Στον από μηχανής… Γιουνκέρ ελπίζει πλέον το Μαξίμου

 

Σε μια νέα συμβιβαστική πρόταση διά χειρός Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, αλλά από Δευτέρα, ελπίζει το Μέγαρο Μαξίμου μετά τη δραματική εβδομάδα που ολοκληρώθηκε με υψηλούς τόνους στη Βουλή. Η διαπραγμάτευση φαίνεται να οδηγείται σε πλήρες αδιέξοδο και με τη σφραγίδα του κόμματος, ενώ στο παιχνίδι έχει μπει για τα καλά Ρωσία και ΗΠΑ με αφορμή τον αγωγό φυσικού αερίου.

 

Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου

 

Και με την έγκριση του κόμματος ο Αλέξης Τσίπρας απορρίπτει δίχως άλλη συζήτηση την πρόταση των δανειστών για συμφωνία.

«Οι απαιτήσεις των δανειστών είναι προκλητικές και δεν γίνονται αποδεκτές. Η επιμονή τους να εφαρμόσουν το πρόγραμμα της κυβέρνησης Σαμαρά θα πέσει στο κενό. Προσκρούει στην κοινή λογική, αλλά και στην εντολή του ελληνικού λαού για υπέρβαση της λιτότητας και επαναφορά της αξιοπρέπειας και της δημοκρατίας. Σύμμαχός μας είναι ο ελληνικός λαός, σε αυτόν απολογούμαστε και από αυτόν αντλούμε δύναμη και έμπνευση για τις μάχες που έρχονται», σημειώνει η πολιτική γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ σε ανακοίνωσή της αργά το μεσημέρι της Παρασκευής με την οποία παρέχει πολιτικό άλλοθι στον πρωθυπουργό.

Μετά το ταξίδι-αστραπή του Αλέξη Τσίπρα στις Βρυξέλλες την περασμένη Τετάρτη όπου και απέρριψε δίχως άλλη συζήτηση τα όσα του μετέφερε ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, ο πρωθυπουργός επέλεξε να μεταφέρει την συζήτηση στη Βουλή ικανοποιώντας και ένα πάγιο αίτημα της αντιπολίτευσης αλλά με τους δικούς του όρους. Ξεκαθάρισε πως η κυβέρνηση δεν έχει εντολή για να υπογράψει τις απαιτήσεις αυτές των δανειστών και κάλεσε τα κόμματα της αντιπολίτευσης να τοποθετηθούν σχετικά.

 

Ομολογία…

Την ίδια ώρα κύκλοι του Μεγάρου Μαξίμου ομολογούσαν τη μνημονιακή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ κάνοντας λόγο για υποχωρήσεις ξεκαθαρίζοντας όμως πως «η πρόταση που παρουσιάστηκε από τους θεσμούς περιέχει ακραίες θέσεις που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές από την ελληνική κυβέρνηση». Ταυτόχρονα κοινοτικοί κύκλοι από τις Βρυξέλλες ανέφεραν ότι ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ επεξεργάζεται νέο συμβιβαστικό σχέδιο. Κατά τους ίδιους κύκλους, είναι πολύ πιθανό τη Δευτέρα να υπάρξει νέα μίνι σύνοδος κορυφής των «πέντε» –Μέρκελ, Ολάντ, Λαγκάρντ, Ντράγκι, Γιούνκερ–, ενώ πλέον ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο συνάντησης την Τρίτη του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη με τον Γερμανό ομόλογό του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, τη συνάντηση έχει ζητήσει η ελληνική πλευρά με τον εκπρόσωπο του γερμανικού υπουργείου να τονίζει πως ένα τέτοιο ραντεβού ίσως πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τρίτη.

Το μεγαλύτερο ίσως πρόβλημα αυτήν τη στιγμή για την κυβέρνηση είναι το ΔΝΤ, μετά την απόφαση να μην πληρωθεί η τρέχουσα δόση αλλά όλες του Ιουνίου να μεταφερθούν στα τέλη του μήνα. Όχι επί της ουσίας για τη μεταχρονολόγηση αλλά κυρίως γιατί άδειασαν τη διευθύντρια του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία λίγες ώρες πριν δήλωνε βέβαιη πως η πληρωμή θα γίνει κανονικά.

Πολύ δε περισσότερο που όπως κυνικά ομολόγησε ο Γιώργος Σταθάκης η κυβέρνηση δεν πλήρωσε για λόγους τακτικής, υπονοώντας πως με τον τρόπο αυτό επιχειρείται ενός είδους εκβιασμός. Πιο συγκεκριμένα και μιλώντας στο ραδιόφωνο του BBC, σημείωσε ότι η Ελλάδα είχε τα χρήματα της δόσης.

«Υπήρχε ήδη στο τραπέζι μια πρόταση από το ΔΝΤ, επομένως νομίζω ότι η κυβέρνηση επέλεξε να την αποδεχτεί και να πληρώσει στο τέλος του μήνα», σημείωσε ο Έλληνας υπουργός. Κατόπιν, στην ερώτηση του δημοσιογράφου «Επομένως έχετε τα χρήματα, αλλά επιλέξατε να μην τα δώσετε;», ο υπουργός απάντησε: «Σωστά».

