Κατασκευές: Ο κλάδος που ισοπέδωσε η οικονομική κρίση

Τη μεγαλύτερη καθίζηση που καταγράφει διαχρονικά ένας επαγγελματικός κλάδος σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν υποστεί οι κατασκευές στην Ελλάδα, καθώς η επιχειρηματική δραστηριότητα στον τομέα αυτόν έχει υποχωρήσει κατά 80% από την αρχή της οικονομικής κρίσης μέχρι σήμερα.

Αυτό προκύπτει από σχετική μελέτη που εκπόνησε ο ΙΟΒΕ για τον κλάδο των κατασκευών (δημόσια έργα και οικοδομική δραστηριότητα), ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι περισσότερο από το 30% της ύφεσης που σημειώθηκε στην ελληνική οικονομία από το 2008 έως το τέλος του 2013 συνδέεται με την πτώση των επενδύσεων στις κατασκευές. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η προστιθέμενη αξία του ευρύτερου τομέα των κατασκευών υποχώρησε το 2013 σε μόλις 8,1 δισ. ευρώ (περίπου 4% του ΑΕΠ), έναντι 22,5 δισ. ευρώ (11% του ΑΕΠ) το 2006. Σημαντική ήταν η επίπτωση της απαξίωσης του κλάδου και στην απασχόληση, η οποία περιλαμβάνει πλήθος ειδικοτήτων και επαγγελμάτων και μειώθηκε το 2013 σε 287.000 άτομα (8,7% της συνολικής απασχόλησης) από 589.000 άτομα το 2008 (13% της συνολικής απασχόλησης).

Παρ’ όλα αυτά, λαμβάνοντας υπόψη και τις πολλαπλασιαστικές επιδράσεις των κατασκευών στην ευρύτερη οικονομία της χώρας, εκτιμάται ότι ο κλάδος συνεισέφερε το 2013 το 11% του ΑΕΠ και υποστήριξε άλλες 440,6 χιλ. θέσεις εργασίας στην υπόλοιπη οικονομία. Ετσι, κάθε θέση που δημιουργείται στον κλάδο των κατασκευών συνεισφέρει επιπλέον τρεις θέσεις εργασίας σε συναφείς τομείς της οικονομικής κι επιχειρηματικής δραστηριότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι για κάθε ένα ευρώ που δαπανάται στις κατασκευές, προστίθεται 1,8 ευρώ στο ΑΕΠ της χώρας, με τα 0,4 ευρώ να καταλήγουν στο δημόσιο ταμείο.

Αντίστοιχα, για κάθε 1 εκατ. ευρώ αξίας που παράγουν οι κατασκευές, δημιουργούνται 39 θέσεις εργασίας στην ευρύτερη οικονομία (13 εκ των οποίων αφορούν τον ίδιο τον κατασκευαστικό κλάδο).

Την πραγματοποίηση της έρευνας του ΙΟΒΕ παρήγγειλε και χρηματοδότησε ο ΣΕΠΑΚ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων για την Ποιότητα και Ανάπτυξη των Κατασκευών), ένας νέος θεσμικός φορέας ο οποίος ιδρύθηκε το 2013 και ήδη αριθμεί περισσότερα από 60 μέλη – επιχειρήσεις από όλο το φάσμα της οικοδομής. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται κατασκευαστικές και οικοδομικές εταιρείες, αρχιτεκτονικά και τεχνικά γραφεία, εταιρείες μελετών, ακόμα κι εταιρείες οικιακού εξοπλισμού, αλλά και δομικών υλικών.