H ώρα των εγγυητών

Στην προστασία των εγγυητών που με την υπογραφή τους στήριξαν δανειολήπτες στο παρελθόν στοχεύει η κυβέρνηση, καθώς σύμφωνα με την νομοθεσία είναι εξίσου υπεύθυνοι. Αυτό σημαίνει πως οι ατομικές περιουσίες τους βρίσκονται σε κίνδυνο εφόσον οι δανειολήπτες δεν εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους.

Του Κώστα Παπαϊωάννου

«Προτεραιότητά μας είναι η ουσιαστική προστασία του αδύναμου οφειλέτη και προς αυτό τον σκοπό επεξεργαζόμαστε τροποποίηση του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, λαμβάνοντας υπόψη και τις προτάσεις που έχουν γίνει από ενώσεις δανειοληπτών». Αυτό δήλωσε, στη Βουλή, λίγο πριν την αποπομπή του ο τέως πλέον υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Δημήτρης Παπαδημητρίου, χαρακτηρίζοντας παράλληλα μη εφικτή τη θεσμοθέτηση πώλησης δανείων από τράπεζες σε δανειολήπτες, γιατί, όπως είπε, αυτό θα δημιουργούσε πλήθος στρατηγικών κακοπληρωτών.

Την πρόταση να δοθεί η δυνατότητα σε δανειολήπτες να εξαγοράζουν τα δάνειά τους από τις τράπεζες, πριν τα πουλήσουν σε fun, έκανε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. Κώστας Τζαβάρας, που είχε καταθέσει επίκαιρη ερώτηση για τα κόκκινα δάνεια, ζητώντας να μην προστατεύονται μόνο αυτά που είναι συνδεδεμένα με την πρώτη κατοικία.

«Αν γνωρίζει ένας δανειολήπτης ότι είναι προς το συμφέρον του να μην το αποπληρώσει για να έχει μετά μεγάλο όφελος εξαγοράζοντάς το, αυτό θα δημιουργήσει πλήθος στρατηγικών κακοπληρωτών», τόνισε ο κ. Παπαδημητρίου.

To κομμάτι των δανειοληπτών είναι μόνο το ένα στο δύσκολο παζλ της κυβέρνησης, καθώς πλέον επιτακτική είναι η ανάγκη προστασίας των εγγυητών οι οποίοι κινδυνεύουν να χάσουν την ατομική τους περιουσία, όχι γιατί εκείνοι είναι κακοπληρωτές αλλά γιατί εμπιστεύθηκαν και στήριξαν οικείους τους.

Οι αλλαγές

Σύμφωνα με πληροφορίες με τις αλλαγές στον νόμο Κατσέλη, στα πλαίσια της τέταρτης αξιολόγησης θα επέλθει και η προστασία των εγγυητών. Πιο συγκεκριμένα, η ευθύνη του εγγυητή πρόκειται να περιοριστεί στην ευθύνη του πρωτοφειλέτη, πράγμα που σημαίνει ότι η ευνοϊκή ρύθμιση και το «κούρεμα» της οφειλής που θα λαμβάνει ο τελευταίος, θα αφορά αυτόματα και τον εγγυητή.

Η προστασία τους είναι επιτακτικής ανάγκης όχι μόνο λόγω των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, αλλά κυρίως λόγω της πώλησης «κόκκινων» δανείων σε funds. Μέχρι σήμερα μπορεί ο δανειολήπτης να εξασφαλίζει ευνοϊκή ρύθμιση της οφειλής του με μερικό «κούρεμα», όμως ο εγγυητής συνεχίζει να ευθύνεται για την οφειλή στο ακέραιο. Επομένως, οι τράπεζες συνεχίζουν να απευθύνονται στον εγγυητή για την κάλυψη του υπολοίπου της οφειλής του δανειολήπτη.

Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί πως αντίστοιχη ρύθμιση υπάρχει ήδη στα δάνεια των επιχειρήσεων.

Στόχος, λοιπόν, με την αλλαγή του νόμου είναι να ενσωματωθούν στη νομοθεσία έως το τέλος Απριλίου όλες οι αλλαγές που έχουν συζητηθεί με τους τους θεσμούς στα τέλη του περασμένου χρόνου και να ξεκινήσουν να εφαρμόζονται άμεσα.

