ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ: Υπηρέτης πολλών αφεντάδων 

Ο οικονομολόγος που απασχολεί από το 1978 τη δημόσια ζωή ενσαρκώνοντας στην πολιτική την κωμωδία χαρακτήρων «υπηρέτης δύο αφεντάδων»

 

Του Μιχάλη Κωτσάκου

 

Όταν ο Κάρλο Γκολντόνι (1707-1793) παρουσίαζε στο φιλοθεάμον ιταλικό κοινό το 1745 τον «υπηρέτη δύο αφεντάδων», είχε στο μυαλό του τον πρωταγωνιστή του, τον παμπόνηρο και καταφερτζή υπηρέτη Τρουφαλντίνο, ο οποίος αναστάτωσε τη Βενετία του 18ου αιώνα με τα ψέματα και τα καμώματά του, τις εξυπνάδες και τις μικροαπάτες του. Ακόμη και σήμερα, ο «υπηρέτης δύο αφεντάδων» ανεβαίνει στα θέατρα όλου του κόσμου, καθώς θεωρείται έργο με γερή θεατρική δομή, που σατιρίζει τα ήθη μιας εποχής, όχι τόσο κοντινής στη δική μας, αλλά ίδιας σε αφέλεια, συντηρητικισμό και επιτήδευση. Ο δε Γκολντόνι είναι αυτός που ανανέωσε την ιταλική κωμωδία, καθώς έβαλε στην άκρη τις χοντροκομμένες φάρσες, δημιουργώντας την «κωμωδία χαρακτήρων».

Αναμφίβολα ο κορυφαίος αυτός κωμωδιογράφος ήλπιζε ότι τα έργα του θα αναγνωρίζονταν και από τις επόμενες γενεές. Σίγουρα, όμως, δεν περίμενε ότι μετά από 300 περίπου χρόνια στη γειτονική Ελλάδα θα υπήρχε κάποιος που θα έκανε σκοπό της ζωής του να ενσαρκώσει για περισσότερα από 40 χρόνια τον ρόλο του Τρουφαλντίνο και θα μετέτρεπε το έργο του Γκολντόνι από «υπηρέτης δύο αφεντάδων» σε «υπηρέτης πολλών αφεντάδων».

Ο λόγος γίνεται για τον Παναγιώτη Ρουμελιώτη, νυν πρόεδρο της Attica Bank, ή της ΣΥΡΙΖΑ Bank, όπως είναι πιο γνωστή, η οποία έδωσε το δάνειο των 100.000 ευρώ στον αναπληρωτή υπουργό Υγείας, Παύλο Πολάκη. Ο κ. Ρουμελιώτης, όπως λένε οι εχθροί του, «κρατάει την εύνοια των ισχυρών όσο αυτοί έχουν ισχύ, φροντίζοντας στη συνέχεια, είτε να τους αδειάσει, είτε ακόμα και να τους υπονομεύσει». Εξάλλου, σε όλη του τη σταδιοδρομία αυτό έκανε, προφανώς για να δικαιώσει τον Γκολντόνι. Ο Ιταλός κωμωδιογράφος το 1745 εμπνεύστηκε τον υπηρέτη που ποθεί αυτό που έχει ο αφέντης και που επιστρατεύει όλη του την τέχνη για να επιβιώσει σ’ έναν κόσμο που μόνο δημαγωγικά ενδιαφέρεται για την ικανοποίηση των αναγκών του.

Ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης, όπως λένε οι άσπονδοι φίλοι του, «τα καταφέρνει εξίσου καλά σε όλες τις καταστάσεις. Προσαρμόζεται». Έτσι, δεν είχε κανένα πρόβλημα όταν υπηρέτησε τον μνημονιακό Γιώργο Παπανδρέου εκθειάζοντάς τον όσο είχε την εξουσία. Και μόλις την έχασε, να ανακαλύπτει πόσο ζημιογόνα ήταν η πολιτική του. Με ευκολία μεταπήδησε πρώτα στο «αντιμνημονιακό» στρατόπεδο, έγραψε βιβλία, μετά διορίστηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ σε υψηλές θέσεις με πλουσιοπάροχες αμοιβές.

