ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΡΑΠΕΤΡΙΤΗΣ: Ο υπουργός που δεν είναι υπουργός

Η ανακοίνωση του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Υπουργικό Συμβούλιο της περασμένης Δευτέρας ότι οι κάλπες της απλής αναλογικής θα στηθούν τελικά στις 21 Μαΐου έθεσε και επισήμως τα επιτελεία όλων των κομμάτων σε εκλογικό συναγερμό.

Η ΑΠΟΨΗ

Σε αυτή τη μάχη το κυβερνών κόμμα της Νέα Δημοκρατίας κατεβαίνει «ζωσμένο» με όλα του τα όπλα που απαρίθμησε ενδεικτικά το ίδιο πρωί ο πρωθυπουργός: το πλούσιο νομοθετικό έργο των 432 νόμων που ψηφίστηκαν και καλύπτουν όλο το φάσμα της πολιτικής, την ενίσχυση της Παιδείας, της Υγείας και της Εθνική Άμυνας, τη μείωση της ανεργίας, τη στήριξη του εισοδήματος των πολιτών και πολλά άλλα.

Ένα ήταν το επίτευγμα της κυβέρνησης που απουσίαζε από τη σχετική αναφορά του προέδρου της Ν.Δ.. Και παραδόξως ήταν αυτό που όταν ξεκινούσε η «γαλάζια» διακυβέρνηση είχε διαφημιστεί ως ύψιστη πολιτική καινοτομία. Πρόκειται για την μεταρρυθμιστική τομή που μάς συστήθηκε το 2019 ως «Επιτελικό Κράτος» και η οποία συνοδευόταν από την εκπεφρασμένη από τα κυβερνητικά χείλη προσδοκία ότι με την εφαρμογή του η κυβερνητική μηχανή θα λειτουργούσε ρολόι, χωρίς τους υδροκεφαλισμούς και τα γραφειοκρατικά προσκόμματα του παρελθόντος, με ελαχιστοποίηση των λαθών και των αβελτηριών, καθώς και με άμεση διόρθωση των κακώς κειμένων όταν αυτά θα εμφανίζονταν.

Όμως το Επιτελικό Κράτος δεν «τσούλησε» σε όλα του τα επίπεδα με την αποτελεσματικότητα που ήθελε το Μέγαρο Μαξίμου. Τώρα μάλιστα που έχουν μεσολαβήσει τέσσερα χρόνια και ο χρόνος είναι αρκετός για να αξιολογηθούν δίκαια τα έργα και τις ημέρες της κυβερνώσας Νέας Δημοκρατίας, το Επιτελικό Κράτος και μαζί με αυτό ο κατ΄ εξοχήν εκφραστής του, υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, μοιάζουν να είναι ο κυβερνητικός τομέας που δεν έλαμψε δια των κατορθωμάτων του. Το αντίθετο μάλλον συνέβη ειδικά στους τομείς της υψηλής πολιτικής διαχείρισης και λειτουργίας που ενεπλάκησαν οι εκάστοτε επιτελάρχες.

Μεγαλύτερη και συνάμα τραγικότερη απόδειξη ότι ο Επιτελικό Κράτος μπορεί να είχε τις καλύτερες των προθέσεων αλλά τις χειρότερες των «επιδόσεων» ήταν το σιδηροδρομικό δυστύχημα της 28^ης Φεβρουαρίου στα Τέμπη.

Ένα μήνα μετά από εκείνη την «Μαύρη Τρίτη» , ο θρήνος για τα 57 θύματα είναι ακόμη νωπός, η διερεύνηση των αιτίων και των υπεύθυνων έχει ξεκινήσει και οι ευθύνες θα αποδοθούν από τις αρμόδιες Αρχές. Αυτό, ωστόσο, δεν εμποδίζει την αυταπόδεικτη πολιτική διαπίστωση ότι το Επιτελικό Κράτος απέτυχε παταγωδώς να συμμαζέψει το χάος και την εγκληματική ανοργανωσιά που αποκαλύπτεται τώρα (και εγκληματικά αργοπορημένα…) ότι επικρατούσε στους ελληνικούς σιδηροδρόμους.