Στόχος του εκβιασμού δεν είναι άλλος από το να υπάρξει υπαναχώρηση των πιστωτών στο θέμα της μείωσης των συντάξεων, ενώ το Μαξίμου ξεκαθαρίζει ήδη προς πάσα κατεύθυνση πως δεν πρόκειται να υπογράψει συμφωνία «που δεν θα περιλαμβάνει λύση για το χρέος».

«Δεν έχει κανένα νόημα να υπογράψουμε έστω κι ένα επώδυνο μέτρο, εάν δεν υπάρχει πρόβλεψη για ελάφρυνση του χρέους. Χωρίς λύση για το χρέος, σε λίγους μήνες θα βρεθούμε μπροστά στα ίδια αδιέξοδα, ακόμη κι αν… καταργήσουμε εντελώς μισθούς και συντάξεις», τόνιζε χαρακτηριστικά στέλεχος που μετέχει στις διαπραγματεύσεις. Ως περαιτέρω βασικοί άξονες για την όποια συμφωνία τίθενται τα χαμηλά πλεονάσματα –στα οποία ήδη υπάρχει σύγκλιση–, η ύπαρξη προγράμματος επενδύσεων και, βεβαίως, οι «κόκκινες γραμμές» μισθών και συντάξεων.

Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, το μήνυμα που εκπέμπεται είναι ότι για κάθε «έκπτωση» στις μνημονιακές απαιτήσεις, η Αθήνα θα πρέπει να παρουσιάσει κοστολογημένα ισοδύναμα μέτρα. Οι πιστωτές, δε, δείχνουν έτοιμοι να επιστρατεύσουν και το «όπλο» της νέας παράτασης στο μαρτύριο της σταγόνας – ήτοι, να προχωρήσουν σε νέα παράταση του «ισχύοντος προγράμματος» και μετά το τέλος Ιουνίου όπως μετέδωσε το Reuters, οδηγώντας σε νέο κύκλο αβεβαιότητας και στασιμότητας.

Επιπλέον, τη δυσαρέσκεια των στελεχών του ΔΝΤ αποτυπώνουν τα δημοσιεύματα του ξένου Τύπου, που σχολιάζουν πως η κίνηση αυτή της κυβέρνησης δείχνει «περιφρόνηση» της Ελλάδας προς το Ταμείο. Αναλυτές από την Ευρωπαϊκή Ένωση εκτιμούν πάντως πως η κίνηση αυτή της Ελλάδας μάλλον έριξε «λάδι στη φωτιά» των σχέσεων με το ΔΝΤ, που θεωρείται ο «σκληρός» παίκτης της διαπραγμάτευσης. Οι προτάσεις του Ταμείου απέχουν πολύ από εκείνες της ελληνικής κυβέρνησης και η μη καταβολή της δόσης δεν πρόκειται να βελτιώσει την κατάσταση, σημείωνε χαρακτηριστικά ο Guardian.

Παράλληλα, ο δημοσιογράφος Peter Spiegel από τους «Financial Times» αποκαλύπτει πως, για την κίνηση εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, δεν γνώριζε ούτε ο εκπρόσωπός της στο Euroworking Group, η συνεδρίαση του οποίου βρισκόταν σε εξέλιξη το απόγευμα της Πέμπτης – την ώρα δηλαδή που κατατέθηκε το ελληνικό αίτημα. Οι πληροφορίες αυτές έρχονται «σε συμπλήρωμα» εκείνων από την Αθήνα, που έλεγαν πως ούτε πολλοί και κορυφαίοι υπουργοί της κυβέρνησης γνώριζαν για την κίνηση αυτή.

Κατά την επίσημη ενημέρωση από την Κομισιόν την Παρασκευή, ο Μαργαρίτης Σχοινάς ουσιαστικά «κάλυψε» την ελληνική κυβέρνηση για την κίνηση αυτή, δηλώνοντας πως η ενοποίηση των δόσεων είναι σύμφωνη με τους κανόνες του Ταμείου, έχει χρησιμοποιηθεί ξανά στο παρελθόν και δεν εγείρει ζητήματα για την ικανότητα της Ελλάδας να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της.

Η απόφαση της Ελλάδας να ομαδοποιήσει τις δόσεις του Ιουνίου προς το ΔΝΤ σε μία δεν ανησυχεί τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), όπως αναφέρουν ευρωπαϊκές πηγές.

Πηγές της ΕΚΤ, από την άλλη, αρνήθηκαν να σχολιάσουν το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης, παραπέμποντας στη δήλωση του προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε από τη Φρανκφούρτη στις 3 Ιουνίου. Συγκεκριμένα, σε ερώτηση αν η ομαδοποίηση των δόσεων από την Ελλάδα προς το ΔΝΤ έχει συνέπειες στο πρόγραμμα κουρέματος ενεχύρων που προβλέπει ο μηχανισμός ELA, o Μάριο Ντράγκι απάντησε ότι δεν θέλει να το σχολιάσει, σημείωσε όμως τα εξής: «Θα πρέπει να εξετάσουμε επακριβώς ποιες είναι οι προϋποθέσεις. Η δυνατότητα ομαδοποίησης των πληρωμών έχει χρησιμοποιηθεί από μία χώρα τη δεκαετία του ’70, αν δεν απατώμαι, και θα δούμε».

