Καληνύχτα ΣΥΡΙΖΑ, καλημέρα «Κασσελακιστάν»

Ο ΣΥΡΙΖΑ όπως τον γνωρίζαμε θα πρέπει να τον ξεχάσουμε. Την Πέμπτη ο Αλέξης Τσίπρας και ο Στέφανος Κασσελάκης για διαφορετικούς λόγους ο καθένας αποφάσισαν να βάλουν ταφόπλακα σε ένα κόμμα που κυβέρνησε τη χώρα από τον Ιανουάριο του 2015 έως τον Ιούνιο του 2019 κερδίζοντας δύο εθνικές εκλογές και επιτυγχάνοντας μία νίκη στις ευρωεκλογές του Μαΐου του 2014.  

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Με βάση τις εξελίξεις όλα δείχνουν ότι ο Στέφανος Κασσελάκης θα έχει την ευκαιρία πάνω στο κουφάρι του ΣΥΡΙΖΑ να φτιάξει ένα δικό του προσωπικό κόμμα. Διότι όλοι κατανοούν ότι ουδείς από όσους παρουσιάζονται ως αντίπαλον δέος του κ. Κασσελάκη μπορεί να πείσει τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ να τους ψηφίσουν. Κι αυτό διότι εάν εξαιρέσουμε τον Διονύση Τεμπονέρα έχουν κυβερνητικό παρελθόν. Και τα μέλη του κόμματος το έδειξαν και στις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου ότι προτιμούν ένα νέο πρόσωπο-ακόμη και τον Κασσελάκη– παρά ένα παλιό πρόσωπο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι την Πέμπτη-πρώτη ημέρα του Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ- οι περισσότεροι σύνεδροι αγνοούσαν ακόμη και την παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα. Τόσο απολιτίκ είναι πλέον το κοινό που ακολουθεί τον Κασσελάκη. Αυτό το κοινό δεν αποδέχεται τους προηγούμενους, αλλά του αρέσει η φρεσκάδα του Κασσελάκη, του αρέσει ότι κυκλοφορεί με t-shirt και του αρέσει που δεν έχει τον ξύλινο λόγο της αριστεράς. Αυτό το κοινό δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ και συνολικά με το τι πρεσβεύει η αριστερά.

Την Πέμπτη το απόγευμα δεν είδαμε ζωντανά μόνο το διαζύγιο του Κασσελάκη με τον ΣΥΡΙΖΑ. Προηγήθηκε το διαζύγιο του Αλέξη Τσίπρα με τον ΣΥΡΙΖΑ. Διότι όλοι στάθηκαν στην δήλωση του όπου ασκεί κριτική και στον διάδοχο του, αλλά και σε όλους όσοι αποχώρησαν για τη Νέα Αριστερά. Όμως το ζουμί της δήλωσης του Αλέξη Τσίπρα κρύβεται στην τελευταία παράγραφο: «Τέλος, σε ό,τι με αφορά, θέλω να καταστήσω για άλλη μια φορά σαφές: Η ιστορία, ο λαός και η προοδευτική παράταξη με τίμησαν και με το παραπάνω. Η μόνη μου φιλοδοξία σήμερα είναι να αγωνίζομαι στο πεδίο των ιδεών, για να ξαναγίνει η προοδευτική παράταξη ελπίδα για το λαό και την κοινωνία. Και να αναλαμβάνω πάντα την ευθύνη να λέω με τόλμη αυτά που πιστεύω». Τι είπε με απλά λόγια ο κ. Τσίπρας; Ότι εμένα δεν με ενδιαφέρεται εσείς, αλλά συνολικά η προοδευτική παράταξη. Δηλαδή κάτι πιο μεγάλο από τον ημιθανή ΣΥΡΙΖΑ. Κάτι που θα περιλαμβάνει όλους του χώρου. Μοιάζει σαν να βάζει μπρος τα όσα έχει συζητήσει με τον Γιώργο Παπανδρέου στο ραντεβού που είχαν οι δύο τους στο Στρασβούργο. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι θα ηγηθεί ο ίδιος ενός νέου σχήματος. Το πιθανότερο είναι όχι. Όμως ο ίδιος θα είναι ενεργός.

Το ιδανικό για τον Τσίπρα θα είναι να κερδίσει κάποιος άλλος και όχι ο Κασσελάκης. Όμως ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός θεωρείται απίθανο να πάρει θέση επισήμως εναντίον του Κασσελάκη. Θα ήταν μία κίνηση ανφαίρ. Και το κυριότερο μία τέτοια στήριξη ενέχει και τεράστιο ρίσκο. Διότι εάν ηττηθεί ο εκλεκτός του Τσίπρα, κάτι που αναμένεται να συμβεί, τότε ο πρώην πρωθυπουργός αποδυναμώνεται έτι περαιτέρω και ξεφτίζει ο μύθος του. Για παράδειγμα στο ΠΑΣΟΚ αναπολούν τον Ανδρέα Παπανδρέου, ή ακόμη και τον Κώστα Σημίτη. Ουδείς όμως περιμένει ότι με τον Γιώργο Παπανδρέου το ΠΑΣΟΚ θα είχε τύχη. Ο μύθος του ΓΑΠ ξέφτισε όχι μόνο λόγω του πρώτου μνημονίου, ή και με την διάσπαση που έκανε το 2015, αλλά και με την συντριβή του από το Νίκο Ανδρουλάκη στις εσωκομματικές εκλογές του 2021. Αυτό ακριβώς δεν θέλει να υποστεί και ο κ. Τσίπρας. Τον ενδιαφέρει πρωτίστως να πλανάται στην ατμόσφαιρα η φράση των απλών ψηφοφόρων «αν είχαμε τον Αλέξη».

Γι’ αυτό κυρίως τον λόγο ο Στέφανος Κασσελάκης έχει και το καρπούζι, έχει και το μαχαίρι. Και το πιο σημαντικό ελέγχοντας πλέον το κόμμα θα επιβάλλει αυτούς που θέλει και από αυτούς που θα υπηρετήσουν πιστά το αφήγημα του. Ή την τρέλα του, όπως του καταμαρτυρούν οι εσωκομματικοί αντίπαλοι. Κι αυτό το λέμε επειδή ο όποιος αντίπαλος θα κινηθεί με βάση τη λογική και την ιδεολογία. Ουδείς, όμως, διαθέτει την απ’ ευθείας επικοινωνία με τον απλό πολίτη με τον τρόπο του Κασσελάκη, πουλώντας φούμαρα για μεταξωτές κορδέλες, υπερτονίζοντας το εγώ του και υποσχόμενος από το πλέον απλό μέχρι το να αλλάξει την Ευρώπη.

Την πρώτη φορά, τον περασμένο Σεπτέμβριο ο Κασσελάκης εκμεταλλεύθηκε το κύμα, αλλά και μέρος των μηχανισμών για να κερδίσει την Έφη Αχτσιόγλου. Τώρα καταγγέλλοντας τους μηχανισμούς που τον βοήθησαν αποκτά τεράστιο αέρα νίκης. Γι’ αυτό και με την ομιλία του κατά την έναρξη του συνεδρίου προχθές το βράδυ επιτέθηκε με τόση σφοδρότητα στους εσωκομματικούς αντιπάλους, ενώ αποδόμησε στο μέτρο του δυνατού και τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα. Και η αλήθεια είναι ότι ναι μεν ο Κασσελάκης δεν πείθει την πλειοψηφία των ψηφοφόρων να τον εμπιστευθούν και να επαναφέρουν τον ΣΥΡΙΖΑ σε κυβερνητική τροχιά, όμως από την άλλη όλοι αποδέχονται πως και ο κ. Τσίπρας ουδέποτε έκανε την αυτοκριτική του, ή ανέλαβε τις ευθύνες του για το πώς από το 32% του Ιουλίου του 2019 έφτασε στο 17,5% του Ιουνίου του 2023.

Ο Αλέξης Τσίπρας άργησε να πάρει την απόφαση να επέμβει σε όλο αυτό το τσίρκο που εξελίχθηκε το τελευταίο οκτάμηνο. Και δεν μιλάμε μόνο για την φυγή των «6+6» και των «53+», αλλά και του πως κινήθηκε ο ίδιος ο Κασσελάκης. Εξάλλου πολύ νωρίς ο Μάρκος Σεφερλής είχε πει ότι «με τον Κασσελάκη θα χάσουμε την δουλειά μας». Και η αλήθεια είναι ότι με την ακρίβεια που επικρατεί το σκέφτεσαι να δώσεις λεφτά για να πας στο θέατρο για να παρακολουθήσεις μία παράσταση του με πρωταγωνιστή τον εξαιρετικό κωμικό, όταν μπορείς να παρακολουθήσεις τζάμπα όλα όσα συμβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ.