Κι όμως, ο κ. Ρουμελιώτης δεν είναι χθεσινός. Για ένδεκα συναπτά χρόνια  ήταν στο πλευρό του Ανδρέα Παπανδρέου. Από το 1978 ως οικονομικός σύμβουλός του και εν συνεχεία σε ένα σωρό κυβερνητικές θέσεις. Το 1981 ξεκίνησε από γενικός γραμματέας στο υπουργείο Συντονισμού για να αναρριχηθεί σε υφυπουργό έως το 1982. Μετά πήγε πάλι ως υφυπουργός στο Οικονομικών και το 1984 έγινε υφυπουργός Οικονομίας, μέχρι το 1987, προκειμένου να κατασκοπεύει τον Κώστα Σημίτη και να ενημερώνει το Μαξίμου και το Καστρί. Το 1987 ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Εμπορίου και στη συνέχεια μεταπήδησε στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, όπου παρέμεινε μέχρι την ήττα του ΠΑΣΟΚ το 1989.

Για τις υπηρεσίες που προσέφερε στον Ανδρέα Παπανδρέου, ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης διορίστηκε ευρωβουλευτής το 1989 (η εκλογή γινόταν με λίστα) για να προστατευθεί από το σκάνδαλο Κοσκωτά. Ένα μήνα μετά την εκλογή του ως ευρωβουλευτής, η ελληνική Βουλή τον παρέπεμψε στο Ειδικό Δικαστήριο με την κατηγορία της παράβασης του νόμου περί ευθύνης υπουργών στο διάστημα που διετέλεσε υπουργός Εθνικής Οικονομίας. Ωστόσο, ο κ. Ρουμελιώτης ήταν ο μοναδικός κατηγορούμενος από τους πέντε (οι υπόλοιποι ήταν οι Ανδρέας Παπανδρέου, Μένιος Κουτσόγιωργας, Δημήτρης Τσοβόλας και Γιώργος Πέτσος) που δεν δικάστηκε, καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν ήρε την ασυλία του.

Κι όμως, όπως λένε κάποιες παλιές καραβάνες του ΠΑΣΟΚ, «δεν εκτίμησε ούτε και την ασπίδα που του προσέφερε ο Ανδρέας και όταν ολοκληρώθηκε η θητεία του στην Ευρωβουλή το 1994 δεν βγήκε να πει μία καλή κουβέντα». Τα χρόνια πέρασαν, ο Σημίτης και οι εκσυγχρονιστές ούτε που ήθελαν να ακούσουν γι’ αυτόν, όμως κανένας δεν χάνεται από αυτόν τον κόσμο.  Έτσι, από το 1994, εργάστηκε πάνω στο αντικείμενό του, ενώ δεν έλειψαν και οι διεθνείς προκλήσεις. Διετέλεσε πρόεδρος Ομάδας Εργασίας για τον Εκδημοκρατισμό, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων του Συμφώνου Σταθερότητας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (2000-2001), ενώ ήταν ειδικός εκπρόσωπος του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Διαδικασία Σταθερότητας στα Βαλκάνια (1997-2000).

 

Η επιστροφή

Το 2010 ήταν το σωτήριο έτος που βγήκε από τη ναφθαλίνη. Ο ίδιος είχε κάνει ήδη ανοίγματα προς τον Γιώργο Παπανδρέου και όταν η κυβέρνηση του πρώην πρωθυπουργού ήταν έτοιμη να προσφύγει στο μνημόνιο έλαβε τα ευχάριστα νέα. Τον Φεβρουάριο του 2010 διορίζεται εκπρόσωπος της Ελλάδας στο ΔΝΤ, με απόφαση του τότε υπουργού Οικονομικών Γιώργου Παπακωνσταντίνου και προφανώς με έγκριση του Γιώργου Παπανδρέου, στο περιβάλλον του οποίου είχε πλήρως ενταχθεί. Μάλιστα, εκθείαζε τον Παπανδρέου για το πολιτικό του θάρρος. Πολλοί υπουργοί τής τότε κυβέρνησης, όπως ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος τον κάλεσε ως μάρτυρα στην Εξεταστική για το Μνημόνιο, θυμούνται τη ζέση με την οποία ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης υποστήριζε το Μνημόνιο όταν τους τηλεφωνούσε προσωπικά για να τους ενθαρρύνει για να κάνουν τις μεταρρυθμίσεις που ζητούσαν οι δανειστές.

