Tο περιουσιολόγιο έρχεται, τα τεκμήρια διαβίωσης φεύγουν
Τίτλοι τέλους μπαίνουν στα τεκμήρια διαβίωσης για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους καθώς το υπουργείο Οικονομικών θα προχωρήσει στην κατάργησή τους από τη νέα χρονιά και θα τα αντικαταστήσει με το περιουσιολόγιο της εφορίας.
Ο νέος μηχανισμός ήδη «στήνεται» από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του ΥΠΟΙΚ και θα περιλαμβάνει τα πλήρη περιουσιακά στοιχεία καθώς και όλες τις βασικές δαπάνες των φορολογούμενων, προκειμένου να καθίσταται δυνατός ο προσδιορισμός του ύψους του εισοδήματός τους.
Το 2013 θα είναι η τελευταία χρονιά κατά την οποία θα ισχύουν τα τεκμήρια διαβίωσης (για κατοικίες, ιδιωτικά σχολεία, σκάφη αναψυχής, πισίνες, πολυτελή αυτοκίνητα και οικιακές βοηθούς), τα οποία –όπως επισημαίνουν κύκλοι του οικονομικού επιτελείου- συνέβαλαν σε κάποιο βαθμό στην αύξηση των εσόδων ωστόσο σε κάθε περίπτωση δεν επέτυχαν την τιθάσευση της φοροδιαφυγής. Επιπλέον, συνδέθηκαν και με αδικίες σε βάρος φορολογούμενων (ειδικά εκείνων που δήλωναν μεσαία ή χαμηλά εισοδήματα), τις οποίες η κυβέρνηση επιχειρεί να εξαλείψει.
Αξίζει να σημειωθεί πως τα τεκμήρια διαβίωσης για κατοικίες, αυτοκίνητα και άλλα περιουσιακά στοιχεία θεσπίστηκαν και εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά το 1978 από τον αείμνηστο Αθανάσιο Κανελλόπουλο με στόχο τον προσδιορισμό με τεκμαρτό τρόπο των εισοδημάτων όλων των φορολογουμένων.
Τα τεκμήρια διαβίωσης θα καταργηθούν αρχικά για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, εντούτοις θα εξακολουθήσουν να παίζουν τον ρόλο εφεδρικού ελεγκτικού συστήματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Στη θέση του συγκεκριμένου μηχανισμού έρχεται το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο, το οποίο θα ενεργοποιηθεί το 2014. Μέσω αυτού, θα καθιερωθεί ο ηλεκτρονικός έλεγχος του «πόθεν έσχες» για την ακίνητη και κινητή περιουσία 8,5 εκατ. φορολογουμένων και επιπλέον θα παρακολουθούνται όλες οι συναλλαγές και η καταναλωτική συμπεριφορά τους.
Με το περιουσιολόγιο η Εφορία ανοίγει για κάθε φορολογούμενο ατομικό ηλεκτρονικό «φάκελο», ο οποίος θα περιέχει πλήρη στοιχεία για όλα τα εισοδήματα, ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία (κατοικίες, οικόπεδα, αγροτεμάχια, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, πισίνες), δάνεια, καταθέσεις, πιστωτικές κάρτες, μετοχές, ομόλογα, νοσήλια, δίδακτρα, ακόμα και τις δαπάνες για φως, νερό, τηλέφωνο. Αυτό θα γίνει ώστε να μπορούν να προσδιοριστούν τα εισοδήματά του βάσει των πραγματικών δαπανών και όχι τεκμαρτά.
«Όταν έχεις περιουσιολόγιο, μπορείς να συγκρίνεις εισόδημα και περιουσία, οπότε δεν χρειάζεσαι τεκμήρια. Από τη στιγμή που θα έχουμε την πλήρη εικόνα της αύξησης της περιουσίας και του ύψους των εισοδημάτων του κάθε φορολογουμένου, δεν θα έχουν κανένα λόγο ύπαρξης τα τεκμήρια. Είχαν λογική ύπαρξης που είναι ξεπερασμένη», είχε δηλώσει πριν από περίπου ένα έτος ο υφυπουργός Οικονομικών Γιώργος Μαυραγάνης, ωστόσο τότε το υπουργείο Οικονομικών δεν ήταν έτοιμο να θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο.