Ολοκληρώθηκαν επεισοδιακά οι εργασίες της Εξεταστικής για τα Τέμπη: Τα συμπεράσματα και το σόου της Ζωής

Τις δικές της διαπιστώσεις και συμπεράσματα για τους λόγους που οδήγησαν στο τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών και το θάνατο 57 ανθρώπων, έβγαλε η εξεταστική επιτροπή της Βουλής. 

Οι εργασίες που ξεκίνησαν στις 23 του Νοέμβρη, ολοκληρώθηκαν επεισοδιακά το βράδυ της Δευτέρας, Τα κόμματα, όπως άλλωστε αναμενόταν, δεν κατέληξαν σε κοινό πόρισμα καθώς τα συμπεράσματα για τις ευθύνες ήταν εκ διαμέτρου αντίθετα. Έτσι, το πόρισμα των 700 σελίδων, εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία και είναι έτοιμο να τεθεί προς συζήτηση στην Ολομέλεια, μέσα στον Μάρτιο.

Στο πόρισμα της επιτροπής γίνεται εκτενής αναφορά στη σημασία του ανθρώπινου παράγοντα, τους χειρισμούς του σταθμάρχη, των μηχανοδηγών καθώς και της ιταλικής hellenic Train (είχε διαπιστώσει προβλήματα αλλά δεν ανέστειλε δρομολόγια).

«Εάν είχαν τηρηθεί απαρέγκλιτα οι κανόνες του Γενικού Κανονισμού Κινήσεως (ΓΚΚ) από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί. Μάλιστα, έστω μία από αυτές τις παραβιάσεις του ΓΚΚ αν δεν είχε συμβεί, θα μπορούσε να αποσοβήσει το δυστύχημα», αναφέρει χαρακτηριστικά, το πόρισμα.

Σε ότι αφορά ωστόσο, τα πολιτικά πρόσωπα, το επισημαίνει πως δεν έχουν αναδειχθεί παραλείψεις που να συνδέονται με το δυστύχημα. «Η ανάλυση από την Επιτροπή δεν ανέδειξε πράξεις ή παραλείψεις πολιτικών προσώπων που να συνδέονται με το δυστύχημα. Η πολιτική ευθύνη, αντικειμενικά αναλήφθηκε από τον τότε Υπουργό Κ. Καραμανλή με την άμεση παραίτησή του την ημέρα του τραγικού δυστυχήματος», επισημαίνει.

Εκεί που το πόρισμα πάντως δεν βρίσκει ποινικές ευθύνες, τα κόμματα της αντιπολίτευσης, διακρίνουν αποχρώσες ενδείξεις σε πολλά και διαφορετικά πρόσωπα. Οι πρώην υπουργοί Σπίρτζης και Καραμανλής, βρίσκονται σε όλες τις “κομματικές λίστες” σε μια ευρεία γκάμα αδικημάτων πλημμεληματικού και κακουργηματικού χαρακτήρα (παράβαση καθήκοντος, διατάραξη ασφάλειας σιδηροδρόμων, ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο). Ο ΣΥΡΙΖΑ που αρχικά έκανε ανεπιτυχή προσπάθεια να συντάξει κοινό πόρισμα με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, προχώρησε σε μια ερμηνεία του άρθρου 86 του Συντάγματος που θυμίζει “συνταγή” Παπαγγελόπουλου στην σκευωρία της Novartis (με τη διαφορά ότι η προκαταρκτική τότε είχε συνεδριάσει) και ζητά την εμπλοκή της τακτικής δικαιοσύνης στην έρευνα των αδικημάτων, επειδή αυτά δεν τελέστηκαν κατά την άσκηση των υπουργικών καθηκόντων.

Δική του συνταγματική ερμηνεία κάνει και το ΚΚΕ προκειμένου να στοιχειοθετήσει την μη παραγραφή των αδικημάτων από τον Σπίρτζη επικαλούμενο το χρόνο τέλεσης του αδικήματος σε συνδυασμό με τον χρόνο της συνταγματικής αναθεώρησης και της παρέλευσης της αποσβεστικής προθεσμίας. Το ΠΑΣΟΚ, διαπιστώνει υπουργικές ευθύνες, αναγνωρίζει την ανάγκη να μετατραπεί η εξεταστική σε προανακριτική αλλά την ίδια στιγμή ούτε προτίθεται να καταθέσει σχετική πρόταση, ούτε κατέθεσε πορισματική θέση. Παραδόξως, η ΕΛΛΥΣΗ και ο Π. Σαράκης συμφωνεί με τον ΣΥΡΙΖΑ για την παραπομπή στη δικαιοσύνη ενώ Σπαρτιάτες και Φλώκος (ανεξάρτητος) ψήφισαν από κοινού τις πορισματικές τους θέσεις. Η δε Νέα Αριστερά, αναγνώρισε ευθύνες στον Καραμανλή αλλά όχι στον Σπίρτζη, υιοθετώντας τη θέση πως ο σιδηρόδρομος λειτουργούσε επαρκώς πριν το 2019.