Ακόμη και οι πιο επιφυλακτικοί αναλυτές εκτιμούν πως ο ΣΥΡΙΖΑ οδεύει σε μία νέα διάσπαση, ακόμη πιο δραματική. Και το λέμε αυτό διότι μετά την επανεκλογή του Στέφανου Κασσελάκη θα υπάρξουν νέα δεδομένα στο πολιτικό τοπίο. Θεωρείται σχεδόν βέβαιο, ότι άλλοι δέκα τουλάχιστον βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ θα πάρουν το δισάκι τους για άλλα μονοπάτια. Οπότε μπορεί και πριν από το Πάσχα να δούμε ως αξιωματική αντιπολίτευση το ΠΑΣΟΚ. Και από τον πρώην κραταιό ΣΥΡΙΖΑ να έχουν άλλο ένα κοινοβουλευτικό κόμμα και ένα ΣΥΡΙΖΑ με άλλο όνομα, κάτι που θέλει όσο τίποτε άλλο ο κ. Κασσελάκης και οι συνεργάτες του. Και δεν μιλάμε για την τωρινή νεοπροεδρική φρουρά, καθώς ακόμη και οι Τζάκρη, Αυγέρη και λοιποί υποστηρικτές του Κασσελάκη θα πρέπει να ανησυχούν για την επόμενη ημέρα.

Οι παλαιοπροεδρικοί, σε περίπτωση εκλογής Κασσελάκη δεν θα έχουν θέση. Και ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ λογικά θα επιδιώξει να τους εξοστρακίσει για να μην τον πρήζουν. Οπότε και οι Φλαμπουράρης, Γεροβασίλη και σία θα πρέπει να σκεφτούν το μέλλον τους. Ο Ανδρέας Δρυμιώτης, ήταν ο πρώτος που είχε προβλέψει το τέλος του ΣΥΡΙΖΑ, μετά την παραίτηση Τσίπρα. Τώρα ο κ. Δρυμιώτης υποστηρίζει πως «αρκετοί που έλεγαν πως ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα τσίρκο και έβγαλαν πρόεδρο έναν κλόουν, επιβεβαιώνονται, καθώς ο Κασσελάκης αποτελεί τη χειρότερη μορφή του Βαρουφάκη». Όσο για τις ευθύνες του Αλέξη Τσίπρα, επισημαίνει ότι «έχει προσωπική ευθύνη καθώς έχει επιρροή στους ψηφοφόρους και έπρεπε να κάνει την παρέμβαση νωρίτερα. Άφησε το κόμμα να ξευτιλιστεί».

Οι μηχανισμοί

Το μυστικό πλέον για τις εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ είναι τι θα κάνουν οι κομματικοί μηχανισμοί. Για παράδειγμα τι θα κάνει ο Νίκος Παππάς; Είναι τεράστιο ερωτηματικό η στάση του πρώην Νο2 του ΣΥΡΙΖΑ. Θα σταθεί εκ νέου δίπλα στον Κασσελάκη διεκδικώντας και πάλι μία θέση στο… παλάτι; Θα πουλήσει δηλαδή τον φίλο του Αλέξη Τσίπρα; Ο ίδιος ο Νίκος Παππάς επιθυμούσε διακαώς να γίνει πρόεδρος θεωρώντας ότι η εκλογή του από την βάση θα αποτελούσε την κολυμβήθρα του Σιλωάμ για το 13-0 που τον ακολουθεί. Δηλαδή την απόφαση καταδίκης του από το Ειδικό Δικαστήριο. Ένα επίσης μεγάλο ερωτηματικό επίσης είναι εάν όσοι μετέχουν τον μηχανισμό του κ. Παππά θα ακολουθήσουν τις εντολές του.

Κάτι ανάλογο ισχύει και με τον Παύλο Πολάκη. Οι «polakistas» του διαδικτύου αποτελούν ένα σημαντικό μέρος της δύναμης του ΣΥΡΙΖΑ, που έχουν ως Θεό τους τον πρώην αναπληρωτή υπουργό Υγείας. Ο κ. Πολάκης ήταν ο στρατηγός της νίκης του Στέφανου Κασσελάκη τον περασμένο Σεπτέμβριο, όμως προ ημερών ο Χανιώτης βουλευτής στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας ζήτησε συγνώμη από τους παλιούς συντρόφους του που στήριξε τον νυν πρόεδρο. «Έκανα μεγάλο λάθος», είπε χαρακτηριστικά. Αυτές οι δύο ομάδες στήριξαν τον Κασσελάκη. Τι θα κάνουν τώρα; Και το κυριότερο πόσο ελεγχόμενοι είναι από τους επικεφαλείς;

Την ίδια ώρα ο Στέφανος Κασσελάκης έδειξε πολύ σίγουρος στην ομιλία του ότι ελέγχει την κατάσταση: «Όσοι πίστεψαν ότι φυτεύτηκα στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, τώρα θα δουν τις δικές μου ρίζες. Προσφεύγω στις ρίζες μου: στα μέλη και στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ. Με έναν πλήρη οδικό χάρτη για επανεκλογή, επανίδρυση και επάνοδο του ΣΥΡΙΖΑ ως κυβερνώσα παράταξη. Ως τη μόνη απάντηση σε ένα σάπιο, διεφθαρμένο και διαπλεκόμενο πολιτικό σύστημα. Δε με κρατάει κανείς. Μόνο ο κόσμος. Ο κόσμος που στάθηκε στις ουρές. Και θα ξανασταθεί, για να έχει φωνή και ελπίδα. Είμαι εδώ. Είμαι όρθιος. Είμαι έτοιμος. Να τελειώνουμε με τα μικρά, για να αντιμετωπίσουμε τα μεγάλα, τη Δεξιά του Μητσοτάκη. Βρείτε μου αντίπαλο. Βρείτε μου αντίπαλο και πάμε».

