Εθνικές κάλπες χωρίς μνημόνιο

Πριν από λίγες ημέρες σε συζήτηση στο εντευκτήριο της Βουλής έμπειρος κοινοβουλευτικός σχολίαζε το μέλλον της κυβερνητικής συμμαχίας, ενώ προέβλεπε και το πότε θα οδηγηθούμε σε εθνικές εκλογές. Μάλιστα, όπως λένε οι περισσότεροι βουλευτές και με βάση τα έως τώρα δεδομένα (επιμονή ΣΥΡΙΖΑ να λέει «όχι» σε Πρόεδρο κοινής αποδοχής), η χώρα θα αναγκαστεί να προσφύγει στις κάλπες το 2015.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Όμως όπως έλεγε ο έμπειρος κοινοβουλευτικός «ο Σαμαράς δεν πρόκειται να ρισκάρει εκλογές, προτού έχει κάτι σίγουρο στα χέρια του, ώστε να υπάρξει ένα νέο αφήγημα προς τον ελληνικό λαό». Και αυτές είναι σύμφωνα με πληροφορίες οι σκέψεις του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος θέλει να προκαλέσει εκλογές μόλις ολοκληρωθεί ο απεγκλωβισμός από το Μνημόνιο. Με αυτόν τον τρόπο θα έχει αφοπλίσει την αντιπολίτευση από το βασικό της όπλο, που είναι η αντιμνημονιακή ρητορεία.

Οι κινήσεις του πρωθυπουργού είναι στοχευμένες προς αυτή την κατεύθυνση. Βήμα-βήμα κινείται με στόχο τον απεγκλωβισμό της χώρας από τη μέγγενη του μνημονίου, αλλά και τη στενή παρακολούθηση της τρόικας. Κατ’ αρχήν, ο πρωθυπουργός κινείται για οριστική συμφωνία με την τρόικα, η οποία θα επιτρέψει την εκταμίευση των επόμενων δόσεων, που θα λύσει τα χέρια στο οικονομικό επιτελείο. Εν συνεχεία αναμένει την πιστοποίηση του πρωτογενούς πλεονάσματος από την Eurostat, που το Μαξίμου το ανεβάζει στο 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Με βάση αυτό το ποσό, τότε το 70% θα διανεμηθεί σε χαμηλοσυνταξιούχους και ένστολους.

Η επόμενη ενέργεια είναι η ελάφρυνση του χρέους, μέσω της επιμήκυνσης ή νέας απομείωσης. Η κυβέρνηση ελπίζει ότι η συζήτηση θα ξεκινήσει τον Μάιο, αλλά όλα δείχνουν ότι οι δανειστές μας αποφεύγουν να το κάνουν. Έτσι, το πιθανότερο η απόφαση για επιμήκυνση του χρέους να ληφθεί τον Σεπτέμβριο. Εξάλλου, με την ομαλή εκταμίευση των δόσεων, η χώρα είναι ταμειακά εξασφαλισμένη έως τον Αύγουστο. Επίσης, κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι η Ελλάδα μπορεί να βγει φέτος στις αγορές, αφού πρώτα συμφωνηθεί το ύψος πρωτογενούς πλεονάσματος και ληφθεί η απόφαση- δέσμευση των Ευρωπαίων για αναδιάρθρωση του χρέους.

Ταυτόχρονα, όπως είπε ο πρωθυπουργός και σε πρόσφατη συνέντευξή του, «στόχος είναι η ταμειακή μείωση των φόρων στα ακίνητα, κάτι που θα γίνει αισθητή στην κοινωνία το τέλος του χρόνου».

Φυσικά, εάν συμβούν όλα αυτά, τότε το μνημόνιο θα αποτελέσει παρελθόν και ο Αντ. Σαμαράς θα πάει σε εθνικές εκλογές έχοντας αποκρούσει όλες τις ρητορείες της αντιπολίτευσης. Παρουσιάζοντας ένα νέο αφήγημα στον ελληνικό λαό, θα διεκδικήσει την ψήφο του.

