Αντιγράφει τους Γερμανούς

Την δική του πρόταση για το νέο εκλογικό νόμο κατέθεσε σε δημόσια διαβούλευση το Ποτάμι. Μία πρόταση που επί της ουσίας βασίζεται στο γερμανικό εκλογικό σύστημα.

Το σημερινό εκλογικό σύστημα, υποστηρίζει το Ποτάμι, ευθύνεται για πολλές από τις παθογένειες της πολιτικής ζωής, όπως το υπερβολικό bonus (50 εδρών) στο πρώτο κόμμα, η μη παροχή συναίνεσης και τη διαμόρφωση πλειοψηφιών, η διατήρηση των μεγάλων εκλογικών περιφερειών, η επικράτηση της επωνυμίας έναντι της ικανότητας, η διαμόρφωση και διατήρηση πελατειακών δικτύων και η εξάρτηση απ’ αυτά, καθώς και η δυσμενής μεταχείριση των συνασπισμών απέναντι σε μεμονωμένα κόμματα, ως προς την απονομή του εκλογικού πριμ των 50 εδρών, αφού ένας συνασπισμός με 51% παίρνει με τον ισχύοντα νόμο λιγότερες έδρες από ένα μεμονωμένο κόμμα με 35%.

Η πρόταση του Ποταμιού περιλαμβάνει:

– Τη μείωση του αριθμού των βουλευτών κατά 45. Από τους 300 που είναι σήμερα, θα εκλέγονται 250 στην Ελλάδα και 5 από τους Έλληνες του εξωτερικού.

– Καθιερώνεται η λεγόμενη «διπλή ψήφος». Δηλαδή, η πρώτη ψήφος αφορά σε μονοεδρική περιοχή, όπου σε ενιαίο ψηφοδέλτιο αναγράφονται τα ονόματα των υποψηφίων βουλευτών και δίπλα το όνομα του κόμματος το οποίο εκπροσωπούν. Ο εκλογέας βάζει σταυρό στον υποψήφιο της προτίμησής του. Η ψήφος αυτή μετράει μόνο για την εκλογή στην μονοεδρική περιφέρεια. Η δεύτερη ψήφος αφορά σε πολυεδρική (ευρεία) περιφέρεια, ο εκλογέας επιλέγει το ψηφοδέλτιο του κόμματος που επιθυμεί, δίχως να βάλει σταυρό. Η εκλογή γίνεται με βάση τη σειρά της λίστας. Η δεύτερη αυτή ψήφος είναι η αποφασιστική και κρίσιμη ψήφος. Αυτή, δηλαδή, που καθορίζει τον αριθμό των εδρών που θα λάβει κάθε κόμμα στη επικράτεια.

Το πλεονέκτημα της διπλής ψήφου, σύμφωνα με το Ποτάμι, είναι ότι με αυτό τον τρόπο ο ψηφοφόρος έχει τη δυνατότητα να ψηφίσει τον υποψήφιο που επιθυμεί στη μονοεδρική, ακόμη και αν ανήκει σε άλλο κόμμα από αυτό που ψηφίζει στην ευρεία περιφέρεια και να επιλέξει για την επικράτεια το κόμμα που επιθυμεί.

– Παραμένει το όριο του 3% για να μπει ένα κόμμα στη Βουλή.

– Οι βουλευτές εκλέγονται ως εξής: 140 σε μονοεδρικές περιφέρειες και 110 από λίστες σε ευρείες περιφέρειες. Οι περιφέρεις είναι οι 7 διοικητικές περιφέρειες της χώρας: 1) Αττική, 2) Πελοπόννησος-Δυτική Ελλάδα-Ιόνια Νησιά, 3) Ήπειρος-Δυτική Μακεδονία, 4) Μακεδονία-Θράκη, 5) Θεσσαλία-Στερεά Ελλάδα, 6) Νησιά του Αιγαίου, 7) Κρήτη. Η διαίρεση της χώρας σε μονοεδρικές περιφέρειες γίνεται από ειδική επιτροπή του υπουργείου Εσωτερικών, με τη συμμετοχή εκπροσώπων των κοινοβουλευτικών κομμάτων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Για τον ορισμό των μονοεδρικών, εκτός από τα πληθυσμιακά κριτήρια, λαμβάνονται υπόψη οι όροι γεωγραφικής συνέχειας και διοικητικής διαίρεσης, ώστε να εκπροσωπούνται όλοι οι νομοί.