Επιτελικός εκτροχιασμός πριν από τα Τέμπη

Δεν είναι ούτε ένα ούτε δύο τα περιστατικά που καταδεικνύουν ότι ο τα παν θωρά επιτελικός «οφθαλμός» του κράτους είτε είχε … μυωπία είτε διέθετε εξαιρετικά αργά αντανακλαστικά για να διαπιστώσει τα κενά και τις επικίνδυνες αρρυθμίες σε υπουργεία, αρχές, οργανισμούς και κάθε λογής ανευθυνο-υπεύθυνους.

Για παράδειγμα, χρειάστηκε να συγκρουστούν δύο αμαξοστοιχίες και να χαθούν δεκάδες αθώες ζωές για να μάθουμε την ύπαρξη της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων στην οποία προεδρεύει ακόμη και σήμερα η κ. Ιωάννα Τσιαπαρίκου. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ που έχουν δει το φως της δημοσιότητας η επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής διορίστηκε στη συγκεκριμένη θέση το καλοκαίρι του 2017 επί θητείας Σπίρτζη στο υπουργείο Μεταφορών και μάλιστα δίχως να διαθέτει κατά τα φαινόμενα την απαραίτητη κατάρτιση να διεκπεραιώσει το έργο που τη ανατέθηκε, δεδομένου ότι εργαζόταν στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ έχουσα ειδίκευση σε τομείς όπως τα ασφαλιστικά και η κοινωνική πολιτική.

Το τι ακριβώς έκανε από το 2017 μέχρι σήμερα η ΡΑΣ είναι θέμα προς μεγάλη και περιπλοκή συζήτηση. Κι αυτό διότι η Αρχή μοιάζει:

>> Να αρκείται σε διαπιστώσεις όπως η πρόσφατη ότι η εκπαίδευση των σταθμαρχών είναι ελλιπής και ανεπαρκής

>> Να εμφανίζεται εκτεθειμένη καθώς από τον ΟΣΕ ανταπαντούν ότι ουδέποτε ζητήθηκαν βεβαιώσεις περί ολοκλήρωσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας

>> Να περιορίζεται στην καταγγελία για τα ζητήματα ασφαλείας στο σιδηροδρομικό δίκτυο και να μην κινητοποιείται εφόσον όπως υποστηρίζει η κ. Τσιαπαρίκου ενώ κοινοποιούσε έγγραφα και ζητούσε να συναντηθεί με τις «κεφαλές» του υπουργείου Μεταφορών.

Τους παραίτησαν, αφήνοντάς τους να εργάζονται

Για αυτό το αλαλούμ δεν φέρει, άραγε, ευθύνη το Επιτελικό Κράτος; Διότι αν φταίει η ΡΑΣ, θα πρέπει να εξηγηθεί πειστικά γιατί κρατήθηκε στη θέση της η επικεφαλής ή γιατί ανανεώθηκε η αρχική πενταετής θητείας της. Ακόμη χειρότερα, αν ισχύει ότι κώφευσε το υπουργείο Μεταφορών στις φερόμενες καταγγελίες της Ανεξάρτητης Αρχής, προφανώς και φταίει το Επιτελικό Κράτος που ζύγισε(;) τις εσωκομματικές πολιτικές ισορροπίες και έκανε κι αυτό τον κουφό.

Αν, τέλος, φταίει ο ΟΣΕ και η ΕΡΓΟΣΕ, θα πρέπει να απολογηθούν οι επιταλάρχες της Ηρώδου Αττικού και με ποια «τεκμήρια αριστείας» τοποθετήθηκαν αλλά και γιατί οι επικεφαλής τους Σπύρος Πατέρας (πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος ΟΣΕ) και Χρήστος Βίνης (πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος ΕΡΓΟΣΕ) αφέθηκαν στα πόστα τους για μέρες αφού του είχε… παραιτήσει ο πρωθυπουργός.