Δεν αλλάζει η τακτική

Την ίδια ώρα, που στο Μαξίμου ισχυρίζονται πως ο σχεδιασμός εξελίσσεται βάσει προγράμματος από το εξωτερικό και ειδικά από την Ε.Ε., οι δηλώσεις είναι σε αντίθετη κατεύθυνση. Έτσι, μετά τον πολυπράγμονα Όλι Ρεν, ήρθε ο πρόεδρος του Εurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, να βάλει τη δική του πινελιά: «Οι αποφάσεις των εταίρων στην Ευρωζώνη για την Ελλάδα μπορούν να περιμένουν και μετά τις ευρωεκλογές, και πάντα υπό την προϋπόθεση ότι η αξιολόγηση της τρόικας θα κλείσει θετικά».

Όπως όλα δείχνουν, η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους αναμένεται να ξεκινήσει τον Αύγουστο, καθώς τότε τα νέα κοινοτικά όργανα θα είναι σε θέση να αξιολογήσουν την οικονομική πορεία της Ελλάδας. Ερωτηθείς για το ελληνικό χρέος, ο Γ. Ντάισελμπλουμ ανέφερε ότι το ελληνικό χρέος πρέπει να μειωθεί, το ζήτημα είναι ποιος θα το κάνει και πώς. «Αυτό είναι κάτι που θα συζητήσουμε μετά το καλοκαίρι», δήλωσε ο πρόεδρος της ευρωομάδας, στην ίδια γραμμή με τον επίτροπο Οικονομικών και Νομισματικών υποθέσεων, Όλι Ρεν.

Πάντως, στο Μαξίμου εμμένουν ότι «εμείς δεν αλλάζουμε γραμμή πλεύσης. Κινούμαστε με βάση τη συμφωνία του Νοεμβρίου του 2012 και στο τέλος θα διαψευστούν οι Κασσάνδρες».

Τι κρύβει η κόντρα Μέρκελ – Σοϊμπλε: Τα παιχνίδια των Ευρωπαίων δανειστών ενόψει ευρωεκλογών

Μέχρι πρότινος γνωρίζαμε για την έντονη διαμάχη του ΔΝΤ και της καγκελαρίας, αλλά μέσω του «Spiegel» αποκαλύφθηκε και κόντρα μέσα στη γερμανική κυβέρνηση, μεταξύ της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ και του υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που προκαλεί παρενέργειες και στην κεντρική γερμανική θέση έναντι της Ελλάδας.

Η κόντρα Μέρκελ – Σόιμπλε αλλάζει άρδην το πολιτικό περιβάλλον, ενώ η ατμόσφαιρα επιβαρύνεται και από την παραδοχή του επιτρόπου Όλι Ρεν, που μεταθέτει, όπως ήταν αναμενόμενο για τους γνωρίζοντες τα όσα συζητούνται στις Βρυξέλλες, για το καλοκαίρι και έπειτα από τις ευρωεκλογές τη μεγάλη συζήτηση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και για το χρηματοδοτικό κενό 2015-16.

Στο Μαξίμου σάστισαν προσωρινά με όσα είδαν το φως της δημοσιότητας. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός ζήτησε από το Άγιο Όρος, όπου ήταν, να έχει λεπτομερή περιγραφή της κατάστασης. Στο πρωθυπουργικό γραφείο αναγνωρίζουν ότι «παίζονται πολλά παιχνίδια» ενόψει και των ευρωεκλογών και κατανοούν, όπως λένε, τη σκοπιμότητα πίσω από τα όσα λέγονται και γίνονται, λίγο πριν από μια κρίσιμη μάχηγια το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όμως, τονίζουν με έμφαση ότι όλα είναι στο χέρι της Ελλάδας που επιδεικνύει αξιοζήλευτα αποτελέσματα, μετά από πολλές και επώδυνες θυσίες. Και όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, το βασικό όπλο της χώρας είναι το πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο είναι τριπλάσιο αυτού που αναμενόταν. Με αυτό το όπλο η Ελλάδα θα διεκδικήσει, τόσο την ελάφρυνση του χρέους, όσο και την έξοδο στις αγορές εντός του 2014.

