«Δίχτυ» στήριξης της Κομισιόν για τα… άδεια δίχτυα των Ευρωπαίων ψαράδων

Η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας στα εδάφη της Ουκρανίας πυροδότησε ως γνωστόν την αύξηση των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών, προκαλώντας με τη σειρά της υψηλό πρόσθετο λειτουργικό κόστος και συμπίεση των περιθωρίων κέρδους σχεδόν σε όλους τους παραγωγικούς τομείς των οικονομιών ανά τον κόσμο.

Επιμέλεια: Νίκος Τσαγκατάκης

Από τους πληττόμενους κλάδους είναι και αυτοί της αλιείας, των υδατοκαλλιεργειών και της μεταποίησης θαλασσινών.

Όπως εξηγείται αρμοδίως, ο λόγος που η καλπάζουσα ενεργειακή ακρίβεια πλήττει τους Ευρωπαίους αλιείς είναι ο προφανής. Ότι, δηλαδή, τους κοστίζει λιγότερο να μένουν δεμένοι στα μουράγια από το να βγαίνουν για ψάρεμα. Αυτό το γεγονός καθιστά ουσιαστικά μη κερδοφόρο ολόκληρο τον στόλο της Ένωσης.

Ειδικά για τα αλιευτικά σκάφη που δραστηριοποιούνται στον Εύξεινο Πόντο ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουν δεν είναι μόνο ο βομβαρδισμός της ακρίβειας, αλλά και τα πραγματικά πυρά των εμπολέμων που τους έχει οδηγήσει στην προληπτική αναστολή των δραστηριοτήτων τους.

Στη λίστα των πληγμάτων που έχουν δεχθεί οι αλιείς εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία θα πρέπει τέλος να συμπεριληφθεί και το αυξημένο υλικοτεχνικό και μεταφορικό κόστος. Σε ένα τέτοιο συνολικά δυσμενές κλίμα, αυτό που αναμένεται να συμβεί είναι ότι η αγορά αλιευτικών προϊόντων θα αντιμετωπίσει κλυδωνισμό λόγω αρνητικής προσφοράς, τόσο σε νωπά αλιευτικά προϊόντα εξαιτίας των αποφάσεων των αλιέων να παύσουν να αλιεύουν, όσο και σε ορισμένα μεταποιημένα ή κονσερβοποιημένα προϊόντα ως συνέπεια της έλλειψης πρώτων υλών.

Πάτησε το κουμπί (της στήριξης) η Κομισιόν
Με δεδομένο ότι η πολεμική κρίση έρχεται έπειτα από την οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία του κορωνοϊού και οι συγκεκριμένοι κλάδοι χρειάζονταν ένα δίχτυ στήριξης και προστασίας, η Κομισιόν πάτησε το «κουμπί» ενεργοποίησης του μηχανισμού αντιμετώπισης κρίσεων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας. Μέσω αυτού του «εργαλείου», οι Βρυξέλλες θα δώσουν το… τράτο στα κράτη-μέλη να χορηγούν χρηματική αποζημίωση στις επιχειρήσεις για το διαφυγόν τους εισόδημα, λόγω της τρέχουσας διατάραξης της αγοράς, καθώς και «ενίσχυση αποθήκευσης» στις οργανώσεις παραγωγών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μηχανισμός που ενεργοποιείται επιτρέπει στα κράτη-μέλη τής Ε.Ε. να χορηγούν δύο είδη μέτρων αντιμετώπισης της κρίσης:

α) Χρηματική αποζημίωση των επιχειρήσεων στους τομείς της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και της μεταποίησης για το διαφυγόν εισόδημα και το πρόσθετο κόστος λόγω της τρέχουσας διατάραξης της αγοράς. Το πρόσθετο ενεργειακό κόστος μπορεί να καλύπτεται από την αποζημίωση, εφόσον συνδέεται με τη διατάραξη της αγοράς που προκάλεσε η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.

β) Χρηματική αποζημίωση των οργανώσεων παραγωγών, εφόσον εφαρμόζουν τον μηχανισμό αποθεματοποίησης της κοινής οργάνωσης των αγορών («ενίσχυση για αποθεματοποίηση»). Ο μηχανισμός αυτός επιτρέπει στις οργανώσεις παραγωγών να αποθεματοποιούν τα προϊόντα των μελών τους, προκειμένου να εξασφαλίζουν ικανοποιητικά επίπεδα τιμών στην αγορά.

Τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν εάν επιθυμούν ή όχι να κάνουν χρήση των μέτρων αυτών, με τις Βρυξέλλες να έχουν θέσει σε εφαρμογή τον μηχανισμό στήριξης των αλιέων αναδρομικά από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, ημερομηνία που ξεκίνησε η Ρωσία την εισβολή της στην Ουκρανία, και με την πρόνοια αυτός να παραμείνει ενεργοποιημένος μέχρι το τέλος τού 2022. Αν τα κράτη αποφασίσουν να κάνουν χρήση του πακέτου στήριξης, θα πρέπει να το συμπεριλάβουν στην επόμενη έκδοση του οικείου προγράμματος Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας που θα υποβάλουν στην Επιτροπή.