Στις πρώτες κιόλας συνεδριάσεις της επιτροπής, τέθηκε το ζήτημα εξαίρεσης της προέδρου της Πλεύσης Ελευθερίας από τις εργασίες της επιτροπής, λόγω της θέσης που κατέχει ως συνηγόρου συγγενών θυμάτων από το δυστύχημα. Η επιτροπή με διακομματική συναίνεση (και γνώμη του επιστημονικού συμβουλίου της Βουλής ) αποφάσισε να την αποπέμψει με την ίδια την κ. Κωνσταντοπούλου να προχωρά στην αντικατάσταση της από την Ελένη Καραγεωργοπούλου.

Ωστόσο, η πρόεδρος της Πλεύσης δεν αναγνώρισε ποτέ αυτή την εξέλιξη και προετοιμάστηκε προκειμένου να το δείξει στην τελευταία συνεδρίαση του οργάνου: Έστειλε επιστολές στον πρόεδρο της Βουλής και της Εξεταστικής όπου εξηγούσε πως η αποπομπή της ήταν παράνομη και πως παρέμενε μέλος που είχε αναπληρωθεί από την συνάδελφο της. Στις 3 το μεσημέρι της Δευτέρας, η Ζωή Κωνσταντοπούλου ήταν παρούσα στην συνεδρίαση και έτοιμη να καταγγείλει το προεδρείο κάνοντας αίτηση εξαίρεση του προέδρου, Δημήτρη Μαρκόπουλου για μεροληπτική συμπεριφορά. Αμέσως τα αίματα άναψαν στην μικρή αίθουσα της εξεταστικής, με τον κ. Μαρκόπουλο να διακόπτει τη συνεδρίαση μέσα σε ένταση.

Βάσει κανονισμού, η κ. Κωνσταντοπούλου, ακόμα και ως μη μέλος, είχε δικαίωμα να παραστεί στην επιτροπή αλλά όχι να πάρει το λόγο και να τοποθετηθεί. Οι εργασίες ξεκίνησαν εκ νέου αλλά διακόπηκαν απότομα για να επανεκκινήσουν 1,5 ώρα αργότερα, στην αίθουσα της Ολομέλειας αυτή τη φορά. Και αυτό ουσιαστικά για να προσπεραστεί το πρόβλημα των μικροφώνων και η στενότητα του χώρου. Τελικά η συνεδρίαση ολοκληρώθηκε στις αργά το βράδυ με τους πάντες εξαντλημένους, την κ. Κωνσταντοπούλου να φωνάζει εκτός μικροφώνου καταγγέλλοντας την πλειοψηφία και τον κ. Μαρκόπουλο να αναρωτιέται ειρωνικά “αν μίλησε κανείς”.

Σε κάθε περίπτωση και μετά την συζήτηση του πορίσματος στην Ολομέλεια την ερχόμενη βδομάδα (δεν υπάρχει ψηφοφορία στη διαδικασία), η Βουλή ολοκληρώνει τον τετράμηνο κύκλο αναζήτησης πολιτικών ευθυνών. Η δυνατότητα κατάθεσης πρότασης για σύσταση προκαταρκτικής υπάρχει, αλλά όχι για τη σύμβαση 717 αν δεν υπάρξουν νέα στοιχεία.

Κατά την τοποθέτηση του ο εισηγητής της πλειοψηφίας, Λάζαρος Τσαβδαρίδης, τόνισε πως «το μοιραίο βράδυ του δυστυχήματος ο Γενικός Κανονισμός Κυκλοφορίας του ΟΣΕ που είναι νομικά δεσμευτικός και του οποίου η πιστή τήρηση εγγυάται την ασφαλή κυκλοφορία παραβιάστηκε κατά συρροή και διαδοχικά από τον σταθμάρχη Λάρισας και τους μηχανοδηγούς με αποτέλεσμα το τραγικό δυστύχημα». «Αν είχαν τηρηθεί οι κανόνες, για την ασφαλή λειτουργία του σιδηροδρόμου το δυστύχημα είναι βέβαιο ότι δεν θα είχε συμβεί. Έστω και μια από αυτές τις παραβιάσεις να μην είχαν γίνει θα είχε αποσοβηθεί το δυστύχημα», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Όπως προκύπτει, οι αποφάσεις ληφθήκαν με την τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών νομιμότητας από την πολιτική ηγεσία και κριτήριο το δημόσιο συμφέρον».

Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλης Κόκκαλης, κατηγόρησε την πλειοψηφία ότι κλείνει τα μάτια σε ένα διπλό έγκλημα. “Εμείς ως ΣΥΡΙΖΑ ζητούμε την περεταίρω ποινική διερεύνηση για καθυστέρηση στην υλοποίηση της σύμβασης 717. Και ο κ. Σπίρτζης το δέχεται όπως και τη προανακριτική αλλά από την αρχή από αυτόν που την υπέγραψε από τον κ. Χρυσοχοΐδη, εσείς τι έχετε να φοβηθείτε και αποφεύγετε τη δικαστική διερεύνηση; έχετε προφανώς να φοβηθείτε πολλά”, είπε και πρόσθεσε: «Αυτά που διαδραματίστηκαν στην εξεταστική ήταν θλιβερά γιατί πράγματι, υπήρχε και υπάρχει ξεκάθαρα προσπάθεια συγκάλυψης της αλήθειας».

“Υπάρχει ένα γεγονός που διαφοροποιεί την εξεταστική αυτή από τις προηγούμενες. Δεν συστάθηκε για να διερευνήσει κάποιο πολιτικό ή οικονομικό σκάνδαλο αλλά από το βάρος του συλλογικού εθνικού πένθους για τον άδικο χαμό 57 ανθρώπων”, είπε η εισηγήτρια του ΠΑΣΟΚ- που δεν κατέθεσε πόρισμα- Μιλένα Αποστολάκη η οποία χαρακτήρισε τις εργασίες της εξεταστικής, μελανή σελίδα, ένα μαύρο στίγμα, στην κοινοβουλευτική ιστορία, καθώς «είχε ως μοναδικό στόχο από την σύσταση της την οργανωμένη συγκάλυψη του εγκλήματος των Τεμπών».

«Το έγκλημα θα είχε θαφτεί αν δεν ήταν το ΚΚΕ, όλα τα αστικά κόμματα γνωρίζουν ότι έχουν ευθύνες», είπε ο Νίκος Καραθανασόπουλος του ΚΚΕ και πρόσθεσε: «Αποτέλεσμα των τραγικών πολιτικών που εφαρμόστηκαν στον σιδηρόδρομο όλα αυτά χρόνια οδήγησαν στο δυστύχημα».

Ο Παύλος Σαράκης από την ΕΛΛΥΣΗΣ, δήλωσε πως αν είχαν ολοκληρωθεί οι συμβάσεις για τον σιδηρόδρομο, στον αναγκαίο χρόνο και τηρηθεί οι συμβατικές υποχρεώσεις των εργολήπτριων εταιριών, το δυστύχημα θα είχε αποφευχθεί. «Με την υπογραφή σας προσπαθείτε να σβήσετε 57 ονόματα από τη συλλογική μνήμη», είπε ο Νάσος Ηλιόπουλος από τη Νέα Αριστερά, κάνοντας λόγο για συγκάληψη. «Είμαστε σε τόπο που μας έχει διδάξει ότι στις τραγωδίες υπάρχει λύτρωση και τιμωρία και δεν θα γλιτώσετε», είπε.

«Είναι απαράδεκτο να έχουν ξοδευτεί τόσα χρήματα και να μην υπάρχει μηχανισμός για να αποσοβήσει ένα ανθρώπινο λάθος», είπε ο Πέτρος Δημητριάδης από τους Σπαρτιάτες με τον Νίκο Βρεττό της Νίκης να προσθέτει: «υπάρχουν ποινικές ευθύνες πολιτικών που πρέπει να αποδώσει αδέσμευτη δικαιοσύνη».

«Εκβιάζετε την έκδοση πορίσματα προσπαθείτε να επιβάλετε με καταχρηστικό αντιδεοντολογικό τρόπο τη φίμωση της Πλεύση Ελευθερίας», είπε η Ελένη Καραγεωργοπούλου από την Πλεύση Ελευθερίας.