Μολδαβία: Ανησυχία στη Δύση για ενδεχόμενες κινήσεις του Πούτιν στην Υπερδνειστερία

Οι φήμες φουντώνουν ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα ανακοινώσει σήμερα, στην ετήσια ομιλία του για την κατάσταση του έθνους στους Ρώσους βουλευτές, την αποστολή ρωσικών στρατευμάτων για την «προστασία» της Υπερδνειστερίας, της φιλορωσικής αποσχισθείσας περιοχής της Μολδαβίας.

Οι βουλευτές της Υπερδνειστερίας σε έκτακτο συνέδριό τους στην πόλη Τιρασπόλ ενέκριναν χθες ψήφισμα, με το οποίο ζήτησαν από τη Ρωσία «μέτρα προστασίας» για τους «περισσότερους από 220.000 Ρώσους πολίτες» που ζουν εκεί, μπροστά σε μια φερόμενη «πίεση» από τη φιλοδυτική κυβέρνησης της Μολδαβίας.

Η Υπερδνειστερία αντιμετωπίζει «πρωτοφανείς απειλές οικονομικής, κοινωνικό-ανθρωπιστικής και στρατιωτικοπολιτικής φύσης», προστίθεται στο ψήφισμα, στο οποίο δεν δίνονται λεπτομέρειες για την επιθυμητή βοήθεια. Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας απάντησε, σύμφωνα με το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο RIA Novosti, ότι η προστασία των συμφερόντων των κατοίκων της Υπερδνειστερίας – τους οποίους αποκάλεσε «συμπατριώτες» – είναι μια από τις προτεραιότητες της Μόσχας και ότι θα εξεταστεί προσεκτικά το αίτημα.

Αναλυτές θεωρούν ότι ο Πούτιν ενδέχεται στην σημερινή ομιλία του, όπου θα κάνει μια επισκόπηση της τρέχουσας κατάστασης στη Ρωσία και των στόχων της εντός και εκτός συνόρων – να προβεί σε ανακοίνωση για την Υπερδνειστερία, την οποία η Ρωσία υποστηρίζει μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ το 1991. «Ένα σημείο αναφοράς που πρέπει να προσέξουμε φέτος είναι κατά πόσον ο Πούτιν θα κάνει οποιεσδήποτε αναφορές στην Υπερδνειστερία, ένα διεθνώς αναγνωρισμένο τμήμα της Μολδαβίας που ελέγχεται από τη Ρωσία από το 1992», δήλωσε ο Άντριους Τούρσα, αναλυτής της Teneo για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Η κυβέρνηση της Μολδαβίας απέρριψε ως «προπαγάνδα» το ψήφισμα των φιλορώσων αυτονομιστών με εκπρόσωπό της να υπογραμμίζει ότι «σε αυτό το σημείο, θέλουμε να πούμε ξεκάθαρα και αποφασιστικά – δεν υπάρχουν κίνδυνοι κλιμάκωσης και αποσταθεροποίησης της κατάστασης στην περιοχή της Υπερδνειστερίας της Μολδαβίας».

«Παρακολουθούμε στενά και επαναλαμβάνουμε ότι η περιοχή της Υπερδνειστερίας είναι ευθυγραμμισμένη με τον στόχο της ειρήνης και της ασφάλειας της Μολδαβίας. Πρόκειται για άλλη μια προπαγανδιστική κίνηση», είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ντάνιελ Βόντα.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι υποστηρίζουν την κυριαρχία της Μολδαβίας με τον εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ να σημειώνει: «Οι ΗΠΑ παρακολουθούν στενά την κατάσταση στην αποσχισθείσα μολδαβική περιφέρεια της Υπερδνειστερίας, μετά τη βοήθεια που ζήτησαν οι μη αναγνωρισμένες διεθνώς αυτονομιστικές Αρχές από τη Ρωσία».

«Δεδομένου του ολοένα και πιο επιθετικού και αποσταθεροποιητικού ρόλου της Ρωσίας στην Ευρώπη, παρακολουθούμε πολύ στενά τις ενέργειες της Ρωσίας στην Υπερδνειστερία και την ευρύτερη κατάσταση εκεί», είπε ο Μάθιου Μίλερ σε συνέντευξη Τύπου, χρησιμοποιώντας το μολδαβικό όνομα της περιοχής, με φόντο τις επιδεινούμενες εντάσεις από τη σύγκρουση στη γειτονική Ουκρανία.