Η κυβερνητική προσπάθεια είναι εξαιρετικά δύσκολη και όλα θα παιχθούν στο διεθνές σκηνικό, καθώς στο εσωτερικό ο πρωθυπουργός ελπίζει να αλλάξει το κλίμα με τη διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος, το οποίο θα το δώσει σε ποσοστό 70% για την ενίσχυση των πιο αδύναμων στρωμάτων. Αυτό θα είναι και το βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης στην πορεία προς τις εκλογές, παράλληλα με το σύνθημα πως ξεκινάει η μεταμνημονιακή εποχή.

Η μάχη στο εξωτερικό θα κριθεί στις λεπτομέρειες και στο πρωθυπουργικό επιτελείο τονίζουν ότι κανείς δεν μπορεί να προδικάσει το αποτέλεσμα, καθώς θα γίνουν τακτικές κινήσεις που μπορεί να αλλάξουν το τοπίο. Ο πρωθυπουργός ελπίζει να καταφέρει τη γερμανική πλευρά να συναινέσει σε μια μεγάλη λύση για το ελληνικό χρέος που θα είναι ωφέλιμη για την Ελλάδα και ποντάρει στη Μέρκελ, την οποία πιθανότατα θα συναντήσει και πάλι στο Βερολίνο, ενώ η ίδια αναμένεται και στην Αθήνα σε μια προσπάθεια ενίσχυσης του Αντ. Σαμαρά ενόψει ευρωεκλογών.

Πάντως, στο Μαξίμου λένε πως εάν πιστοποιηθεί το πρωτογενές πλεόνασμα, τότε ο Σόιμπλε έχει διαμηνύσει ότι θα προβεί σε δήλωση στήριξης της Ελλάδας, ακόμη κι εάν με αυτή την παρέμβαση δυσαρεστήσει την καγκελάριο.

Στην Αθήνα η τρόικα με κυβερνητικό στόχο την επίτευξη συμφωνίας μέχρι τις 10 Μαρτίου

Στην Αθήνα αναμένεται ότι θα «κλειδώσουν» τα νέα προαπαιτούμενα, αλλά και ο νέος εφαρμοστικός και οι υπόλοιπες παρεμβάσεις που θα ζητήσουν οι δανειστές προκειμένου να υπάρξει συμφωνία για τη δόση, αναφέρουν κοινοτικές πηγές. Τα ραντεβού αναμένονται σύμφωνα με κοινοτικές πηγές να αρχίσουν από μεθαύριο Δευτέρα, που θα επανέλθουν στην Αθήνα οι Τόμσεν, Μορς, Μαζούχ.

Η κυβέρνηση επιθυμεί, σύμφωνα με αρμόδια στελέχη, σχετικά «ήπιες» μεταρρυθμίσεις προ εκλογών, ώστε να διατηρηθούν οι ευαίσθητες πολιτικές ισορροπίες. Σύμφωνα με τα ίδια στελέχη, θέλει να παραπέμψει για τον Ιούνιο και τα… δύσκολα της νέας διαπραγμάτευσης. Πληροφορίες από κοινοτικές πηγές αναφέρουν ότι η τρόικα πιέζει για πιο ριζικές μεταρρυθμίσεις, ειδικά για τη λίστα του ΟΟΣΑ, φόρους υπέρ τρίτων, τράπεζες και Δημόσιο. Κυβέρνηση και δανειστές φέρεται να έχουν έρθει πιο κοντά, αλλά η μεγάλη μάχη αναμένεται πλέον στην Αθήνα.

Ο Γιάννης Στουρνάρας στις δηλώσεις του από τις Βρυξέλλες ήταν συγκρατημένα αισιόδοξος, αναφέροντας ότι υπάρχει ακόμη σημαντική δουλειά να γίνει, αλλά είναι «πολύ δύσκολο να μην τα βρούμε». Εξήγησε ότι η Ελλάδα έχει ήδη εκπληρώσει το 78% των υποχρεώσεών της στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχει δεσμευτεί να προωθήσει. Μάλιστα, «φωτογράφισε» και κάποια από τα βασικά ζητήματα που απομένουν: τη μείωση κατά 3,9% στις ασφαλιστικές εισφορές, ορισμένους φόρους υπέρ τρίτων και το μεγαλύτερο μέρος της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ. Σε ό,τι αφορά το αίτημα της τρόικας για ομαδικές απολύσεις, ο υπουργός Οικονομικών επεσήμανε ότι ο υπουργός Απασχόλησης, Γιάννης Βρούτσης, έχει αποστείλει στην τρόικα σχέδιο συμβατό προς τους σχετικούς κοινοτικούς κανονισμούς.