– Το bonus των 50 εδρών καταργείται. Αντ΄ αυτού το πρώτο κόμμα λαμβάνει bonus μισή έδρα για κάθε εκλογική μονάδα (π.χ. 18 έδρες για 36%) των ψήφων.

Ως προς τον τρόπο κατανομής των εδρών, οι έδρες των ευρέων περιφερειών κατανέμονται αναλογικά, αφού αφαιρεθεί το bonus και ο αριθμός των εδρών που έχουν κατακυρωθεί στις μονοεδρικές περιφέρειες.

Σύμφωνα με το Ποτάμι, το νέο εκλογικό σύστημα δεν οδηγεί απλώς σε αλλαγή του τρόπου εκλογής των βουλευτών ή των όρων σχηματισμού κυβέρνησης, αλλά η υιοθέτησή του θα συνιστά τη μεγαλύτερη τομή που έχει γίνει στο πολιτικό σύστημα, μετά τη Μεταπολίτευση. Πρόκειται για μια επανεκκίνηση του πολιτικού συστήματος, αφού θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο έκφρασης της βούλησης των πολιτών, αλλά και τον τρόπο διαμόρφωσης των συσχετισμών των πολιτικών δυνάμεων, ενισχύοντας σημαντικά τη λειτουργία της δημοκρατίας στη χώρα.

Παρουσίες

Προσωπικότητες από ένα ευρύτερο προοδευτικό φάσμα έδωσαν το «παρών» στο Ζάππειο, στην εκδήλωση της Επιτροπής Διαλόγου του Ποταμιού όπου παρουσιάστηκε η πρόταση του Κινήματος για έναν νέο εκλογικό νόμο.

Παρόντες στην κατάμεστη αίθουσα του Ζαππείου ήταν, μεταξύ άλλων, οι Τάσος Γιαννίτσης, Παρασκευάς Αυγερινός, Γιάννης Πανούσης, Στράτος Φαναράς, Ηλίας Νικολακόπουλος, Σώτη Τριανταφύλλου, Δημοσθένης Κούρτοβικ, Πέτρος Κουναλάκης, Δημήτρης Ψυχογιός, Αντώνης Βγόντζας, Στρατής Στρατήγης, Βασίλης Πουλαντζάς, Θανάσης Διαμαντόπουλος όπως επίσης όλοι οι βουλευτές του Ποταμιού, καθώς και ο ευρωβουλευτής του Ποταμιού Γιώργος Γραμματικάκης.

Η εναρκτήρια ομιλία έγινε από τον πρώην Πρωθυπουργό Παναγιώτη Πικραμμένο, ο οποίος ανέφερε χαρακτηριστικά: «Το εκλογικό σύστημα, δεν είναι απλά τεχνική υπόθεση είναι η βασική συνισταμένη του πολιτικού συστήματος. Δεν καθορίζει μόνο τη δύναμη των κομμάτων και κατ’ επέκταση τη σύνθεση της κυβέρνησης. Ρυθμίζει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Δημοκρατία», ενώ συνέχισε την τοποθέτηση του λέγοντας: «Πίσω λοιπόν από τις σημαντικές αδυναμίες στον τρόπο λειτουργίας του πολιτικού συστήματος κι εν τέλει της ίδιας της Δημοκρατίας, είναι τα προβλήματα του σημερινού εκλογικού συστήματος. Θεωρώ πολύ εύστοχο το σύνθημα της σημερινής εκδήλωσης: Αλλάζουμε το εκλογικό σύστημα-Αλλάζουμε το πολιτικό σύστημα».

Στη συνέχεια πήραν το λόγο ο Χριστόφορος Βερνάρδάκης Αν. Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, η Ντόρα Μπακογιάννη και ο Μιλτιάδης Παπαϊωάννου, πρώην Υπουργός.

