Η φθινοπωρινή σύναξη των… αγροφυλάκων   του Νότου

Έστω και παραφρασμένος, ο τίτλος της ελληνικής ταινίας που σκηνοθέτησε το 1999 ο Δήμος Αβδελιώδης «Η εαρινή σύναξις των αγροφυλάκων» μοιάζει να ταιριάζει γάντι στην πρωτοβουλία που σχεδιάζει να αναλάβει ο Αλέξης Τσίπρας και η ελληνική κυβέρνηση. Ποια είναι αυτή; Η με ιδιαίτερα συμβολικό και ουσιαστικό χαρακτήρα συνάντηση τον προσεχή Σεπτέμβριο στην Αθήνα των αρχηγών των χωρών του «Νότου» της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου

Τα PIGS επανέρχονται έτσι στο προσκήνιο, με άλλη βέβαια αφετηρία, μιας και στόχος του πρωθυπουργού δεν είναι άλλος από το να στήσει ένα ευρωπαϊκό προφίλ για τον ίδιο. Και το ζήτημα είναι αν οι εταίροι του θα του το επιτρέψουν.

Σύμφωνα με πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές, στη Συνάντηση των 7 χωρών του «Νότου» της Ευρώπης, της ευρωπαϊκής Μεσογείου, που βρίσκεται προς το παρόν στη φάση του προγραμματισμού, θα συμμετέχουν μαζί με την Ελλάδα, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Κύπρος και η Μάλτα.

Στο επίκεντρο της διάσκεψης –που σύμφωνα με τον έως τώρα προγραμματισμό σχεδιάζεται να διεξαχθεί στις 9 Σεπτεμβρίου (μία ημέρα πριν από τα εγκαίνια της ΔΕΘ)– αναμένεται να τεθούν οι μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ε.Ε. σε οικονομικό αλλά και πολιτικο-θεσμικό επίπεδο και θα συνιστά ουσιαστικά μια προσπάθεια κοινού βηματισμού των χωρών του ευρωπαϊκού «Νότου» απέναντι σε αυτές, όπως σημειώνουν κυβερνητικές πηγές.

Επισημαίνεται ότι η Συνάντηση αναμένεται να λάβει χώρα λίγες ημέρες πριν από τη Σύνοδο των «27» στην Μπρατισλάβα, που πραγματοποιείται με αντικείμενο το μέλλον της Ευρώπης, στον απόηχο και του Brexit.

 

Το ζητούμενο

O Αλέξης Τσίπρας επιθυμεί διακαώς τη συμμετοχή του Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ, του Ιταλού πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι, αλλά και των ηγετών της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Κύπρου και της Μάλτας, καθώς εκτιμά πως αυτό θα του δώσει την απαραίτητη αίγλη αλλά και βαρύτητα.

Επίσημα τουλάχιστον, πρώτο ζητούμενο αυτής της συνάντησης είναι η δημιουργία μιας κοινότητας μέσα στην ευρωπαϊκή κοινότητα με τη διαμόρφωση κοινής γραμμής απέναντι «στις πολιτικές λιτότητας και το γερμανικό δόγμα της σιδηράς δημοσιονομικής πειθαρχίας», όπως σχολιάζεται. Μάλιστα, εκτιμάται πως αυτή είναι και η κατάλληλη στιγμή διότι η πρόσφατη ελαστικότητα προς την Ισπανία και την Πορτογαλία και η απόφαση, με παρέμβαση Βερολίνου μάλιστα, να μην επιβληθούν κυρώσεις στις δύο χώρες για τα υπερβολικά τους ελλείμματα, άνοιξε ένα ρήγμα στη γραμμή αυτή, ένα ιδιότυπο δεδικασμένο το οποίο πιθανότατα θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στην περίπτωση άλλων χωρών.

Στο μυαλό του Αλέξη Τσίπρα δεν είναι τίποτε άλλο παρά η προσπάθεια για χαμηλότερα πλεονάσματα μετά το 2018. Στη μάχη αυτή που θα διεξαχθεί απέναντι στην άτεγκτη στάση του Βερολίνου, ο Έλληνας πρωθυπουργός επιθυμεί να συγκεντρώσει όσο το δυνατόν περισσότερους συμμάχους οι οποίοι βλέπουν και τη δική τους σειρά να φτάνει. Κρυφή του ελπίδα είναι χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία να αναγνωρίζουν τη στήριξη που η Ελλάδα τους παρείχε στην τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup.

 

Ολάντ και Ρέντσι τα «βαρόμετρα»

Ιδιαίτερης αξίας θα είναι η στάση που θα τηρήσουν ειδικά οι Φρανσουά Ολάντ και Ματέο Ρέντσι. Εκπροσωπούν δύο μεγάλες χώρες και οικονομίες της Ευρώπης που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα και εκτιμάται πως έχουν κάθε συμφέρον να σταθούν αρωγοί στην προσπάθεια αυτή. Ειδικά ο πρόεδρος της Γαλλίας εκτός από την πορεία της οικονομίας έχει ανοιχτό μέτωπο και με την τρομοκρατία του ISIS. Ενώ τα πεσμένα ποσοστά δημοφιλίας χρειάζονται επειγόντως τόνωση.

Ηγετικό προφίλ όμως χρειάζεται και ο Ματέο Ρέντσι. Ο Ιταλός πρωθυπουργός έχει ανοιχτό μέτωπο με το τραπεζικό σύστημα της χώρας του, μια λαϊκή αγανάκτηση που δυναμώνει και ένα δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση στη χώρα του το οποίο και επιθυμεί διακαώς να κερδίσει.

Ο Αλέξης Τσίπρας επενδύει και στην αγωνία του Πορτογάλου πρωθυπουργού. Ο Αντόνιο Κόστα έχει για τα καλά αντιληφθεί πως η χώρα του δεν είναι ασφαλής οικονομικά και το μέλλον θα πρέπει να τον βρει καλά προετοιμασμένο.

Η επιτυχία όμως της συνάντησης έχει ιδιαίτερη σημασία για τον Έλληνα πρωθυπουργό, για έναν ακόμα λόγο: ως υποψήφιος με το κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς θέλει να πείσει –ειδικά εντός συνόρων– ότι αλλάζει η Ευρώπη. Αυτό λίγο πριν από το κρίσιμο συνέδριο του κόμματός του.