Παιχνίδι με τον χρόνο παίζει το Μαξίμου

Προσφυγικό εναντίον άδειων ταμείων και στο κέντρο η πολυαναμενόμενη δόση. Παιχνίδι με τον χρόνο παίζει πλέον η κυβέρνηση, επιχειρώντας να κλείσει όλα τα ανοιχτά ζητήματα, αλλά κυρίως να κερδίσει μια καλύτερη συμφωνία από τους δανειστές με επιχείρημα τους χιλιάδες πρόσφυγες που συρρέουν στη Ελλάδα. Τα βλέμματα πάντως όλων βρίσκονται καρφωμένα στο επόμενο EWG, που θα κρίνει τη βιωσιμότητα της χώρας.

 

Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου

 

«Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι δεν θεωρούμε απαραίτητο να αλλάξουμε το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργού Οικονομικών, Μάρτιν Γιέγκερ, προσθέτοντας ότι το Σύμφωνο «περιέχει, ήδη, σήμερα δυνατότητες να προσεγγίσουμε τα πράγματα κατά περίπτωση με μεγαλύτερη ευελιξία». Διευκρίνισε, δε, ότι στην περίπτωση της Ελλάδας η συμφωνία του Ιουλίου περιλαμβάνει, ήδη, πολλή ευελιξία και ότι δεν υπάρχει λόγος να παρεκκλίνουμε εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης.

«Υπάρχει για κάθε κράτος-μέλος της Ευρωζώνης μία διαδικασία προϋπολογισμού, όπου η κάθε χώρα συζητά πολύ στενά με την Επιτροπή τα θέματά της και την κατάστασή της. Σε αυτές τις συζητήσεις παίζουν ρόλο και περισσότερα στοιχεία. Και βεβαίως μπορούν κατά περίπτωση να ληφθούν υπόψη και επιβαρύνσεις λόγω της προσφυγικής κρίσης. Το παράδειγμα που έχει συζητηθεί είναι η Αυστρία, αλλά δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην ισχύει αυτό και για άλλους», εξήγησε ο κ. Γιέγκερ.

Σε ερώτηση εάν η Ελλάδα μπορεί να αναμένει ευελιξία στην εφαρμογή του προγράμματος, απάντησε: «Η ελληνική κυβέρνηση έκανε τον Ιούλιο μία σαφή συμφωνία με τους εταίρους της. Αυτή η συμφωνία περιλαμβάνει, ήδη, πολλή ευελιξία, ήμασταν πολύ γενναιόδωροι με την Ελλάδα. Και δεν υπάρχει τώρα απολύτως κανένας λόγος να παρεκκλίνουμε από αυτό. Το καλοκαίρι συζητήσαμε για το εάν θα έπρεπε οι Έλληνες να κάνουν ακόμη περισσότερα. Τότε είπαμε, “όχι, αφήνουμε τώρα έτσι το μνημόνιο και δεν θα ζητηθεί από την Ελλάδα τίποτα πέρα από αυτό”. Αυτό σημαίνει, όμως, και από την άλλη πλευρά ότι οι Έλληνες, αυτονοήτως, πρέπει τώρα να εκπληρώσουν το μνημόνιο. Δεν μπορούμε εδώ να κάνουμε εκπτώσεις».

Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη του ελληνικού προγράμματος, ο εκπρόσωπος του κ. Σόιμπλε επεσήμανε ότι η τρόικα, αυτήν τη στιγμή, «εξετάζει κατά πόσο η ελληνική πλευρά έχει εκπληρώσει τους όρους που είναι απαραίτητοι, προκειμένου να προχωρήσουμε με την εκταμίευση των επόμενων δύο δισεκατομμυρίων ευρώ», και ανέφερε ότι υπάρχουν ακόμη «σημαντικά κενά», τα οποία «πρέπει να κλείσουν και πάνω σε αυτήν τη βάση θα μπορέσουμε τότε να συνεχίσουμε».

«Στις 9 Νοεμβρίου θα συναντηθεί το Eurogroup στις Βρυξέλλες και εκεί θα συζητήσουμε πάλι για την Ελλάδα και θα αξιολογήσουμε από κοινού εάν έχει υπάρξει αρκετή πρόοδος», κατέληξε ο κ. Γιέγκερ, πιστός στη σκληρή στάση που έχει υιοθετήσει ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Μόνο που η Αθήνα έχει διαφορετική άποψη. Ενώ προωθεί κανονικά τη λίστα με τα προαπαιτούμενα ώστε να κλείσει όλες τις εκκρεμότητες, ταυτόχρονα πιέζει για μια μικρή ανάσα με αιτιολογία το προσφυγικό. Και διόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός πως ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξε να αναφερθεί σε αυτό το θέμα κατά την ώρα του πρωθυπουργού στη Βουλή, εκμεταλλευόμενος και τη σχετική επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή της Ν.Δ., Γ. Κουμουτσάκου.

