Το ελληνικό déjà vu του «Σούπερ Μάριο»

Έλληνες και Ιταλοί όλο βρίσκουν μία ευκαιρία να επιβεβαιώσουν τις ούνα-φάτσα-ούνα-ράτσα ομοιότητές τους σαν λαοί. Από τον τρόπο που ζουν, τρώνε και ερωτεύονται, μέχρι και τον τρόπο που πολιτεύονται. Και η ανάθεση εντολής σχηματισμού κυβέρνησης στον Μάριο Ντράγκι αποτελεί ακόμη μία απόδειξη αυτής της ομοιότητας…

Του Ν.ΤΕ.

Στις 10 Νοεμβρίου του 2011, στα… ντουζένια του πρώτου ελληνικού μνημονίου, μία πολιτική συμφωνία, που λίγα χρόνια πριν αν την ξεστόμιζε κάποιος ως πιθανότητα θα τον πέρναγαν για τρελό, γινόταν πραγματικότητα. Ο άρτι παραιτηθείς πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου, ο τότε αρχηγός της Ν.Δ. Αντώνης Σαμαράς και ο πρόεδρος του ΛΑ.Ο.Σ., Γιώργος Καρατζαφέρης, συμφωνούσαν στον σχηματισμό κυβέρνησης ευρύτερης αποδοχής με νέο πρωθυπουργό τον Λουκά Παπαδήμο. Στις πρώτες δηλώσεις που έκανε τότε ο Έλληνας πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κάλεσε όλους τους Έλληνες να στηρίξουν ενωμένοι το έργο της Κυβέρνησης προκειμένου να ξεπεράσει η χώρα την κρίση χρέους. Σε ένα ελληνο-ιταλικό πολιτικό deja vu, το μεσημέρι της περασμένης Τετάρτης ο Πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας, Σέρτζιο Ματαρέλα, κάλεσε τον τέως πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, στο Κυρηνάλιο και του παρέδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Ο επονομαζόμενος «Σούπερ Μάριο» δεν αρνήθηκε την προεδρική εντολή-πρόκληση και, όπως είπε στους εκπροσώπους του Τύπου, «η κατάσταση είναι δύσκολη (…) Χρειάζονται απαντήσεις στο ύψος των περιστάσεων», εξηγώντας ότι θα συναντήσει τους εκπροσώπους όλων των πολιτικών κομμάτων και τους κοινωνικούς εταίρους για να εξασφαλίσει την αναγκαία στήριξη στο έργο του.

MΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Η ΙΤΑΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΠΟΥ ΕΚΤΙΘΕΝΤΑΙ ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ ΠΟΥ ΚΥΜΑΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ 200% ΚΑΙ 150%, ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΑ, ΤΟΥ ΑΕΠ

Επιχείρηση πειθούς του Γκρίλο

Έτσι κι έγινε. Από το απόγευμα της Πέμπτης ο Ντράγκι ξεκίνησε τις βολιδοσκοπήσεις, έχοντας ως δεδομένη τη στήριξη των κεντροαριστερών του Δημοκρατικού Κόμματος, του κόμματος του Ματέο Ρέντσι «Ζωντανή Ιταλία», και του μπερλουσκονικού «Φόρτσα Ιτάλια». Το πρώτο στοίχημα του «Σούπερ Μάριο» είναι να καμφθούν οι αντιστάσεις του Μπέπε Γκρίλο, που επέμενε ότι το κόμμα του «Κίνημα Πέντε Αστέρων» δεν θα συνδράμει στην πολιτική προσπάθεια του τέως προέδρου της ΕΚΤ, παραμένοντας πιστό στον παραιτηθέντα Τζουζέπε Κόντε. «Η οδός που πρέπει να ακολουθήσει η νέα κυβέρνηση, είναι εκείνη της πολιτικής», λένε στο κόμμα του Γκρίλο και, αν επιβεβαιωθεί το σχετικό ρεπορτάζ της RAI, ο Ντράγκι θα προσπαθήσει να χρυσώσει το χάπι επιλέγοντας ένα ανάμεικτο κυβερνητικό σχήμα αποτελούμενο και από πολιτικούς και από τεχνοκράτες της οικονομίας και των επιχειρήσεων.

