ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ: Όταν μιλούν οι αριθμοί περισσεύουν οι ίντριγκες

Τη μερίδα του λέοντος της οικονομικής ειδησεογραφίας κέρδισαν αυτή την εβδομάδα τα ΕΛ.ΠΕ., καθώς το πρωί της Πέμπτης έπεσαν στο υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος οι υπογραφές στις συμβάσεις μίσθωσης για την παραχώρηση των δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις περιοχές «Άρτα-Πρέβεζα» και «Βορειοδυτική Πελοπόννησος».

Ωστόσο η είδηση που είχε περισσότερο παρασκήνιο και… ίντριγκα αφορούσε την αναβολή για τις 23 Ιουνίου της συνεδρίασης της γενικής συνέλευσης των μετόχων των Ελληνικών Πετρελαίων. κατόπιν σχετικού αιτήματος της Paneuropean Oil and Industrial Holdings S.A., του ομίλου Λάτση, η οποία ελέγχει το 45,47 % των μετοχών των ΕΛ.ΠΕ.

Σύμφωνα με την επιστολή της Paneuropean που ανέγνωσε στη Γ.Σ. ο πρόεδρος των ΕΛ.ΠΕ., Στάθης Τσοτσορός, αιτιολογία για την αναβολή είναι επισήμως το γεγονός ότι δεν έχουν ολοκληρωθεί οι συζητήσεις μεταξύ των βασικών μετόχων, δηλαδή της Paneuropean και του ελληνικού Δημοσίου. Και τονίζουμε το «επισήμως», διότι οι πληροφορίες για τις πραγματικές αιτίες της αναβολής είναι συγκεχυμένες.

Κατά μία εκδοχή το θέμα που εκκρεμεί αφορά τα «θέλω» του Ομίλου Λάτση περί αύξησης της εκπροσώπησης της Paneuropean στη διοίκηση των ΕΛ.ΠΕ., ώστε αυτή η εκπροσώπηση να αναλογεί αριθμητικά με την πλειοψηφική συμμετοχή της στο μετοχικό κεφάλαιο των Ελληνικών Πετρελαίων.

Άλλες, πάλι, πληροφορίες ανέδειξαν ως αιτία της αναβολής έναν εκτεταμένο διαγκωνισμό του Ομίλου Λάτση με το Δημόσιο, ο οποίος περιλαμβάνει και την επένδυση στο πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού με τις καταγγελλόμενες καθυστερήσεις στην έναρξη των εργασιών λόγω θεμάτων που ανέκυψαν με την αρχαιολογική και τη δασική υπηρεσία.

Η «ομάδα» που ξεκίνησε να κερδίζει
Τις ημέρες που μεσολάβησαν από την αναβολή τής Γ.Σ. μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ο ηλεκτρισμός στην ατμόσφαιρα μεταξύ των εμπλεκόμενων πλευρών μοιάζει να έχει καταλαγιάσει. Αυτό ωστόσο δεν εξαλείφει τις αιτίες που λέγεται ότι έχουν τις ρίζες τους στην εποχή της συγχώνευσης Πετρόλα – ΕΛ.ΠΕ. και στους όρους που τη συνόδευαν.

Κατ’ αρχάς, να πούμε ότι το νυν Δ.Σ. των ΕΛ.ΠΕ. συμπλήρωσε μόλις δύο χρόνια θητείας. Συγκεκριμένα στις 4 Μαΐου 2015 το ελληνικό Δημόσιο γνωστοποίησε –σύμφωνα και με το άρθρο 20 του καταστατικού των ΕΛ.ΠΕ.– τον εκ μέρους του διορισμό τού Στάθη Τσοτσορού, του Γρηγόρη Στεργιούλη, του οικονομολόγου Ανδρέα Σιάμισιη, του χημικού μηχανικού Γεώργιου Γρηγορίου, του χημικού μηχανικού Στρατή Ζαφείρη, του δικηγόρου Σωτήρη Κοντονάσιου και του οικονομολόγου Γεώργιου Μαλόγλου ως μελών του Δ.Σ. της εταιρείας, εκφράζοντας μάλιστα την επιθυμία να εκλεγεί πρόεδρος ο Στ. Τσοτσορός και διευθύνων σύμβουλος ο Γρ. Στεργιούλης.

Την ίδια ημερομηνία, η Paneuropean (όμιλος Λάτση) διόρισε ως νέο μέλος του Δ.Σ. των ΕΛ.ΠΕ. τον Γεώργιο Αλεξόπουλο, ενώ αποφάσισε την παραμονή ως μέλους τον, επίσης διορισθέντα από εκείνη, Θεόδωρο Βάρδα.

Απόρροια της συμφωνίας του 2003, το Δ.Σ. των ΕΛ.ΠΕ. αποτελείτο από 7 μέλη που διορίζονταν από το Δημόσιο, από 2 μέλη που προτείνονταν από την Paneuropean του ομίλου Λάτση, ενώ από 2 μέλη (σύνολο 4) είχαν οι μέτοχοι της μειοψηφίας και των εργαζομένων, αντίστοιχα.

