Η μαύρη αριθμητική της πύρινης καταστροφής

Με τα μάτια καρφωμένα στις οθόνες των τηλεοράσεών τους παρακολουθούν οι πολίτες τις εξελίξεις από τα μέτωπα των πυρκαγιών που κατακαίνε από την αρχή της εβδομάδας τον δασικό πλούτο της χώρας. Όσο όμως κοπάζουν οι φλόγες αποκαλύπτεται το μέγεθος της καταστροφής που είναι για άλλη μία φορά μεγάλο.

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Σύμφωνα με τον γεννηθέντα στο πολύ μακρινό 1852, Χένρι Βαν Ντάικ, «ο άνθρωπος είναι το μόνο πλάσμα της φύσης που τολμάει να ανάψει φωτιά και να ζήσει μαζί της κι αυτό γιατί είναι ο μόνος που έμαθε πώς να τη σβήνει». Αν ζούσε σήμερα ο Αμερικανός ποιητής, είναι σίγουρο ότι θα αναθεωρούσε την αποφθευγματική σιγουριά του, καθώς η κατάσβεση μιας πυρκαγιάς στα χρόνια της παγκόσμιας κλιματικής κρίσης είναι μία mission impossible αποστολή που όταν επιτυγχάνεται έχει αφήσει πίσω της χιλιάδες στρέμματα καμένης γης και αφανισμένου φυσικού πλούτου.

Αυτή τη συνθήκη ζει εδώ και ημέρες η Ελλάδα. Χτυπημένη από αρκετές δεκάδες ταυτόχρονες εστίες πυρκαγιών παλεύει να τιθασεύσει τις φλόγες σε τρία βασικά μέτωπα. Μέχρι και την ώρα που γραφόταν το παρόν ρεπορτάζ οι πυροσβεστικές δυνάμεις με τη συνδρομή εθελοντών «πάλευαν» με τις αναζωπυρώσεις στη δυτική Αττική και στη Λακωνία (σ.σ. ήταν ενεργές μόνο μικρές εστίες φωτιάς πάντα επίφοβες, όμως, εξαιτίας του ακραίου καύσωνα), ενώ μαινόταν η φωτιά στη Ρόδο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο νησί των Ιπποτών επιχειρούσαν μέχρι το μεσημέρι της Παρασκευής 102 πυροσβέστες με 26 οχήματα, έχοντας επιστρατευτεί 4 αεροσκάφη και 2 ελικόπτερα. Την ίδια ώρα, 300 πυροσβέστες με 120 οχήματα και 7 πτητικά μέσα (3 αεροσκάφη και 4 ελικόπτερα) επιχειρούσαν στα μέτωπα της δυτικής Αττικής, ενώ 52 πυροσβέστες, 15 οχήματα και 4 αεροσκάφη αριθμούσε η δύναμη που «πολεμούσε» στην Λακωνία.

Και έχει τη σημασία της η αναφορά στα επιχειρησιακά νούμερα, καθώς απαντούν στις κατανοητές ως έναν βαθμό αιτιάσεις (σ.σ. όταν εκφράζονται από απλούς ανθρώπους που βλέπουν τα σπίτια τους να γίνονται στάχτη) περί μη έγκαιρης παρέμβασης ή απουσίας επαρκών κατασβεστικών μέσων, πράγμα που αφενός δεν αποδεικνύεται στην πράξη αφετέρου δεν λαμβάνει υπόψη κρίσιμους παράγοντες όπως το χρονοβόρο του ανεφοδιασμού των πτητικών μέσων αλλά κυρίως η πληθώρα των συμβάντων. Θυμίζεται ότι σύμφωνα με την Πυροσβεστική Υπηρεσία από το πρωί της περασμένης Τετάρτης μέχρι το πρωί της επομένης, δηλαδή σε ένα 24ωρο, είχαν εκδηλωθεί σε ολόκληρη τη χώρα 62 δασικές πυρκαγιές!

Ο πρώτος απολογισμός

Παρά το γεγονός ότι η κατάσταση των πυρκαγιών δεν είναι ακόμη πλήρως ελεγχόμενη, τα στελέχη των υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας έχουν ξεκινήσει τις αυτοψίες και τις καταγραφές στις πληγείσες περιοχές. Μάλιστα, αποστέλλονται άμεσα στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης τα σχετικά ενημερωτικά έγγραφα που αφορούν τις απαιτούμενες ενέργειες και διαδικασίες.

Πέρα, όμως, από τα διαδικαστικά η «αριθμητική» τής έως τώρα καταστροφής είναι αποκαρδιωτική, καθώς σύμφωνα με τον πρώτο απολογισμό, σε διάστημα περίπου μίας εβδομάδας, η Ελλάδα είδε να καίγονται κάτι λιγότερο από 200.000 στρέμματα δασικής έκτασης. Από αυτά τα 114.830 στρ. βρίσκονται στα Δερβενοχώρια, τα 35.990 στρ. στον Κουβαρά, τα 13.520 στρ. στο Λουτράκι και τα 30.000 στρ. στη Ρόδο.

Ο αριθμός είναι εξαιρετικά μεγάλος αν αναλογιστούμε ότι ολόκληρο το 2022 είχαν καεί 220.000 στρέμματα, το 2020 και το 2019 ακόμη λιγότερα (150.000 και 100.000 αντίστοιχα). Εκτός… συναγωνισμού παραμένει το «μαύρο» 2021 όπου σε ένα δεκάμηνο (Ιανουάριος-Οκτώβριος) κάτι περισσότερο από 8.700 η πύρινη λαίλαπα «κατάπιε» περισσότερα από 1.300.000 στρέμματα.

Στον μαύρο απολογισμό θα πρέπει, τέλος, να προστεθούν οι περίπου 60 κατοικίες (40+ στο Λουτράκι,  20+ στον Κουβαρά) που είτε έχουν καταστραφεί πλήρως είτε έχουν υποστεί πολύ σοβαρές ζημιές που τα καθιστούν για την ώρα μη λειτουργικά και επικίνδυνα, ο αδιευκρίνιστος αριθμός καμένων οχήματα και φυσικά οι απώλειες δεκάδων ζώων που βρήκαν τραγικό τέλος εγκλωβισμένα στις φλόγες.