 

Η απότομη στροφή

Αυτά μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2011. Ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης, μετά τα όσα συνέβησαν στη ΔΕΘ, αποφάσισε να απομακρυνθεί σε απόσταση ασφαλείας. Τότε τον Σεπτέμβριο του 2011, αποσοβήθηκε η ρήξη με τους δανειστές ακριβώς στο παρά πέντε, με συνέπεια το Υπουργικό Συμβούλιο, που είχε προγραμματιστεί να είναι πανηγυρικού χαρακτήρα στο πλαίσιο της ΔΕΘ, να λάβει την απόφαση για το χαράτσι στους λογαριασμούς της ΔΕΗ για τα ακίνητα, το περίφημο ΕΤΗΔΕ.

Δύο μήνες αργότερα ο κ. Ρουμελιώτης θα ζήσει το απόλυτο κρύο ντους. Ο Παπανδρέου έχει αφήσει την πρωθυπουργία και προτείνει για επικεφαλής στην οικουμενική κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με Ν.Δ. και ΛΑΟΣ τον Παναγιώτη Ρουμελιώτη. Ο ίδιος ανεβαίνει στο αεροπλάνο στη Νέα Υόρκη και πετάει μέχρι τη Φρανκφούρτη ως εν δυνάμει πρωθυπουργός. Εκεί στην ανταπόκριση για την Αθήνα έμαθε τα άσχημα νέα. Κόπηκε από τον Αντώνη Σαμαρά (στην αρχή είχε δεχθεί), όταν του θύμισαν την εμπλοκή του Ρουμελιώτη στο σκάνδαλο Κοσκωτά.

Με την επιστροφή στην πατρίδα, ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης είναι άλλος άνθρωπος. Κατάλαβε ότι ο ξεδοντιασμένος Γιώργος Παπανδρέου δεν του είναι πλέον χρήσιμος και αποφασίζει να αναζητήσει νέο αφέντη. Έτσι, ξεκίνησε τη συγγραφή βιβλίων για να καταδείξει ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και προσωπικά ο Παπανδρέου βαρύνονται με ένα μεγάλο λάθος, επειδή αρνήθηκαν τότε την πρόταση του ΔΝΤ για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Οι κακές γλώσσες, όμως, λένε ότι ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης, ως εκπρόσωπος του ΔΝΤ, ουδέποτε ζήτησε την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, αφού πίστευε ότι το χρέος είναι και βιώσιμο και διαχειρίσιμο.

Στην αντιμνημονιακή του version κατήγγειλε ότι υπήρξαν Έλληνες δημοσιογράφοι που έκαναν πλύση εγκεφάλου στον ελληνικό λαό για το Μνημόνιο, παίρνοντας χρήματα από το Ταμείο. Μάλιστα, για να εξασφαλίσει κάποια θεσούλα, παρέδωσε στα αδηφάγα social media τους μη αρεστούς στην κυβέρνηση Τσίπρα δημοσιογράφους για να τους κατασπαράξουν.