Σήμερα, δύο χρόνια μετά, το Δ.Σ. των ΕΛ.ΠΕ. έχει την εξής σύνθεση:
# Στάθης Τσοτσορός, πρόεδρος Δ.Σ., εκτελεστικό μέλος Δ.Σ.
# Γρηγόριος Στεργιούλης, διευθύνων σύμβουλος, εκτελεστικό μέλος Δ.Σ.
# Ιωάννης Ψυχογυιός, εκτελεστικό μέλος Δ.Σ.
# Ανδρέας Σιάμισιης, εκτελεστικό μέλος Δ.Σ
# Θεόδωρος-Αχιλλέας Βάρδας, μη εκτελεστικό μέλος Δ.Σ.
# Γεώργιος Γρηγορίου, μη εκτελεστικό μέλος Δ.Σ.
# Στρατής Ζαφείρης, μη εκτελεστικό μέλος Δ.Σ.
# Δημήτριος Κοντοφάκας, μη εκτελεστικό μέλος Δ.Σ.
# Βασίλειος Κουνέλης, μη εκτελεστικό μέλος Δ.Σ.

Από τους παραπάνω οι κ.κ. Γ. Γρηγορίου, Στρ. Ζαφείρης, Δ. Κοντοφάκας και Β. Κουνέλης «πιστώνονται» ως κυβερνητικές επιλογές, οι Σιάμισιης και Βάρδας ανήκουν στο «άρμα» Λάτση, ενώ το διοικητικό συμβούλιο των Ελληνικών Πετρελαίων συμπληρώνουν ως μέλη δύο εκπρόσωποι των εργαζομένων (Κωνσταντίνος Παπαγιαννόπουλος και Παναγιώτης Οφθαλμίδης) και άλλα δύο μέλη ως εκπρόσωποι των μετόχων της μειοψηφίας (Θεόδωρος Πανταλάκης και Σπύρος Παντελιάς).

Αυτόκλητοι υπερασπιστές με αστεία επιχειρήματα
Αν για τις εκδοχές που οδήγησαν στη αναβολή τής Γ.Σ. των ΕΛ.ΠΕ. ουδείς μπορεί να βάλει το χέρι του στο ευαγγέλιο, αυτό που θα παιζόταν… άχαστο στο στοίχημα είναι η διά γυμνού οφθαλμού άκομψη προσπάθεια κάποιων κύκλων να δημιουργήσουν κλίμα για δήθεν δυσαρέσκεια κατά της διοίκησης Τσοτσορού – Στεργιούλη στα ΕΛ.ΠΕ.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας «μεθόδευσης» αποτελεί η ανάρτηση ενός site που με αξιοπιστία σε ύψη Τουρκοβουνίων, άντε Λυκαβηττού, «ανακάλυψε» ότι η Γ.Σ. των ΕΛ.ΠΕ. αναβλήθηκε εξαιτίας διαφωνιών του Ομίλου Λάτση –παραθέτουμε αυτολεξεί το απόσπασμα του ρεπορτάζ– «για την πορεία και τη χάραξη της στρατηγικής των ΕΛΠΕ και με κρούσματα κακής “εταιρικής διακυβέρνησης”».

Μάλιστα, στο εν λόγω site πρόσθεσαν στο παραμύθι και τον απαραίτητο… δράκο, υπογραμμίζοντας στη συνέχεια του ρεπορτάζ τους ότι «παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως οι μέρες της διοίκησης Τσοτσορού είναι μετρημένες αφού η πλευρά Λάτση απαιτεί το άμεσο “ξήλωμά” της».

Φυσικά, οι πληροφορίες του δημοσιεύματος δεν αντέχουν σε σοβαρή κριτική. Όχι μόνο γιατί ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ξεκαθάρισε ότι «ομάδα που κερδίζει (βλ. Τσοτσορός- Στεργιούλης) δεν αλλάζει», ούτε γιατί χρειάζεται αρκετή δόση παρανοϊκού σουρεαλισμού να υποστηρίξει κάποιος ότι μία διοίκηση που σε εποχές ύφεσης έχει σπάσει τα ρεκόρ κερδοφορίας και εξαγωγών ασκεί κακή εταιρική διακυβέρνηση.

Οι συντάκτες του επίμαχου ρεπορτάζ αυτοδιαψεύδονται από πηγές προσκείμενες στον Όμιλο Λάτση, οι οποίες διευκρίνισαν σε άλλα ΜΜΕ –όπως το γνωστό οικονομικό πόρταλ euro2day.gr– ότι «οι συζητήσεις δεν αφορούν πρόσωπα. Δεν τίθεται τέτοιο θέμα (σ.σ. αλλαγής διοίκησης στα ΕΛ.ΠΕ.). Υπάρχει συναίνεση και κλίμα συνεργασίας. Ο στόχος είναι πως ένα μεγάλο περιουσιακό στοιχείο θα γίνει ακόμη μεγαλύτερο».