Δεν πρόκειται για πρωταπριλιάτικη φάρσα διότι οι παραιτημένοι από τηλεοράσεως και δια στόματος Μητσοτάκη, Πατέρας και Βίνης, εμφανίζονται να συνεχίζουν για μέρες να εργάζονται άοκνα υπογράφοντας αποφάσεις. Μάλιστα σε ένα εξαιρετικά αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του ηλεκτρονικού ΕΘΝΟΥΣ που δεν διαψεύστηκε, ο «ηνίοχος» του ΟΣΕ κ. Πατέρας ήταν αυτός που αν και παραιτηθείς, έθεσε σε αργία τον επιθεωρητή του σταθμάρχη στη Λάρισα.

Το γεγονός ότι η καρατόμηση των δύο στελεχών είχε σχεδόν αποκλειστικά επικοινωνιακό χαρακτήρα αποδεικνύεται από το γεγονός ότι υπέγραφαν αποφάσεις αποπομπής όντας ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ εκτός Οργανισμού. Στο ίδιο ρεπορτάζ του ethnos .gr υπάρχει, εξάλλου, και το εξής απίστευτο κι όμως… επιτελικό: ερωτώμενος ο κ. Πατέρας από τους συντάκτες του ρεπορτάζ του ΕΘΝΟΥΣ σχετικά με το αν έχει γίνει αποδεκτή η παραίτησή του από το υπουργείο Μεταφορών, ο ίδιος επεσήμανε ότι η εντολή που έχει και ανανεώνεται μέρα με την ημέρα είναι να λειτουργήσει υπηρεσιακά τον Οργανισμό μέχρι να υπάρξει διάδοχη κατάσταση: «Ο Οργανισμός δεν μπορεί να μείνει ακέφαλος. Υπάρχει πολύς κόσμος που εργάζεται εδώ και πρέπει να επιτευχθεί μία στοιχειώδης λειτουργία για τη διαχείριση των καθημερινών θεμάτων».

Μετά από αυτό, τα λόγια περισσεύουν…

Πού είναι ο υπογράφων υπουργός, οέο;

Μιας και ο λόγος για την τέως καραμανλική ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών, η επιτελική ανεπάρκεια του πολυδιαφημισμένου Επιτελικού Κράτους δεν μπορεί να εξαγνιστεί επειδή άμεσα ανέλαβε την πολιτική ευθύνη και παραιτήθηκε ο μέχρι την τραγωδία διατελών υπουργός Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, και επειδή την ίδια στιγμή –την 1^η Μαρτίου– ανέλαβε τη θέση του ο Γ. Γεραπετρίτης.

Αυτό το τελευταίο επισημαίνεται διότι στην περίπτωση της «επιστράτευσης Γεραπετρίτη» μοιάζει να αναζητήθηκε και να βρέθηκε στο πρόσωπο του επιτελάρχη υπουργού Επικρατείας μία εμβαλωματική λύση μέχρι να περάσει η μπόρα. Κι εξηγούμαστε: Επειδή η «Α» έχει την… κακή συνήθεια της δημοσιογραφικής έρευνας, ανέτρεξε στο ΦΕΚ της ανάθεσης στον υπουργό Επικρατείας των έξτρα αρμοδιοτήτων του χαρτοφυλακίου των Υποδομών και των Μεταφορών. Ειδικότερα στο ΦΕΚ υπ’ αριθμό 1181 της 2ας Μαρτίου 2023 αναφέρεται στο άρθρο 1, παράγραφος γ’ ότι στον Γ. Γεραπετρίτη ανατίθενται μεταξύ άλλων «η διοίκηση του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, καθώς και η εποπτεία των φορέων που υπάγονται σε αυτό.».