Μάλιστα, επεχείρησε να δώσει στο ζήτημα πανευρωπαϊκή διάσταση σημειώνοντας πως «τα κύματα του Αιγαίου δεν ξεβράζουν απλά νεκρούς πρόσφυγες, νεκρά παιδιά, αλλά ξεβράζουν στις ακτές μας τον ίδιο τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Διότι δεν μπορεί να μένει κανείς απαθής εδώ και μήνες σε μία ανθρωπιστική τραγωδία που εξελίσσεται με ευθύνη της Δύσης, με ευθύνη των δυτικών κυβερνήσεων». «Σήμερα όσοι έσπειραν ανέμους θερίζουν θύελλες. Μόνο που αυτές οι θύελλες αφορούν κυρίως τις χώρες της πρώτης υποδοχής», συμπλήρωσε σε μια προσπάθεια να καταδείξει τον ρόλο που διαδραματίζει η Ελλάδα και το βάρος που καλείται να σηκώσει. Από την ομιλία του δεν έλειψε και η αναφορά στη Γερμανία, σχολιάζοντας πως για εκείνον «το ευρωπαϊκό όραμα γεννήθηκε όταν έπεσε το Τείχος του Βερολίνου που χώριζε τον ίδιο λαό. Και σήμερα αυτό το ευρωπαϊκό όραμα πεθαίνει, όταν κάποιες χώρες υψώνουν τείχη και συρματοπλέγματα για να μην περάσουν από τα σύνορά τους οι πρόσφυγες».

Ξεκαθάρισε πως «ο ρόλος της Ελλάδας δεν είναι ρόλος επαίτη και φτωχού συγγενή που απλώς ζητά πρόσθετα κονδύλια. Αλλά ρόλος ενεργητικός, ρόλος ισότιμου εταίρου και πρωταγωνιστή, όχι μόνο στο προσφυγικό αλλά σε όλα τα ζητήματα διαχείρισης των πολλαπλών κρίσεων, στις οποίες τυγχάνει –και λόγω γεωγραφικής θέσης– να βρισκόμαστε στο “μάτι του κυκλώνα”». Από την ομιλία του δεν έλειψαν οι αναφορές σε οικονομική κρίση, στέλνοντας με τον τρόπο αυτό μηνύματα.

Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως πως ο Αλέξης Τσίπρας βρήκε έναν συμπαραστάτη στην προσπάθειά του, τον Γερμανό ΥΠΕΞ.

Την ανάγκη να στηριχθεί ενεργά η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης τόνισε η εκπρόσωπος του Φρανκ Βάλτε Σταϊνμάγερ.

Η κα Σαουάν Σέμπλι δήλωσε μία ημέρα μετά το ταξίδι του κ. Σταϊνμάγερ στην Αθήνα ότι η Ελλάδα δέχεται ιδιαίτερη επιβάρυνση από την προσφυγική κρίση και για αυτό θα πρέπει να στηριχθεί ενεργά.

Σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, ο Γερμανός ΥΠΕΞ, σύμφωνα με την εκπρόσωπό του, υπογράμμισε ότι είναι από μόνη της δύσκολη και ότι η Ελλάδα νιώθει την προσφυγική κρίση ως ιδιαίτερη επιβάρυνση. Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι από τη γερμανική πλευρά δεν δόθηκε κάποια υπόσχεση πέρα από τα 17 σημεία που συμφωνήθηκαν στις Βρυξέλλες.

«Είναι σαφές ότι η Ευρώπη προσπαθεί και ότι θα συνεχίσει να στηρίζει», σημείωσε η κα Σέμπλι και πρόσθεσε: «Εάν θέλουμε να λύσουμε την προσφυγική κρίση, πρέπει να κάνουμε μία συμφωνία με την Τουρκία και να στηρίξουμε ενεργά την ελληνική κυβέρνηση».

Έτσι, στο κυβερνητικό επιτελείο εξακολουθεί να υπάρχει η προσδοκία μιας ήπιας δημοσιονομικής χαλάρωσης σε αντάλλαγμα για το μεγάλο βάρος που σηκώνει η Ελλάδα στο προσφυγικό – προσδοκία, την οποία ενίσχυσε και η δήλωση του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ στο Ευρωκοινοβούλιο, ότι η Επιτροπή θα επιδείξει «ευελιξία» στην εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας ανάλογα με τη στάση των κρατών μελών στο προσφυγικό ζήτημα.

Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί πως η Ιταλία, η Αυστρία, το Βέλγιο και η Φινλανδία έχουν ήδη υποβάλει αίτημα στην Κομισιόν να αναγνωριστεί στη δημοσιονομική προσαρμογή τους το κόστος του προσφυγικού, δηλαδή να μην υπολογιστεί στα ελλείμματα του 2016.

Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες κάνουν λόγο για μια πρώτη, ήδη, αποτίμηση του κόστους –και της παράλληλης δημοσιονομικής χαλάρωσης– για την Ιταλία λίγο πάνω από τα 3 δισ. ευρώ, ενώ το ίδιο ακριβώς ποσό εισηγήθηκε, αυτοπροσώπως, η Άνγκελα Μέρκελ να δοθεί στην Τουρκία από τα ευρωπαϊκά ταμεία εν είδει ανταλλάγματος για το κόστος που επωμίζεται στο προσφυγικό. Χθες δε, ο ίδιος ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ήρθε να σπάσει και το τελευταίο ταμπού, αφήνοντας να εννοηθεί ότι και η Γερμανία θα παρακάμψει τον «χρυσό κανόνα» των μηδενικών ελλειμμάτων για να ανταποκριθεί στο κόστος υποδοχής και φιλοξενίας των προσφυγικών κυμάτων, χωρίς να αναγκαστεί να εισαγάγει νέους φόρους – ένα κόστος, που η Ένωση Γερμανικών Πόλεων υπολογίζει ανάμεσα στα 7 και τα 16 δισ. ευρώ.

Για την περίπτωση της Ελλάδας, οι πληροφορίες θέλουν να επιχειρείται η αποσύνδεση των δύο ζητημάτων και η ελάφρυνση να έρθει μόνο εφόσον η χώρα εφαρμόσει πρώτα πλήρως τον πρώτο κύκλο των περίφημων «προαπαιτούμενων» και δείξει εμπράκτως ότι τηρεί τις δεσμεύσεις της.

 

Όλα δείχνουν ότι έρχονται νέα μέτρα για τους φορολογούμενους

Την ίδια ώρα, όμως, η κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί και προβλήματα που η ίδια έχει δημιουργήσει και, όπως όλα δείχνουν, θα οδηγήσουν σε νέα μέτρα για τους φορολογούμενους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο ΦΠΑ στην παιδεία, με τους δανειστές να ξεκαθαρίζουν πως δεν συζητείται καν το ενδεχόμενο της κλιμακωτής φορολόγησης. Όπως από την πρώτη στιγμή είχε γράψει η «Α», ισοδύναμα δεν προκύπτουν παρά μόνο… η φορολόγηση! Σε αυτό το πλαίσιο και η συζήτηση που έχει ανοίξει για αυξήσεις στα τέλη κυκλοφορίας, ακόμα και η θέσπιση τέλους ακινησίας ώστε να αποτραπούν οι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων από την κατάθεση των πινακίδων! Αν και το σχέδιο αυτό δεν δείχνει να ευδοκιμεί, μιας και βιάζει τη λογική και τους νόμους, δείχνει παρ’ όλα αυτά ξεκάθαρα το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η κυβέρνηση.

Σημαντικό κόλλημα υπάρχει και στο θέμα των κόκκινων δανείων. Και αν φημολογείται μια συμφωνία κυριών της κυβέρνησης με τους τραπεζίτες ώστε να μην προχωρήσουν οι πλειστηριασμοί (που πλέον δεν προστατεύεται η πρώτη κατοικία), κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει τι θα συμβεί στο άμεσο μέλλον. Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται, προκειμένου να εξευρεθεί ο «έντιμος συμβιβασμός» που προανήγγειλαν ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόφσκις. Οι πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι καταβάλλεται προσπάθεια να κλειδώσει η χρυσή τομή για την προστασία από τους πλειστηριασμούς σε ένα πλαίσιο που θα θέτει ως όριο τα 160.000 ευρώ για την αντικειμενική τιμή του ακινήτου και τα 20.000 ευρώ ετησίως για το εισοδηματικό κριτήριο (ζευγάρι χωρίς παιδιά).

Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επαναλαμβάνει προς όλους τους ξένους συνομιλητές του ότι η πολιτική σταθερότητα είναι προϋπόθεση για την επιτυχία του προγράμματος, και συναρτά αυτή την πολιτική σταθερότητα με τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, παραπέμποντας στις αντιδράσεις που θα προκληθούν εάν επικρατήσουν οι απόψεις των δανειστών στο θέμα των «κόκκινων» δανείων.