Η κινητικότητα

Το τελευταίο 20ημερο ο Αλέξης Τσίπρας σε όλους τους συνομιλητές του εξέφραζε την ανησυχία του για την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα όπως υποστηρίζει εις εκ των συνομιλητών του, ο πρώην πρωθυπουργός θεωρεί βέβαιο ότι το ΠΑΣΟΚ θα είναι δεύτερο κόμμα στις ευρωεκλογές κι έλεγε πως «μετά το 2009 είναι πολύ πιθανό ο ΣΥΡΙΖΑ να επιστρέψει σε μονοψήφια ποσοστά».
Όσοι ανέμεναν πρωτοβουλίες από τον κ. Τσίπρα αναρωτιόντουσαν τα τελευταία 24ωρα αν θα προσερχόταν στο Συνέδριο και έτσι όμως θα «νομιμοποιούσε» τη διαδικασία ή αν θα συνέχιζε στο δρόμο της δημόσιας σιωπής προσπαθώντας να κρατήσει αποστάσεις από τα δρώμενα. Προτίμησε, όπως ανέφερε, να προειδοποιήσει «για αυτό που έβλεπε να έρχεται και έπρεπε να αποτραπεί». Είδε για την ακρίβεια «φαινόμενα ιδιοτέλειας, ναρκισσισμού, παραβίασης των αρχών της συλλογικότητας και της συντροφικότητας να έχουν παραλύσει τον κομματικό οργανισμό», το νικητή, δηλαδή τον Στέφανο Κασσελάκη, να ζητά «λευκή επιταγή τριετίας, ανεξαρτήτως αποτελέσματος στις ευρωεκλογές» και τους ηττημένους των πρόσφατων εσωκομματικών εκλογών, όπως την Έφη Αχτσιόγλου, τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, τον Αλέξη Χαρίτση, την Ομπρέλα και τους «6+6» «να φεύγουν από το κόμμα, επειδή έχασαν την μάχη για την ηγεσία του, αδιαφορώντας αν με τον πολυκερματισμό, αυτός που κερδίζει είναι ο πολιτικός μας αντίπαλος». Είδε επίσης, κοιτώντας προς όσους έμειναν στο κόμμα και διαφωνούν με την πολιτική συμπεριφορά του Στέφανου Κασσελάκη «σιωπηλά να περιμένουν να έρθει η εκλογική αποτυχία, ώστε να του τη χρεώσουν, αδιαφορώντας για το τι αυτό θα σημαίνει για την παράταξη και τη χώρα».

Για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ το ίδιο διάστημα είχε εκτενείς συνομιλίες τόσο με τον Διονύση Τεμπονέρα, όσο και με τους μόνιμους συνομιλητές του Αλέκο Φλαμπουράρη και Όλγα Γεροβασίλη. Σε κανέναν όμως δεν είπε το τι θα πράξει.

Το χρονοδιάγραμμα
Τα επόμενα 24ωρα του ΣΥΡΙΖΑ αναμένονται εκτός από κρίσιμα και συγκρουσιακά. Ιδίως από τη στιγμή που ο Στέφανος Κασσελάκης στην ομιλία του άφησε αρκετά ζητήματα ανοιχτά σε σχέση με το οδικό χάρτη για την εκλογή προέδρου. Μίλησε μεν για «τετραπλές εκλογές» που θα αφορούν εκτός από τον πρόεδρο και τα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ. Δίχως όμως να ξεκαθαριστεί το «πότε» και το «πώς».

Όσον αφορά το πρώτο ερώτημα πιθανολογείται η πρόταση Κασσελάκη να αφορά προκήρυξη εκλογών σε 15 ημέρες. Τότε δηλαδή που σχεδιάζονταν ούτως ή άλλως η εκλογή των Νομαρχιακών Επιτροπών του κόμματος. Συγκρούσεις αναμένονται αναφορικά και με τον τρόπο εκλογής. Κυρίως εξαιτίας της διαφαινόμενης πρόθεσης του Στέφανου Κασσελάκη αυτή να διεξαχθεί με ηλεκτρονικό ή μεικτό σύστημα. Το ζήτημα αυτό σχετίζεται άμεσα με την αξιοπιστία και εγκυρότητα της διαδικασίας και είναι βέβαιο πως θα αποτελέσει σημείο τριβής.