Πώς ερμηνεύεται αυτό; Ότι ο κ. Γεραπετρίτης, δίχως να έχει ορκιστεί υπουργός Μεταφορών όπως σε κάθε άλλη περίπτωση θα απαιτούσε η συνταγματική νομιμότητα καλείται να διοικήσει το κρίσιμο υπουργείο δια του… τηλεβόα. Δηλαδή θα καλεί σε συσκέψεις, θα χαράζει τις κατευθύνσεις και θα εισηγείται τις δέουσες ενέργειες, τις οποίες όμως δεν θα υπογράφει ο ίδιος αλλά οι υφιστάμενοί του. Απόδειξη ότι στην τελευταία τροπολογία-προσθήκη του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στο νομοσχέδιο του ΥΠΑΝΕ για τα μέτρα στήριξης των συγγενών των θυμάτων και των πληγέντων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος, στις 29 Μαρτίου, οι υπογραφές ανήκουν σε αυτόν που θα ανοίξει το… πουγκί, δηλαδή στον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, και –κρατηθείτε– στον υφυπουργό Μεταφορών, Μιχάλη Παπαδόπουλο.

Το πώς καταφέρνει να διοικεί και να εποπτεύει το χαρτοφυλάκιο των Μεταφορών ο κ. Γεραπετρίτης δίχως να έχει ορκιστεί και δίχως να υπογράφει αποπειράθηκαν να το εξηγήσουν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου και ο πρόεδρος της Βουλής, Κώστας Τασούλας, με τον τελευταίο να απαντά στους κοινοβουλευτικούς συντάκτες ότι ο νόμος δεν απαιτεί την ορκωμοσία Γεραπετρίτη, δεδομένου ότι υπάρχει πρόβλεψη στο επιτελικό κράτος ότι μπορεί να εποπτεύει άλλο υπουργείο χωρίς να ορκιστεί. Οι κακές γλώσσες που παρεπιδημούν στις πολιτικές και τις επιχειρηματικές «πιάτσες» αποδέχονται την εξήγηση.

Προσθέτοντας όμως χαμηλόφωνα και υπαινικτικά ότι ο υπουργός Επικρατείας απέφυγε τον σκόπελο των υπογραφών οποιασδήποτε απόφασης αφορά τα τρένα εξαιτίας των δεσμών συγγένειας που τον συνδέουν με τη διοίκηση της κατασκευαστικής εταιρείας ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, η οποία παρεμπιπτόντως έχει υπογράψει αρκετές συμβάσεις με τον ΟΣΕ.

Κι αυτές οι συμβάσεις δεν είναι και λίγες. Από μια γρήγορη αναζήτηση στον ιστότοπο της ΤΕΡΝΑ προκύπτει ότι το σιδηροδρομικό portfolio της κατασκευαστικής περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τα ολοκληρωμένα σιδηροδρομικά έργα των γραμμών: α) Λιανοκλάδι-Δομοκός, β) Θεσσαλονίκη-Ειδομένη, γ) Θεσσαλονίκη-Φλώρινα, δ) τις σιδηροδρομικές εργασίες στη γραμμή Ευαγγελισμός-Λεπτοκαρύα.

Υπό κατασκευή εμφανίζονται, επίσης, τα έργα που αφορούν το Σύστημα Ηλεκτροκίνησης και Αντιθορυβικων Ηχοπετασμάτων στο τμήμα Κιάτο-Ροδοδάφνη, καθώς και η σιδηροδρομική γραμμή Τιθορέα-Δομοκός.

Κάτι τελευταίο αλλά όχι έλασσον για τον εμπνευστή του εν Ελλάδι επιτελικού κράτους: ως γνωστόν ο Γιώργος Γεραπετρίτης πριν επιλεγεί από τον Κυριάκο Μητσοτάκη για υπουργός Επικρατείας, προκειμένου να αναλάβει την οργάνωση του επιτελικού συστήματος διακυβέρνησης ήταν καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΕΚΠΑ. Παράλληλα διατηρούσε και δικηγορικό γραφείο, καθώς εκτός από τον ίδιο, νομικός είναι και η σύζυγός του Αλεξάνδρα Γουρζή, κόρη του Εκτελεστικού Αντιπροέδρου της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Μιχαήλ Γουρζή.

