο προς συζήτηση θέματα, που το ένα αφορά τις εκλογές στη Λευκορωσία και το άλλο τις εξελίξεις στον Λίβανο μετά τη φονική έκρηξη στη Βηρυτό.

Αν, λοιπόν, για την ευρωπαϊκή οικογένεια η επιβουλή της εθνικής κυριαρχίας χώρας μέλους από μία χώρα μη μέλος ζυγίζεται και βρίσκεται ισοβαρής με τα εκλογικά παρατράγουδα στη Λευκορωσία, προφανώς δεν μπορεί να περιμένει πολλά η Ελλάδα.

 Τσάι, συμπάθεια και «βρείτε τα»

Για να μην είμαστε προπέτες και μεμψίμοιροι, είναι δεδομένο ότι η Ελλάδα δεν πάσχει από έλλειψη συμμαχιών και διπλωματικών ερεισμάτων. Πιθανόν το αντίθετο συμβαίνει, αφού δηλώσεις στήριξης έλαβε η Αθήνα και από τη «συνήθη» Κύπρο και από το Ισραήλ (ο πρωθυπουργός του οποίου δέχτηκε στο άψε-σβήσε τον Νίκο Δένδια στην Ιερουσαλήμ την Πέμπτη), ακόμη και από τον σιωπηλό επί τετραήμερο Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν που έκανε και την πιο εντυπωσιακή σε συμβολισμό κίνηση: τα ξημερώματα τη Πέμπτης, το Παρίσι έστειλε στην Κρήτη μία φρεγάτα, ένα ελικοπτεροφόρο Mistral και δύο μαχητικά αεροσκάφη Rafale, στο πλαίσιο τρίωρης στρατιωτικής συνεκπαίδευσής τους με τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Το μέγα ζητούμενο για τα ελληνικά συμφέροντα είναι να μην εξαντληθούν αυτά τα ερείσματα σε… τσάι, συμπάθεια και παραινέσεις του τύπου «καθίστε κάτω και βρείτε τα μεταξύ σας», με τα οποία συνηθέστατα γεμίζει το καλάθι της η Αθήνα. Τρανό παράδειγμα η προ μερικών 24ώρων τοποθέτηση του Βερολίνου, που μέσω του εκπροσώπου του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών ζήτησε οι δύο πλευρές «να επιλύσουν όλα τα ανοιχτά ζητήματα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να ξεκινήσουν έναν διμερή διάλογο, όπως προγραμματίστηκε, μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας». Ο δε κυβερνητικός εκπρόσωπος της κυβέρνησης Μέρκελ συμπλήρωσε ότι «το σημαντικό και το επειγόντως απαραίτητο είναι οι εμπλεκόμενοι, η Ελλάδα και η Τουρκία, να επιδιώξουν την απευθείας συνομιλία μεταξύ τους, να συζητήσουν μεταξύ τους απευθείας –και ελπίζουμε και να λύσουν– τα διαφιλονικούμενα ζητήματα Δικαίου της Θάλασσας».

 Το προσδοκώμενο κέρδος

Επειδή η αγαπημένη κρυψώνα του διαβόλου είναι ως γνωστόν οι λεπτομέρειες, η μπανανόφλουδα για την Ελλάδα είναι το τι είδους διάλογο καλείται-ωθείται να κάνει με την Τουρκία και ποια είναι αυτά τα «διαφιλονικούμενα» ζητήματα που θα μπουν στο τραπέζι.

Υπό αυτό το πρίσμα, το μοναδικό αποτέλεσμα που θα μπορεί να λογιστεί ως κέρδος για την Ελλάδα από τις συναντήσεις της Βιέννης και την τηλεδιάσκεψη με τους Ευρωπαίους είναι να επιβληθεί επιτέλους μια σειρά αυστηρών και άμεσα εφαρμόσιμων κυρώσεων στην Άγκυρα.

Κυρώσεις που θα λειτουργούν ως αντικίνητρα της πειρατικής συμπεριφοράς –για να θυμηθούμε τον απολύτως εύστοχο χαρακτηρισμό του τέως πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά– που έχει υιοθετήσει ως μοχλό πίεσης της Ελλάδας το καθεστώς Ερντογάν.

Κάθε άλλη εκδοχή θα παραπέμπει σε χάιδεμα των αυτιών του ταραξία της γειτονιάς και σε έναν διάλογο με τους σύγχρονους «πειρατές» που η Ελλάδα ξορκίζει. Με τη διαφορά ότι μέρος της ευθύνης για την επικράτηση του κακού σεναρίου θα έχει και η Αθήνα.

Κι αυτό διότι δεν γίνεται να ζητάς να σε… ξύσουν άλλοι κι εσύ να αποδέχεσαι πότε ότι τις σημαίες στα Ίμια τις πήρε ο αέρας, πότε ότι το Ορούτς Ρέις το παρέσυρε στα ελληνικά ύδατα η… φουσκοθαλασσιά, και τώρα να επιχαίρεις επειδή τα καλώδια του τουρκικού σεισμογραφικού ποντίστηκαν μεν αλλά δεν έκαναν έρευνες λόγω… ηχορύπανσης!