Στόχος της κυβέρνησης είναι να υπάρξει συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο επί της αξιολόγησης του προγράμματος πριν από την επόμενη συνεδρίαση του Eurogroup στις 10 Μαρτίου. Ο επίτροπος, Όλι Ρεν, πρόσθεσε ότι, αν και παραμένουν ορισμένα ανοιχτά θέματα, υπήρξε ενθαρρυντική πρόοδος τις τελευταίες ημέρες.

Μετά τις κάλπες…

Η «μάχη», αναφέρουν αρμόδια στελέχη, στο διαρθρωτικό πεδίο θα διαδραματιστεί και στις μεταρρυθμίσεις που η κυβέρνηση θέλει να αφήσει για μετά τις εκλογές, εξηγώντας στους δανειστές ότι δεν μπορούν να περάσουν από τη Βουλή. Μεταξύ αυτών κάποιες από τις μεταρρυθμίσεις που προβλέπονται στη λίστα του ΟΟΣΑ και προκαλούν πιέσεις (π.χ., αλλαγές στο γάλα, φάρμακα) και θέλουν να τις περάσουν σταδιακά.

Μεταξύ των διαρθρωτικών μέτρων που αναμένεται να ξεκλειδώσουν τη δόση σύμφωνα με πληροφορίες περιλαμβάνονται:

#Κινητικότητα 25.000 υπαλλήλων και απολύσεις 4.000.

#Πρόοδος στο θέμα διαχείρισης κόκκινων επιχειρηματικών δανείων μέσα από το νέο Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και άμεση διαμόρφωση του πλαισίου συνολικής διαχείρισης δανείων από το 2015 όταν θα ολοκληρωθεί η μεταβατική περίοδος απαγόρευσης πλειστηριασμών.

#Απόφαση για τη μέθοδο τιτλοποίησης εσόδων από αποκρατικοποιήσεις, παρεμβάσεις επιτάχυνσης έργου ΤΑΙΠΕΔ, παρεμβάσεις ταχύτερης διαδικασίας ολοκλήρωσης αποκρατικοποιήσεων.

#Ολοκλήρωση τεστ αντοχής τραπεζών και προώθηση της πώλησης Eurobank και των υπολοίπων τραπεζικών θεμάτων.

#Αναλυτικό και δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των μέτρων τόνωσης του ανταγωνισμού μέσα από τη λίστα ΟΟΣΑ με μεταρρυθμίσεις στο 100% των κλάδων (η Ελλάδα λέει για το 80% υπό την πίεση κλάδων και πολιτικών κύκλων).

#Αλλαγή του καθεστώτος ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα. Η Ελλάδα αρνείται και έχει προτείνει ενδιάμεση λύση.

#Μείωση κατά 3,9% των εργοδοτικών εισφορών χωρίς να υπάρξει δημοσιονομική επίπτωση. Η κυβέρνηση εκτιμά πολύ πιο χαμηλό το κόστος των παρεμβάσεων.

#Κατάργηση πολλών από τους φόρους υπέρ τρίτων. Η ελληνική εισήγηση είναι στα χέρια της τρόικας και πληροφορίες κάνουν λόγο για ήπιο σενάριο το οποίο πρέπει να γίνει αποδεκτό από τους δανειστές, έστω και με δέσμευση νέου «κύματος» αργότερα.

#Παρεμβάσεις για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.

#Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Πολιτικής 2014-2017. Έχει κατατεθεί σχέδιο στην τρόικα, αλλά δεν υπάρχει ακόμη αποδοχή σύμφωνα με πληροφορίες των στόχων, ειδικά από το 2015 και μετά, που βασίζονται στην ελληνική εκτίμηση για πολύ υψηλό πλεόνασμα.

#Συγκεκριμένοι στόχοι φορολογικών ελέγχων και παρεμβάσεων για την πάταξη της φοροδιαφυγής.

#Οργανικός νόμος με 3ετή δεσμευτικά όρια δαπανών και άλλες διατάξεις. Έχει σταλεί το σχέδιο στην Ε.Ε. και τελεί υπό έγκριση.