Ως γνωστόν οι συμβάσεις που υπογράφονται από μία εταιρεία του μεγέθους της ΤΕΡΝΑ με το δημόσιο για μεγάλα έργα υποδομών είναι αντικείμενο σκληρής δουλειάς έμπειρων νομικών συμβούλων. Οπότε δεν μπορεί να διασταυρωθεί αλλά ούτε και να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να έχει ζητηθεί η γνώμη και του κ. Γεραπετρίτη, πριν ασχοληθεί ενεργά με την πολιτική από το 2019, όταν και συμπεριλήφθηκε στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας.

Να τονιστεί επίσης, ότι η σύζυγος του κ. Γεραπετρίτη, όπως είπαμε είναι νομικός κι επικεφαλής της νομικής εκπροσώπησης της ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας). Η ΡΑΕ, ως γνωστόν, δίνει τις άδειες για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, γνωμοδοτώντας και εγκρίνοντας την τοποθέτηση αιολικών πάρκων από μεγάλες εταιρείες. Κι ένα από τους βασικούς παίκτες στην τοποθέτηση αιολικών πάρκων είναι και η ΤΕΡΝΑ.

«Αυτά δεν αποτελούν φυσικά ούτε ψόγο ούτε μομφή για τον υπουργός Επικρατείας. Αποτελούν απλώς τροφή για σκέψη» καταλήγουν οι ίδιοι… κακόγλωσσοι της πιάτσας και συμπληρώνουν ότι είναι λογικό ο κ. Γεραπετρίτης να θέλει να προστατευτεί –μη υπογράφοντας– από οποιονδήποτε κακεντρεχή θα επεδίωκε να του προσάψει το παραμικρό

 

Δεμένα τα χέρια των υπουργών λόγω «τοποτηρητών»

Οι γκρίνιες για τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα του Επιτελικού Κράτους δεν προέρχονται μόνο από την αντιπολίτευση αλλά και από τη «γαλάζια» παράταξη. Δεν είναι λίγοι λ.χ. οι υπουργοί που εξομολογούνται στους δικούς τους ανθρώπους ότι αδυνατούν να ασκήσουν διοίκηση καθώς τα προσκόμματα που υψώνει η αποκαλούμενη επιτελική λειτουργία τούς αφαιρεί το δικαίωμα να μετακινήσουν ακόμη κι έναν γενικό γραμματέα.

Είναι, επίσης, άλλοι που στέκονται στο γεγονός ότι έχει διευρυνθεί η «πατέντα» των αναπληρωτών υπουργών που αναφέρονται απευθείας στον πρωθυπουργό, καθώς και πολλών εξωκοινοβουλευτικών υφυπουργών (σ.σ. ξεπερνούν τους 20) για τους οποίους πλανάται η αίσθηση  ότι λειτουργούν τρόπον τινά και ως το τοποτηρητές του Επιτελικού Κράτους.

Υπάρχει, τέλος, και ένα αναμφισβήτητο επιτελικό «πέρα βρέχει» για τα… εκτός έδρας της Κυβέρνησης. Όπερ μεθερμηνευόμενο, ό,τι συμβαίνει εκτός συνόρων αλλά αφορά τη χώρα μας μοιάζει να μην πιάνεται από τις κεραίες των αρμοδίων επιτελαρχών. Είναι ενδεικτικό ότι στα δύο βασικά θέματα που απασχόλησαν αυτή την εβδομάδα το Ευρωκοινοβούλιο και τα οποία είχαν ελληνικό ενδιαφέρον, η χρηματοδότησης του φράχτη στον Έβρο και η συζήτηση για το Κράτος Δικαίου, ουδείς προετοίμασε την πολιτική παρέμβαση-αντίδραση των «γαλάζιων» ευρωβουλευτών.