Μάλιστα την ερχόμενη Πέμπτη, οπότε έρχονται στην Ελλάδα τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών, θα γίνει η σχετική προετοιμασία ώστε στα τέλη του μήνα να συμφωνηθούν οι αλλαγές για να ακολουθήσει η ψήφισή τους στη Βουλή.

Στόχος, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στόχος είναι να μπει οριστικό τέλος στο παιχνίδι των αναβολών που παίζουν επιτήδειοι δανειολήπτες, που κρύβονται στα παραθυράκια του νόμου, χωρίς να πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους αλλά και να βγουν στο φως κρυμμένα εισοδήματα δανειοληπτών που επικαλούνται αδυναμία, αλλά κάθε άλλο παρά αδύναμοι είναι.

Αυστηρότητα

Σύμφωνα με πληροφορίες, στις προτάσεις στις οποίες έχουν ήδη συμφωνήσει κυβέρνηση και θεσμοί, θα προβλέπεται ότι δανειολήπτης ο οποίος μετά από δύο αναβολές εκδίκασης της υπόθεσής του, εφόσον δεν εμφανιστεί στο δικαστήριο ή ζητήσει ξανά αναβολή, θα βγαίνει εκτός προστασίας.

Η λογική είναι ότι μέχρι σήμερα και εξαιτίας του σημαντικού αριθμού υποθέσεων στα δικαστήρια οι επανειλημμένες αναβολές μετέφεραν τις υποθέσεις στο μέλλον, με αποτέλεσμα σήμερα να εκκρεμούν υποθέσεις που λογικά θα έπρεπε να είχαν εκδικαστεί ίσως και πριν από 2-3 χρόνια.

Μάλιστα, καλά πληροφορημένες πηγές σημειώνουν ότι η αυστηροποίηση του νόμου στο σημείο αυτό θα περιλαμβάνει και την έκπτωση του δανειολήπτη από την προστασία του νόμου, εφόσον στην περίπτωση ακύρωσης της ακρόασης της υπόθεσής του δεν ζητήσει ο ίδιος νέα ημερομηνία ακρόασης, εντός ενός μηνός από την ακύρωση της υπόθεσης.

Ωστόσο, ιδιαίτερη σημασία για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διευθέτηση των υποθέσεων υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη- Σταθάκη αποτελεί η σχεδιαζόμενη αλλαγή που θα κάνει υποχρεωτική την άρση του τραπεζικού απορρήτου όσων αιτηθούν ή όσων έχουν αιτηθεί υπαγωγή στον νόμο και αναμένουν ημερομηνία για την εκδίκαση της υπόθεσής τους.

Στο μικροσκόπιο

Στην αλλαγή αυτή υπάρχει τόσο η σύμφωνη γνώμη των θεσμών όσο και το αίτημα των τραπεζών που έχουν ζητήσει οι πιστωτές να έχουν τη δυνατότητα πλήρους έλεγχου της οικονομικής κατάστασης του οφειλέτη από τα πρώτα στάδια της διαδικασίας, ώστε να αποκλείονται εκ των πρότερων όσοι ενώ έχουν δεν πληρώνουν.

Έτσι σχεδιάζεται οι πιστωτές εφόσον το επιθυμούν να έχουν πρόσβαση και θα αναζητούν στοιχεία για την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη ,ακόμα και σε βάθος χρόνου και εκτός Ελλάδος. Για τον έλεγχο αυτό μάλιστα θα συσταθεί και ειδική επιτροπή. Παράλληλα, ο έλεγχος των αιτήσεων και των φακέλων που υποβάλλονται στα Ειρηνοδικεία αλλάζει μορφή και γίνεται ουσιαστικός από τυπικός που είναι σήμερα. Έτσι εξ αρχής θα απορρίπτονται όσοι δεν πληρούν τα κριτήρια για τον τρόπο που θα γίνεται ο έλεγχος, ωστόσο υπάρχουν ενστάσεις από την πλευρά των δικηγόρων αν και ακόμα δεν έχει αποφασιστεί πώς θα γίνεται. Σήμερα στις γραμματείες των Ειρηνοδικείων γίνεται απλά ένας τυπικός έλεγχος για την πληρότητα των δικαιολογητικών του φακέλου, χωρίς να εξετάζεται αν τα στοιχεία δικαιολογούν την υποβολή αίτησης υπαγωγής στον νόμο.