Θα κάνει και τώρα ό,τι χρειαστεί;

Ακόμη και το γεγονός ότι η Ιταλία βιώνει μία κρίση πολιτικής διακυβέρνησης σε καιρούς που η οικονομία της και λόγω της πανδημίας πάει από το κακό στο χειρότερο, και εξαιτίας της πανδημίας, είναι ακόμη μία ομοιότητα με την Ελλάδα της περιόδου 2011-2012. Σημειώνεται ότι με βάση τα τελευταία δημοσιονομικά στοιχεία η Ελλάδα και η Ιταλία είναι οι δύο ευρωπαϊκές χώρες που εκτίθενται σε δημόσιο χρέος που κυμαίνεται από το 200% και 150%, αντίστοιχα, του ΑΕΠ.

Αν, λοιπόν, η Ελλάδα ήταν εκείνη που κάποτε φαινόταν ότι θα γίνει η αιτία να ανατιναχτεί η Ευρωζώνη, η Ιταλία είναι σήμερα αυτή που με ένα φτάρνισμά της μπορεί να προκαλέσει πνευμονία στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία. Επομένως, ο Ντράγκι καλείται να κρατήσει στα χέρια του μία «πατάτα» πιο καυτή από αυτήν της διακυβέρνησης της χώρας του. Και μάλλον είναι άνθρωπος που έχει το knowhow να περπατήσει στα… κάρβουνα όπως το έκανε για να σώσει το ευρώ το 2012. Δεν είναι τυχαίο ότι τις τελευταίες ημέρες όλοι ξέθαψαν από τα αρχεία τους τη δήλωση που έκανε ο «Σούπερ Μάριο» τον Ιούλιο του 2012 σε ένα επενδυτικό φόρουμ στο Λονδίνο αναφέροντας απολύτως πειστικά ότι «η ΕΚΤ είναι έτοιμη να κάνει ό,τι χρειαστεί για να προστατεύσει το ευρώ. Και πιστέψτε με, θα είναι αρκετό». Είναι το περίφημο «whatever it takes» του Ντράγκι, που σύμφωνα με έγκριτους αναλυτές όχι μόνο «κάλμαρε» εκείνη την εποχή τις αγορές (αποκλιμακώθηκαν τα επιτόκια δανεισμού και ανακόπηκε η μαζική εκροή κεφαλαίων από τις χώρες που βρίσκονταν σε κρίση) αλλά στο μακρύ διάστημα που ακολούθησε μετάλλαξε το μοντέλο της νομισματικής ένωσης. Σημειωτέον ότι ξεπέρασε τα 2,2 τρισ. ευρώ το μπαζούκας που επί θητείας Ντράγκι στην ΕΚΤ εκπυρσοκρότησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να διασωθεί το ενιαίο νόμισμα και μάλιστα σε εποχές που ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε «δάγκωνε».

Αυτήν τη φορά, βέβαια, «δαγκώνει» κάποιος άλλος: η ύφεση που γέννησε η πανδημική κρίση του κορωνοϊού, στο σπιράλ της οποίας στροβιλίζονται οι ευρωπαϊκές οικονομίες. Ωστόσο, ο Ιταλός πρόεδρος Ματαρέλα αλλά και οι υπόλοιποι ευρωπαϊστές εντός και εκτός Ιταλίας ποντάρουν ότι ο Ντράγκι είναι ο «σωστός άνθρωπος» στη σωστή στιγμή. Εν προκειμένω είναι αυτός που θα αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, όντας ένθερμος υποστηρικτής της άποψης ότι η μετα-πανδημική ανοικοδόμηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ευρωζώνη θα στηριχθεί αναπόφευκτα στην αύξηση του δημοσίου χρέους των κρατών-μελών σε συνδυασμό με τη δημιουργία και αξιοποίηση του κοινοτικού χρέους.