Μολονότι οι φιλορωσικές Αρχές της Υπερδνειστερίας έχουν κάνει παρόμοιες εκκλήσεις στο παρελθόν, το τελευταίο τους αίτημα, εν μέσω της συνεχιζόμενης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, είναι βέβαιο ότι θα εντείνει τις «ανησυχίες για τις ευρύτερες εδαφικές φιλοδοξίες της Μόσχας στην Ευρώπη», σχολίασε ο αναλυτής της Teneo στο CNBC.

«Ως αποτέλεσμα, οι επαναλαμβανόμενες φήμες για τα φερόμενα σχέδια της Ρωσίας να προσαρτήσει την περιοχή θα μπορούσαν να είναι μέρος των προσπαθειών της Μόσχας να εντείνει τις πολιτικές εντάσεις στη Μολδαβία ενόψει των κρίσιμων προεδρικών εκλογών του φθινοπώρου του 2024, οι οποίες μπορεί να διεξαχθούν μαζί με δημοψήφισμα για την επιδίωξη ένταξης στην ΕΕ», πρόσθεσε.

Η Ρωσία διαθέτει ήδη μια μικρή στρατιωτική παρουσία στην Υπερδνειστερία, την αυτονομία της οποίας δεν αναγνωρίζει κανένα μέλος του ΟΗΕ καθώς τη θεωρούν κομμάτι της Μολδαβίας.

Η έκκληση για βοήθεια από τους φιλορώσους βουλευτές της παρέχει στη Ρωσία μια δικαιολογία για να ενισχύσει τις δυνάμεις της στην Υπερδνειστερία, υπό το πρόσχημα ότι ενεργεί για να προστατεύσει τους πολίτες της. Την ίδια τακτική χρησιμοποίησε , άλλωστε, τόσο στην ανατολική Ουκρανία με την υποστήριξη των φιλορώσων αυτονομιστών στο Ντονιέτσκ και το Λουχάνσκ, όσο και στην περίπτωση των αποσχισθεισών περιοχών της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας στη Γεωργία, που υποστηρίζονται από τη Ρωσία.

«Η Υπερδνειστερία είναι ένα κομβικό σημείο για τα παιχνίδια του Πούτιν, καθώς μπορεί εύκολα να κλιμακώσει μια κρίση λόγω της παρουσίας ρωσικών στρατευμάτων και Ρώσων πολιτών εκεί», δήλωσε η Ιβάνα Στράντνερ της δεξαμενής σκέψης «Ίδρυμα για την Άμυνα των Δημοκρατιών», που εδρεύει στην Ουάσιγκτον. «Ο Πούτιν κατανοεί ότι καθώς η προσοχή της Δύσης αποσπάται στην Ουκρανία, τη Μέση Ανατολή, τις εκλογές στην ΕΕ και τις ΗΠΑ, μπορεί να κλιμακώσει την κρίση της Υπερδνειστερίας μέσω των πληρεξουσίων του και να δείξει ότι η Δύση δεν θα προστατεύσει τη Μολδαβία».

Η κίνηση αυτή θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει προάγγελο ενός «δημοψηφίσματος» για την ένταξη της Υπερδνειστερίας στη Ρωσική Ομοσπονδία, είπαν αναλυτές του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου, ή και για την αποστολή ρωσικών στρατευμάτων και την προσάρτησή της, εν μέσω εικασιών ότι η Ρωσία επιθυμεί να επεκτείνει μέσω των κατεχόμενων εδαφών της στη νότια Ουκρανία μια χερσαία γέφυρα μέχρι την Υπερδνειστερία.

Μέχρι στιγμής, ωστόσο, οι δυνάμεις του Πούτιν δεν κατέχουν ολόκληρη τη νότια Ουκρανία, καθώς οι περιοχές της Χερσώνας, της Οδησσού και του Μικολάιβ παραμένουν υπό τον έλεγχο του Κιέβου.

Όπως και η Ουκρανία, οι κυβερνήσεις της Μολδαβίας και της Γεωργίας είναι φιλοδυτικές και επιθυμούν την ένταξη στο ΝΑΤΟ προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Ρωσίας. Δυτικοί αναλυτές τονίζουν ότι τυχόν κίνηση του Πούτιν να ενισχύσει τη ρωσική στρατιωτική παρουσία στην Υπερδνειστερία θα φέρει τη Μόσχα σε τροχιά άμεσης σύγκρουσης με την κυβέρνηση και τις ένοπλες δυνάμεις του Κισινάου, ανοίγοντας πιθανώς ένα νέο μέτωπο στους επεκτακτικούς της πολέμους.