Το γελοίο της υπόθεσης προέκυψε όταν η Ζωή Κωνσταντοπούλου (ως πρόεδρος της Βουλής) ανέθεσε σε μέλος Επιτροπής της Βουλής να διατυπώσει γραπτό αίτημα προς τον εκπρόσωπο Τύπου και διευθυντή επικοινωνίας του ΔΝΤ, Τζέρι Ράις, να ενημερώσει το ελληνικό Κοινοβούλιο για τα ονόματα Ελλήνων δημοσιογράφων που συμμετείχαν σε «ενημερωτικά σεμινάρια» του ΔΝΤ. Ο Ράις ξεκαρδίστηκε στα γέλια, δεν μπήκε καν στον κόπο να απαντήσει, αλλά ο Ρουμελιώτης εξασφάλισε την επόμενη τετραετία. Δεν το λες και μικρό πράγμα στη μνημονιακή Ελλάδα.

Έγινε πρόεδρος «κοινής αποδοχής» στο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Εκεί τσακώθηκε με τον τότε πρόεδρο του ΤΑΙΠΕΔ, Στέργιο Πιτσιόρλα, που προωθούσε την ιδιωτικοποποίηση. Έφυγε όταν βρήκε την ευκαιρία. Προσπάθησε να αναλάβει πρόεδρος στο ΤΧΣ, αλλά τελικά βολεύτηκε με τον προεδρικό θώκο  στην Τράπεζα Αττικής, που κατά την κυβέρνηση θα ήταν ο «τραπεζικός πυλώνας» μακριά από την εξουσία των δανειστών. Και φροντίζει με κάθε ευκαιρία να ικανοποιεί τα νέα αφεντικά, όπως έκανε και με το δάνειο του Πολάκη.

 

Το κατηγορητήριο για το σκάνδαλο Κοσκωτά

 

Το 1989 με 170 ψήφους της Βουλής είχε παραπεμφθεί για παράβαση του άρθρου 2 του Ν.Δ. 802/71, επειδή δεν έλαβε μέτρα ελέγχου της Τράπεζας Κρήτης. Ως υπουργός και πολιτικός προϊστάμενος των πιστωτικών ιδρυμάτων, κάλυψε με πράξεις και παραλείψεις την απάτη του Κοσκωτά, αγνοώντας εντελώς την επιστολή τού τότε διοικητή της ΤτΕ, Δημήτρη Χαλικιά, που του έστειλε στις 21 Ιανουαρίου του 1988 για την άρση του απορρήτου προκειμένου να ελεγχθεί ο Κοσκωτάς και η Τράπεζα Κρήτης. «Αγνόησε πλήρως ότι το 1987 ο Κοσκωτάς είχε συλληφθεί στις ΗΠΑ για 64 αδικήματα (πλαστογραφίες, πλαστοπροσωπίες και ψευδείς βεβαιώσεις), και απεφάνθη ότι ο Κοσκωτάς πληρούσε όλες τις προϋποθέσεις για είναι Πρόεδρος Πιστωτικού Ιδρύματος», αναφερόταν στο κατηγορητήριο.

Βέβαια, το αδίκημα του Ρουμελιώτη ήταν πλημμεληματικού χαρακτήρα και η διάρκειά του ήταν για οκτώ χρόνια από την ημέρα της τέλεσης του αδικήματος. Εάν υπολογίσουμε ότι το αδίκημα είχε συντελεστεί στις αρχές του 1988 (με βάση το κατηγορητήριο), τότε ακόμη και μέχρι το 1996 μπορούσε να δικαστεί, καθώς από τον Ιούλιο του 1994 έπαψε να είναι ευρωβουλευτής και φυσικά δεν είχε την ασυλία. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Ειδικό Δικαστήριο είχε ολοκληρώσει από το 1992 τις εργασίες του, με την απαλλαγή του Ανδρέα Παπανδρέου, το 1993 το ΠΑΣΟΚ είχε επιστρέψει στη διακυβέρνηση της χώρας μέσω των εθνικών εκλογών, ο Ανδρέας (έστω και με σοβαρά προβλήματα υγείας) ήταν πάλι πρωθυπουργός, ενώ στις ευρωεκλογές του 1994 το ΠΑΣΟΚ είχε κόψει πρώτο και πάλι το νήμα. Και όπως λένε οι νομικοί κύκλοι, ο Ρουμελιώτης εκμεταλλεύτηκε το διάστημα που απέμενε έως την παραγραφή του αδικήματός του.