Από την πλευρά του ο κ. Βερναρδάκης, μεταξύ άλλων, ανέφερε «Επιβάλλεται μια αλλαγή του εκλογικού συστήματος προς το αναλογικότερο. Βασική αλλαγή το μπόνους των 50 εδρών. Οι 50 έδρες είναι κάτι ακραίο, είναι υπερβολή, ειδικά όταν έχουμε ένα κόμμα με 19%. Ακόμη και με 27%. Για να αλλάξει το πολιτικό σύστημα, απαραίτητο είναι να αλλάξει ο εκλογικός νόμος». Η Ντόρα Μπακογιάννη τόνισε:  «Το εκλογικό σύστημα είναι ένα από τα θέματα που πρέπει να συζητάμε εν ψυχρώ, όχι εν θερμώ. Έχω υπάρξει βουλευτής και μονοεδρικής και μεγάλης περιφέρειας. Πρέπει να κάνουμε την τομή. Η πεπατημένη είναι να μην αλλάξουμε. Ο ΣΥΡΙΖΑ μόλις έγινε κυβέρνηση ξέχασε την απλή και άδολη αναλογική. Αυτό το διάστημα που κυβέρνηση μπορούσε να ψηφιστεί η κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών. Πρέπει να κάνουμε αυτή την τομή. Σίγουρα θα βγάλει νέο πολιτικό προσωπικό. Στην επαρχία ενδιαφέρονται να εκλέξουν έναν άνθρωπο που θα εξυπηρετήσει τα δικά τους συμφέροντα. Στην Α’ Αθήνας εκλέγεσαι από την τηλεόραση».

Ακολούθησε ο κ. Παπαϊωάννου λέγοντας, μεταξύ άλλων «Θεωρούμε ότι αν μειώσουμε τον αριθμό των βουλευτών, μειώνουμε τις δαπάνες του κράτους. Δεν ισχύει αυτό.  Δεν μπορεί να είναι κυρίαρχο το θέμα των δαπανών στη λειτουργία της Δημοκρατίας ακόμη και στη σημερινή μας κατάσταση. Σωστή η πρόταση, έχω την αίσθηση όμως ότι τα κόμματα στην Ελλάδα όσο περνάει ο καιρός γίνονται και πιο αρχηγικά. Για μένα είναι το σημείο κλειδί για να πάμε σε σημαντικότερες αλλαγές. Υπάρχουν παραδόσεις που πρέπει να σεβόμαστε αν θέλουμε να αλλάξουμε το εκλογικό σύστημα, υπάρχουν  όμως και νέες συνθήκες. Τρεις ή τέσσερις χώρες έχουν μονοκομματικές κυβερνήσεις άρα το θέμα των συμμαχικών κυβερνήσεων είναι αυτό που κυριαρχεί».

Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης πραγματοποίησε παρέμβαση και ο κ. Παρασκευάς Αυγερινός, αναφέροντας «Θέλουμε να φτιάξουμε ένα εκλογικό σύστημα που απαντά στην ανάγκη και λιγότερο στην επιλογή. Βασικό στοιχείο είναι η κυβερνησιμότητα. Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες προσαρμόζονται σ ΄αυτό. Το δεύτερο στοιχείο είναι η αναλογικότητα. Στην Ευρώπη σήμερα παίζει γύρω στο 94% σε πολύ προχωρημένες χώρες. Πρέπει να βρούμε μια αναλογικότητα όχι στο ποσοστό που άκουσα, πρέπει να πάμε σε αναλογικότητα του 90%. Το τρίτο είναι ότι η εύνοια του πρώτου κόμματος. Το τέταρτο είναι ο πολυκερματισμός, αυτή διάσπαση, όλα στη λογική ότι μπορούν να φτάσουν στο 3%».

