Ορόσημο για το προσφυγικό η άνοιξη του 2020

Το μεταναστευτικό αιφνιδίασε με τη σφοδρότητα τον κυβερνητικό οργανισμό και είναι ξεκάθαρα το πρώτο μεγάλο πρόβλημα που προέκυψε στην ολιγόμηνη θητεία της κυβέρνησης Μητσοτάκη της χώρας από την Νέα Δημοκρατία και αντιμετωπίστηκε με δικαιολογημένη ως ένα βαθμό αμηχανία.

Του Δημήτρη Τζιβελέκη

Η αυταπόδεικτα κατευθυνόμενη από την Άγκυρα δραματική αύξηση των μεταναστευτικών ροών, σε συνδυασμό με το «κρυμμένο μπάχαλο» που άφησε πίσω της η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ανάγκασαν την κυβέρνηση να μην ξέρει –προς στιγμήν– πώς να διαχειριστεί την κατάσταση και να κάνει πολλά από τα στελέχη της κυβέρνησης να αναρωτηθούν «και τώρα τι κάνουμε;».

Ξεπερνώντας το αρχικό σάστισμα, η πρώτη αντίδραση της κυβέρνησης φαίνεται να κινείται στη λογική της διεθνοποίησης του θέματος αλλά και του διπλωματικού μεν αλλά κρίσιμου αστερίσκου ότι εταίροι της χώρας μας την έχουν αφήσει ούτε λίγο ούτε πολύ να κολυμπάει μόνη της στο πέλαγος. Είναι χαρακτηριστικό ότι κυβερνητικό στέλεχος προδιέγραφε στην «Α» τη σκληρή στάση της κυβέρνησης τόσο προς την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ό,τι αφορά το έλλειμμα μιας συνεκτικής στρατηγικής όσο και προς την Τουρκία για την απροθυμία της να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την Κοινή Δήλωσή της με τις Βρυξέλλες.

Ήδη η Αθήνα εντείνει την πίεσή της προς τις Βρυξέλλες και μέσω της ενεργοποίησης ενός ευρέος δικτύου συμμαχιών επιχειρεί να «αλλάξει τους κανόνες του ευρωπαϊκού παιχνιδιού». Οι δημόσιες αλλά και παρασκηνιακές επαφές του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τους Ευρωπαίους ομολόγους του, τόσο των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου όσο και των σημαντικότερων ευρωπαϊκών πρωτευουσών, έχουν διττή στόχευση: αφενός στην επιβεβαίωση, έστω και καθυστερημένα, της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης μέσω της δικαιότερης κατανομής των βαρών σε όλα τα κράτη-μέλη της Ένωσης, αφετέρου στην επιτάχυνση των διαδικασιών για την αναμόρφωση του κανονισμού του Δουβλίνου.

Ο ΚΥΡ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΠΛΗΡΩΣ ΤΙΣ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΠΩΣΗ ΤΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΛΕΩ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟΥ, ΤΟΝΙΖΕΙ ΩΣΤΟΣΟ ΣΤΟΥΣ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΤΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΝΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΝΑ ΡΙΧΝΟΥΝ ΛΑΔΙ ΣΤΗ ΦΩΤΙΑ

Κυβερνητικοί αξιωματούχοι με βαθιά γνώση των διεργασιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποδίδουν μεγάλη σημασία στη διεθνοποίηση του ζητήματος που συστηματικά προωθεί ο πρωθυπουργός αλλά και σε προτάσεις, όπως να κατευθυνθεί κατά τέτοιον τρόπο η χρηματοδότηση προς την Τουρκία, ώστε να δημιουργηθούν στα τουρκικά παράλια Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης.

Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν, εξάλλου, πως πιθανές αλλαγές στους κανόνες εμπλοκής δύνανται να καταστήσουν τις δυνάμεις που επωμίζονται τη φύλαξη των θαλασσίων συνόρων μας αποτελεσματικότερες στην ανάσχεση των ροών από τα τουρκικά παράλια. Παρά το γεγονός ότι δεν ομολογείται δημοσίως, ο κυβερνητικός σχεδιασμός έχει ένα κρίσιμο ορόσημο: τις αρχές της άνοιξης. Τότε κατά τους αρμόδιους παράγοντες η συνολική εικόνα του προσφυγικού-μεταναστευτικού στην Ελλάδα αναμένεται να έχει βελτιωθεί ουσιωδώς.