 

Οι γροθιές στον Πανταλάκη και ο ΣΥΡΙΖΑίος δημοσιογράφος

 

Ως πρόεδρος της Τραπέζης Αττικής ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης έχει έναν ρόλο: Να ικανοποιεί τις κυβερνητικές οδηγίες και να εξασφαλίζει χρηματοδοτήσεις για τους φίλα προσκείμενους στην κυβέρνηση Τσίπρα. Όπως για παράδειγμα το δάνειο στον Παύλο Πολάκη, ύψους 100.000 ευρώ, σπασμένο στα δύο (70.000 ευρώ και 30.000 ευρώ).

Όμως, είναι κοινό μυστικό στην Αττικής ότι ο πρόεδρος Παναγιώτης Ρουμελιώτης είναι στα μαχαίρια με τον διευθύνοντα σύμβουλο Θεόδωρο Πανταλάκη. Προ καιρού, έγινε ένα επεισόδιο που δεν το πίστευαν ακόμη και όσοι ήταν αυτόπτες μάρτυρες. Από έμπειρα τραπεζικά στελέχη, μέχρι οδηγούς και σωματοφύλακες. Οι φωνασκίες ακούγονταν μέχρι τον δρόμο, ενώ κάποιοι παριστάμενοι υποστηρίζουν πως ο 71χρονος πρόεδρος της τράπεζας γρονθοκοπούσε τον διευθύνοντα σύμβουλο, Θόδωρο Πανταλάκη, έναν λεπτοκαμωμένο, χαμηλών τόνων, 64χρονο που βρισκόταν πεσμένος στο προεδρικό χαλί.

Όπως είπαμε, από την αρχή έτρεφαν αμοιβαία αισθήματα που κυμαίνονταν από καχυποψία έως αντιπάθεια. Στην πραγματικότητα, ο κ. Ρουμελιώτης, αν και μη εκτελεστικός πρόεδρος, πάντα έχει άποψη και προωθεί αιτήματα που αφορούν δανειοδοτήσεις και άλλες εξυπηρετήσεις. Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος Πανταλάκης, που έχει οριστεί από την Τράπεζα της Ελλάδος για να εξυγιάνει την αμαρτωλή τράπεζα μετά και το σκάνδαλο με τα βοσκοτόπια του Καλογρίτσα, από την πρώτη ημέρα έδειξε ότι δεν είναι διατεθειμένος να αναλάβει ευθύνες (ενδεχομένως και ποινικές) για εξυπηρετήσεις που ζητά ο Ρουμελιώτης χωρίς να υπογράφει ο πρόεδρος.

Όλα ξεκίνησαν όταν δημοσιογράφος-επιχειρηματίας, ιδιοκτήτης περιθωριακής εβδομαδιαίας εφημερίδας και οικονομικού site που διαθέτει και ψηφιακό ραδιόφωνο, φίλος της κυβέρνησης, ζήτησε δάνειο 100.000 ευρώ, αφού προηγουμένως είχε δημοσιοποιήσει υπονοούμενα για φορολογικά προβλήματα του κ. Πανταλάκη. Ο διευθύνων σύμβουλος τον παρέπεμψε στις αρμόδιες υπηρεσίες της τράπεζας οι οποίες –όπως αναμενόταν– απέρριψαν το αίτημα. Δεν υπήρχαν εγγυήσεις και δεν εμφανιζόταν προφανής ευχέρεια αποπληρωμής του δανείου.

Ο αστικός μύθος αναφέρει ότι ο δημοσιογράφος δεν είχε μόνο τις ευλογίες του κ. Ρουμελιώτη, αλλά μετέφερε στον πρόεδρο το τι έλεγε ο διευθύνων σύμβουλος. Λέγεται ότι ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης άκουσε ηχογράφηση με φράση του διευθύνοντος για τον ίδιον που δεν ήταν κολακευτική. Έτσι κάλεσε τον διευθύνοντα και του επιτέθηκε.