Αν κατόπιν όλων αυτών κάποιοι νοσταλγούν για τους δικούς τους λόγους τα έργα και τις ημέρες της προηγούμενης διοίκησης, όπου τα ΕΛ.ΠΕ. «έγραφαν» διαδοχικές αρνητικές διαχειριστικές χρήσεις –ζημιές €269.000.000 το έτος 2013, ζημιές €369.000.000 το έτος 2014–, μάλλον θα μείνουν με τον… νόστο στο χέρι!

Όταν μιλούν οι αριθμοί
Είναι πασιφανές ότι η διοίκηση Τσοτσορού – Στεργιούλη δεν χρειάζεται αυτόκλητους υπερασπιστές, κι αυτό διότι μιλούν οι αριθμοί για το έργο τους. Όπως προαναφέρθηκε, το νυν διοικητικό δίδυμο του ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων ανέλαβε τα ηνία τον Μάιο του 2015 έχοντας μπροστά του μόλις 7 μήνες για να μεταστρέψει την κακή μέχρι εκείνη τη στιγμή εικόνα των οικονομικών αποτελεσμάτων.

Κι όμως, ενώ η θητεία Κωστόπουλου είχε κλείσει την προηγούμενη χρονιά με ζημιές σχεδόν 370 εκατ. ευρώ, το τέλος τού 2015 βρήκε τον όμιλο των ΕΛ.ΠΕ. να έχει περάσει στη ζώνη της κερδοφορίας (+45 εκατ. ευρώ) και να έχει βελτιώσει όλες τις δραστηριότητες του Ομίλου, με βασικό άξονα τον κλάδο Διύλισης, Εφοδιασμού και Εμπορίας, που υπερδιπλασίασε τα συγκρίσιμα κέρδη EBITDA. Την επόμενη χρονιά δε, το 2016, έρχεται η εκτόξευση, με τα ΕΛ.ΠΕ. να «γράφουν» ρεκόρ καθαρής κερδοφορίας 329 εκατ. ευρώ με αντίστοιχα ρεκόρ παραγωγής και εξαγωγών, ενώ μόνο στο α΄ τρίμηνο του 2017 τα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν στα €124 εκατ., έναντι €32 εκατ. το α΄ τρίμηνο 2016, αυξημένα κατά 287,5%.

Επιπρόσθετα η διετία 2015-2017 είναι η περίοδος που αποδομήθηκαν διάφοροι μύθοι των προηγούμενων διοικήσεων, ότι δήθεν η εταιρεία δεν μπορεί να αναχρηματοδοτήσει τον δανεισμό της λόγω της κλειστής στρόφιγγας της ρευστότητας από τις τράπεζες ή τη στενότητα των καταναλωτών που δυσκολεύει την ανάπτυξη του εμπορικού κομματιού του ομίλου.

Είναι αξιοσημείωτο ότι το 2016 η αυξημένη χρηματοοικονομική ρευστότητα λειτούργησε συνδυαστικά με τα deals των ΕΛ.ΠΕ., με τις κρατικές εταιρείες πετρελαίου Ρωσίας, Σαουδικής Αραβίας, Ιράν, Ιράκ και Αιγύπτου, για απευθείας προμήθεια, επιτρέποντας έτσι την αξιοποίηση ευκαιριών που παρουσιάστηκαν στη δομή τιμολόγησης αργών πετρελαίων στη Μεσόγειο, με σημαντικά οικονομικά οφέλη για τον Όμιλο

Φυσικά ούτε ο Στάθης Τσοτσορός, ούτε ο Γρηγόρης Στεργιούλης και συνολικά η διοικητική ομάδα των ΕΛ.ΠΕ. έχουν το ραβδί του Χάρι Πότερ ώστε να καταφέρουν σε λιγότερο από 24 μήνες όσα δεν κατάφεραν οι προκάτοχοί τους: επιστροφή στην κερδοφορία, εξωστρέφεια με εκτόξευση εξαγωγών, μείωση δανεισμού μέσω τραπεζών, μεγέθυνση κατά 3 μονάδες της πίτας του ομίλου στην εγχώρια Εμπορία με σημαντική ενδυνάμωση των σημάτων ΕΚΟ και ΒΡ, συμφέρουσες συμφωνίες με πετρελαϊκούς προμηθευτές-κολοσσούς του εξωτερικού, συμφωνία συνεργασίας και αποπληρωμής του Ιράν, εκσυγχρονισμός εγκαταστάσεων και τόσα άλλα.

Αυτά είναι αποτελέσματα μεθοδικής και επιστημονικής – τεχνοκρατικής δουλειάς, χωρίς κηφήνες στα γραφεία…