 

 

H έκρηξη των ΗΠΑ για τον αγωγό και το τηλεφώνημα στον Πούτιν

 

Και μέσα σε όλα αυτά, την Παρασκευή το πρωί ο πρωθυπουργός ζήτησε να μιλήσει με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, κάτι που έγινε λίγο αργότερα. Και μπορεί κυβερνητικές πηγές να αναφέρουν ότι μεταξύ των δύο ηγετών συζητήθηκαν ζητήματα που αφορούν την επιχειρηματική και ενεργειακή συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, την επικείμενη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στην Αγία Πετρούπολη, στο πλαίσιο του Οικονομικού Φόρουμ, και τη συμμετοχή της Ελλάδας στην επενδυτική τράπεζα των BRICS, όμως η τηλεφωνική επικοινωνία πραγματοποιήθηκε λίγες ώρες μετά την παρέμβαση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο επί της ουσίας προέτρεψε την Ελλάδα να ακυρώσει τα όποια σχέδιά της για τη διέλευση ρωσικού φυσικού αερίου από τη χώρα.

Υπενθυμίζεται πως η παρέμβαση από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού προκάλεσε την έντονη αντίδραση του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτη Λαφαζάνη.

Ο κ. Λαφαζάνης έκανε λόγο για προκλητικές και σχεδόν απειλητικές δηλώσεις και πρόσθεσε ότι «η Ελλάδα δεν είναι “οικόπεδο” και δεν εκβιάζεται ούτε θεωρεί ότι με τις ενεργειακές επιλογές της γίνεται μέρος κανενός προβλήματος».

«Αντίθετα», πρόσθεσε, «η επιλογή να στηρίξουμε στο ελληνικό έδαφος έναν αγωγό με ρώσικο φυσικό αέριο είναι εθνικά και οικονομικά ωφέλιμη, ενώ δίνει θετικές λύσεις για τη συνεργασία, την ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια της περιοχής μας και της Ευρώπης».

Προηγήθηκε η δήλωση του κ. Χόχσταϊν, συντονιστή του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για τις διεθνείς ενεργειακές υποθέσεις, στο 31ο συνέδριο της παγκυπριακής οργάνωσης ΠΣΕΚΑ, ότι αν προχωρήσει ο αγωγός που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Ευρώπη, η Ελλάδα θα γίνει μέρος του προβλήματος αντί της λύσης και ζήτησε τη βοήθεια της κυπριακής ομογένειας ώστε να μην προωθηθεί, καθώς εκτίμησε ότι αυτός θα ακυρώσει όλα τα εναλλακτικά σχέδια, αυξάνοντας την εξάρτηση από τη Ρωσία. Επιπλέον, η συνομιλία ακολούθησε την άσχημη τροπή που πήρε η διαπραγμάτευση μεταξύ Ελλάδας και δανειστών.

Και πριν προλάβει ο πρωθυπουργός να κατεβάσει το ακουστικό του από το Μέγαρο Μαξίμου, σε άτυπη ενημέρωση κλήθηκαν οι δανειστές να αναλάβουν την ευθύνη για τα αναγκαία βήματα προς μία κοινά αποδεκτή συμφωνία.

«Το σχέδιο προτάσεων της ελληνικής κυβέρνησης δεν συνιστά σύνοψη του προγράμματός της, αλλά καταγραφή των συγκλίσεων που σημειώθηκαν στο Brussels Group. Πρόκειται για το πλαίσιο/βάση μιας κοινά αποδεκτής συμφωνίας που θα διασφαλίσει συνολικά τη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας.

»Η πρόταση, αντιθέτως, των δανειστών παρέκαμψε τις τετράμηνες διαπραγματεύσεις επιστρέφοντας στο μνημονιακό πρόγραμμα που απορρίφθηκε στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου.

»Είναι προφανές ότι η δέσμευση σε συγκλίσεις δεν μπορεί παρά να αφορά και τα δύο μέρη και να οδηγεί σε συνολική λύση», τόνιζε χαρακτηριστικά το πρωθυπουργικό περιβάλλον.

Η υπηρεσία Τύπου του Κρεμλίνου δεν έκρυψε πως στην επικοινωνία των δύο πολιτικών ανδρών κυρίαρχο ρόλο είχε ο αγωγός: «Συζητήθηκαν τα πρακτικά βήματα για την υλοποίηση των συμφωνιών που επιτεύχθηκαν κατά την πρόσφατη επίσκεψη εργασίας του Α. Τσίπρα στη Ρωσία, και ειδικότερα η σχεδιαζόμενη κατασκευή υποδομών μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω του εδάφους της Τουρκίας και της Ελλάδας», αναφέρεται.