Ο Θεοδωράκης θέλει το 5%

Κλείνοντας την εκδήλωση ο Σταύρος Θεοδωράκης είπε: «Θα απαντήσω στον κ. Αυγερινό και να του πω ότι και εγώ είμαι της άποψης ότι το όριο για την είσοδο των κομμάτων στη Βουλή πρέπει να είναι το 5%. Δυστυχώς όμως για μένα μειοψήφησα στον πολιτικό σχεδιασμό του κινήματος και ως δημοκρατικό κόμμα  πήραμε μια συλλογική απόφαση το όριο να είναι το 3%. Το σύνθημα σήμερα θα μπορούσε και θα έπρεπε να ήταν: αλλάζουμε τα κόμματα, αλλάζουμε το εκλογικό σύστημα, αλλάζουμε την πολιτική. Αυτό είναι το δικό μου σύνθημα. Όσο αφορά το πρώτο είναι κάτι που εμείς προσπαθούμε να το κάνουμε: αλλάζουμε το Ποτάμι και νομίζω τον Φλεβάρη με το συνέδριό μας θα το έχουμε κατορθώσει. Η αλλαγή του εκλογικού συστήματος είναι θέμα δικό μας και των συμμάχων μας που θέλουν ένα πιο δίκαιο, αναλογικό και αντιπροσωπευτικό σύστημα. Η αλλαγή της πολιτικής είναι το μεγάλο ζητούμενο της κοινωνίας μας. Γι αυτό προσπαθούμε. Σας ευχαριστώ που ήσασταν απόψε εδώ».

Την παρουσίαση του νέου εκλογικού συστήματος που προτείνει το Ποτάμι έκαναν ο Δημήτρης Τσιόδρας, εκπρόσωπος τύπου του κινήματος και ο Νίκος Μηλαπίδης, διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας.

Ανακοινώσεις

Πέραν της πρότασης για τον εκλογικό νόμο το Ποτάμι άσκησε σκληρή κριτική στην κυβένρηση με δύο ανακοινώσεις. Η μία ήταν για την απειλή που εκτοξεύθηκε από την Ευρώπη για αναστολή της συνθήκης Σέγκεν στην Ελλάδα.

«Το καλοκαίρι έπαιξαν με την παραμονή της χώρας στο ευρώ. Μας κόστισε όσα και το νέο δάνειο. Σήμερα παίζουν με την παραμονή της χώρας στη συνθήκη Σένγκεν. Δηλαδή σήμερα παίζουν με την παραμονή της χώρας στον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο. Ο κίνδυνος να επιβάλουν στους Έλληνες τις βίζες και τα διαβατήρια επιστρέφει ξανά. Η ανικανότητα των ΣYΡΙΖΑΝΕΛ να πραγματοποιήσουν όσα οι ίδιοι συμφώνησαν και υπέγραψαν με τους εταίρους για τον έλεγχο των προσφυγικών ροών φέρνει τη χώρα κοντά στην έξοδο από τη Συνθήκη, όπως σαφώς αναφέρεται στο σημερινό τελεσίγραφο από τους εταίρους. Συμφωνούν, υπογράφουν και μετά είτε αδρανούν είτε κάνουν τα αντίθετα. Και βυθίζουν σταθερά την κοινωνία στην απομόνωση και στη μοιρολατρία, ότι τίποτε δεν αλλάζει σε αυτόν τον τόπο. Μια Κυβέρνηση που ενδιαφέρεται μόνο για τα πανηγύρια. Εγχώρια και με τα δικά της παιδιά».

Η δέυτερη ανακοίνωση εκδόθηκε για τις τροπολογίες του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης:

“Αυτή είναι η νοοτροπία της κυβέρνησης: Ψέμα, κουτοπονηριά και αφερεγγυότητα. Παραμένει ακόμη υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης ο κ. Αποστόλου; Αυτός που χτες κατέθεσε τροπολογία στη Βουλή λέγοντας ότι τις επιστροφές αγροτικών επιδοτήσεων τις νομοθετούμε διότι έχουμε καταδικαστεί και θα πληρώνουμε υπέρογκα πρόστιμα. Αλλά να μην ανησυχεί η Βουλή διότι -είπε- η κυβέρνηση στην πράξη δεν θα τις εισπράξει! Και ο ίδιος δε θα βάλει την υπογραφή του σε επιστροφές! Και είχε το θράσος να ζητήσει από το Κοινοβούλιο τη συνενοχή σε αυτή την απατεωνιά. Λες και οι εταίροι μας στην Ευρώπη δεν “μεταφράζουν” τα φτηνά κόλπα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Η καταρρακωμένη αξιοπιστία της χώρας δεν αντέχει άλλα φτηνά κόλπα. Δυστυχώς το Ποτάμι δικαιώνεται: Η πρόσκληση για συναίνεση δεν είναι παρά πρόσκληση σε συνενοχή”.