Το μήνυμα Μητσοτάκη στη «γαλάζια» Κ.Ο.

Την ίδια ώρα  ο πρωθυπουργός αξιολογώντας την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο εσωτερικό της χώρας και την «γκρίνια» που επικρατεί εντός του κυβερνώντος κόμματος διεμήνυσε προς πάσα κατεύθυνση και κατά την άτυπη συνεδρίαση της «γαλάζιας» Κοινοβουλευτικής Ομάδας στο Καβούρι την επιθυμία του να καταλαγιάσει το εσωτερικό μέτωπο, που επιβαρύνεται τόσο από τις αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες όσο και από… τον υπερβάλλοντα ζήλο «γαλάζιων» βουλευτών και στελεχών δημιουργώντας  σοβαρά προσκόμματα στη διαχείριση του θέματος από την κυβέρνηση.

Στενοί συνεργάτες του ξεκαθαρίζουν ότι  ο Κυριάκος Μητσοτάκης αντιλαμβάνεται πλήρως τις ανησυχίες αλλά και την κόπωση των τοπικών κοινωνιών από την αδράνεια που χαρακτήριζε την πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία 4,5 χρόνια, ωστόσο, όπως τόνισε και στους βουλευτές του, δεν θα πρέπει να γίνονται δημόσιες τοποθετήσεις, που να ρίχνουν λάδι στη φωτιά και να αποπροσανατολίζουν τη συζήτηση από τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος.

Παρεμβάσεις που θα βελτιώσουν την εικόνα  

Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν, επίσης, πως οι πολυεπίπεδες κυβερνητικές παρεμβάσεις –από τις αλλαγές στο καθεστώς χορήγησης του ασύλου έως το σχέδιο μετακίνησης στην ενδοχώρα, τη λειτουργία φυλασσόμενων προαναχωρησιακών κέντρων και την αυστηρότερη φύλαξη των συνόρων– θα καρποφορήσουν, βελτιώνοντας αισθητά την εικόνα σε λίγους μήνες.

Κατά πληροφορίες, η κυβέρνηση θα ανακοινώσει τη δημιουργία κλειστών προαναχωρησιακών κέντρων (όχι περισσότερα από 10) σε Χίο, Λέσβο, Σάμο, καθώς και σε άλλα αραιοκατοικημένα νησιά του Αιγαίου. Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ, η χωρητικότητά τους θα ξεπερνά τα 20.000 άτομα και η στόχευση παραμένει να είναι πλήρως λειτουργικά εντός των μηνών του χειμώνα. Επιπλέον, αναμένεται να οριστικοποιηθούν όλες οι λεπτομέρειες του σχεδίου μετεγκατάστασης περί των 20.000 αιτούντων άσυλο έως το πρώτο δίμηνο του 2020, το οποίο θα εξελιχθεί χρονικά σε δύο φάσεις και θα υπακούει στον κανόνα του 1% κατ’ αναλογία πληθυσμού.

Σημαντική πτυχή του κυβερνητικού σχεδιασμού είναι η αποτελεσματικότερη φύλαξη των συνόρων, χερσαίων και θαλασσίων, η οποία θα εξυπηρετηθεί και από την άμεση πρόσληψη 400 συνοριοφυλάκων, τη λειτουργία περισσότερων θερμικών καμερών και την απόκτηση επιπλέον 10 σκαφών από το Λιμενικό .

Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Μητσοτάκης θα εξακολουθήσει την τακτική της διεθνοποίησης του ζητήματος, προσδοκώντας ουσιαστική αλλαγή στην ευρωπαϊκή προσέγγιση του Μεταναστευτικού μέσω της αναμόρφωσης του κανονισμού του Δουβλίνου, αλλά και πιθανώς της αλλαγής των κανόνων εμπλοκής, προκειμένου να καταστούν οι ελληνικές αρχές πολύ πιο ευέλικτες στην φύλαξη των συνόρων. Πάντως, αρμόδιες κυβερνητικές πηγές προειδοποιούν πως τέτοιου μεγέθους αλλαγές δεν θα πρέπει να αναμένονται άμεσα και εκτός απροόπτου θα δρομολογηθούν το Β’ εξάμηνο του 2020, όταν την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αναλάβει η Γερμανία.